Table of Contents
In Quartum Sententiarum (Redactio B)
Prologus
Quaestio 1 : An liceat aliqua non theologica in theologia tradere
Quaestio 2 : Quid opus sit facto in contrarietate positionum seu opinionum
Distinctio 1
Quaestio 1 : An creatura possit creare
Quaestio 2 : Ad definitio sacramenti quam poni magister sit bona
Quaestio 4 : Utrum pro cuiuslibet legis tempore debeant esse alia et alia sacramenta
Quaestio 5 : Quid sit circumcisio, et quomodo obligat
Distinctio 2
Quaestio 1 : Quid sit baptismus: et quae eius materia et forma.
Distinctio 3
Quaestio 1 : An institutio baptismi circumcisionem et legalia evacuet
Distinctio 4
Quaestio 1 : An virtutes infundantur in baptismo
Quaestio 3 : An omnes baptizati aequaliter effectum baptismi recipiant
Distinctio 5
Quaestio 1 : An liceat recipere baptismum a ministor malo vito
Distinctio 6
Quaestio 1 : An character sit causa initerationis baptismi
Quaestio 7 : An confirmatio sit sacramentum initerabile
Distinctio 8
Quaestio 1 : An sit ponenda forma in sacramento Eucharistiae ut in caeteris
Distinctio 9
Quaestio 1 An omnis mortalis peccator indigne Eucharistiam assumat
Quaestio 2 : An in somno pollutus communicare possit
Quaestio 3 : An non ieiunus possit eucharistiae sacramentum sumere
Distinctio 10
Quaestio 1 : An corpus Christi et eius sanguis realiter in Eucharistia contineantur
Quaestio 2 : Quomodo corpus Christi sit in Eucharistia
Quaestio 4 : An deus possit aliquod corpus simul ponere in diversis locis separatis circumscriptive
Quaestio 5 : An corpori Christi eaedem proprietates insint in eucharistia quae in caelo
Quaestio 6 : Utrum aliqua creatura possit movere corpus Christi prout existit in sacramento
Quaestio 7 : An sit essentialis ordo inter modum essendi sacramentaliter, et sub modo naturali
Distinctio 11
Quaestio 1 : An panis transubstantietur in corpus Christi
Quaestio 2 : An solus panis triticeus et vinum vitis fit conveniens materia huius sacramenti
Quaestio 3 : An corpus Christi sit categorice adorandum in eucharistia, an conditionaliter
Distinctio 12
Quaestio 1 : An omne accidens possit esse sine subiecto
Quaestio 2 : An quantitas distinguatur a re quanta
Quaestio 4 : An cum omni alteratione accidentium in eucharistia maneat corpus Christi
Quaestio 5 : An pluries in die celebrandum sit
Quaestio 6 : Utrum quilibet clericus quolibet die teneatur dicere horas
Quaestio 7 : An ex inadvertentia dicens horas vel distractus satisfaciat praecepto de dicendis horis
Quaestio 8 : An audiens missam, et interea dicens horas satisfaciat utrique praecepto
Distinctio 13
Quaestio 1 : An sequendo consecrationem Christi debeamus in fermentato, an in azimo pane consecrare
Quaestio 2 : An Christus xiiii luna comederit agnum paschalem
Quaestio 3 : An laicus teneatur sub utraque specie communicare
Quaestio 4 : Quis sit modus celebrandi
Distinctio 14
Quaestio 1 : An peccati post baptisma commissi necessaria sit poenitentia
Quaestio 2 : An per sacramentum poenitentiae peccatum mortale deleatur
Distinctio 15
Quaestio 1 : Utrum quis possit satisfacere seu adimplere poenitentiam iniunctam existendo in peccato
Quaestio 2 : An opus satisfactorium sit aequae meritorium ac non satsifactorium
Quaestio 3 : An non ieiunantes peccent
Quaestio 4 : An ieiunium quadragesimae sit de iure divino
Quaestio 6 : An tertio comedens frangat ieiunium ut secundo comedens
Quaestio 7 : An quilibet teneatur ad eleemosynam faciendam
Quaestio 9 : An quilibet non extreme pauper teneatur pauperi exteme eleemoysnam impedere
Quaestio 10 : An rerum dominia iure naturae divino an humano partita sint
Quaestio 11 : Utrum homo teneatur restituere illa quae acquisivit per perscriptionem vel usucapionem
Quaestio 12 : Quomodo conveniant et differeant ususfructus et usus et quomodo finiantur
Quaestio 13 : An lucrans in ludo acquirat dominium rei lucratae, et potissimum in ludis taxillorum
Quaestio 14 : An ludere sit honestum
Quaestio 15 : An bene vivant homines tesseras facientes vel eas vendentes
Quaestio 16 : An proximi lacerans famam teneatur eam restituere
Quaestio 18 : An accusatus de aliquo crimine teneatur illud crimen prodere non obstante fama
Quaestio 19 : An homicidium sit magnum peccatum: et quae restitutio debeatur homicidio
Quaestio 20 : An liceat occidere et rapere in bello
Quaestio 21 : An licitum sit christiano viro vocare in suum auxilium infideles contra Christianos
Quaestio 22 : An homo damnatus ad mortem possit aufugere licite
Quaestio 23 : An duellum sit licitum
Quaestio 24 : An furto aliena subtrahens peccet
Quaestio 26 : An fur teneatur ad restitutionem omnium quae furto abstulit
Quaestio 27 : An iuste pro furto infligatur mors
Quaestio 29 : An omnis usura sit peccatum
Quaestio 31 : An mutuator possit mutare ad usuram, vel recipere ultra sortem aliquid
Quaestio 35 : An liceat ad usuram capere
Quaestio 36 : An contractus quem cambium bursae dicunt sit licitus
Quaestio 37 : An trapezitae seu campsores permutando et capiendo plusquam debent usuram commitant
Quaestio 38 : An usurarius teneatur restituere lucrum ex usura acquisitum
Quaestio 39 : Quot sint species contractus
Quaestio 40 : Utrum negotiatio proprie dicta lucrativa sit licita
Quaestio 42 : An reddituum emptio sit licita
Quaestio 43 : An redditus depraevetur per hoc quod est irredimibilis vel perpetuus
Quaestio 44 : An liceat emere vitalitium, hoc est sustentationem pro vita vel pro victu
Quaestio 45 : Utrum contractus locationis et conductionis sint liciti
Quaestio 46 : An contractus Socidarum quibus rustici in animalibus innituntur sit licitus
Quaestio 47 : An contractus societatis sit licitus
Quaestio 48 : De quodam particulari contractu tanquam societatis an sit licitus
Quaestio 49 : An contractus quem Ioannes Eckius Germanus proposuit: sit aequus et licitus
Quaestio 50 : Utrum in restitutione pluribus facienda aliquis sit servandus ordo, et quis
Distinctio 16
Quaestio 1 : An contritio: oris confessio: et satisfatio sint partes poenitentiae
Distinctio 17
Quaestio 1 : Quo iure confessio vocalis sit introducta
Quaestio 3 : An quilibet adultus teneatur confiteri omnia sua peccata proprio sacerdoti
Quaestio 4 : An peccatorum circumstantiae sint de necessitate salutis confitendae
Quaestio 5 : An homo habens peccata non reservata cum reservatis teneatur omnia illa curato
Quaestio 6 : An quis licite compelli possit sua peccata bis confiteri
Quaestio 9 : An debeat iterare confessionem is qui confessus est et non poenituit
Distinctio 18
Quaestio 1 : An sacerdos evangelicus virtute sacramenti poenitentiae tollat aliquid de culpa
Quaestio 2 : An excommunicatio excommunicatum et alios excludat a communione mutua
Quaestio 3 : An omnis participans cum excommunicato mortaliter peccet
Quaestio 4 : Utrum communio cum excommunicato sit lege divina; an humana prohibita
Distinctio 19
Quaestio 1 : An sacerdos possit uti calve in quolibet
Quaestio 2 : An fraterna correptio sit cuilibet adulto de praecepto
Distinctio 20
Quaestio 1 : An ille sit prorsus liberatus a poena qui adimplet poenitentiam iniunctam a sacerdote
Quaestio 2 : An indulgentiae vivis et mortuis prosint et ad quid
Distinctio 21
Quaestio 1 : An aliqua peccata dimittantu rpost hanc vitam
Quaestio 2 : An sigillum secret sit omni modo servandum
Quaestio 3 : An sacerdos teneatur celare peccatum sibi in confessione detectum
Distinctio 22
Quaestio 1 : An quilibet resurgens a peccatis mortalibus resurgat ad priora merita vel gratiam
Quaestio 2 : An in labente in mortale peccatum post gratiam redeant priora peccata
Distinctio 23
Quaestio 1 : An extrema unctio sit sacramentum novae legis
Quaestio 2 : An aqua benedicta aliquid in ecclesia valeat
Distinctio 24
Quaestio 1 : An ordo sit sacramentum movae legis
Quaestio 2 : An summus pontifex possit dispensare cum sacerdote ut contrahat matrimonium
Quaestio 4 : An accipiens personas in beneficiis ecclesiasticis peccet
Quaestio 5 : An liceat dare beneficium paruulo octo vel decem annorum
Quaestio 6 : Quomodo ab inidoneo idoneus sgregetur
Quaestio 7 : An quis possit petere honorem
Quaestio 8 : An conferens beneficium bono, meliore relicto, peccet
Quaestio 9 : Eadem. An collator beneficii peccet, beneficium bono dando, relicto meliore
Quaestio 13 : An conclusiones cum suis probationibus in quaestione praecedente positae sint verae
Quaestio 16 : An praelatus ecclesiae sit dominus proventuum ecclesiae datorum
Quaestio 18 : Quomodo cognoscatur status et sufficientia viri
Quaestio 20 : An clericus possit de rebus suis testari
Quaestio 23 : Utrum clericus teneatur restituere fructus beneficii quos in mortali recepti
Distinctio 25
Quaestio 2 : Utrum simonia sit grave peccatum
Quaestio 3 : An prece et obsequio committatur simonia
Quaestio 5 : An simoniace promotus munere a manu iustum titulum in beneficium acquirat
Quaestio 6 : An possit esse pactio in spiritualibus
Quaestio 7 : Quae sit poena simoniacorum
Distinctio 26
Quaestio 1 : An matrimonium sit sacramentum novae legis
Quaestio 2 : An matrimonium ob pulchritudinem vel opes contrahi possit
Quaestio 3 : An matrimonium sit sacramentum univoce cum aliis sacramentis
Distinctio 27
Quaestio 2 : An matrimonium per sacros ordines et religionis professionem dissoluatur
Quaestio 3 : Quis possit sponsalia contrahere et an sint licita
Quaestio 4 : Quo modo matrimonium conditionale contrahatur
Quaestio 6 : An maximus pontifex possit cum bigamo dispensare ut ordines suscipiat
Distinctio 28
Quaestio 1 : An carnalis copula cum sponsalibus matrimonium causet
Distinctio 29
Quaestio 1 : An consensus coactus per metum ad matrimonium sufficiat
Distinctio 30
Quaestio 1 : Utrum error matrimonium impediat
Quaestio 2 : In quo virginitas consistat; et an sit virtus
Quaestio 3 : An viduitati et castitati coniugali virginitas praestet
Quaestio 4 : An fuerit verum matrimonium inter Mariam virginem et Ioseph
Distinctio 31
Quaestio 1 : An tria bona matrimonii excusent actum matrimonialem ne sit peccatum
Distinctio 32
Quaestio 2 : An unus coniugum possit vovere sine consensu alterius
Distinctio 33
Quaestio 1 : An liceat vel licuerit unquam simul plures habere uxores
Quaestio 2 : An libellus repudii in lege Mosaica fuerit licite permissus
Distinctio 34
Quaestio 1 : An impotentia coeundi matrimonium impediat
Quaestio 2 : An maleficiatus possit contrahere
Distinctio 35
Quaestio 1 : An vir possit uxorem ob adulterium dimittere
Quaestio 2 : An aliquis possit mulierem sibi matrimonio coniungere quam per adulterium polluit
Distinctio 36
Quaestio 1 : An servitus impediat matrimonium
Distinctio 37
Quaestio 1 : An sacer ordo impediat matrimonium
Distinctio 38
Quaestio 1 : An expediat vovere
Quaestio 3 : An omne votum obliget voventem ad sui observantiam
Quaestio 4 : An opus factum ex voto sit melius quam opus factum sine voto
Quaestio 6 : An status religiosorum sit perfectior statu episcoporum saecularium
Quaestio 8 : An paupertatis votum in communi, in religione expediat
Quaestio 10 : An expediat monachis habere bona in communi in coenobio, et non in proprio
Quaestio 11 : An licite sint aliqui religiosi mendicantes
Quaestio 13 : Quis sit dominus bonorum quae habent fratres minores
Quaestio 17 : An gravatus aere alieno possit profiteri religionem
Quaestio 19 : An transgressio cuiuslibet in regula contenti sit peccatum
Quaestio 20 : An sit meritorium religiosos non religiose viventes reformare
Quaestio 21 : An liceat vel expediat religioso ab una religione in aliam transire
Quaestio 22 : An sit expediens tot religiones habere in mundo
Quaestio 23 : An Carthusia sit religionum optima
Quaestio 24 : An peccent Carthusienses comedendo carnes
Distinctio 39
Quaestio 1 : An dispar cultus impediat materimonium
Distinctio 40
Quaestio 1 : Quomodo cognoscatur gradus consanguinitatis
Quaestio 2 : An consanguinitas impediat matrimonium
Distinctio 41
Quaestio 1 : Quid sit affinitas et an impediat matrimonium
Quaestio 2 : An sint aliqui filii illegitimi
Distinctio 42
Quaestio 1 : Utrum cognatio spiritualis et legalis impediat matrimonium
Distinctio 43
Quaestio 1 : An idem corruptum possit per naturam redire
Quaestio 2 : An in lumine naturali ostendi possit hominem resurrectionem possibilem esse futuram
Quaestio 3 : An Deus possit reproducere aliquid proprie corruptum
Quaestio 4 : An totum dicat tertiam entitatem a suis partibus realiter distinctam
Quaestio 5 : An resurrection mortuorum generalis sit futura, et quis sit modus resurgendi
Quaestio 6 : An corpora mortuorum resurgent cum omnibus suis partibus et adminiculis
Quaestio 7 : An foeminae resurgent in sexu masculino
Distinctio 44
Quaestio 1 : Quoto anno aetatis Christus passus sit
Quaestio 2 : Quoto die Christus resurrexerit a mortuis
Quaestio 3 : An infernus sit sub terra
Quaestio 4 : An ignis inferni sit eiusdem speciei cum igne nostro
Quaestio 5 : An corpus damnati possit calefieri
Quaestio 6 : Quo modo animae corporibus excute crucientur: et similiter daemones
Quaestio 7 : An tristitia sit magna poena
Distinctio 45
Quaestio 1 : Quibus prosint suffragia ecclesiae
Quaestio 3 : An suffragia existentis in mortali peccato prosint defuncto
Quaestio 4 : An conducat in loco sacro sepeliri, et an quilibet possit eligere sibi locum sepulturae
Quaestio 5 : An sancti orent pro nobis
Quaestio 6 : An sit aliqua memoria intellectualis sicut sensualis
Distinctio 46
Quaestio 2 : An deus inaequaliter merentes inaequaliter praemiet
Quaestio 3 : An homines pro meritis et demeritis habebunt praemium et supplicium
Quaestio 4 : An aliquod peccatum sit infinitae parvitatis: et similiter omissio
Distinctio 47
Quaestio 1 : An in generali iudicio erit disputatio vocalis
Quaestio 2 : An ignis conflagrationis erit eiusdem speciei cum igne praesenti
Distinctio 48
Quaestio 1 : An caeli cessabunt a motu post diem iudicii
Distinctio 49
Quaestio 1 : An felicitas sive summum bonum in bonis corporis vel fortunae inveniatur
Quaestio 2 : In quo consistat vera beatitudo
Quaestio 3 : An essentia beatitudinis in uno actu consistat, an pluribus
Quaestio 4 : An homo naturaliter possit Deum videre
Quaestio 5 : An beatitudo principalius consistat in actu intellectus, an voluntatis
Quaestio 6 : An omnes summae appetant beatitudinem
Quaestio 7 : An appetitus liber, ex necessitate appetat beatitudinem
Quaestio 8 : An intellectus clare videns Deum possit non delectari, vel deum non diligere
Quaestio 9 : An voluntas efficientiam habeat respectu suae beatitudinis
Quaestio 10 : An beatitudo partialiter producatur a beato
Quaestio 11 : An omnes beati sint aequaliter beati
Quaestio 12 : An beatitudo sit perpetua
Quaestio 13 : An beatitudo sanctorum post resurrectionem erit maior in anima quam nunc sit
Quaestio 14 : An sensus exteriores beatorum erunt continuo in actibus suis in patria
Quaestio 15 : An videns deum ipsum comprehendat
Quaestio 16 : Quid sit videre in verbo, et an videns verbum omnia quae in verbo relucent videat
Quaestio 17 : Per quid corpora beatorum erunt impassibilia
Quaestio 19 : Utrum dotem claritatis habeant beati
Quaestio 21 : An duo corpora dura possint immediate se tangere
Quaestio 22 : An virginitati debeatur aureola
Quaestio 23 : An doctoribus debeatur aureola
Quaestio 24 : An mors sit de ratione martyrii
Quaestio 25 : Quando quis debeat pati martyrium et pro quibus causis
Quaestio 27 : Cuius virtutis sit actus martyrii vel illae cui debetur aureola martyrum
Distinctio 50
Quaestio 3
An quilibet adultus teneatur confiteri omnia sua peccata proprio sacerdoti⁋ Distinctionis Decimaeseptimae Quaestio Tertia. TErtio igitur pro ma iori intelligentia dictorum quaeritur. an quilibet adulti teneatur confiteri omnia sua quam peccata proprio sacerdoti. Et sit conclusio affirmatiua praecedentis quaestionis ex c. Omnis. Contra quam conclusionem aliquibus rationibus instabimus. Prima ratio quae ex parte peccato: rum oblitorum sumitur / est talis. Sortes commi sit centum peccata mortalia in isto anno: quorum viginti sua memoria exciderunt post omnem pec catorum explorationem. Haec ergo quia suae men ti non occurrunt: non tenetur ea confiteri: alioquin ad impossibile obligaretur.
⁋ Respondetur homo prius quae confessorem adit debet de peccatis a se post vltimam confessionem commissis magnam facere indaginem: vt omnia suae menti occurrant: ac si sermonem latine ad eruditos auditores esset facturus: vel rationem de longa & diuturna pecunia exposita auaro domino & vigilanti redditurus. & si post indaginem aliqua pec cata ei non occurrant: non imputabuntur ei dein ceps. Si vero a multo tempore non fuit confessus vel tardae fuerit memoriae: ad maiorem tenetur inda ginem nisi mortalia commissa successiue mandaue rit scripto prout perpetrata sunt: seruans scriptum in loco secretissimo: vel sic scribens vt nullus alius a se legere valeat: vel literam pro certis peccatis reponens: vt a. pro superbia. b. pro inuidia. c. pro fornicatione simplici. d. pro adulterio. & sic in aliis pec catis. & licet scribat circumstantias & omnia qui ad grauitatem peccati faciunt: nullus tamen ali us intelliget scripturam. Et hoc modo tota vita sua vti potest. & si solum semel in anno confiteatur & pluries peccet, circa istud euigilare debet more procuratorum longam rationem in fine anni col ligentium.
⁋ Accendendo igitur ad propositum argumenti pono hanc maximam. Nemo ex qua cunque culpa praecedente rationis compos / ad im possibile obligatur: quin ei pateat noua via salutis. Plerisque enim quibus impossibile est reuocare omnia pec cata praeteritam in particulari ad mentem: sufficit post peccatorum venationem de qua loquuti sumus recitare ea quae occurrunt: & detestari omnia in ge nerali quae commiserunt. & negligentiam confiteantur ad cautelam: quia non commendauerin omnia sua peccata mortalia memoriae: parati reliuen confiteri: si occurrerent: etiam si a vigiti annis i teritis non fuerunt confessi. & hoc quod diximus fa ciant propter deum, quem offenderunt, proponem tes secundum suam fragilitatem in posterum ab o mnibus peccatis abstinere: volentes efficaciter satisfacere quibus tenentur. Omnes namque sic facientes non sunt aniplius in peccato mortaii vllo imputabili per theoricam quam recitaui. Nemo est rationis compos etiam ex quacunque culpa vel culpis praecedentibus cui non pateat via salutis. Signantet (raonis compos) propter cadentes in vesaniam perpetuam ex culpa mortali praecedente: vel sine cul pa in amentiam perpetuam cadentes, supposito quod erant in mortali aliunde. sed de hoc in quaestione su praema huius distinctionis dicemus. Si vero a multo tempore homo remansit non confessus: vtpote vno an no vel pluribus: statum suum praeteritum recogitet: in quo officio: in qua societate versatus sit: & peccata omnia mortalia in mentem recolligat. & si nesciat numerum peccatorum distinctum asserere: accedat peccatorum numero qui proxime poterit. & confiteatur etiam ad cautelam quod numerum peccatorum distinctum attingere nequeat. & hoc sufficit ei ad salutem: quantumcunque etiam enormia peccata ab eo commissa fuerint: periuria deliberata: quicun- quod luxus, vel homicida pontificum aut regum: vel qualiumcunque excommunicationum nexus vel irregularitatis inciderint.
⁋ Forte dicis. In lo: instanti homo detestatur omnia sua peccata Potest enim fieri quod intellectus eius qui est finitae capacitatis actiuae rerminetur in sex vel septem actibus: etiam quacunque remissione actuum data. alioquin infinitos actus remissos homo posset habere: syncategorematice saltem capiendo infinitum. Tunc sic. quando primo occurrebant ei septem illa peccata, non sunt ei dimissa. Impium nanque est a deo dimidiam sperante veniam. secundum Augustinum. Cum vero. rimatur alia. vii. ista septen more fiuentis aquae labuntur. ergo veniendo ad vltima septem quandu erit indago sufficiens fa cta: primo erit extra peccata. vel impossibile est se cundum legem vt ponat se extra peccata.
⁋ Re spondetur. si peccator sit prudens, detestabitur peccatum quam primum ipsum est commissum. Ad hoc enim tenetur quando habet plenam notitiam peccati. vt nuperrime diximus. & ita faciet de omnibus peccatis suis. xxx. vel. xl. in anno commissis: quod faciendo nunquam erit in duobus pecca tis simul. & licet peccauerit quadraginta peccatis in isto anno: in nullo instanti vel parte determina ta istius anni verum est dicere: iste est in quadragirita peccatis. semper de mortalibus totalibus loquori Aliqui tamen ineruditi post mortale commissum credunt se in peccato esse quoad confes sifuerint: quibus ostendatur contrarium: quod scilicet sufficiat eis habere displicentiam de peccato terpetiato propter deum: cum his quae superius diximus. Si cum prudentia non stet peccatum mortale committi: paucos in mundo prudentes dabis. Et vbi homo sic detestatus est omnia pec cata sua, in nullo est peccato. quo non obstante debet illa confiteri, non tamen tenetur ( vt opinor) iterato quodlibet in particulari detestari: sed suffi cit vna generalis omnium detestatio. Et est color licet ad confessionem teneatur quod non teneatur ad contritionem de singulis: cum quidlibet sit contritione extinctum quo ad culpam. Sed si non erat pru dens, nec detestatus est omnia peccata post eorum commissionem, sed manet in pluribus: si tria memoriae occurrant simul quod est possibile, sufficit (vt reor) vna detestatio super illa tria simul cadens: & non tequiruntur tres particulares detestationes. et si o mnia sua peccata ei subito occurrant: vna detesta tio illa omnia tollit quo ad culpam. immo postquam propo nit quis omnia sua peccata indagare: & detestatur omnia inquantum dei offensiua: omne dei offen siuum detestatur: quia propositionem vniuersalem illa reduplicatiua infert. & intendens reddere Caesari quae Caesaris sunt i & deo quae dei sunt: & con fiteri secundum praeceptum ecclesiae: non est amplius in peccato mortali vllo. & si tunc moriatur / saluabitur Nullus tamen est tam imprudens quin tempore quo sua peccata suo sacerdoti recitat: illa formaliter vel virtualiter detestetur.
⁋ Sed contra ista arguitur. Peccator tenetur peccata obliuioni data confiteri si postea menti occurrant: ergo oblita peccata non erant ei dimissa. Forte dices & bene quod homo creber rime tenetur confiteri peccata dimissa. Sed con tra. hoc non sufficit. Nemo enim tenetur confiteri pec cata a quibus est absolutus. sed plerique prudentes confessores dicunt, absoluo te ab omnibus peccatis tuis confessis & oblitis. igitur. Respondetur. homo tenetur confiteri peccata sua oblita quae sibi oc currunt, eodem praecepto quo tenebatur confiteri alia peccata sua. Absolutus autem erat categori ce quo ad culpam ab omnibus peccatis tam confessis quam non confessis: sed opinor quod virtute clauis non dimittitur portio poenae debitae peccatis non confessis. sed reliqua peccata post occurrentia homo tene tur confiteri. alioquin in nouum peccatum labitur, scilicet omissionis. Et si aliqua peccata occurrant statim post confessionem: & praesentia sacerdotis habeatur qui reliqua audiuit: peccatum post confessionem occurrens vel plura si occurrant, ei confiteberis. Si vero non habeatur idem sacerdos: peccata occurrentia alteri sacer doti confitearis. & si aliqua peccata fuerint commissa post primam confessionem: ista cum illis pariter confite beris. Sed dicis. tunc licita est peccatorum partitio. distinguo. vel homo partitur confessionem vt appare at melior quam sit, vel ex verecundia: & sic nego. hoc enim est nypocrisis & inique actum. vel est rationa bilis causa partiendi: vt post indaginem sufficientem factam. & sic concedo, nec hoc est inconveniens Si gnanter (post sufficientem indaginem) quia si esset insufficiens indago: homo teneretur iterato o mnia confiteri vni: nisi praesens occurreret ille qui au diuit reliqua peccata. ex labore autem assumpto potest homo in seipso depraehendere melius quam alter, an ndaginem sufficientem de suis peccatis fecerit. Et est sermo de mortalibus: quia scienter potest homo vnum veniale confiteri / de aliis tacendo: cum non obligetur aliquod veniale confiteri.
⁋ Secundo arguitur probando quo teneor confiteri venialia: siue mortalibus iuncta fuerint siue non: & per consequens male diximus in quaestione praecedente quod (omnia) distribuit terminum (peccata) pro solis mortalibus. Assumptum probatur sic. quidlibet mortale in particulari occurrens menti homo tenetur confiteri, aliquod veniale est huiusmodi. igitur. Consequentia tenet in Darii: cum huiusmodi includat medium. Minor patet. demonstrando actum quo volo oc cidere & mentiri iocose: per illum actum ego facio aliquid quod est prohibitum sub poena peccati mortalis, & venialis: ergo & mortaliter & venialiter pecco: & actus est vnicus. Praeterea. istum actum habens tantum peccat quantum habens duos actus quorum alter est mortalis & alter venialis sed ille mortaliter & venialiter peccat: ergo & iste
⁋ Respondetur. peccatum datum est confitendum de necessitate salutis. quia est mortale menti occurrens. Secunda propositio. Probabile est quod actus datus sit venialis. & ex consequenti conce dendum est quod aliquod veniale est confitendum de necessitate salutis, nec hoc inconvenit quando actus est mixtus ex veniali & mortali: sed no est neces se confiteri illum actum secundum hoc quod est venialis: puta circa mendacium iocosum. Tertia pro positio. Aliquod mortale ramissius punietur in infemo. Patet. si quis decedat cum mortali dato: quem dico aequaliter peccare vel non amplius qui si alter haberet duos actus: vnum latum super obiectum prohibitum sub poena peccati mortalis, & aiterum prohibitum sub poena peccati venialis. probabilius reputo quod veniale iunctum mortali in infemo abolebitur Quarto sequitur, quod vnum mortale excedit aliud mor tale venialiter solum. Quito peccatum veniale non tanmtnum est eiusdem speciei entitatiue cum mortali: sed etiam eiusdem speciei in genere malitiae. Sexto sequitur: qui mortale ex venialibus conflatur, quod patet. quia quaelibet pars huius secundum intensionem est peccatum veniale. nam aliqui est peccatum veniale: quia non est actus indifferens vel bo nus: igitur. Fodem modo mortale est pars peccati venialis Argumentum potest fieri de circumstantia circumstante peccatum mortale: & ipsum venialiter aggrauante, quando non cadit in ratione obiecti. Declaro exemplo. volo oc cidere hominem: sic scilicet vt circumstantia venialis par tialiter me ad hoc impellat. sed illa circumstantia non est volita.
⁋ Tertio argumentor. homo tenetur confiteri sua peccara: & non excipiuntur venia lia. ergo tenetur omnia confiteri. Praeterea. morta lia sunt confitenda ne homo sit iudex in poena taxanda. sed hoc in venialibus contingit sicut in mortalibus. igitur.
⁋ Respondetur. sufficienter exci piuntur per probationes allatas. Ad aliud dico quod illa non est causa quare peccata sunt confitenda: sed vt homo sit diligens examinator peccatorum quae animae perculum afferunt. Illud argumentum si aliquid vales probat quod homo tenetur veniale mortali iunctum com fiteri.
⁋ Quarto arguitur. stat sortem scire se fecisse vnum peccatum mortale: & nescire quod sit illud in specie: sed tunc non potest ipsum confiteri: ergo sortes non tenetur confiteri omnia sua peccata mortalia.
⁋ Respondetur. con fiteatur in gener scilicet quod peccauit mortaliter / sed nescit quo peccato. sicut Napuchodonosor sciebat se soniare noctu, & nesciebat in particulari quod esset illd sonium, quod & nobis in aliquibus temporibus anni potius quam in aliis con- figit.
⁋ Quito arguitur. habeat sortes conscientiam erro tieam quod sit in peccato mortali: & tamen illud peccatum sit veniale vel non peccatum: iam sortes tenetur illd confiteri. igitur
⁋ Respondeo. illd argumentum est facile, nego quod teneatur illud confiteri absolute. sufficit enim deponere consci entiam. nam ad alterum tenetur.
⁋ Sexto arguitur. voueat sortes, si deliquaerit mortaliter / ante diem dominicum se confessu rum platoni sacerdoti. faciat sortes vnum furtum solum mortale inter peccata positiua: & non confiteatur platoni tamen diem dominicum. hoc casu supposito sic argumentor. aliqua sunt peccata mortalia a sorte commissa quae non tenetur confiteri: ergo male dictum est. consequentia est notaProbatur antecedens. sortes infinita mortalia commisit in casu, quod patet: quia tenebatur confiteri a. mortale ante dif dominicum: & hoc non fecit: ergo mortaliter omisit. & illa omissio distinguitur a furto. dicatur illa omissio b tunc sic. sortes tenebatur tam a. quam b. confiteri platoni ante diem dominicum: & hoc non fecit: ergo omisit alia omissi one scilicet c. & sic sine statu concludetur quod infinitis peccatis non communicantibus peccauit: nec tenetur illa confiteri ergo intentum.
⁋ Respondetur admittendo casum: & negam do antecedens argumenti. & ad probationem nego quod sortes commisit infinita mortalia ante diem dominicu: sed est dunta xat vna omissio mortalis scilicet b. reliquae enim imaginatae omissiones habent naturalem connexionem ad b. & per consequens non ponunt in numerum peccatorum nec malitiam distinctam habent a b. & hoc quando actus naturaliter inuolutus in alio non habet malitiam secluso actu in quo naturali comnexione implicatur. Propterea actus exterior non habet malitiam ab anterio ri actu distinctam: quia naturaliter ab interiore imperatur: & eo secluso non habet malitiam: nec con tinuatio actus naturalis post liberam elicitionem Dixi (quando actus naturaliter in alio inuolut non habet malitiam vllam separato actu in quo naturaliter connectitur) quia si sic: malitiam habet separatam. vt si sortem odio prosequar pro tempore quo teneor eum diligere: ad eius odium sequitur naturali sequa la quod sortem non amo. & omissio illius amoris fuisset mihi imputabilis secluso illo odio. propterea illic sunt duae culpae distinctae tantae grauitatis ac si fuisset omissio amoris alio tenipore sine odio: & odium pro tempore quo non teneor sortem dili gere.
⁋ Epilogando patet quod si homo faciat inda ginem de peccatis suis sufficientem: licet aliqua non occurrant: sufficienter confitetur. sed non est facile interdum discemere an fecerit sufficientem sicut de probatione suiipsius superius dictum est distinctione nona huius. Sed si fecit valde magnam inquisitionem: potest categorice assentiri se fecis se sufficientem. & quando fecit iudicio suo sufficientem, non formet sibi scrupulos in contrarium ltem aliquorum peccatorum partitionem dixim rationabilem. secus est quando fit ob hypocrisim vel ve recundiam.
On this page