Text List

Table of Contents

Only show available transcriptions

In Quartum Sententiarum (Redactio B)

Prologus

Quaestio 1 : An liceat aliqua non theologica in theologia tradere

Quaestio 2 : Quid opus sit facto in contrarietate positionum seu opinionum

Quaestio 3

Distinctio 1

Quaestio 1 : An creatura possit creare

Quaestio 2 : Ad definitio sacramenti quam poni magister sit bona

Quaestio 3 : An sacramenta novae legis causalitatem aliquam habeant respectu characteris vel ornatus in anima

Quaestio 4 : Utrum pro cuiuslibet legis tempore debeant esse alia et alia sacramenta

Quaestio 5 : Quid sit circumcisio, et quomodo obligat

Distinctio 2

Quaestio 1 : Quid sit baptismus: et quae eius materia et forma.

Quaestio 2 : Ad ea quae in priore quaestione de baptismo dicunt sint sufficienter et recte determinata

Distinctio 3

Quaestio 1 : An institutio baptismi circumcisionem et legalia evacuet

Quaestio 2 : An baptismus pro tempore quo erat licitus et institutus, circumcisionem tollebat de praecepto

Distinctio 4

Quaestio 1 : An virtutes infundantur in baptismo

Quaestio 2

Quaestio 3 : An omnes baptizati aequaliter effectum baptismi recipiant

Distinctio 5

Quaestio 1 : An liceat recipere baptismum a ministor malo vito

Distinctio 6

Quaestio 1 : An character sit causa initerationis baptismi

Quaestio 2

Quaestio 7 : An confirmatio sit sacramentum initerabile

Distinctio 8

Praeambulum

Quaestio 1 : An sit ponenda forma in sacramento Eucharistiae ut in caeteris

Distinctio 9

Quaestio 1 An omnis mortalis peccator indigne Eucharistiam assumat

Quaestio 2 : An in somno pollutus communicare possit

Quaestio 3 : An non ieiunus possit eucharistiae sacramentum sumere

Quaestio 4 : An sacerdos teneatur ministrare ille eucharistiam quem in mortali novit esse, sive via confessionis sive aliter occultae

Distinctio 10

Quaestio 1 : An corpus Christi et eius sanguis realiter in Eucharistia contineantur

Quaestio 2 : Quomodo corpus Christi sit in Eucharistia

Quaestio 3 : An defendi possit quod corpus Christi sit longum septem pedibus in eucharistia: et sit ordo partium in ordine ad totum, non autem in ordine ad locum

Quaestio 4 : An deus possit aliquod corpus simul ponere in diversis locis separatis circumscriptive

Quaestio 5 : An corpori Christi eaedem proprietates insint in eucharistia quae in caelo

Quaestio 6 : Utrum aliqua creatura possit movere corpus Christi prout existit in sacramento

Quaestio 7 : An sit essentialis ordo inter modum essendi sacramentaliter, et sub modo naturali

Distinctio 11

Quaestio 1 : An panis transubstantietur in corpus Christi

Quaestio 2 : An solus panis triticeus et vinum vitis fit conveniens materia huius sacramenti

Quaestio 3 : An corpus Christi sit categorice adorandum in eucharistia, an conditionaliter

Distinctio 12

Quaestio 1 : An omne accidens possit esse sine subiecto

Quaestio 2 : An quantitas distinguatur a re quanta

Quaesito 3 : Quo modo accidentia agant adinvicem et in ordine ad alia accidentia et substantias, tam quo ad generationem quam quo ad corruptionem

Quaestio 4 : An cum omni alteratione accidentium in eucharistia maneat corpus Christi

Quaestio 5 : An pluries in die celebrandum sit

Quaestio 6 : Utrum quilibet clericus quolibet die teneatur dicere horas

Quaestio 7 : An ex inadvertentia dicens horas vel distractus satisfaciat praecepto de dicendis horis

Quaestio 8 : An audiens missam, et interea dicens horas satisfaciat utrique praecepto

Distinctio 13

Quaestio 1 : An sequendo consecrationem Christi debeamus in fermentato, an in azimo pane consecrare

Quaestio 2 : An Christus xiiii luna comederit agnum paschalem

Quaestio 3 : An laicus teneatur sub utraque specie communicare

Quaestio 4 : Quis sit modus celebrandi

Distinctio 14

Quaestio 1 : An peccati post baptisma commissi necessaria sit poenitentia

Quaestio 2 : An per sacramentum poenitentiae peccatum mortale deleatur

Distinctio 15

Quaestio 1 : Utrum quis possit satisfacere seu adimplere poenitentiam iniunctam existendo in peccato

Quaestio 2 : An opus satisfactorium sit aequae meritorium ac non satsifactorium

Quaestio 3 : An non ieiunantes peccent

Quaestio 4 : An ieiunium quadragesimae sit de iure divino

Quaestio 5 : An consuetudo regionis sufficiat pro observatione tam ieiunii quadragesimalis quam cuiuscumque alterius ieiunii

Quaestio 6 : An tertio comedens frangat ieiunium ut secundo comedens

Quaestio 7 : An quilibet teneatur ad eleemosynam faciendam

Quaestio 8 : An eleemosyna sit opus magnae perfectionis et an quilibet de quolibet bono quod habet possit licite dare eleemosynam

Quaestio 9 : An quilibet non extreme pauper teneatur pauperi exteme eleemoysnam impedere

Quaestio 10 : An rerum dominia iure naturae divino an humano partita sint

Quaestio 11 : Utrum homo teneatur restituere illa quae acquisivit per perscriptionem vel usucapionem

Quaestio 12 : Quomodo conveniant et differeant ususfructus et usus et quomodo finiantur

Quaestio 13 : An lucrans in ludo acquirat dominium rei lucratae, et potissimum in ludis taxillorum

Quaestio 14 : An ludere sit honestum

Quaestio 15 : An bene vivant homines tesseras facientes vel eas vendentes

Quaestio 16 : An proximi lacerans famam teneatur eam restituere

Quaestio 17 : Quomodo mulier possit satisfacere suae famae salva conscientia, quae habet spurium in adulterio genitum: supposito quod hic spurius putetur a marito esse haereses etc

Quaestio 18 : An accusatus de aliquo crimine teneatur illud crimen prodere non obstante fama

Quaestio 19 : An homicidium sit magnum peccatum: et quae restitutio debeatur homicidio

Quaestio 20 : An liceat occidere et rapere in bello

Quaestio 21 : An licitum sit christiano viro vocare in suum auxilium infideles contra Christianos

Quaestio 22 : An homo damnatus ad mortem possit aufugere licite

Quaestio 23 : An duellum sit licitum

Quaestio 24 : An furto aliena subtrahens peccet

Quaestio 25 : An furtum sit veniale, an mortale in casu sequente. Sit unus cumulus granorum: auferat Sortes omnia grana sensim, numquam duo simul, sed semper unicum: habeat tot volitiones distinctas quot sunt grana. et quandocumque aufert unum granum, habeat volitionem particularem cadentem solum super illud granum, numquam habendo volitionem cadentem in plura grana totalia.

Quaestio 26 : An fur teneatur ad restitutionem omnium quae furto abstulit

Quaestio 27 : An iuste pro furto infligatur mors

Quaestio 28 : Utrum sicut quilibet damnum vicino praestans tenetur illud damnum vicino praestans tenetur illud damnum resarcire: sic quilibet alienum detinens teneatur illud domino reddere sub poena peccati

Quaestio 29 : An omnis usura sit peccatum

Quaestio 30 : An iste casus sit usurarius. do tibi nunc in Augusto centum scuta mutuo ad natalem domini useque interea temporis venit creditor meus, et petit a me. c. scuta quae cogor illi dare: et propterea vendo res meas minoris quam valeant xv scutis vel non possum habere pecuniam nisi cepero ad usuram; sic ut cogar dare xv ultra sortem

Quaestio 31 : An mutuator possit mutare ad usuram, vel recipere ultra sortem aliquid

Quaestio 32 : An iste casus sit usurarius. Ego habeo unum corum tritici, in festo sancti Martini valentem xx. quem volo servare ad Augustum in quo triticum solet esse carius apud Britannos. accedat ad me Petrus volens emere a corum, petens dilationem solutionis: et ego capio. xxx. pro Augusto

Quaestio 33 : An iste casus sit usuarius. Sortes dat Platoni bis mille libras sterlingorum mutuo, capiens a pagum annue valentem c. sterlingorum libras in pignore. Sortes tenet a. pagum: et fructus eius colligi xx. annos: et demum suas bis mille libras recipit

Quaestio 34 : Utrum civitas indigens pecuniis possit licite compellere cives subiectos ad mutuandum sibi certam quantitatem pecuniae et caetera

Quaestio 35 : An liceat ad usuram capere

Quaestio 36 : An contractus quem cambium bursae dicunt sit licitus

Quaestio 37 : An trapezitae seu campsores permutando et capiendo plusquam debent usuram commitant

Quaestio 38 : An usurarius teneatur restituere lucrum ex usura acquisitum

Quaestio 39 : Quot sint species contractus

Quaestio 40 : Utrum negotiatio proprie dicta lucrativa sit licita

Quaestio 41 : Quae circumstantiae sint considerandae ad hoc ut contractus emptionis aut venditionis sit licitus

Quaestio 42 : An reddituum emptio sit licita

Quaestio 43 : An redditus depraevetur per hoc quod est irredimibilis vel perpetuus

Quaestio 44 : An liceat emere vitalitium, hoc est sustentationem pro vita vel pro victu

Quaestio 45 : Utrum contractus locationis et conductionis sint liciti

Quaestio 46 : An contractus Socidarum quibus rustici in animalibus innituntur sit licitus

Quaestio 47 : An contractus societatis sit licitus

Quaestio 48 : De quodam particulari contractu tanquam societatis an sit licitus

Quaestio 49 : An contractus quem Ioannes Eckius Germanus proposuit: sit aequus et licitus

Quaestio 50 : Utrum in restitutione pluribus facienda aliquis sit servandus ordo, et quis

Distinctio 16

Quaestio 1 : An contritio: oris confessio: et satisfatio sint partes poenitentiae

Distinctio 17

Quaestio 1 : Quo iure confessio vocalis sit introducta

Quaestio 2 : An quilibet adultus teneatur semel in anno confiteri omnia sua peccata sub poena peccati

Quaestio 3 : An quilibet adultus teneatur confiteri omnia sua peccata proprio sacerdoti

Quaestio 4 : An peccatorum circumstantiae sint de necessitate salutis confitendae

Quaestio 5 : An homo habens peccata non reservata cum reservatis teneatur omnia illa curato

Quaestio 6 : An quis licite compelli possit sua peccata bis confiteri

Quaestio 7 : An confessus fratribus mendicantibus sine facultate plebani tenatur illa peccata iterato proprio sacerdoti confiteri, ut satisfaciat praecepto. Omnis utriusque sexus

Quaestio 8 : An furiosi et temulenti ad hoc praeceptum ecclesiasticum de confessione et ad similia praecepta obligentur

Quaestio 9 : An debeat iterare confessionem is qui confessus est et non poenituit

Distinctio 18

Quaestio 1 : An sacerdos evangelicus virtute sacramenti poenitentiae tollat aliquid de culpa

Quaestio 2 : An excommunicatio excommunicatum et alios excludat a communione mutua

Quaestio 3 : An omnis participans cum excommunicato mortaliter peccet

Quaestio 4 : Utrum communio cum excommunicato sit lege divina; an humana prohibita

Distinctio 19

Quaestio 1 : An sacerdos possit uti calve in quolibet

Quaestio 2 : An fraterna correptio sit cuilibet adulto de praecepto

Distinctio 20

Quaestio 1 : An ille sit prorsus liberatus a poena qui adimplet poenitentiam iniunctam a sacerdote

Quaestio 2 : An indulgentiae vivis et mortuis prosint et ad quid

Distinctio 21

Quaestio 1 : An aliqua peccata dimittantu rpost hanc vitam

Quaestio 2 : An sigillum secret sit omni modo servandum

Quaestio 3 : An sacerdos teneatur celare peccatum sibi in confessione detectum

Distinctio 22

Quaestio 1 : An quilibet resurgens a peccatis mortalibus resurgat ad priora merita vel gratiam

Quaestio 2 : An in labente in mortale peccatum post gratiam redeant priora peccata

Distinctio 23

Quaestio 1 : An extrema unctio sit sacramentum novae legis

Quaestio 2 : An aqua benedicta aliquid in ecclesia valeat

Distinctio 24

Quaestio 1 : An ordo sit sacramentum movae legis

Quaestio 2 : An summus pontifex possit dispensare cum sacerdote ut contrahat matrimonium

Quaestio 3 : An Petrus et successores eius primatum habeant in terra ex institutione Christi tam in spiritualibus quam in temporalibus

Quaestio 4 : An accipiens personas in beneficiis ecclesiasticis peccet

Quaestio 5 : An liceat dare beneficium paruulo octo vel decem annorum

Quaestio 6 : Quomodo ab inidoneo idoneus sgregetur

Quaestio 7 : An quis possit petere honorem

Quaestio 8 : An conferens beneficium bono, meliore relicto, peccet

Quaestio 9 : Eadem. An collator beneficii peccet, beneficium bono dando, relicto meliore

Quaestio 10 : An theologus tamquam magis idoneus in cura animarum sit iurisperito seu canonistae praeferendus

Quaestio 11 : An quis possit sana conscientia plura tenere beneficia cum dispensatione eius cuius interest

Quaestio 12 : An quis possit sana conscientia plura tenere beneficia cum dispensatione eius cuius interest

Quaestio 13 : An conclusiones cum suis probationibus in quaestione praecedente positae sint verae

Quaestio 14 : An potius dispensandum sit cum eruditis viris et nobilibus in beneficiorum pluralitate quam cum ineruditis et ignobilibus

Quaestio 15 : An melius faciat beneficiatus suum beneficium resignans alicui probo, servata pensione pro vita si indigeat: an relinquens beneficium post mortem vacare, sic scilicet ut collator possit conferre cui velit

Quaestio 16 : An praelatus ecclesiae sit dominus proventuum ecclesiae datorum

Quaestio 17 : An praelatus ecclesiae peccet, prodige ecclesiae bona consumens, et ad prodige consumptorum teneatur restitutionem

Quaestio 18 : Quomodo cognoscatur status et sufficientia viri

Quaestio 19 : An praelatus ecclesiae qui nihil aliud habet nisi patrimonium crucifixi possit dotare sororem. vel si forte tentatus a Sathana genuerit filiam in sacris, vel ante sacerdotium in vero matrimonio: eidem provvidere possit

Quaestio 20 : An clericus possit de rebus suis testari

Quaestio 21 : An habens patrimonium sufficiens ad se alendum possit beneficium capere: et de illius proventibus deserviendo vivere

Quaestio 22 : An peccent praelati ecclesiae in multitudine clientum, vestium sumptuositate, et ciborum superfluitate

Quaestio 23 : Utrum clericus teneatur restituere fructus beneficii quos in mortali recepti

Distinctio 25

Quaestio 1 : Quid sit simonia

Quaestio 2 : Utrum simonia sit grave peccatum

Quaestio 3 : An prece et obsequio committatur simonia

Quaestio 4 : An liceat aliquid accipere ratione consuetudinis, et cogere nolentem ad dandum secundum consuetudinem loci, tam in collatione sacramentorum quam beneficiorum

Quaestio 5 : An simoniace promotus munere a manu iustum titulum in beneficium acquirat

Quaestio 6 : An possit esse pactio in spiritualibus

Quaestio 7 : Quae sit poena simoniacorum

Distinctio 26

Quaestio 1 : An matrimonium sit sacramentum novae legis

Quaestio 2 : An matrimonium ob pulchritudinem vel opes contrahi possit

Quaestio 3 : An matrimonium sit sacramentum univoce cum aliis sacramentis

Distinctio 27

Quaestio 1 : An requiratur et sufficiat consensus mutuus per signa praesentialia explicitus ad verum matrimonium

Quaestio 2 : An matrimonium per sacros ordines et religionis professionem dissoluatur

Quaestio 3 : Quis possit sponsalia contrahere et an sint licita

Quaestio 4 : Quo modo matrimonium conditionale contrahatur

Quaestio 5 : An sponsalia contrahens cum aliqua teneatur de necessitate salutis matrimonium perficere

Quaestio 6 : An maximus pontifex possit cum bigamo dispensare ut ordines suscipiat

Distinctio 28

Quaestio 1 : An carnalis copula cum sponsalibus matrimonium causet

Quaestio 2 : An sit tempus aliquod ad sponsalia et matrimonia contrahenda determinatum et quae sit ratio sic statuendi

Distinctio 29

Quaestio 1 : An consensus coactus per metum ad matrimonium sufficiat

Quaestio 2 : An matrimonium contractum inter raptam et raptorem cum utriusque consensu mutuo antequam rapta parentibus restituatur teneat

Distinctio 30

Quaestio 1 : Utrum error matrimonium impediat

Quaestio 2 : In quo virginitas consistat; et an sit virtus

Quaestio 3 : An viduitati et castitati coniugali virginitas praestet

Quaestio 4 : An fuerit verum matrimonium inter Mariam virginem et Ioseph

Distinctio 31

Quaestio 1 : An tria bona matrimonii excusent actum matrimonialem ne sit peccatum

Distinctio 32

Quaestio 1 : An alter coniugum semper teneatur alteri petenti reddere debitum et quomodo castitas coniugalis servanda sit

Quaestio 2 : An unus coniugum possit vovere sine consensu alterius

Distinctio 33

Quaestio 1 : An liceat vel licuerit unquam simul plures habere uxores

Quaestio 2 : An libellus repudii in lege Mosaica fuerit licite permissus

Distinctio 34

Quaestio 1 : An impotentia coeundi matrimonium impediat

Quaestio 2 : An maleficiatus possit contrahere

Distinctio 35

Quaestio 1 : An vir possit uxorem ob adulterium dimittere

Quaestio 2 : An aliquis possit mulierem sibi matrimonio coniungere quam per adulterium polluit

Distinctio 36

Quaestio 1 : An servitus impediat matrimonium

Distinctio 37

Quaestio 1 : An sacer ordo impediat matrimonium

Distinctio 38

Quaestio 1 : An expediat vovere

Quaestio 2 : An promissio obliget promittentem absque hoc quod promittens intendat se obligare ad servandum illud quod promissit

Quaestio 3 : An omne votum obliget voventem ad sui observantiam

Quaestio 4 : An opus factum ex voto sit melius quam opus factum sine voto

Quaestio 5 : An status religionis sit vitae saeculari quo ad meritum, et ex consequente quo ad praemium praeferendus

Quaestio 6 : An status religiosorum sit perfectior statu episcoporum saecularium

Quaestio 7 : An curatorum status qui apud Britannos omnes rectores vocantur sit maioris perfectionis quam status religiosorum

Quaestio 8 : An paupertatis votum in communi, in religione expediat

Quaestio 9 : Quomodo dari possit modus cognoscendi quando et quomodo servetur monachus immunis a proprietate

Quaestio 10 : An expediat monachis habere bona in communi in coenobio, et non in proprio

Quaestio 11 : An licite sint aliqui religiosi mendicantes

Quaestio 12 : An mendicantes possint recipere bona immobilia ut agros vel redditus ex quibus vivere possint sine mendicitate

Quaestio 13 : Quis sit dominus bonorum quae habent fratres minores

Quaestio 14 : An Romanus pontifex possit dispensare cum religioso in voto continentiae, ut uxorem ducat in saeculo

Quaestio 15 : An votum obedientiae caeteris votis maius, obliget religiosum in omnibus parere superiori

Quaestio 16 : An quis possit profiteri religionem, relinquendo parentum alterum in extrema necessitate

Quaestio 17 : An gravatus aere alieno possit profiteri religionem

Quaestio 18 : An quis possit servare unum vel plura trium votorum quae religiosi vovent, manendo in saeculo

Quaestio 19 : An transgressio cuiuslibet in regula contenti sit peccatum

Quaestio 20 : An sit meritorium religiosos non religiose viventes reformare

Quaestio 21 : An liceat vel expediat religioso ab una religione in aliam transire

Quaestio 22 : An sit expediens tot religiones habere in mundo

Quaestio 23 : An Carthusia sit religionum optima

Quaestio 24 : An peccent Carthusienses comedendo carnes

Quaestio 25 : An omne scandalum sit peccatum; et propter scandalum omittenda sint aliquam alioquin facienda

Distinctio 39

Quaestio 1 : An dispar cultus impediat materimonium

Distinctio 40

Quaestio 1 : Quomodo cognoscatur gradus consanguinitatis

Quaestio 2 : An consanguinitas impediat matrimonium

Quaestio 3 : An Romanus pontifex possit dispensare ut contrahatur matrimonium in gradibus lege prohibitis

Distinctio 41

Quaestio 1 : Quid sit affinitas et an impediat matrimonium

Quaestio 2 : An sint aliqui filii illegitimi

Distinctio 42

Quaestio 1 : Utrum cognatio spiritualis et legalis impediat matrimonium

Distinctio 43

Quaestio 1 : An idem corruptum possit per naturam redire

Quaestio 2 : An in lumine naturali ostendi possit hominem resurrectionem possibilem esse futuram

Quaestio 3 : An Deus possit reproducere aliquid proprie corruptum

Quaestio 4 : An totum dicat tertiam entitatem a suis partibus realiter distinctam

Quaestio 5 : An resurrection mortuorum generalis sit futura, et quis sit modus resurgendi

Quaestio 6 : An corpora mortuorum resurgent cum omnibus suis partibus et adminiculis

Quaestio 7 : An foeminae resurgent in sexu masculino

Distinctio 44

Quaestio 1 : Quoto anno aetatis Christus passus sit

Quaestio 2 : Quoto die Christus resurrexerit a mortuis

Quaestio 3 : An infernus sit sub terra

Quaestio 4 : An ignis inferni sit eiusdem speciei cum igne nostro

Quaestio 5 : An corpus damnati possit calefieri

Quaestio 6 : Quo modo animae corporibus excute crucientur: et similiter daemones

Quaestio 7 : An tristitia sit magna poena

Distinctio 45

Quaestio 1 : Quibus prosint suffragia ecclesiae

Quaestio 2 : An sacrificium vel missa dicta pro pluribus tantum cuilibet eorum prosit quantum si pro paucioribus celebraretur

Quaestio 3 : An suffragia existentis in mortali peccato prosint defuncto

Quaestio 4 : An conducat in loco sacro sepeliri, et an quilibet possit eligere sibi locum sepulturae

Quaestio 5 : An sancti orent pro nobis

Quaestio 6 : An sit aliqua memoria intellectualis sicut sensualis

Quaestio 7 : An maneat habitus memorandi in intellectu separato integer sicut intellectus ipse et an anima separata reminiscetur omnium quae homo acquisit in hac mortali vita

Distinctio 46

Quaestio 1 : An deus servet aequalitatem iustitiae cum dulcedine misericordiae, tam in puniendo quam praemiando

Quaestio 2 : An deus inaequaliter merentes inaequaliter praemiet

Quaestio 3 : An homines pro meritis et demeritis habebunt praemium et supplicium

Quaestio 4 : An aliquod peccatum sit infinitae parvitatis: et similiter omissio

Quaestio 5 : Utrum quilibet sufficienter puniri possit pro suo peccato, vel an dabilis sit aliquis actus culpabilis, pro quo Deus non possit infligere poenam

Distinctio 47

Quaestio 1 : An in generali iudicio erit disputatio vocalis

Quaestio 2 : An ignis conflagrationis erit eiusdem speciei cum igne praesenti

Distinctio 48

Quaestio 1 : An caeli cessabunt a motu post diem iudicii

Distinctio 49

Quaestio 1 : An felicitas sive summum bonum in bonis corporis vel fortunae inveniatur

Quaestio 2 : In quo consistat vera beatitudo

Quaestio 3 : An essentia beatitudinis in uno actu consistat, an pluribus

Quaestio 4 : An homo naturaliter possit Deum videre

Quaestio 5 : An beatitudo principalius consistat in actu intellectus, an voluntatis

Quaestio 6 : An omnes summae appetant beatitudinem

Quaestio 7 : An appetitus liber, ex necessitate appetat beatitudinem

Quaestio 8 : An intellectus clare videns Deum possit non delectari, vel deum non diligere

Quaestio 9 : An voluntas efficientiam habeat respectu suae beatitudinis

Quaestio 10 : An beatitudo partialiter producatur a beato

Quaestio 11 : An omnes beati sint aequaliter beati

Quaestio 12 : An beatitudo sit perpetua

Quaestio 13 : An beatitudo sanctorum post resurrectionem erit maior in anima quam nunc sit

Quaestio 14 : An sensus exteriores beatorum erunt continuo in actibus suis in patria

Quaestio 15 : An videns deum ipsum comprehendat

Quaestio 16 : Quid sit videre in verbo, et an videns verbum omnia quae in verbo relucent videat

Quaestio 17 : Per quid corpora beatorum erunt impassibilia

Quaestio 18 : Unde proveniat agilitas in beatis et an possint in instanti se movere vel mutare quovis locorum

Quaestio 19 : Utrum dotem claritatis habeant beati

Quaestio 20 : Utrum corpora possint naturaliter vel supernaturaliter per dotem subtilitatis se mutuo penetrare

Quaestio 21 : An duo corpora dura possint immediate se tangere

Quaestio 22 : An virginitati debeatur aureola

Quaestio 23 : An doctoribus debeatur aureola

Quaestio 24 : An mors sit de ratione martyrii

Quaestio 25 : Quando quis debeat pati martyrium et pro quibus causis

Quaestio 26 : An actus quilibet cui debetur palma martyrii sit actus magnae perfectionis et sit praeferendus actu cui haec palmam non debetur

Quaestio 27 : Cuius virtutis sit actus martyrii vel illae cui debetur aureola martyrum

Distinctio 50

Quaestio 1 : An damnati in inferno continuo peccabunt

Quaestio 2 : An poena damni sit magis afflictiva quam poena sensus, et an omnes poenae damni sint aequales

Prev

How to Cite

Next

Quaestio 7

An confessus fratribus mendicantibus sine facultate plebani tenatur illa peccata iterato proprio sacerdoti confiteri, ut satisfaciat praecepto. Omnis utriusque sexus
1

⁋ Distinctionis Decimaeseptimae Quaestio Septima. Eptimo quaeritur circa eandem distinctionem. An confessus fratribus mendicantibus sine facultate plepani teneatur illa peccata iterato proprio sacerdoti con fiteri, vt satisfaciat praecepto Omnis vtriusque sexus. in secunda quaestione huius recitato & discusso.

2

⁋ Pro solutione quaestionis ponam aliquas propositiones siue conclusiones: quarum prima erit. Romanus pontifex potest dare facultatem alicui sacerdoti audiendi confessiones in cura alicuius plebani: non requisita facultate ple bani. Probatur conclusio. Nam plebanus facultatem impertitur aliis sacerdotibus audiendi confessionem: vt communiter in praxi videmus: non quesita alicuius superioris facultate: ergo superior illius plebani potest dare facultatem audiendi confessionem sine facultate inferioris. consequentia est manifesta in potestatibus se habentibus secundum superius & inferius: quicquod enim potest inferior: potest superior: & non contra. sicut in logicalibus pro quocunque supponit inferius: pro illo supponit superius & non econverso. modo Romanus pontifex dat religiosis facultatem: vt patet ex Clementina Dudum. de sepul. igitur. Secundo probatur idem. episcopus potest aliquibus dare facultatem audiendi confessiones in tota sua dioecesi. ergo Romanus pontifex idem potest in tota sua dioecesi: quae est tota christianitas, consequentia sano capiti probatione non indiget. intecedens patet de episcopo Parisiensi: & idem est iudicium de quolibet alio episcopo. pet Innocentium Tertium in generali concilio. prout recitatur cas. Inter caetera. de offi. iudi. ordi. vbi praecipit episcopis: vt habeant viros potentes in opere & sermone ad concionandum & ad visitandam plaebem, dicens. Vnde praeci pimus tam in cathedralibus qui in aliis conventualibus ecclesiis viros idoneos ordinari: quos episcop possint coadiutores & cooperatores habere: non solum in praedicationis officio: verum etiam in audien dis confessionibus & poenitentiis iniungendis: ac cae teris quae ad salutem pertinent animarum. Et ratio est. quia episcopus est ordinarius singulorum in totam sua dioecesi. x. qui. i. Regenda. xvi. qui. vii. Omnes basilicae. & quilibet in dioecesi est parochianus episcopi. de archipresbytero. c. iii. de offi. ordi. ca. Significa uit. Tertio probatur ab aliquibus sic. curatus suam auctoritatem habet ab episcopo: ergo si curatus facul tatem impertiri potest, poterit & episcopus. Sed haec ratio deficit. bene verum est quod plebano episcopus dat curam: sed auctoritas plebani instituti non est ab episcopo sed a deo: licet mediante aliquo actu episcopi. Illud idem argumentum probaret episcopos non habere auctoritatem nisi a Romano pontifice: quod non concedo. Quemadmodum Romanus pontifex quilibet post beatum Petrum habet tantam auctoritatem quantam beatus Petrus habebat: licet mediante electione: & Petrus immediate habuit a Christo: electores tamen non dant Romano pontifici auctoritatem: sed Christus mediante aliquo facto huma non praerequisito. Sic curato episcopus dat curam: sed auctoritas curati est a Christo: hoc est curati sunt de ordine hierarchico ecclesiae sicut episcopi: & setuaginta duobus discipulis Christi succedunt: vt dicitur. xxi. distinctione. In nouo testamento. Pro terea aliter probatur siue tertio: siue quarto: non refert de probationum ordine. Aliqui casus reseruantur tam per maximum pontificem quam per episcopos inferiores a quibus plebani non possunt absoluere, etiam si at tentauerint: a quibus episcopi & eorum ordinarii ex longa & honesta consuetudine iam absoluunt. ergo eodem modo poterunt absoluere omnes sibi subiectos in suis dioecesibus. Quinto probatur. lex vel priuiegium maximi pontificis rationabile sufficit subdi tis: vt ea vel eo vti possint: sed hoc priuilegium a maximis pontificibus concessum est, & approbatum in Clemen. Dudum. de sepul. Quia sit rationabile, probatur sic. In eo quod est ad salutem necessarium non sunt homines arctandi, ne a via salutis impediantur: sed arctatio videtur fore onerosa si homines arctarentur ad confitendum proprio plebano: praesertim vbi solus confessiones audit: vel etiam vbi ipse aliis suam vicem committit. tum propter verecundos qui no tis non libenter confitentur: tum stat quod sint omnes ineruditi & non bonae famae apud suos: & confitens varios ha beat casus ancipites confitendos, & superueniat probus & eruditus religiosus: tunc. n congruum est vt subditus possit adire quem velit: quia melius est haberem duo refugia quam vnum: sic vt ille possit cu rato / vel religioso confiteri / suo curato relicto, quem stat esse ad peccatum sollicitatorem vel ineruditum. iniquum autem foret quod peccator tali obligaretur confi teri, quod enim institutum est pro charitate: non debet con tra charitatem militare. secundum Bernardum. Sexto in dicta Clemen. Dudum. dicitur. Fratribus libere possunt confiteri volentes, quod nihil esset si requireretur facultas plebani, non enim est libertas in actu cuius dispositio pendet in alieno arbitrio: vt dicitur in cap. De multa. de praebem. super quo verbo ( libere) communes exposito res ita interpretantur quod confitentes possunt libere ve curatum vel fratres legitime praesentatos adire. In super his diebus plerique habent facultatem a Romano potifice vt possint confiteri quibus voluerint / non petita facultate curati. ergo eodem modo dare potest fa cultatem pontifex sacerdoti alios audiendi-

3

⁋ Secunda conclusio. Parochiani possunt sine facultate plebani fratres legitime ab epso admissos adire: & eis confiteri. probatur conclusio alioquin papale priuilegium religiosorum esset eis inutile, si possent per plebanos impediri, & requireretur eorum facul tas: vt habet expresse cap. In his. de priuilegiis. vbi dicitur quod fratres prdicatores & minores habent priui legium quod possint in altari portatili celebrare quocuque locorum venerint: quod cum quidam episcoi impedire vo lentes dicerent quod poterant illud facere: facultate tamen prius ab episcopis obtenta: respondit Innocentius ter tius inr ca. praefato. S. Cum autem eis, quod non tenentur facultatem episcoporum requirere. alioquin nihil eis conduce ret indulgentia papae: cum possint hoc sine licentia pa pae, annuentibus episcopis. Fodem modo omnino est in proposito: cum enim facultatem a papa hi fratres ha beant audiendi confessiones: nullius inferioris a pa pa facultatem requirere tenentur per hoc enim quod episco po praesentantur a superioribus suis prouincialibus, guardia nis, vel prioribus / ipsis epscois: non capiunt facultatem ab eis si reperti fuerint ad hoc idonei: quia contradicentibus epsopis possunt confessiones audire. loquor de iure & non de facto. Haec conclusio etiam probatur auctoritate Alexandri papae in quadam extrauaganti quae incipit Regnans in excelsis. vbi reputat eos haereticos qui astruunt & tenent oppositum. Tertio arguitur ad idem. omnium connexorum est idem iudicium. i. q. iii. Si quis obie cerit. sed audire & audiri sunt connexam. ergo si dicti fratres ex priore conclusione possunt parochianos sine facultate curatorum audire: parochiani possunt eos sine plebanorum facultate adire.

4

⁋ Tertia conclusio. securius melius & expedientius est crebro confiteri proprio plebano quam religiosis, probatur. nam interdum (vt plerumque Parisiis videmus) curatus est tam probae & sanctae vitae / qua religiosus factitius ( vt more Anselmi propter discri me ponendum loquar) & non modo ita eruditus: sed erudi tior quocumque religioso praesentato vel praesentabili in tota dioecesi. stultum autem esset si parochianus tam excellenti viro relicto se illi cuius nec probitatem nec vitam nouit: imprudens obiiceret. Sed dicis & bene vbi essent tales curati: religiosos puderet sine talium facultate se ingerere: nec vellent vti suo priuilegio: licet possint de facto in praesentia eorum, quia non erat intentio legissatoris quod in tali casu vterentur lege, non quod fas sit etiam probis curatis, impedite religiosos ne confessiones audiant: sed ne violetur lex oportet aliqua permittere. nam si eis etiam episcopis praesentatos religiosos abiicere liceret: ab aliis ple banis ineruditis passim id traheretur in consequentiam. sed quia vulgo non sunt tales curati: propterea fratres toti multitudini sunt vtiles. Aliter arguitur. vbi dubium est de eruditione plebani & vita: tutius est illum accedere quam alium ignotum religiosum, propter multa. nam etiam dubium est de bonitate & eruditione religiosi, esto habitum deferat. vnde enim con stat tibi an sit sacerdos: & de praesentatione epso fa cta per superiorem: Dicis. circa persentatione curatus, & episcopus de eorum ordinibus explorationem fecit qui est etiam superior. detur ita esse: quod non semper est verum: parua fit forte super hoc exploratio vel a vicariis duntaxat. Adhuc arguitur. curatus qui nouit modum viuendi totius parochiae: melius illius mo res & vitia cognoscit qui alter: cum corporaliter a pa rochianis pascatur: & ipsi sint suus grex a superiore commissus: quibus sacramenta omnia in quacunque necessitate ministrat, & ministrare tenetur. melius quoque syncerius & sollicitius tuam salutem curabit qui alius qui tibi hac sola vice poenitentiam ministrabit. Dicis forte. sunt ita verecundi aliqui vt nunquam sua peccata debite curato vel coadiutori eius noto panderent etiam si debeant damnati. & aliqui sunt religiosi in vrbe clarissimae famae & do. ctrinae: talis autem non est curatus. Contra hoc ad huc argumentor. tunc tolles verecundiam que multum facit ad meritum confessionis. nam confitendo illi apud quem maxime erubescis, maxime mereris. & confiten do illi coram quo non erubescis: quem forte nunquam antehac vidisti: & opinaris te non amplius visurum: minime mereris. Respondetur. hoc est verum quod dictum est de verecundia: quod scilicet confitendo illi coram quo maximam verecundiam habes / caeteris paribus magis mereris: quia est maior difficultas pro ueniens et si non ex parte obiecti: tamen ex par te operantis: videlicet passionis naturalis quam homo sine sua culpa habet. sed non est de necessita te confessionis verecundiam hanc habere: vt patet de confessione facta incognito de qua loquimur. Secundo aliqui sunt stupidi & inuerecundi vt habens frontem meretriciam, & meretrix confitens: & melius est si reperiatur aliquis ita verecundus vt affert ar gumentum, vt saluetur cum longe inferiori merito con fitendo incognito quam damnetur confessus curato: quia non omnibus morbis eisdem est similis medela appiicanda. qui enim dosim vel absynthium capere nolue rit, quod alii simili morbo laborantes capiunt, leniori medicamine curandus est. Vbi dicebas de tuo curato improbo & de optimo clarae famae religioso: non es in casu conclusionis: sed assentior tecum. debes do mum illius religiosi alatis pedibus pro confessione facienda adire, coram quo verecundiam non minorem quam coram duobus curatis habebis si ei notus fueris. hoc enim habet in se virtus, vt habentem in honore habe ri faciat: & coram ipso verecundemur de turpi. ponde ra igitur verba conclusionis, & quos casus excipiam.

5

⁋ Quarta conclusio. Potestas fratrum in audiendis confessionibus non est maior potestate sacerdotum parochialium curatorum. patet per Clemen. Dudum. S. Per huiusmodi autem. Quare non possunt absoluere vi illius priuilegii Dudum. a casibus pa palibus vel episcopalibus plusquam curati simplices. Sane hoc in anno cum essem deputatorum nostrae facultatis vnus contra quendam praedicatorem oppositum asserentem: eius propositionem sic qualificauimus. haec propositio est censenda falsa. qua qualificatione tota admisit facultas / demptis mendicantibus. ldem enim est de his quae non sunt & non apparent: modo de illo priuilegio minime docent: & quantuncumque eos rogaret facultas: nihil vidimus. Dicis. quomodo eos exclusit facultas cum multi sint curati re vel spe / pars contra eos sicut econverso? Respondeo. aliqui sunt in facultate curas non habentes actu: qui erant fra tribus assignati: quorum nominabar vnus: qui omnes contra eos conuenerunt / certe rationabiliter (opinio- ne mea) moti: quia de suo priuilegio nihil docuerunt vlterius dico non valere dictum eorum quod episcopus non possit ab eis reseruare casus, licet a curatis casus reseruet: quia habent priuilegium a papa: curati autem solum ab episcopo. nam curati sunt ex institutie ne Christi. vt in. xxiiii. distinctione dicemus, a quibus episcopus reseruat casus. ergo a fortiori potest re seruare casus a religiosis, quam non sunt de ordine hierarchico. Cum his omnibus verum est quod fratres praedicti non possunt parochianis sacramentum eucharistiae / ex tremae vnctionis / & matrimonii solemniter ministra re sine curatorum speciali permissione. vt dicitur in Cle. de priuilegiis: vbi sub poena excommunicationis lati ista sacramenta praefata fratribus interdicuntur: & si ea administrauerint: a solo papa sunt absoluendi

6

⁋ Quinta conclusio & vltima. Confessi legitime fratribus praedictis non tenentur eadem. peccata confiteri proprio sacerdoti quem curatum vocant. voco hominem in proposito legitime confessum quando habet omnia alia requisita hoc dempto quod loco plebani fratri sufficienter episcopo praesenta: to confitetur. Probatur haec conclusio. Nullus laicus rite confessus tenetur eadem peccata iterato confiteri: sed confessus fratribus episcopo praesentatis est huiusmodi: ex duabus primis conclusionibus. igitur. ltem dato opposito inane esset eorum priuilegium in prima conclusione concessum: & nemo confitere tur illis si sciret se debere iterato confiteri suo proprio curato sua peccata confessa. Tertio hoc idem proba tur in extrauaganti loan. xxii. quae incipit Vas ele ctionis. vbi contrariam opinionem danat tanquam a catholicis respuendam. Sicut enim stultum est dicere quod papae confessus / episcopo teneatur iterato eadem peccata confiteri: sic stuitum est dicere quod confessus fratribus de quibus loquimur, teneatur eadem peccata proprio sacerdoti confiteri. sed debent huiusmodi in pascha petendo eucharistiam dicere se religiosis confessos: & si dubium sit curato: potest eis ne gare eucharistiam quousque illud probauerint. Vlterius sicut in superiore quaestione diximus: sunt in possessione & vsu: adeo vt eis confessi non confiteantur iterato eadem peccata.

7

⁋ Ex his conclusionibus patet respon sio ad titulum quaestionis, nec respiciendum est ad verba glossae in decretali praefata. Omnis vtriusque sexus. quia cuius est condete: eius est interpretari. sed romani pontifices declararunt priuilegiis a se concessis quod non est necesse petere facultate a curatis ad hoc vt confessio valeat. igitur.

8

⁋ Secundo pa tet quod per proprium sacerdotem non oportet intelligere plebanum: sed sufficit sacerdos specialis / generalis vel generalissimus / vel ab eis auctoritate habens. Nec oportet contra illud allegare aliquod ius antiquum Clemen. Dudum praecedens: quia vetustate temporis iura corruunt. de tepore enim non habemus nisi nunc. quarto Physicorum.

9

⁋ Tertio sequitur quoi confitens his religiosis non confitetur alieno sacer doti, vt alienum distinguitur contra omnes acceptiones proprii: scilicet comunissimi / cmnis / & specialis.

10

⁋ Quarto sequitur quod eiusdem subditi sunt plures iudices in spiritualipus: sed non aeque princ pales. nam papa est principalissimus: curatus infi mus in ordinariis: & dum praecipiunt opposita: su periori obediendum est ex regula Augustinus quam magister in fine Secundi adducit.

11

⁋ Quinto sequitur quod si curatus praecipiat confesso / religioso de quo ioquimur, sibi sua peccata confiteri: confessus non tenetur ei parere. ratio est: quia contra le gem rationabilem superiorum praecipit. modo in praeceptis superiorum pugnantibus, superiori: vt Augustini. de proconsule & imperatore dicit: obedien dum est. Si dicas. si superior contra rationem prae cipiat, & inferior rationabiliter: iam ei parendum est. dico quod male intelligis. tunc dico supremo pa rendum esse: vt dicitur Actuum quinto. scilicet deo hominibus relictis.

12

⁋ Contra primam & quintam conclusiones arguitur simul, quia eandem materiam contingunt. non potest aliquod priuilegium indulgeri in alterius praeiu dicium. vt in ca. Ex tuarum. de vsu pallii. vbi dicitur quod icet papa det priuilegium: non vult tamen quod aliquis vtat to in praeiudicium alterius: quia papa nulli vult facere pre iudicium. xvi. qui. vii. ca. Decimas quas in vsum. sed hoc est in praeiudicium curatorum quod fratres audiant confes siones. nam aquam ad suum moledinum trahunt per eleemo synas ad se & ad suas ecclesias reparandas & huiusmodi minus est datur curatis: & fiunt minus reuerentes curatos parochiani.

13

⁋ Respondetur. verum est de priuilegio enormi. vt not. in ca. Cum olim. de consue. aliud omne priuilegium datur in praeiudicium. num quam enim priuilegia con ceduntur nisi praeter generalem legem aliquid specialier concedatur, none habes quod papa dat priuilegia reigiosis vt non dent decimas de terris quas coluntvt in ca. Ex parte. de decimis. & hoc est in praeiudi cium temporale ecclesiarum parochialium quia a talibus fructus decimarum auferuntur: & tamen propter vnius ecclesiae suble uationem hoc facit papa alteri. Secundo nego o hoc sit in praeiudicium curatorum. respicit enim pontifex vtilitatem plebis subiectae curato. nam multo melius est plebi habere hos religiosos cum curatis admissos qui solos curatos. & sic si religiosi tollant ali quos paruos denarios qui dati fuissent curato: tollunt etiam laborem: & curatu iuuant ad populum eru diendum, nec debet dirigere obtutum ad paruum lucrum temporale quod amittit: nec imputabitur ei illud Prouerb. xxvii. quod vultum pecoris in foro interiori non cognouerit: quia per eum non stetit: sed sufficit ei quod superiores dederunt his facultatem secumn cogno scendi vultum pecoris. & propter hoc excusabitur cu ratus.

14

⁋ Secundo arguitur. in capi. Omnis vtriusque sexus, dicitur. Quicumque vult iusta causa alieno co fiteri sacerdoti, a proprio petat licentiam & obtineat. aliter ille eum ligare non potest nec absoluere.

15

⁋ Respondetur. subaudiendum est: nisi sit priuilegiatus a sede apostolica: vel a iure. nam antiqua iura per posteriora exponuntur & reuocantur. priuilegium autem hoc in Clementina Dudum. derogat constitutioni in cap. Omnis. Etiam fratres priuilegiati sunt in aliqua acceptione larga proprii sacerdotes. Ad Extrauagam tem Martini quinti Ad vberes. & Sixti quarti. de reuga & pace. in ca. Vices. superius respodimus.

16

⁋ Tertio arguitur. si de duabus seruitutibus vna tollatur: altera remanet. de vsu pallii. Ex tuarum. & tur. de serui. vrb. praed. l. Si denegetur. ergo papa potest dare eis solam executionem & non potestatem vt confessiones audiant sine facultate proprii sacerdotis vt Bernardus in glossa arguit.

17

⁋ Respondetur. quando seruitutes sunt separabiles: vna concessa alia remanet: vt patet in lege allegata. nam si domus tua domui alterius sit in duabus seruitutibus obligata, scilicet vt non altius aedificetur: & ne stillicidium super tectum istius de illa cadat: si remittatur prima adhuc remanet secunda. istae enim seruitutes no sunt connexae: quia licet domus altius aedificetur: non sequitur necessario quod stillicidia propter hoc super rectum alterius cadant: quia per canales possunt aliunde deduci. Secus esset vbi seruitutes essent connexae. vt si concedas mihi ire per agrum tuum: concedes mihi facere semitam necessariam exequitioni: alioquin esset exequutio vana. Et ideo si da tur exequutio priuilegiato: datur confitenti aucto ritas vt in eum possit fieri exequutio / cum audire & audiri sint inseparabiliter connexa: vt in probatione conclusionis superius diximus.

18

⁋ Vnde hic inter dominos curatos & religiosos a multis annis est dissensio. Pro quo notabis: quod ante dies Bonifacii Octaui qui fuit compilator Sexti decretalium / praedicatores & minores habuerunt quoddam priuilegium: quod incipiebat Ad vberes. in quo da batur eis auctoritas audiendi confessiones: sic tamen vt constitutio generalis concilii, scilicet Omnis vtriusque sexus: in suo robore conseruaretur: ita vt confessi fratribus tenerentur nihilominus saltem semel in anno confiteri suis parochialibus presby teris. super quo inter doctores & religiosos tempore Henrici Gandensis magnum erat certamen. Deinde Bonifacius Octauus anno domini trecentesimooctauo supra millesimum illam decretalem Su ra cathedram. edidit: quae hodie est in Clemen. Du dum. inserta: quam postea Benedictus Vndecimus per suam extrauagantem. Inter cunctas. reuocauit. postea Clemens Quintus illam. Inter cunctas reuotauit. & illam. Supra cathedram. Bonifacii Octaus quam passim habemus renouauit. Postmodum loan nes Poliacensis Parisiensis doctor nisus est capi tulum Omnis vtriusque sexus. tenere in propria for ma. Clemen. Dudum, examinando: quod Ioannes vi cesimus secundus in extrauagan. Vas electionis reprobauit, manutenendo Clemen. Dudum. & eam ad Augustinenses, & Carmelitas prorogando. tem Alexander quintus Ioannis successor manutenuit Clemen. Dudum. addendo aliqua in sua Extrauagante: quae incipit Regnans in excelsis, que extrauagans fuit petita reuocari in concilio Constantiensi, & Basiliensi. sed nihil obtentum est. Et li cet cap. Vices, Sixti quarti sit apparens pro curatis: non est tamen datum exequutioni.

19

⁋ Ex omnibus his non nulla epilocanm do, dicam primo quod iura humana sunt mutabsia. & si pontifices ordinarent contraria iis quae dicimus: sententiae eorum, antiquioribus statutis relictis / acquiesceremus: & cum regula Lesbia flecti remur. Ex quo sequitur quod doctores tenentes positiones oppositas ante pontificum determinationes: non male egerunt, in materia topica probabiliter vtrinque loquentes. vt Bernardus in glossa ordina ria in cap. Omnis vtriusque sexus. tenens quod requiritur permissus proprii sacerdotis: & multi alii tam in hac materia quam in alia.

20

⁋ Sed iuribus humanis relictis veniendo ad illa quae videntur mihi in lumine naturali impraesentiarum dicenda / positiuo iure neglecto: non est inutile quod eruditi & probi religiosi admittantur ad audiendas confessiones in tota eccle sia categorematice. ratio est: quia plerique sunt cura ti ineruditi & malae famae: qui raro laborant habere subditos probos & virtute praeditos. Nam impro bo gaudet improbus: ne in praesentia probi, fama suam magis denigretur.

21

⁋ Secunda propositio: multi sunt eruditi religiosi mendicantes qui exercent aliquos actus potiores actibus curatorum: vt qui concionando / populum verbo & exemplo illuminant. nec est indecens quod isti a populo nutriantur: hoc enim est de iure naturae: vt patet primae ad Corinth. ix. & in malorum curatorum poenam & dedecus vt magis sordescant. Opposita ei iuxta se posita clarius elucescunt.

22

⁋ Alia propositio. si fiat bona diligentia i episcopos de fratrum admissione / non potest esse querimonia de eorum sufficientia. nam diligentissime fuit hoc a summis pontificibus adiectu. si episcopus sibi praesentatos examinaret vel vicarius eius. facile autem religiosorum conditio scientia & mores ab epso deprehendentur. nihil enim occurrit quo a recto & syr cero de eis iudicio distrahatur: sicut in caeca collatione beneficiorum: quia saepe prece / sanguine / & serui tio permotus: populi vtilitate neglecta dat curas ineptis & male merentibus. sed ad hoc quodammo do allicitur cum sua tamen graui culpa. hic autem in re ligiosis admittendis nulla est quaestio de beneficio dando: sed de sola salute plebis procuranda.

23

⁋ Alia propositio. vbi essent inutiles religiosi episcopo prae sentati, non deberet eos admittere. vel si inutiles re perti fuerit a curato successu temporis: & possit hoc probare: debet eos reiicere: sicut putatus bonus me dicus a principio, comperto contrario est remouendus.

24

⁋ Alia propositio, no expedit dare religiosos auxi liatores curatis in tota ecclesia syncategorematice probatur. nam aliqui sunt curati ita religiosi in vita vt vocati religiosi: guardianis & prioribus longe eruditiores: quibus non expedit dare cooperatores. contingit etiam quod diligens curatus habeat paruum gregem circa quem in propria vigilat: vel si opi egeat / nouit quis sit sibi vtilis. scio probos religio sos erubescere in praesentia eiusmodi pastoris se ingerere sine eius facultate: nisi frontem perfricuerint Declaro istud per analogiam de medico corporali: qui in tota vrbe categorematice est vtilis: sed non syncategorematice, vtpote domui illi vel vico in qua vel quo est medicus multo exercitatior: secundum verbum Christi. Non est opus medico bene va lentibus.

25

⁋ Vltima propositio. bonus curatus bo nos religiosos quos nouit debet ad se in suum auxi lium vocare neglectis his paruis fortunae munuscu lis: gregis sibi commissi quaerendo salute. & contra si curatum seditiosum & dyscolum religiosus vi deat cum quo non possit fructum seu aedificationem facere in populo, a loco illo ad alium secedat: vel in cellulam vnde exiit sese recipiat.

PrevBack to TopNext

On this page

Quaestio 7