OSTQVAM Spiritus sanctus induxit Salomonem recognoscen tem semetipsum quantum ad suae conditionis corruptibilitatem: Hic inducit eundem prosequentem confitendo suae conceptionis abo minabilitatem, & hoc ad propriam humiliationem.

Tangit aut circa conceptionem humanam quinque cireustantias satis turpes, uide licet loci qualitatem, formae debilitatem, temporis quantitatem, materiae foeditatem, & ui tae infirmitatem. Loci qualitatem tangit cum dicit: Et in ventre matris non in coelo, non in Paradiso, non in aëre, non in auro, non argento: sed in foetenti tugurio, & in tur pi tabernaculo, in obscuro sterquilinio, concipitur miser homo. Eccl. 11. Quo modo ignoras quae sit uia spiritus, & quae ratione compingantur ossa in uentre praegnantium: sic nescis opera DEI, qui est fabricator omnium. In isto loco turpi fi guratus sum, non Sol, non Luna, non stellae, non gemma, sed caro infirma. Mat. 26. Spiritus quidem promptus est, caro autem infirma. Et Iohan. 6. Spiritus est qui uiuificat, caro autem non prodest quicquam. Ecce formae debilitas. Temporis quantitatem tangit, cum subdit: Decem mensium tempore. Materiae foeditatem, cum dicit: Coagulatus sum in sanguine & ex semine hominis. Vitae in firmitatem, cum dicit: Et delectamento somnij conuenientis. Cum uero uita in fom num & uigiliam diuidatur, somnus uidetur similior morti esse quam uitae. De cem (inquit) mensium tempore.

Notandum est secundum Arist. 9. de animalibus, ca. 1. quod omnia anima lia habent unum certum terminum pariendi, praeter hominem. Sola autem mulier habet diuersos terminos pariendi. Nam quaedam pariunt mense septi mo, & quaedam ut communiter mense 9. & quaedam intramt in decimum, quae dam autem mense octauo. Quicunque autem nascuntur ante septimum men sem, communiter moriuntur, sicut dicit Guilhelmus de mortibus, exponens Macrobium de somno Scipionis. Communiter uero loquendo septimo uel nono menfe sit partus, sicut ibi docet Macrobius: dicit tamen Raba nus hic in gloss. quod qui nascuntur in decimo mense magis uitales sunt, & perfectiores, & sanatiui esse dicuntur. Vnde uidetur quod 10, menses hic debent accipi per synodochen, ut sint novem completi & aliquid de de cimo. Sic enim uidentur nasci, qui optimo tempore nascuntur. Sic enim CHRI STUS natus est post nouem menses, &.6. dies. Vnde a die conceptionis CHRI STI: qui creditur fuisse octauo Ral. Martij, in quo etiam die mortuus fuit usque ad 8. lanuarij in quo die natus est, fluxerunt 267. dies, sicut docet Aug. 83. quae stionum quae. 56. ubi exponens illud Ioh. 2. 46. annis aedificatum est templum hoc, & u in tribus diebus excitabis illud: Vult illud, quod licet formatio corporis CHRISTI fuerit perfecta in primo instanti suae conceptionis, quantum ad o mnia lineamenta membrorum, tamen quantum ad debitam corporis quanti tatem perficiebatur successiue sicut corpora augmentantur puerorum, a tem pore figurationis usque ad maturitatem partus. Perficiuntur autem humana corpo ra communiter concepta secundum modum istum, primis sex diebus conceptio corporis humani habet similitudinem quasi lactis: novem uero diebus sequenti bus conuertitur quasi in sanguinem, 12. inde diebus solidatur in carnem. Sed 18. diebus reliquis formatur usque ad perfectam lineationem corporis humani. De ista sententia beati Aug. facti sunt uersus: Sex in lacte dies, tres sunt in sanguine, trint Sisseni carnem, triceni membra figurant. Collectis ergo 6. 9. 12. & 18. in unum numerum surgunt 45 cui uno addito siunt 46. Si ergo accipiamus senarium qui fuit primus numerus, tempus uide licet quo semen erat tanquam lac, & 46. qui est ultimus numerus, & ducamus unum ad alterum, & siunt dies 276. diuidendo ergo tot dies in menses, & dan do cuilibet mensi 30. dies, sunt novem menses, & sex dies. Igitur tot annis dici tur templum aedificatum, quot dies fuerunt in perfectione corporis CHRISTI: quia ab octauo Ralend. Aprilis quando CHRISTVS fuit conceptus, usque ad octauam Ral. lanuarij, sunt dies 276. qui surgunt ex senario ducto in quadra gintasex. Istam moralitatem Aug. quae uidetur obscura intelligo sic. Accipio primo instans conceptionis quasi sex, & illum numerum duco in quadraginta fex, & sic surgunt 276. qui sunt dies in quibus CHRISTVS fuit in uentre ma tris suae. Lucae 1. Benedictus fructus uentris tui. Vnde duo uidentur sequi Vnum quod nunquam fuit aliquis ita paruus puer, sicut fuit CHRISTVS: quia embrio in matrice prius uiuit uita animalis quam hominis: secundum Arist. 9. de animalibus. Secundo quod nunquam fuit aliquis tam diu in utero matris, sicut CHRISTVS fuit, nisi esset monstruose natus, uel uiolenter impeditus: er go templum Dominici corporis in 46. diebus attingit quantitatem talium, in qua in alijs embrionibus fit figuratio, & ita tot diebus constructum dicitur. quot annis fuit templum materiale constructum. Multo melius posset dici, quod in tot senarijs dierum formatum est corpus CHRISTI, quot annis aedificatum est templum: quia in 276. diebus sunt quadragies sexies sex, sicut patet per diuisionem.

Sed contra hoc arguitur: quia Regis 3 cap. 6. dicitur quod Salomon aedifi cauit domum Domini septem annis. Ad istud est duplex responsio. Vna quod di ctum Iudaeorum non intelligitur de templo Salomonis quod destructum fuerat per Nabuchodonosor, sed de templo reaedificato per Zorobabel post reditum de captiuitate Babylonis, cuius aedificatio in pugnantibus inimicis in tantum dilata fuit, & impedita, quod usque ad 46, annos non potuit consummari. Aliter re spondetur secundum Origenem, quod intelligitur de templo Salomonis & quod eomputando a tempore quo Dauid incepit praeparare materialia templi, post quam super hoc consulerat Nathan prophetam, sicut habetur 2. Reg. 8. usque ad consumationem templi perfectam per Salomonem fluxerut anni 46

Et iterum advertendum circa tempus a conceptione humana usque ad par tum, quod quia decem menses sufficiunt: ideo Romulus qui Romam condi dit, & Ralendarium primo formauit, constituit annum suum tantum de no uem mensibus, eo quod tanto tempore potest mulier concipere, & pare re. Hinc etiam in lege fuit cautum apud Romanos, quod mulier mortuo ma rito per decem menses maneret uidua, & defleret in uestibus uiduitatis mortem uiri: ut si forte de uiro defuncto concepisset, pareret sibi filium, & sciretur cuius proles esset. Et fuit lex ista multum rationabilis & curialis. Ista tradit Ouidius de Fastis libro 1. ita dicens: Tempora dirigeret dum conditor vrbis, an anno constituit menses quinque bis esse suo Sed licet arma magis quam sidera Romule noras. Cur aqe sinitimos vincere maior erat. Est tamen & ratio Celar, quae moverit illum, Erroremque suum quo tueatur, habet. Qui satis est vtero matris dum prodeat infans, Hoc anno statuit temporis esse satis. Per totidem menses a funere coniugis vxor Sustinet in vidua tristia signa domo

Macrobius tamen super somnium Scipionis ponit duos terminos natiuita tis humanae, uidelicet septimum mensem & nonum. Humano (inquit) partui frequentiorem usum novem mensium certo numerorum modulamine natura con stituit. Sed ratio sub astici numeri multiplicatione procedens etiam septem menses compulit usurpare. Intendit assignare rationem partus in septimo mense per naturam numeri senarij, quem uocat asticum: quia de senario in passu illo tractat per totum. Vn de sensus est. Ratio subastici numeri: id est, senarij quem asciui: id est, aduocaui ad me, ut de illo tractarem multiplicatione procedens: ut septem menses com pulit usurpare. Dicitur autem ista necessitas usurpata: quia naturalior, & ma gis conueniens est natiuitas in 9, mense. Et huic concordat Scriptura 2. Mach. 7. Fili mi miserere mei, quae te in utero novem menses portaui, & Iac dedi trien nio, & alui, dicit mater septem fratrum ad iuniorem, caeteris fratribus in terfectis. Dicit ergo Macrobius, quod omnium numerorum duo sunt primi cubi: quia primi numeri paris scilicet binarij cubus est octo: & primi numeti imparis scilicet ternarij cubus est 27. Impar uero cubus est mas. Par uero foe mina. Iunguntur ergo mas & foemina: id est, 27. & 8. procreant 3 5. tanquam foe tum in utero matris. Multiplica ergo foetum per sex & exibunt 200. Qui nume rus dierum septem menses complet dando cuilibet mensi. 30. dies. Et ideo dicit Macrobius, quod ratio sub multiplicatione senarij prorepens primam complet maturitatem partus humani. Et consequenter docet regulam, per quam scribi potest an proles cito uel tarde nasci debeat. Et est ista, quod accipiendus est dies primus quo foetus incipit se movere, & computandum est tempus a conce ptione usque tunc: & duplum illius addendum est ad illud, & tunc nascetur. Vn de dies qui motum praecedunt triplicati attingunt ad diem natiuitatis: Vnde si incipit se movere septimo die nascetur in septimo mense: quia triplicatio se ptem dierum septem menses complet. Si nona die incipit se mouere, in nono mense nascetur: quia ter 90. dies efficiunt novem menses. Dicit ergo Salomon 10. mensium tempore coagulatus sum in sanguine ex semine hominis, Iob. 10. Nonne sicut lac mulsisti me, & sicut caseum me cogulasti. Tangit ergo ex presse materie foeditatem. Et sicut dicit Rabanus in glos. demostrat hic utrius que sexus differentiam, ut enim aiunt Physici: Semen uiri candidum est, semen uero mulieris sanguinolentum, quorum comixtione certis spacijs corpus format, donec animatum ueniat ad partum. Arist. tamen 17. de animalibus dicit, quod mulier naturaliter habet rationem principii passiui in generatione prolis, & tantum ad ministrat materiam, de qua uirtute formatiua existente in semine formatur pro les: ita quod semen uiri nullo modo est materia corporis prolis. Sed materia quam dat mater, ad quam se habet semen uiri sicut artifex ad lignum, & sicut manus figu li ad ollam, & sicut coagulum se habet ad lac. Et hoc uidetur esse quod hic dicit Salomon: Coagulatus sum in sanguine: id est, in materia data a matre ex semine ho minis, quantum ad principium actiuum, quod est uirtus formatiua contenta in spiritu spumoso spermatis humani. Et delectamento somni conuenientis. Quaerit enim Arist. 19. de animalibus cap. 1. Vtrum, uigilia consequatur natum in pri ma creatione an somnus. Et respondet quod somnus: quia mutatio quae habet fieri de non esse ad esse debet fieri per medium: Somnus autem uidetur esse me dium inter uiuere & non uiuere: quia uita proprie est in uigilia. Illa tamen quies quae est in prima creatione in embrione, non est proprie somnus: quia embrio primo uiuit uita arboris, & postea uita animalis, & tunc somnus est in foetu, pro prie. Vnde multi pueri quando pariuntur, dormiunt propter consuetudinem dormiendi in matrice. De ista uilitate loquitur Bernh. in meditationibus. At tende, inquit, homo quid fuisti ante ortum, & quis es ab ortu usque ad occasum, atque quid eris post hanc uitam. Es homo de uili terra factus, & in uilissimo pan no inuolutus, menstruali sanguine in utero materno nutritus, tunica tua fuit pellis secundina: sic indutus uenisti ad nos, nec es memor quam uilis sit origo tui.