Text List

Table of Contents

Only show available transcriptions

In Quartum Sententiarum (Redactio B)

Prologus

Quaestio 1 : An liceat aliqua non theologica in theologia tradere

Quaestio 2 : Quid opus sit facto in contrarietate positionum seu opinionum

Quaestio 3

Distinctio 1

Quaestio 1 : An creatura possit creare

Quaestio 2 : Ad definitio sacramenti quam poni magister sit bona

Quaestio 3 : An sacramenta novae legis causalitatem aliquam habeant respectu characteris vel ornatus in anima

Quaestio 4 : Utrum pro cuiuslibet legis tempore debeant esse alia et alia sacramenta

Quaestio 5 : Quid sit circumcisio, et quomodo obligat

Distinctio 2

Quaestio 1 : Quid sit baptismus: et quae eius materia et forma.

Quaestio 2 : Ad ea quae in priore quaestione de baptismo dicunt sint sufficienter et recte determinata

Distinctio 3

Quaestio 1 : An institutio baptismi circumcisionem et legalia evacuet

Quaestio 2 : An baptismus pro tempore quo erat licitus et institutus, circumcisionem tollebat de praecepto

Distinctio 4

Quaestio 1 : An virtutes infundantur in baptismo

Quaestio 2

Quaestio 3 : An omnes baptizati aequaliter effectum baptismi recipiant

Distinctio 5

Quaestio 1 : An liceat recipere baptismum a ministor malo vito

Distinctio 6

Quaestio 1 : An character sit causa initerationis baptismi

Quaestio 2

Quaestio 7 : An confirmatio sit sacramentum initerabile

Distinctio 8

Praeambulum

Quaestio 1 : An sit ponenda forma in sacramento Eucharistiae ut in caeteris

Distinctio 9

Quaestio 1 An omnis mortalis peccator indigne Eucharistiam assumat

Quaestio 2 : An in somno pollutus communicare possit

Quaestio 3 : An non ieiunus possit eucharistiae sacramentum sumere

Quaestio 4 : An sacerdos teneatur ministrare ille eucharistiam quem in mortali novit esse, sive via confessionis sive aliter occultae

Distinctio 10

Quaestio 1 : An corpus Christi et eius sanguis realiter in Eucharistia contineantur

Quaestio 2 : Quomodo corpus Christi sit in Eucharistia

Quaestio 3 : An defendi possit quod corpus Christi sit longum septem pedibus in eucharistia: et sit ordo partium in ordine ad totum, non autem in ordine ad locum

Quaestio 4 : An deus possit aliquod corpus simul ponere in diversis locis separatis circumscriptive

Quaestio 5 : An corpori Christi eaedem proprietates insint in eucharistia quae in caelo

Quaestio 6 : Utrum aliqua creatura possit movere corpus Christi prout existit in sacramento

Quaestio 7 : An sit essentialis ordo inter modum essendi sacramentaliter, et sub modo naturali

Distinctio 11

Quaestio 1 : An panis transubstantietur in corpus Christi

Quaestio 2 : An solus panis triticeus et vinum vitis fit conveniens materia huius sacramenti

Quaestio 3 : An corpus Christi sit categorice adorandum in eucharistia, an conditionaliter

Distinctio 12

Quaestio 1 : An omne accidens possit esse sine subiecto

Quaestio 2 : An quantitas distinguatur a re quanta

Quaesito 3 : Quo modo accidentia agant adinvicem et in ordine ad alia accidentia et substantias, tam quo ad generationem quam quo ad corruptionem

Quaestio 4 : An cum omni alteratione accidentium in eucharistia maneat corpus Christi

Quaestio 5 : An pluries in die celebrandum sit

Quaestio 6 : Utrum quilibet clericus quolibet die teneatur dicere horas

Quaestio 7 : An ex inadvertentia dicens horas vel distractus satisfaciat praecepto de dicendis horis

Quaestio 8 : An audiens missam, et interea dicens horas satisfaciat utrique praecepto

Distinctio 13

Quaestio 1 : An sequendo consecrationem Christi debeamus in fermentato, an in azimo pane consecrare

Quaestio 2 : An Christus xiiii luna comederit agnum paschalem

Quaestio 3 : An laicus teneatur sub utraque specie communicare

Quaestio 4 : Quis sit modus celebrandi

Distinctio 14

Quaestio 1 : An peccati post baptisma commissi necessaria sit poenitentia

Quaestio 2 : An per sacramentum poenitentiae peccatum mortale deleatur

Distinctio 15

Quaestio 1 : Utrum quis possit satisfacere seu adimplere poenitentiam iniunctam existendo in peccato

Quaestio 2 : An opus satisfactorium sit aequae meritorium ac non satsifactorium

Quaestio 3 : An non ieiunantes peccent

Quaestio 4 : An ieiunium quadragesimae sit de iure divino

Quaestio 5 : An consuetudo regionis sufficiat pro observatione tam ieiunii quadragesimalis quam cuiuscumque alterius ieiunii

Quaestio 6 : An tertio comedens frangat ieiunium ut secundo comedens

Quaestio 7 : An quilibet teneatur ad eleemosynam faciendam

Quaestio 8 : An eleemosyna sit opus magnae perfectionis et an quilibet de quolibet bono quod habet possit licite dare eleemosynam

Quaestio 9 : An quilibet non extreme pauper teneatur pauperi exteme eleemoysnam impedere

Quaestio 10 : An rerum dominia iure naturae divino an humano partita sint

Quaestio 11 : Utrum homo teneatur restituere illa quae acquisivit per perscriptionem vel usucapionem

Quaestio 12 : Quomodo conveniant et differeant ususfructus et usus et quomodo finiantur

Quaestio 13 : An lucrans in ludo acquirat dominium rei lucratae, et potissimum in ludis taxillorum

Quaestio 14 : An ludere sit honestum

Quaestio 15 : An bene vivant homines tesseras facientes vel eas vendentes

Quaestio 16 : An proximi lacerans famam teneatur eam restituere

Quaestio 17 : Quomodo mulier possit satisfacere suae famae salva conscientia, quae habet spurium in adulterio genitum: supposito quod hic spurius putetur a marito esse haereses etc

Quaestio 18 : An accusatus de aliquo crimine teneatur illud crimen prodere non obstante fama

Quaestio 19 : An homicidium sit magnum peccatum: et quae restitutio debeatur homicidio

Quaestio 20 : An liceat occidere et rapere in bello

Quaestio 21 : An licitum sit christiano viro vocare in suum auxilium infideles contra Christianos

Quaestio 22 : An homo damnatus ad mortem possit aufugere licite

Quaestio 23 : An duellum sit licitum

Quaestio 24 : An furto aliena subtrahens peccet

Quaestio 25 : An furtum sit veniale, an mortale in casu sequente. Sit unus cumulus granorum: auferat Sortes omnia grana sensim, numquam duo simul, sed semper unicum: habeat tot volitiones distinctas quot sunt grana. et quandocumque aufert unum granum, habeat volitionem particularem cadentem solum super illud granum, numquam habendo volitionem cadentem in plura grana totalia.

Quaestio 26 : An fur teneatur ad restitutionem omnium quae furto abstulit

Quaestio 27 : An iuste pro furto infligatur mors

Quaestio 28 : Utrum sicut quilibet damnum vicino praestans tenetur illud damnum vicino praestans tenetur illud damnum resarcire: sic quilibet alienum detinens teneatur illud domino reddere sub poena peccati

Quaestio 29 : An omnis usura sit peccatum

Quaestio 30 : An iste casus sit usurarius. do tibi nunc in Augusto centum scuta mutuo ad natalem domini useque interea temporis venit creditor meus, et petit a me. c. scuta quae cogor illi dare: et propterea vendo res meas minoris quam valeant xv scutis vel non possum habere pecuniam nisi cepero ad usuram; sic ut cogar dare xv ultra sortem

Quaestio 31 : An mutuator possit mutare ad usuram, vel recipere ultra sortem aliquid

Quaestio 32 : An iste casus sit usurarius. Ego habeo unum corum tritici, in festo sancti Martini valentem xx. quem volo servare ad Augustum in quo triticum solet esse carius apud Britannos. accedat ad me Petrus volens emere a corum, petens dilationem solutionis: et ego capio. xxx. pro Augusto

Quaestio 33 : An iste casus sit usuarius. Sortes dat Platoni bis mille libras sterlingorum mutuo, capiens a pagum annue valentem c. sterlingorum libras in pignore. Sortes tenet a. pagum: et fructus eius colligi xx. annos: et demum suas bis mille libras recipit

Quaestio 34 : Utrum civitas indigens pecuniis possit licite compellere cives subiectos ad mutuandum sibi certam quantitatem pecuniae et caetera

Quaestio 35 : An liceat ad usuram capere

Quaestio 36 : An contractus quem cambium bursae dicunt sit licitus

Quaestio 37 : An trapezitae seu campsores permutando et capiendo plusquam debent usuram commitant

Quaestio 38 : An usurarius teneatur restituere lucrum ex usura acquisitum

Quaestio 39 : Quot sint species contractus

Quaestio 40 : Utrum negotiatio proprie dicta lucrativa sit licita

Quaestio 41 : Quae circumstantiae sint considerandae ad hoc ut contractus emptionis aut venditionis sit licitus

Quaestio 42 : An reddituum emptio sit licita

Quaestio 43 : An redditus depraevetur per hoc quod est irredimibilis vel perpetuus

Quaestio 44 : An liceat emere vitalitium, hoc est sustentationem pro vita vel pro victu

Quaestio 45 : Utrum contractus locationis et conductionis sint liciti

Quaestio 46 : An contractus Socidarum quibus rustici in animalibus innituntur sit licitus

Quaestio 47 : An contractus societatis sit licitus

Quaestio 48 : De quodam particulari contractu tanquam societatis an sit licitus

Quaestio 49 : An contractus quem Ioannes Eckius Germanus proposuit: sit aequus et licitus

Quaestio 50 : Utrum in restitutione pluribus facienda aliquis sit servandus ordo, et quis

Distinctio 16

Quaestio 1 : An contritio: oris confessio: et satisfatio sint partes poenitentiae

Distinctio 17

Quaestio 1 : Quo iure confessio vocalis sit introducta

Quaestio 2 : An quilibet adultus teneatur semel in anno confiteri omnia sua peccata sub poena peccati

Quaestio 3 : An quilibet adultus teneatur confiteri omnia sua peccata proprio sacerdoti

Quaestio 4 : An peccatorum circumstantiae sint de necessitate salutis confitendae

Quaestio 5 : An homo habens peccata non reservata cum reservatis teneatur omnia illa curato

Quaestio 6 : An quis licite compelli possit sua peccata bis confiteri

Quaestio 7 : An confessus fratribus mendicantibus sine facultate plebani tenatur illa peccata iterato proprio sacerdoti confiteri, ut satisfaciat praecepto. Omnis utriusque sexus

Quaestio 8 : An furiosi et temulenti ad hoc praeceptum ecclesiasticum de confessione et ad similia praecepta obligentur

Quaestio 9 : An debeat iterare confessionem is qui confessus est et non poenituit

Distinctio 18

Quaestio 1 : An sacerdos evangelicus virtute sacramenti poenitentiae tollat aliquid de culpa

Quaestio 2 : An excommunicatio excommunicatum et alios excludat a communione mutua

Quaestio 3 : An omnis participans cum excommunicato mortaliter peccet

Quaestio 4 : Utrum communio cum excommunicato sit lege divina; an humana prohibita

Distinctio 19

Quaestio 1 : An sacerdos possit uti calve in quolibet

Quaestio 2 : An fraterna correptio sit cuilibet adulto de praecepto

Distinctio 20

Quaestio 1 : An ille sit prorsus liberatus a poena qui adimplet poenitentiam iniunctam a sacerdote

Quaestio 2 : An indulgentiae vivis et mortuis prosint et ad quid

Distinctio 21

Quaestio 1 : An aliqua peccata dimittantu rpost hanc vitam

Quaestio 2 : An sigillum secret sit omni modo servandum

Quaestio 3 : An sacerdos teneatur celare peccatum sibi in confessione detectum

Distinctio 22

Quaestio 1 : An quilibet resurgens a peccatis mortalibus resurgat ad priora merita vel gratiam

Quaestio 2 : An in labente in mortale peccatum post gratiam redeant priora peccata

Distinctio 23

Quaestio 1 : An extrema unctio sit sacramentum novae legis

Quaestio 2 : An aqua benedicta aliquid in ecclesia valeat

Distinctio 24

Quaestio 1 : An ordo sit sacramentum movae legis

Quaestio 2 : An summus pontifex possit dispensare cum sacerdote ut contrahat matrimonium

Quaestio 3 : An Petrus et successores eius primatum habeant in terra ex institutione Christi tam in spiritualibus quam in temporalibus

Quaestio 4 : An accipiens personas in beneficiis ecclesiasticis peccet

Quaestio 5 : An liceat dare beneficium paruulo octo vel decem annorum

Quaestio 6 : Quomodo ab inidoneo idoneus sgregetur

Quaestio 7 : An quis possit petere honorem

Quaestio 8 : An conferens beneficium bono, meliore relicto, peccet

Quaestio 9 : Eadem. An collator beneficii peccet, beneficium bono dando, relicto meliore

Quaestio 10 : An theologus tamquam magis idoneus in cura animarum sit iurisperito seu canonistae praeferendus

Quaestio 11 : An quis possit sana conscientia plura tenere beneficia cum dispensatione eius cuius interest

Quaestio 12 : An quis possit sana conscientia plura tenere beneficia cum dispensatione eius cuius interest

Quaestio 13 : An conclusiones cum suis probationibus in quaestione praecedente positae sint verae

Quaestio 14 : An potius dispensandum sit cum eruditis viris et nobilibus in beneficiorum pluralitate quam cum ineruditis et ignobilibus

Quaestio 15 : An melius faciat beneficiatus suum beneficium resignans alicui probo, servata pensione pro vita si indigeat: an relinquens beneficium post mortem vacare, sic scilicet ut collator possit conferre cui velit

Quaestio 16 : An praelatus ecclesiae sit dominus proventuum ecclesiae datorum

Quaestio 17 : An praelatus ecclesiae peccet, prodige ecclesiae bona consumens, et ad prodige consumptorum teneatur restitutionem

Quaestio 18 : Quomodo cognoscatur status et sufficientia viri

Quaestio 19 : An praelatus ecclesiae qui nihil aliud habet nisi patrimonium crucifixi possit dotare sororem. vel si forte tentatus a Sathana genuerit filiam in sacris, vel ante sacerdotium in vero matrimonio: eidem provvidere possit

Quaestio 20 : An clericus possit de rebus suis testari

Quaestio 21 : An habens patrimonium sufficiens ad se alendum possit beneficium capere: et de illius proventibus deserviendo vivere

Quaestio 22 : An peccent praelati ecclesiae in multitudine clientum, vestium sumptuositate, et ciborum superfluitate

Quaestio 23 : Utrum clericus teneatur restituere fructus beneficii quos in mortali recepti

Distinctio 25

Quaestio 1 : Quid sit simonia

Quaestio 2 : Utrum simonia sit grave peccatum

Quaestio 3 : An prece et obsequio committatur simonia

Quaestio 4 : An liceat aliquid accipere ratione consuetudinis, et cogere nolentem ad dandum secundum consuetudinem loci, tam in collatione sacramentorum quam beneficiorum

Quaestio 5 : An simoniace promotus munere a manu iustum titulum in beneficium acquirat

Quaestio 6 : An possit esse pactio in spiritualibus

Quaestio 7 : Quae sit poena simoniacorum

Distinctio 26

Quaestio 1 : An matrimonium sit sacramentum novae legis

Quaestio 2 : An matrimonium ob pulchritudinem vel opes contrahi possit

Quaestio 3 : An matrimonium sit sacramentum univoce cum aliis sacramentis

Distinctio 27

Quaestio 1 : An requiratur et sufficiat consensus mutuus per signa praesentialia explicitus ad verum matrimonium

Quaestio 2 : An matrimonium per sacros ordines et religionis professionem dissoluatur

Quaestio 3 : Quis possit sponsalia contrahere et an sint licita

Quaestio 4 : Quo modo matrimonium conditionale contrahatur

Quaestio 5 : An sponsalia contrahens cum aliqua teneatur de necessitate salutis matrimonium perficere

Quaestio 6 : An maximus pontifex possit cum bigamo dispensare ut ordines suscipiat

Distinctio 28

Quaestio 1 : An carnalis copula cum sponsalibus matrimonium causet

Quaestio 2 : An sit tempus aliquod ad sponsalia et matrimonia contrahenda determinatum et quae sit ratio sic statuendi

Distinctio 29

Quaestio 1 : An consensus coactus per metum ad matrimonium sufficiat

Quaestio 2 : An matrimonium contractum inter raptam et raptorem cum utriusque consensu mutuo antequam rapta parentibus restituatur teneat

Distinctio 30

Quaestio 1 : Utrum error matrimonium impediat

Quaestio 2 : In quo virginitas consistat; et an sit virtus

Quaestio 3 : An viduitati et castitati coniugali virginitas praestet

Quaestio 4 : An fuerit verum matrimonium inter Mariam virginem et Ioseph

Distinctio 31

Quaestio 1 : An tria bona matrimonii excusent actum matrimonialem ne sit peccatum

Distinctio 32

Quaestio 1 : An alter coniugum semper teneatur alteri petenti reddere debitum et quomodo castitas coniugalis servanda sit

Quaestio 2 : An unus coniugum possit vovere sine consensu alterius

Distinctio 33

Quaestio 1 : An liceat vel licuerit unquam simul plures habere uxores

Quaestio 2 : An libellus repudii in lege Mosaica fuerit licite permissus

Distinctio 34

Quaestio 1 : An impotentia coeundi matrimonium impediat

Quaestio 2 : An maleficiatus possit contrahere

Distinctio 35

Quaestio 1 : An vir possit uxorem ob adulterium dimittere

Quaestio 2 : An aliquis possit mulierem sibi matrimonio coniungere quam per adulterium polluit

Distinctio 36

Quaestio 1 : An servitus impediat matrimonium

Distinctio 37

Quaestio 1 : An sacer ordo impediat matrimonium

Distinctio 38

Quaestio 1 : An expediat vovere

Quaestio 2 : An promissio obliget promittentem absque hoc quod promittens intendat se obligare ad servandum illud quod promissit

Quaestio 3 : An omne votum obliget voventem ad sui observantiam

Quaestio 4 : An opus factum ex voto sit melius quam opus factum sine voto

Quaestio 5 : An status religionis sit vitae saeculari quo ad meritum, et ex consequente quo ad praemium praeferendus

Quaestio 6 : An status religiosorum sit perfectior statu episcoporum saecularium

Quaestio 7 : An curatorum status qui apud Britannos omnes rectores vocantur sit maioris perfectionis quam status religiosorum

Quaestio 8 : An paupertatis votum in communi, in religione expediat

Quaestio 9 : Quomodo dari possit modus cognoscendi quando et quomodo servetur monachus immunis a proprietate

Quaestio 10 : An expediat monachis habere bona in communi in coenobio, et non in proprio

Quaestio 11 : An licite sint aliqui religiosi mendicantes

Quaestio 12 : An mendicantes possint recipere bona immobilia ut agros vel redditus ex quibus vivere possint sine mendicitate

Quaestio 13 : Quis sit dominus bonorum quae habent fratres minores

Quaestio 14 : An Romanus pontifex possit dispensare cum religioso in voto continentiae, ut uxorem ducat in saeculo

Quaestio 15 : An votum obedientiae caeteris votis maius, obliget religiosum in omnibus parere superiori

Quaestio 16 : An quis possit profiteri religionem, relinquendo parentum alterum in extrema necessitate

Quaestio 17 : An gravatus aere alieno possit profiteri religionem

Quaestio 18 : An quis possit servare unum vel plura trium votorum quae religiosi vovent, manendo in saeculo

Quaestio 19 : An transgressio cuiuslibet in regula contenti sit peccatum

Quaestio 20 : An sit meritorium religiosos non religiose viventes reformare

Quaestio 21 : An liceat vel expediat religioso ab una religione in aliam transire

Quaestio 22 : An sit expediens tot religiones habere in mundo

Quaestio 23 : An Carthusia sit religionum optima

Quaestio 24 : An peccent Carthusienses comedendo carnes

Quaestio 25 : An omne scandalum sit peccatum; et propter scandalum omittenda sint aliquam alioquin facienda

Distinctio 39

Quaestio 1 : An dispar cultus impediat materimonium

Distinctio 40

Quaestio 1 : Quomodo cognoscatur gradus consanguinitatis

Quaestio 2 : An consanguinitas impediat matrimonium

Quaestio 3 : An Romanus pontifex possit dispensare ut contrahatur matrimonium in gradibus lege prohibitis

Distinctio 41

Quaestio 1 : Quid sit affinitas et an impediat matrimonium

Quaestio 2 : An sint aliqui filii illegitimi

Distinctio 42

Quaestio 1 : Utrum cognatio spiritualis et legalis impediat matrimonium

Distinctio 43

Quaestio 1 : An idem corruptum possit per naturam redire

Quaestio 2 : An in lumine naturali ostendi possit hominem resurrectionem possibilem esse futuram

Quaestio 3 : An Deus possit reproducere aliquid proprie corruptum

Quaestio 4 : An totum dicat tertiam entitatem a suis partibus realiter distinctam

Quaestio 5 : An resurrection mortuorum generalis sit futura, et quis sit modus resurgendi

Quaestio 6 : An corpora mortuorum resurgent cum omnibus suis partibus et adminiculis

Quaestio 7 : An foeminae resurgent in sexu masculino

Distinctio 44

Quaestio 1 : Quoto anno aetatis Christus passus sit

Quaestio 2 : Quoto die Christus resurrexerit a mortuis

Quaestio 3 : An infernus sit sub terra

Quaestio 4 : An ignis inferni sit eiusdem speciei cum igne nostro

Quaestio 5 : An corpus damnati possit calefieri

Quaestio 6 : Quo modo animae corporibus excute crucientur: et similiter daemones

Quaestio 7 : An tristitia sit magna poena

Distinctio 45

Quaestio 1 : Quibus prosint suffragia ecclesiae

Quaestio 2 : An sacrificium vel missa dicta pro pluribus tantum cuilibet eorum prosit quantum si pro paucioribus celebraretur

Quaestio 3 : An suffragia existentis in mortali peccato prosint defuncto

Quaestio 4 : An conducat in loco sacro sepeliri, et an quilibet possit eligere sibi locum sepulturae

Quaestio 5 : An sancti orent pro nobis

Quaestio 6 : An sit aliqua memoria intellectualis sicut sensualis

Quaestio 7 : An maneat habitus memorandi in intellectu separato integer sicut intellectus ipse et an anima separata reminiscetur omnium quae homo acquisit in hac mortali vita

Distinctio 46

Quaestio 1 : An deus servet aequalitatem iustitiae cum dulcedine misericordiae, tam in puniendo quam praemiando

Quaestio 2 : An deus inaequaliter merentes inaequaliter praemiet

Quaestio 3 : An homines pro meritis et demeritis habebunt praemium et supplicium

Quaestio 4 : An aliquod peccatum sit infinitae parvitatis: et similiter omissio

Quaestio 5 : Utrum quilibet sufficienter puniri possit pro suo peccato, vel an dabilis sit aliquis actus culpabilis, pro quo Deus non possit infligere poenam

Distinctio 47

Quaestio 1 : An in generali iudicio erit disputatio vocalis

Quaestio 2 : An ignis conflagrationis erit eiusdem speciei cum igne praesenti

Distinctio 48

Quaestio 1 : An caeli cessabunt a motu post diem iudicii

Distinctio 49

Quaestio 1 : An felicitas sive summum bonum in bonis corporis vel fortunae inveniatur

Quaestio 2 : In quo consistat vera beatitudo

Quaestio 3 : An essentia beatitudinis in uno actu consistat, an pluribus

Quaestio 4 : An homo naturaliter possit Deum videre

Quaestio 5 : An beatitudo principalius consistat in actu intellectus, an voluntatis

Quaestio 6 : An omnes summae appetant beatitudinem

Quaestio 7 : An appetitus liber, ex necessitate appetat beatitudinem

Quaestio 8 : An intellectus clare videns Deum possit non delectari, vel deum non diligere

Quaestio 9 : An voluntas efficientiam habeat respectu suae beatitudinis

Quaestio 10 : An beatitudo partialiter producatur a beato

Quaestio 11 : An omnes beati sint aequaliter beati

Quaestio 12 : An beatitudo sit perpetua

Quaestio 13 : An beatitudo sanctorum post resurrectionem erit maior in anima quam nunc sit

Quaestio 14 : An sensus exteriores beatorum erunt continuo in actibus suis in patria

Quaestio 15 : An videns deum ipsum comprehendat

Quaestio 16 : Quid sit videre in verbo, et an videns verbum omnia quae in verbo relucent videat

Quaestio 17 : Per quid corpora beatorum erunt impassibilia

Quaestio 18 : Unde proveniat agilitas in beatis et an possint in instanti se movere vel mutare quovis locorum

Quaestio 19 : Utrum dotem claritatis habeant beati

Quaestio 20 : Utrum corpora possint naturaliter vel supernaturaliter per dotem subtilitatis se mutuo penetrare

Quaestio 21 : An duo corpora dura possint immediate se tangere

Quaestio 22 : An virginitati debeatur aureola

Quaestio 23 : An doctoribus debeatur aureola

Quaestio 24 : An mors sit de ratione martyrii

Quaestio 25 : Quando quis debeat pati martyrium et pro quibus causis

Quaestio 26 : An actus quilibet cui debetur palma martyrii sit actus magnae perfectionis et sit praeferendus actu cui haec palmam non debetur

Quaestio 27 : Cuius virtutis sit actus martyrii vel illae cui debetur aureola martyrum

Distinctio 50

Quaestio 1 : An damnati in inferno continuo peccabunt

Quaestio 2 : An poena damni sit magis afflictiva quam poena sensus, et an omnes poenae damni sint aequales

Prev

How to Cite

Quaestio 2

An poena damni sit magis afflictiva quam poena sensus, et an omnes poenae damni sint aequales
1

⁋ Distinctionis Quinquangesimae Quarti Sententiarum Quaestio Secunda & Vltima. Ecundo in hac distinctione quinquangesima & postre mo in hoc quarto quaeritur. An poena damni sit magis affl ctiua quam poena sensus: & an omnes poenae damni sint aequa les.

2

⁋ Pro solutione quaestionis pono conclusiones: quarum Prima est. Omnis poena damni capiendo eam pro sola priuatione & non pro aliquo poenali positiuo / est cuilibet poenae damni aequalis. hoc est: nulla illarum est alia maior. Probatur haec conclusio. niam omnes paruuli decedentes in solo originali aequaliter puniuntur: ergo poena damni ca pia pro illa carentia non suscipit magis in eis. Antecedens patet: quia omnes paruuli decedentes cum sola gratia baptismali aequaliter praemiantur: ergo paruu li omnes legis gratiae decedentes in solo originali aequaliter puniuntur poena damni. Et sic argumenta- ri potes de paruulis legis Mosaicae. De adultis idemostenditur: quia priuatio nullum ens positiuum dicit: ergo vna priuatio capta ratione priuationis naem est. maior aliam. sieut caecus factus ab vno ictu vel a mil. le ictibus non est magis vel minus caecus. iuxta il lud Alani. Quid prodest medico plagas sanasse ducentas Si maneat quaedam qua moriatur homos.

3

⁋ Secunda conclusio. Non omnis poena damni capiendo poenam damni pro priuatione & tristitia inde consequente est aequalis alteri poenae damni. probatur. aliquis plus tristatur de carentia visionis diuinae quam alter: ergo poena damni illius includendo positiuum inuolutu, & consequens ad carentiam vi sionis diuinae est maior quam in alio. antecedens probatur per Chrysostomum super Matthaeum homilia. xxiii. dicentem. Duae poenae sunt: ignis gehennae: & casus gloriae. nouimus autem quod multi gehennam solum abhorrent: ego autem casum illius gloriae multo ma iorem gehenna esse aio. Et paulo post. Intolerabilis est gehenna & illa poena. sed si decem mille gehennae poenas dederis: nihil tale est quale est ab illa beata vita excidere. Secundo arguitur ad idem. Illud quod maximum commodum a viro tollit, ei maximum incommodum & damnum affert. sed peccatum mortale finale est illud ratione cuius illud in commodum infertur. si autem non sequeretur tristitia/ non esset tale incommodum. igitur. Tertio anima damnata vel daemon appetit delectationem & coniun gi delectabili. sed nihil est delectabilius quam deo coniungi per visionem & fruitionem: & hoc quilibet damnatus scit & scire cogitur: ergo carens illo conmodo maxime tristatur. propterea namque vocatur poena damni, vt sit constructio intransitiua. Nonenim tristatur damnatus de carentia visionis diui nae propter amorem dei: & ratione honesti: sed solunquia priuatur proprio commodo & ratione pecca ti non quia dei offensiui.

4

⁋ Tertia conclusio. peio ritas poenae damni non est attendenda penes prae mium quo alias fuit aliquis dignus qui punitur. probatur sic. priuatio beatitudinis in illo qui fuit di gnus maiore praemio non est peior quam in illo qui fuit: dignus minore permio: ergo nec poena eius damni erit maior. antecedens patet capiendo sortem multum bonum virum decedentem in paruo mortali: & Pla tonem minus bonum decedentem in maiore crimine: iam Sortes priuatur maiore praemio qui Pla to: & tamen non punitur maiore poena damni quam Plato. ergo conclusio vera.

5

⁋ Quarta conclusio. Ma ioritas poenae damni attenditur secundum magnitudinem peccati quo quis priuatur visione diuina. probatur conclusio. nam omnis poena ortum habet a cul pa: & vbi est maior culpa / est vtrobique maior poena. sed poena damni est multum magna vt ex secunda conclusione patet. nam poena damni vt positiuum. includit / est remorsus conscientiae & vermis spiritua: lis animum rodens ratione peccati commissi: ratione cuius damnatus priuatur visione diuina perpetuo. Displicet enim damnato commisisse a. mortale: ad cuius displicentiam sequitur tristitia: & illa displicentia est poena vermis. similiter displicet ei carere summo delectabili ratione a. solum ratione commodi: ad quam displicentiam sequitur tristitia: qua potest vocari conscientiae remorsus sicut alia poena. Nec te moueat quod quis habeat duos conscientiae remorsus: immo. xx. interdum habet vel. xxx. iuxta numerum peccatorum commissorum, nec stes finita actiuitate potentiae: quia cum ope diuina non est status. quomodo licet cum auxilio generali non possim trahere currum onustum: cum auxilio tamen humano possum ipsum trahere: & multo magis cum ope illius qui est infiniti vigoris: cuius virtus non diminuitur quamuis infinitis applicetur.

6

⁋ Quita con clusio. Ilsta poena vermis est multo maior qui dolor causatus ab igne corpori inflictus. Et quamquam aliquid su per hoc in dist. xliiii. huius diximus: adhuc nonni hil cursim apponam. Anima siquidem corpori prae stat: & intellectus & voluntas est altior potentia qua sensus: ergo maiorem delectationem habere potest: quam sensus: & per oppositum maiorem tristitiam & magis punitiuam. propterea beatus Gregorius. xv Moralium poena mentis punitioni quam a clibano ar dente infertur comparat: & poenam sensus poenae impressae ab igne exteriore. modo ignis in clibano in clusus est vigorosior quam ignis in foco liberum ha bens exitum: quia plus est de forma. Dicit sic. De uorabit eum ignis qui non succenditur: vt clibanus intrinsecus ardet. is vero qui ab igne deuoratur / ab exteriore parte incipit concremari. Vt ergo sacra eloquia ardere & exterius & interius reprobos demonstrarent: eos etiam ab igne deuorari, & sicut clibanum poni testantur: vt per ignem crucientur in corpore: & per dolorem ardeant in mente. Et glos sa interlinearis Iob. xx. in illud. Deuorabit eum ignis qui non succenditur. Proprie, inquit, exprimi tur ignis gehennae / qui corporeus malos corpora liter vrit: nec vt ille noster studio hominis succendi tur: nec lignis nutritur: sed creatus semel permanet. Anima & corpore damnatus punietur: quia in vtroque peccauit.

7

⁋ Contra primam conclusionem ar guitur. Omnes paruuli decedentes cum solo origina li / puniuntur sola poena damni: capiendo damnum pro sola carentia diuinae visionis / nullum positiuum ponens: prout nunc suppono ex secundo. sed paruuli inaequaliter puniuntur, quod probatur: quia inaequa liter paruuli praemiantur. nam passio Christi plus gratiae contulit exhibita quam praeuisa: ergo paruuli legis gratiae plus gratiae habent in baptismo quam paruulirecutiti Hebraeorum in lege Mosaica: & ex conse- quenti plus gloriae. ergo eodem modo inaequaliter puniuntur cum his culpis originalibus decedentes. Ad istud in sua materia responsum est.

8

⁋ Contra quintam conclusionem ar guitur. Ex ea & dictis in quaestione sequitur quod poena damni capiendo eam in toto suo ambitu / aliquam poena sensus sit maior. hoc est contra beatum Augustinum in Enchiridio ca. lv. dicentem quod paruu lorum poena est mitissima, eo quod puniuntur poena damni. Hoc innititur illi medio quod poena damns est mitissima. Responsum est ex dictis sufficienter. lo quitur enim Augustinus capiendo poenam damni pro pura priuatione visionis diuinae pro tempore quo est in potentia propinqua ad deum videndum. Materiam autem ponenae paruulorum nullo modo hic attingam: quia in secundo propriam habet sedem.

9

⁋ Secundo arguitur contra eandem conclusionem & eius probationem. Dolor corporis infligit mortem potius quam tristitia ergo est poenalior. tenet consequntia: quia non ob aliud mortem quicquam incutit nisi quia est poenale & cor rosiuum subiecti: ergo vbi est celerior subiecti cor tosio ibi est maior poena. dolor igitur est magis cru ciatiuus quam tristitia.

10

⁋ Respondeo negando conse quentiam: quia stat a. esse poenalius b. & tamen b. infli gere mortem & non a. nunquid aliquando laborasti colica vel iliaca, quam Paulus vocauit stimulum carnis & angelum sathanae: prout aliquibus placet? sane dolor liacus est poenalior quam decollatio vel suffocatio, vel sanguinis lenta diminutio ad mortem: & tamen non sic mortem infligit. quare tristitiam non ita celeriter mortem inducere vt dolorem: non est argumentum sufficiens maioris cruciatus. Vbitatur: an sint tenebrae cor porales in infemo. Respondetur quod sic: quod ostenditur ex euangelio Matth. xxii. vbi dicit rex de non habente vestem nuptialem: Mittite eum in tenebras exteriores. Ratio est: quia fumus ab igne infernali ascendens / reuerberatus a superficie terrae in terrestreitatibus inclusus magnum facit fumum. Sed ali quid lucis erit vt dolorem videant. vt dicit Greg. lib. ix. Moralium: exponens illud Iob. x. Vbi vm bra mortis & nullus ordo. his verbis. Licet ad consolationem non luceat: tamen vt magis torqueat / ad ali quid lucet. nam sequaces quosque suos secum in tor mentis reprobi flamma illustrante visuri sunt, quo rum amore deliquerunt.

11

⁋ Secundo dubitatur summatim de poe nis inferni.

12

⁋ Tertio de gaudio paradisi.

13

⁋ Ad se cundam dubitationem respondetur. In primis erit mirabi lis mentis tristitia ratione peccatorum commissorum: & omissorum, non amore dei vel honesti: sed solum quia crum ciantur. displicet eis carentia visionis diuinae & beatorum spirituum vt modo in hac quaestione diximus. dolor in corpore: stridor dentium: fletus corporalis oculi sine humoris resolutione: horribiles auditus blasphemiae / & malorum: visus terribiles in fumo existen tes: in olfactu foetor incomprehensibilis: humor fellis in gustu: praua & puersa societas, ves diabolus cum damnatis: ageli eius: Mahumetus Arabs: Arrius Alexan drinus: ludas lIschariotes: dominorum suorum & pa triae proditores: Nero, & tyranni subditorum oppressores: Sardanapalus assyrius: & caetera id genus hominum monstra. in qua societate maligna quilibet damnatus manebit non vno die duntaxat: non anno praecise: sed perpetuo. Si ex mote aliquo Imao maiore ex arenulis conflato / in qualibet annorum myriade, arithmetice loquendo, auferretur vnum solum granulum remanentibus omnibus reliquis: adhuc omnibus his ablatis nihil temporis poenarum est consumptum: sed semper adest tormenti initium: quia in illo cruciatu perpetuo sine vlla requie manebunt: & ita iudicant. nam temporis finiti quantucumque magni ad infinitum conparatio est nulla. Caeterum de poenis istis adiunxisse satis sit illud Virgilianum. Non mihi si linguae centum sint, oraque centum, Ferrea vox: omnes scelerum comprendere formas: Omnia poenarum percurrere nominia possem.

14

⁋ Ad vltimam libri dubitationem de gaudiis paradisi respondetur. Principio societas erit illic gratissima sanctorum, virginum, confessorum, martyrum, Apostolorum / angelorum, christiparae virginis & anctae trinitatis. Imaginare: si pulcherrima facien numanam etiam casto amore contempleris: quantum appetitiua visiua gaudebit. beati autem incoparabiliter facies melius dispositas in patria habebunt quam in via. loannem baptistam / diuam virginem, & humanitatem Christi, nostrae redemptionis instrumentum illicclarissime videbis. De auditu. in gutture cantus erit suauissimus. vt in distinctione praecedente diximus. & adhuc de cantu paucula subiungam. beatus Augu sti. ix. Confessionum asserit se in hymnis & cantibus dulcibus fleuisse. &. x. Confessionum ait. Adducor cantandi consuetudinem approbare in ecclesia: vt per oblectamenta aurium, infirmus animus in affectu pietatis assurgat. Boetius item in primo libro suae musicae recitat quonam pacto Empedocles / cum quidam furibundus gladiator suum hospitem inua sit: dulcedine cantus furorem in mansuetudinem inflexit. Si igitur in hoc mundo cantus nobis ter restres aures habentibus appareat voluptuosus: quid erit in patria in qua omnes beati organa habebunt incorruptibilia, ad cantum aptissima ? nam aures ad audiendum delicatissimas omnes habe bunt. Thobias senior si hanc symphoniam audisset: non dixisset, Quale gaudium mihi erit qui in tenebris sedeo: & lumen caeli non video? Thobiae. v. Et ita in aliis sensibus exterioribus & interioribus erit suum respondens oblectamentum: quia coniunctio potentiae optime dispositae ad obiectum ei convenien tissimum. Mens autem hominis non solum humanas effigies contemplabitur: sed & angelos. & hic intellitas: quicquid cadit sub obiectum sensus: hoc sub obie ctum intellectus cadere. Eiusque spiritualis voluptas est maior quam corporea vti diximus. Tunc ascende gra datim. intellectus spiritualiter gaudet intelligendo pul chra obiecta corporea humana: magis autem de ange licis. & quanto angelus est superior: tanto voluptas spiritualis maior. quid ergo erit de visione clara dei & eius dilectione: clare videntes rapientis in sui visio nem continuam & amorem: Per creaturas autem pulchras huius mundi potes ad hoc intelligendum assurgere: teipsum quantum fieri potest ad impartibilia rapiendo.

15

⁋ Sancta illic societas: tota omnium vna mens & vo luntas cum deo & inter se: summa tramquillitas & concordia. In his omnibus honestissimis tam corporis quam animi oblectamentis nunquam fastidium: & vrens deside rium deum possidendi: & certitudo de ipso sic perpetud possidendo. Si enim Petrus in Christi trani figurat tione scintillam huius caelestis gaudii & nihil copara tiue degustans / dicebat. Domine bonum est nos hic esse faciamus tria tabernacula: tibi vnum: Moysi vnum: & Heliae vnum: ac noluit ab eo separari: quod hic dice ret?

16

⁋ Si haec consideres / dices cum Gregorio in quadam pulchra homilia, quam recitamus in communi martytum. Si consideremus fratres charissimi quae & quanta sunt quae nobis promittuntur in caelis: vilescunt animo omnia quae in terris habentur. Terrena namque substantia supernae felicitati comparata / pondus est / non subsidium. Teporalis vita aeternae vitae comparata / mors potius est dicenda quam vita. Ipse enim quotidianus defectus corruptionis / quid est aliud qui quaedam prolixitas mortis? & beat. Augu. ait. Fecisti nos dominue ad te: & inquietum est cor nostrum donec requiescat in te. Et regius psaltes. Satiabor cum apparuerit glersia tua. psal. xvi. Nemo tamen distincte illius gesiae nobilitatem natrare poterit. iuxta illud. i. ad Corith. ii quod ex Esaiae. c. lxiiii. allegauit apostolis dicens. Sicut scriptum est quod ocu lus non vidit / nec auris audiuit / nec in cor hominis ascen dit: quaem praeparauit deus his qui diligunt illum.

17

⁋ Noli ergo texere aranearum telas pro muscis capiendis in benefi ciorum perniciosa abundantia / vel quibuscumque aliis huius saeculi caducis bonis: sed animu quotidie ad caelestia convertas / mane & vesperi hanc beatitudine tecum reuolue: & dic cum psalmographo. psal. liiii Quis dabit mihi penas sicut columbae & volabo & requiescam: scilicet ad beatitudinem: quam nobis concedat qui vnus visus in essentia & in personis trinus omnes beatificat: cui laus est & gloria perennis.

18

⁋ Et iam nox humida caelo Praecipitat: suadentque cadentia sydera somnos. Deo gratiae.

PrevBack to Top

On this page

Quaestio 2