Text List

Table of Contents

Only show available transcriptions

In Quartum Sententiarum (Redactio B)

Prologus

Quaestio 1 : An liceat aliqua non theologica in theologia tradere

Quaestio 2 : Quid opus sit facto in contrarietate positionum seu opinionum

Quaestio 3

Distinctio 1

Quaestio 1 : An creatura possit creare

Quaestio 2 : Ad definitio sacramenti quam poni magister sit bona

Quaestio 3 : An sacramenta novae legis causalitatem aliquam habeant respectu characteris vel ornatus in anima

Quaestio 4 : Utrum pro cuiuslibet legis tempore debeant esse alia et alia sacramenta

Quaestio 5 : Quid sit circumcisio, et quomodo obligat

Distinctio 2

Quaestio 1 : Quid sit baptismus: et quae eius materia et forma.

Quaestio 2 : Ad ea quae in priore quaestione de baptismo dicunt sint sufficienter et recte determinata

Distinctio 3

Quaestio 1 : An institutio baptismi circumcisionem et legalia evacuet

Quaestio 2 : An baptismus pro tempore quo erat licitus et institutus, circumcisionem tollebat de praecepto

Distinctio 4

Quaestio 1 : An virtutes infundantur in baptismo

Quaestio 2

Quaestio 3 : An omnes baptizati aequaliter effectum baptismi recipiant

Distinctio 5

Quaestio 1 : An liceat recipere baptismum a ministor malo vito

Distinctio 6

Quaestio 1 : An character sit causa initerationis baptismi

Quaestio 2

Quaestio 7 : An confirmatio sit sacramentum initerabile

Distinctio 8

Praeambulum

Quaestio 1 : An sit ponenda forma in sacramento Eucharistiae ut in caeteris

Distinctio 9

Quaestio 1 An omnis mortalis peccator indigne Eucharistiam assumat

Quaestio 2 : An in somno pollutus communicare possit

Quaestio 3 : An non ieiunus possit eucharistiae sacramentum sumere

Quaestio 4 : An sacerdos teneatur ministrare ille eucharistiam quem in mortali novit esse, sive via confessionis sive aliter occultae

Distinctio 10

Quaestio 1 : An corpus Christi et eius sanguis realiter in Eucharistia contineantur

Quaestio 2 : Quomodo corpus Christi sit in Eucharistia

Quaestio 3 : An defendi possit quod corpus Christi sit longum septem pedibus in eucharistia: et sit ordo partium in ordine ad totum, non autem in ordine ad locum

Quaestio 4 : An deus possit aliquod corpus simul ponere in diversis locis separatis circumscriptive

Quaestio 5 : An corpori Christi eaedem proprietates insint in eucharistia quae in caelo

Quaestio 6 : Utrum aliqua creatura possit movere corpus Christi prout existit in sacramento

Quaestio 7 : An sit essentialis ordo inter modum essendi sacramentaliter, et sub modo naturali

Distinctio 11

Quaestio 1 : An panis transubstantietur in corpus Christi

Quaestio 2 : An solus panis triticeus et vinum vitis fit conveniens materia huius sacramenti

Quaestio 3 : An corpus Christi sit categorice adorandum in eucharistia, an conditionaliter

Distinctio 12

Quaestio 1 : An omne accidens possit esse sine subiecto

Quaestio 2 : An quantitas distinguatur a re quanta

Quaesito 3 : Quo modo accidentia agant adinvicem et in ordine ad alia accidentia et substantias, tam quo ad generationem quam quo ad corruptionem

Quaestio 4 : An cum omni alteratione accidentium in eucharistia maneat corpus Christi

Quaestio 5 : An pluries in die celebrandum sit

Quaestio 6 : Utrum quilibet clericus quolibet die teneatur dicere horas

Quaestio 7 : An ex inadvertentia dicens horas vel distractus satisfaciat praecepto de dicendis horis

Quaestio 8 : An audiens missam, et interea dicens horas satisfaciat utrique praecepto

Distinctio 13

Quaestio 1 : An sequendo consecrationem Christi debeamus in fermentato, an in azimo pane consecrare

Quaestio 2 : An Christus xiiii luna comederit agnum paschalem

Quaestio 3 : An laicus teneatur sub utraque specie communicare

Quaestio 4 : Quis sit modus celebrandi

Distinctio 14

Quaestio 1 : An peccati post baptisma commissi necessaria sit poenitentia

Quaestio 2 : An per sacramentum poenitentiae peccatum mortale deleatur

Distinctio 15

Quaestio 1 : Utrum quis possit satisfacere seu adimplere poenitentiam iniunctam existendo in peccato

Quaestio 2 : An opus satisfactorium sit aequae meritorium ac non satsifactorium

Quaestio 3 : An non ieiunantes peccent

Quaestio 4 : An ieiunium quadragesimae sit de iure divino

Quaestio 5 : An consuetudo regionis sufficiat pro observatione tam ieiunii quadragesimalis quam cuiuscumque alterius ieiunii

Quaestio 6 : An tertio comedens frangat ieiunium ut secundo comedens

Quaestio 7 : An quilibet teneatur ad eleemosynam faciendam

Quaestio 8 : An eleemosyna sit opus magnae perfectionis et an quilibet de quolibet bono quod habet possit licite dare eleemosynam

Quaestio 9 : An quilibet non extreme pauper teneatur pauperi exteme eleemoysnam impedere

Quaestio 10 : An rerum dominia iure naturae divino an humano partita sint

Quaestio 11 : Utrum homo teneatur restituere illa quae acquisivit per perscriptionem vel usucapionem

Quaestio 12 : Quomodo conveniant et differeant ususfructus et usus et quomodo finiantur

Quaestio 13 : An lucrans in ludo acquirat dominium rei lucratae, et potissimum in ludis taxillorum

Quaestio 14 : An ludere sit honestum

Quaestio 15 : An bene vivant homines tesseras facientes vel eas vendentes

Quaestio 16 : An proximi lacerans famam teneatur eam restituere

Quaestio 17 : Quomodo mulier possit satisfacere suae famae salva conscientia, quae habet spurium in adulterio genitum: supposito quod hic spurius putetur a marito esse haereses etc

Quaestio 18 : An accusatus de aliquo crimine teneatur illud crimen prodere non obstante fama

Quaestio 19 : An homicidium sit magnum peccatum: et quae restitutio debeatur homicidio

Quaestio 20 : An liceat occidere et rapere in bello

Quaestio 21 : An licitum sit christiano viro vocare in suum auxilium infideles contra Christianos

Quaestio 22 : An homo damnatus ad mortem possit aufugere licite

Quaestio 23 : An duellum sit licitum

Quaestio 24 : An furto aliena subtrahens peccet

Quaestio 25 : An furtum sit veniale, an mortale in casu sequente. Sit unus cumulus granorum: auferat Sortes omnia grana sensim, numquam duo simul, sed semper unicum: habeat tot volitiones distinctas quot sunt grana. et quandocumque aufert unum granum, habeat volitionem particularem cadentem solum super illud granum, numquam habendo volitionem cadentem in plura grana totalia.

Quaestio 26 : An fur teneatur ad restitutionem omnium quae furto abstulit

Quaestio 27 : An iuste pro furto infligatur mors

Quaestio 28 : Utrum sicut quilibet damnum vicino praestans tenetur illud damnum vicino praestans tenetur illud damnum resarcire: sic quilibet alienum detinens teneatur illud domino reddere sub poena peccati

Quaestio 29 : An omnis usura sit peccatum

Quaestio 30 : An iste casus sit usurarius. do tibi nunc in Augusto centum scuta mutuo ad natalem domini useque interea temporis venit creditor meus, et petit a me. c. scuta quae cogor illi dare: et propterea vendo res meas minoris quam valeant xv scutis vel non possum habere pecuniam nisi cepero ad usuram; sic ut cogar dare xv ultra sortem

Quaestio 31 : An mutuator possit mutare ad usuram, vel recipere ultra sortem aliquid

Quaestio 32 : An iste casus sit usurarius. Ego habeo unum corum tritici, in festo sancti Martini valentem xx. quem volo servare ad Augustum in quo triticum solet esse carius apud Britannos. accedat ad me Petrus volens emere a corum, petens dilationem solutionis: et ego capio. xxx. pro Augusto

Quaestio 33 : An iste casus sit usuarius. Sortes dat Platoni bis mille libras sterlingorum mutuo, capiens a pagum annue valentem c. sterlingorum libras in pignore. Sortes tenet a. pagum: et fructus eius colligi xx. annos: et demum suas bis mille libras recipit

Quaestio 34 : Utrum civitas indigens pecuniis possit licite compellere cives subiectos ad mutuandum sibi certam quantitatem pecuniae et caetera

Quaestio 35 : An liceat ad usuram capere

Quaestio 36 : An contractus quem cambium bursae dicunt sit licitus

Quaestio 37 : An trapezitae seu campsores permutando et capiendo plusquam debent usuram commitant

Quaestio 38 : An usurarius teneatur restituere lucrum ex usura acquisitum

Quaestio 39 : Quot sint species contractus

Quaestio 40 : Utrum negotiatio proprie dicta lucrativa sit licita

Quaestio 41 : Quae circumstantiae sint considerandae ad hoc ut contractus emptionis aut venditionis sit licitus

Quaestio 42 : An reddituum emptio sit licita

Quaestio 43 : An redditus depraevetur per hoc quod est irredimibilis vel perpetuus

Quaestio 44 : An liceat emere vitalitium, hoc est sustentationem pro vita vel pro victu

Quaestio 45 : Utrum contractus locationis et conductionis sint liciti

Quaestio 46 : An contractus Socidarum quibus rustici in animalibus innituntur sit licitus

Quaestio 47 : An contractus societatis sit licitus

Quaestio 48 : De quodam particulari contractu tanquam societatis an sit licitus

Quaestio 49 : An contractus quem Ioannes Eckius Germanus proposuit: sit aequus et licitus

Quaestio 50 : Utrum in restitutione pluribus facienda aliquis sit servandus ordo, et quis

Distinctio 16

Quaestio 1 : An contritio: oris confessio: et satisfatio sint partes poenitentiae

Distinctio 17

Quaestio 1 : Quo iure confessio vocalis sit introducta

Quaestio 2 : An quilibet adultus teneatur semel in anno confiteri omnia sua peccata sub poena peccati

Quaestio 3 : An quilibet adultus teneatur confiteri omnia sua peccata proprio sacerdoti

Quaestio 4 : An peccatorum circumstantiae sint de necessitate salutis confitendae

Quaestio 5 : An homo habens peccata non reservata cum reservatis teneatur omnia illa curato

Quaestio 6 : An quis licite compelli possit sua peccata bis confiteri

Quaestio 7 : An confessus fratribus mendicantibus sine facultate plebani tenatur illa peccata iterato proprio sacerdoti confiteri, ut satisfaciat praecepto. Omnis utriusque sexus

Quaestio 8 : An furiosi et temulenti ad hoc praeceptum ecclesiasticum de confessione et ad similia praecepta obligentur

Quaestio 9 : An debeat iterare confessionem is qui confessus est et non poenituit

Distinctio 18

Quaestio 1 : An sacerdos evangelicus virtute sacramenti poenitentiae tollat aliquid de culpa

Quaestio 2 : An excommunicatio excommunicatum et alios excludat a communione mutua

Quaestio 3 : An omnis participans cum excommunicato mortaliter peccet

Quaestio 4 : Utrum communio cum excommunicato sit lege divina; an humana prohibita

Distinctio 19

Quaestio 1 : An sacerdos possit uti calve in quolibet

Quaestio 2 : An fraterna correptio sit cuilibet adulto de praecepto

Distinctio 20

Quaestio 1 : An ille sit prorsus liberatus a poena qui adimplet poenitentiam iniunctam a sacerdote

Quaestio 2 : An indulgentiae vivis et mortuis prosint et ad quid

Distinctio 21

Quaestio 1 : An aliqua peccata dimittantu rpost hanc vitam

Quaestio 2 : An sigillum secret sit omni modo servandum

Quaestio 3 : An sacerdos teneatur celare peccatum sibi in confessione detectum

Distinctio 22

Quaestio 1 : An quilibet resurgens a peccatis mortalibus resurgat ad priora merita vel gratiam

Quaestio 2 : An in labente in mortale peccatum post gratiam redeant priora peccata

Distinctio 23

Quaestio 1 : An extrema unctio sit sacramentum novae legis

Quaestio 2 : An aqua benedicta aliquid in ecclesia valeat

Distinctio 24

Quaestio 1 : An ordo sit sacramentum movae legis

Quaestio 2 : An summus pontifex possit dispensare cum sacerdote ut contrahat matrimonium

Quaestio 3 : An Petrus et successores eius primatum habeant in terra ex institutione Christi tam in spiritualibus quam in temporalibus

Quaestio 4 : An accipiens personas in beneficiis ecclesiasticis peccet

Quaestio 5 : An liceat dare beneficium paruulo octo vel decem annorum

Quaestio 6 : Quomodo ab inidoneo idoneus sgregetur

Quaestio 7 : An quis possit petere honorem

Quaestio 8 : An conferens beneficium bono, meliore relicto, peccet

Quaestio 9 : Eadem. An collator beneficii peccet, beneficium bono dando, relicto meliore

Quaestio 10 : An theologus tamquam magis idoneus in cura animarum sit iurisperito seu canonistae praeferendus

Quaestio 11 : An quis possit sana conscientia plura tenere beneficia cum dispensatione eius cuius interest

Quaestio 12 : An quis possit sana conscientia plura tenere beneficia cum dispensatione eius cuius interest

Quaestio 13 : An conclusiones cum suis probationibus in quaestione praecedente positae sint verae

Quaestio 14 : An potius dispensandum sit cum eruditis viris et nobilibus in beneficiorum pluralitate quam cum ineruditis et ignobilibus

Quaestio 15 : An melius faciat beneficiatus suum beneficium resignans alicui probo, servata pensione pro vita si indigeat: an relinquens beneficium post mortem vacare, sic scilicet ut collator possit conferre cui velit

Quaestio 16 : An praelatus ecclesiae sit dominus proventuum ecclesiae datorum

Quaestio 17 : An praelatus ecclesiae peccet, prodige ecclesiae bona consumens, et ad prodige consumptorum teneatur restitutionem

Quaestio 18 : Quomodo cognoscatur status et sufficientia viri

Quaestio 19 : An praelatus ecclesiae qui nihil aliud habet nisi patrimonium crucifixi possit dotare sororem. vel si forte tentatus a Sathana genuerit filiam in sacris, vel ante sacerdotium in vero matrimonio: eidem provvidere possit

Quaestio 20 : An clericus possit de rebus suis testari

Quaestio 21 : An habens patrimonium sufficiens ad se alendum possit beneficium capere: et de illius proventibus deserviendo vivere

Quaestio 22 : An peccent praelati ecclesiae in multitudine clientum, vestium sumptuositate, et ciborum superfluitate

Quaestio 23 : Utrum clericus teneatur restituere fructus beneficii quos in mortali recepti

Distinctio 25

Quaestio 1 : Quid sit simonia

Quaestio 2 : Utrum simonia sit grave peccatum

Quaestio 3 : An prece et obsequio committatur simonia

Quaestio 4 : An liceat aliquid accipere ratione consuetudinis, et cogere nolentem ad dandum secundum consuetudinem loci, tam in collatione sacramentorum quam beneficiorum

Quaestio 5 : An simoniace promotus munere a manu iustum titulum in beneficium acquirat

Quaestio 6 : An possit esse pactio in spiritualibus

Quaestio 7 : Quae sit poena simoniacorum

Distinctio 26

Quaestio 1 : An matrimonium sit sacramentum novae legis

Quaestio 2 : An matrimonium ob pulchritudinem vel opes contrahi possit

Quaestio 3 : An matrimonium sit sacramentum univoce cum aliis sacramentis

Distinctio 27

Quaestio 1 : An requiratur et sufficiat consensus mutuus per signa praesentialia explicitus ad verum matrimonium

Quaestio 2 : An matrimonium per sacros ordines et religionis professionem dissoluatur

Quaestio 3 : Quis possit sponsalia contrahere et an sint licita

Quaestio 4 : Quo modo matrimonium conditionale contrahatur

Quaestio 5 : An sponsalia contrahens cum aliqua teneatur de necessitate salutis matrimonium perficere

Quaestio 6 : An maximus pontifex possit cum bigamo dispensare ut ordines suscipiat

Distinctio 28

Quaestio 1 : An carnalis copula cum sponsalibus matrimonium causet

Quaestio 2 : An sit tempus aliquod ad sponsalia et matrimonia contrahenda determinatum et quae sit ratio sic statuendi

Distinctio 29

Quaestio 1 : An consensus coactus per metum ad matrimonium sufficiat

Quaestio 2 : An matrimonium contractum inter raptam et raptorem cum utriusque consensu mutuo antequam rapta parentibus restituatur teneat

Distinctio 30

Quaestio 1 : Utrum error matrimonium impediat

Quaestio 2 : In quo virginitas consistat; et an sit virtus

Quaestio 3 : An viduitati et castitati coniugali virginitas praestet

Quaestio 4 : An fuerit verum matrimonium inter Mariam virginem et Ioseph

Distinctio 31

Quaestio 1 : An tria bona matrimonii excusent actum matrimonialem ne sit peccatum

Distinctio 32

Quaestio 1 : An alter coniugum semper teneatur alteri petenti reddere debitum et quomodo castitas coniugalis servanda sit

Quaestio 2 : An unus coniugum possit vovere sine consensu alterius

Distinctio 33

Quaestio 1 : An liceat vel licuerit unquam simul plures habere uxores

Quaestio 2 : An libellus repudii in lege Mosaica fuerit licite permissus

Distinctio 34

Quaestio 1 : An impotentia coeundi matrimonium impediat

Quaestio 2 : An maleficiatus possit contrahere

Distinctio 35

Quaestio 1 : An vir possit uxorem ob adulterium dimittere

Quaestio 2 : An aliquis possit mulierem sibi matrimonio coniungere quam per adulterium polluit

Distinctio 36

Quaestio 1 : An servitus impediat matrimonium

Distinctio 37

Quaestio 1 : An sacer ordo impediat matrimonium

Distinctio 38

Quaestio 1 : An expediat vovere

Quaestio 2 : An promissio obliget promittentem absque hoc quod promittens intendat se obligare ad servandum illud quod promissit

Quaestio 3 : An omne votum obliget voventem ad sui observantiam

Quaestio 4 : An opus factum ex voto sit melius quam opus factum sine voto

Quaestio 5 : An status religionis sit vitae saeculari quo ad meritum, et ex consequente quo ad praemium praeferendus

Quaestio 6 : An status religiosorum sit perfectior statu episcoporum saecularium

Quaestio 7 : An curatorum status qui apud Britannos omnes rectores vocantur sit maioris perfectionis quam status religiosorum

Quaestio 8 : An paupertatis votum in communi, in religione expediat

Quaestio 9 : Quomodo dari possit modus cognoscendi quando et quomodo servetur monachus immunis a proprietate

Quaestio 10 : An expediat monachis habere bona in communi in coenobio, et non in proprio

Quaestio 11 : An licite sint aliqui religiosi mendicantes

Quaestio 12 : An mendicantes possint recipere bona immobilia ut agros vel redditus ex quibus vivere possint sine mendicitate

Quaestio 13 : Quis sit dominus bonorum quae habent fratres minores

Quaestio 14 : An Romanus pontifex possit dispensare cum religioso in voto continentiae, ut uxorem ducat in saeculo

Quaestio 15 : An votum obedientiae caeteris votis maius, obliget religiosum in omnibus parere superiori

Quaestio 16 : An quis possit profiteri religionem, relinquendo parentum alterum in extrema necessitate

Quaestio 17 : An gravatus aere alieno possit profiteri religionem

Quaestio 18 : An quis possit servare unum vel plura trium votorum quae religiosi vovent, manendo in saeculo

Quaestio 19 : An transgressio cuiuslibet in regula contenti sit peccatum

Quaestio 20 : An sit meritorium religiosos non religiose viventes reformare

Quaestio 21 : An liceat vel expediat religioso ab una religione in aliam transire

Quaestio 22 : An sit expediens tot religiones habere in mundo

Quaestio 23 : An Carthusia sit religionum optima

Quaestio 24 : An peccent Carthusienses comedendo carnes

Quaestio 25 : An omne scandalum sit peccatum; et propter scandalum omittenda sint aliquam alioquin facienda

Distinctio 39

Quaestio 1 : An dispar cultus impediat materimonium

Distinctio 40

Quaestio 1 : Quomodo cognoscatur gradus consanguinitatis

Quaestio 2 : An consanguinitas impediat matrimonium

Quaestio 3 : An Romanus pontifex possit dispensare ut contrahatur matrimonium in gradibus lege prohibitis

Distinctio 41

Quaestio 1 : Quid sit affinitas et an impediat matrimonium

Quaestio 2 : An sint aliqui filii illegitimi

Distinctio 42

Quaestio 1 : Utrum cognatio spiritualis et legalis impediat matrimonium

Distinctio 43

Quaestio 1 : An idem corruptum possit per naturam redire

Quaestio 2 : An in lumine naturali ostendi possit hominem resurrectionem possibilem esse futuram

Quaestio 3 : An Deus possit reproducere aliquid proprie corruptum

Quaestio 4 : An totum dicat tertiam entitatem a suis partibus realiter distinctam

Quaestio 5 : An resurrection mortuorum generalis sit futura, et quis sit modus resurgendi

Quaestio 6 : An corpora mortuorum resurgent cum omnibus suis partibus et adminiculis

Quaestio 7 : An foeminae resurgent in sexu masculino

Distinctio 44

Quaestio 1 : Quoto anno aetatis Christus passus sit

Quaestio 2 : Quoto die Christus resurrexerit a mortuis

Quaestio 3 : An infernus sit sub terra

Quaestio 4 : An ignis inferni sit eiusdem speciei cum igne nostro

Quaestio 5 : An corpus damnati possit calefieri

Quaestio 6 : Quo modo animae corporibus excute crucientur: et similiter daemones

Quaestio 7 : An tristitia sit magna poena

Distinctio 45

Quaestio 1 : Quibus prosint suffragia ecclesiae

Quaestio 2 : An sacrificium vel missa dicta pro pluribus tantum cuilibet eorum prosit quantum si pro paucioribus celebraretur

Quaestio 3 : An suffragia existentis in mortali peccato prosint defuncto

Quaestio 4 : An conducat in loco sacro sepeliri, et an quilibet possit eligere sibi locum sepulturae

Quaestio 5 : An sancti orent pro nobis

Quaestio 6 : An sit aliqua memoria intellectualis sicut sensualis

Quaestio 7 : An maneat habitus memorandi in intellectu separato integer sicut intellectus ipse et an anima separata reminiscetur omnium quae homo acquisit in hac mortali vita

Distinctio 46

Quaestio 1 : An deus servet aequalitatem iustitiae cum dulcedine misericordiae, tam in puniendo quam praemiando

Quaestio 2 : An deus inaequaliter merentes inaequaliter praemiet

Quaestio 3 : An homines pro meritis et demeritis habebunt praemium et supplicium

Quaestio 4 : An aliquod peccatum sit infinitae parvitatis: et similiter omissio

Quaestio 5 : Utrum quilibet sufficienter puniri possit pro suo peccato, vel an dabilis sit aliquis actus culpabilis, pro quo Deus non possit infligere poenam

Distinctio 47

Quaestio 1 : An in generali iudicio erit disputatio vocalis

Quaestio 2 : An ignis conflagrationis erit eiusdem speciei cum igne praesenti

Distinctio 48

Quaestio 1 : An caeli cessabunt a motu post diem iudicii

Distinctio 49

Quaestio 1 : An felicitas sive summum bonum in bonis corporis vel fortunae inveniatur

Quaestio 2 : In quo consistat vera beatitudo

Quaestio 3 : An essentia beatitudinis in uno actu consistat, an pluribus

Quaestio 4 : An homo naturaliter possit Deum videre

Quaestio 5 : An beatitudo principalius consistat in actu intellectus, an voluntatis

Quaestio 6 : An omnes summae appetant beatitudinem

Quaestio 7 : An appetitus liber, ex necessitate appetat beatitudinem

Quaestio 8 : An intellectus clare videns Deum possit non delectari, vel deum non diligere

Quaestio 9 : An voluntas efficientiam habeat respectu suae beatitudinis

Quaestio 10 : An beatitudo partialiter producatur a beato

Quaestio 11 : An omnes beati sint aequaliter beati

Quaestio 12 : An beatitudo sit perpetua

Quaestio 13 : An beatitudo sanctorum post resurrectionem erit maior in anima quam nunc sit

Quaestio 14 : An sensus exteriores beatorum erunt continuo in actibus suis in patria

Quaestio 15 : An videns deum ipsum comprehendat

Quaestio 16 : Quid sit videre in verbo, et an videns verbum omnia quae in verbo relucent videat

Quaestio 17 : Per quid corpora beatorum erunt impassibilia

Quaestio 18 : Unde proveniat agilitas in beatis et an possint in instanti se movere vel mutare quovis locorum

Quaestio 19 : Utrum dotem claritatis habeant beati

Quaestio 20 : Utrum corpora possint naturaliter vel supernaturaliter per dotem subtilitatis se mutuo penetrare

Quaestio 21 : An duo corpora dura possint immediate se tangere

Quaestio 22 : An virginitati debeatur aureola

Quaestio 23 : An doctoribus debeatur aureola

Quaestio 24 : An mors sit de ratione martyrii

Quaestio 25 : Quando quis debeat pati martyrium et pro quibus causis

Quaestio 26 : An actus quilibet cui debetur palma martyrii sit actus magnae perfectionis et sit praeferendus actu cui haec palmam non debetur

Quaestio 27 : Cuius virtutis sit actus martyrii vel illae cui debetur aureola martyrum

Distinctio 50

Quaestio 1 : An damnati in inferno continuo peccabunt

Quaestio 2 : An poena damni sit magis afflictiva quam poena sensus, et an omnes poenae damni sint aequales

Prev

How to Cite

Next

Quaestio 25

An furtum sit veniale, an mortale in casu sequente. Sit unus cumulus granorum: auferat Sortes omnia grana sensim, numquam duo simul, sed semper unicum: habeat tot volitiones distinctas quot sunt grana. et quandocumque aufert unum granum, habeat volitionem particularem cadentem solum super illud granum, numquam habendo volitionem cadentem in plura grana totalia.
1

QVaeritur secundo de furto (& est huius quintaede cimae distinctionis quistio vigesimaquinta) an furtum sit ve niale an mortale in casu sequenti satis vulgari: sed quem non vidimus plene resolutum, & fortasse nec nos penitus omnem difficultatem in ar gumento emergentem reserabimus. Et quia ipsum est nodosum, tangamus pro modulo quae occurrunt nobis: primo venam argumenti aperiendo. Sit vnus cumu lus granorum in horreo Melros. auferat Sortes omnia grana sensim: num quam duo simul, sed semper vnicum. habeat tot volitiones distinctas quot sunt grana: sic.ilie volo capere a. granum. volo capere b. granum. & quandocumque aufert vnum granum habeat volitionem particularem cadentem solum super illud granum: num quam habendo volitionem cadentem in plura grana totalia. Tunc sic. in casu verum est dicere, Sortes euacuauit horreum sensim auferendo grana: & tamen non peccauit mortaliter: & si in hoc casu non peccauit mortaliter non inuenies furtum mortale. Si dicas non peccauit mortaliter: in fine sic callide subtrahendo dabis occasionem auferendi omnia bona sine nortali. Item habens distinctas volitiones occidendi tres viros plus peccat quam habens volitionem occidendi tres copulatim. alioquin volens occidere infinitos infinite peccaret. ergo habens plures volitiones distinctas cadentes super plura grana plus peccat quae habens vnam cadentem super magnam congeriem granorum. sed auferens congeriem sic per vnu actum / duos / vel tres mortaliter peccat: ergo &c.

2

⁋ lam probemus quod non peccauit mortaliter. vel in ablatione primi grani & hoc non, vt constat: nec in ablatione secundi grani quia eadem est ratio: & sic de qualibet alia volitione eiusdem speciei specialissime: quae volitiones cadunt in obiecta similia: & dependent a similibus notitiis abstractiuis vel intuitiuis. Forte dicis. ablatio de cimi grani est peccatum mortale: hoc est volitio auferendi decimi in virtute praecedentium: sicut vltima gutta cauat lapidem in virtute praecedentium. Sed con tra. decima est eiusdem speciei vt dictum est cum aliis volitionibus: & si fuisset prima non fuisset morta lis: ergo nec in vltimo loco: alioquin auferens post nouem alios, mortaliter peccaret. Item analogia de cauatione lapidum non conducit. Et quia per illam forte effugium quaeris: & est in omnium ore: eam impugnabimus. & hoc sic. Vel prima gutta aliquid a lapide aufert: vel nihil. si secundum: pari forma nec setunda gutta aufert, nec tertia: cum sit par ratio: ergo nulla gutta cauat. Dicis. prima & secunda dispo- nunt ad cauationem: sed vltima virtute illius dispositionis cauat. Quaerorquam sit ista dispositio vel mol lificatio. nam lapis non videtur mollior solito. & cum nulla forma substantialis producatur: non est aliqua praeuia dispositio. Respodetur concedendo quod quaelibet illarum volitionum est eiusdem speciei essentialis entitatiue, sed non sunt eiusdem speciei in genere malitiae.

3

⁋ Oportet autem videre secundum iudi cium prudentum quando sit notabile damnum illatum proximo, vel potius notabile bonum ablatum a proximo. vt auferre a rege Francorum tres vel duos duodenos non est ei nocere notabiliter: sed aufertur ab eo notabile bonum: quia per illam pecuniam po terat mereri, eam dando pauperi. Considerandum est itaque si esset prudens, vel aliquis iustus propinquus, diceret: non est notabile bonum ablatum adhuc: licet male actum. & interdum diceret: nunc est notabile bonum ablatum: quia mediat instans inter notabile bonum & non notabile: in quo quidem instanti verum est dicere: nunc est primo notabile bonum ablatum: vel nunc non est notabile bonum ablatum: sed immedia te post hoc erit notabile bonum ablatum. Et do se cundum: alioquin dabis minimum mortale circa talem materiam cum tali intensione graduali & circunstantiis. Prudens ergo diceret Sorti, nunc desiste: siali ud vltra auferas, mortaliter peccabis. Et le nos lateat an in fine ablationis istius grani sit maximum non damnificans, vel illius: tamen scimus esse statum in fine alicuius. frequenter enim scimus indefinitam: & de qualibet singulari dubitamus. vt haec est scita a me, in die aliqua stella est supra nos: & quelibet singularis mihi dubia. Si conscientia viri dictet ei quod si auferat plus: notabiliter aufert & mortaliter peccat: tunc mortalitet peccat contraueniendo conscientie erroneae. Si non notabile bonum in rei ve ritate sit ablatum: idem est, licet peccatum sit mi nus si vehementer dubitet. sin habeat scrupulum leuem, non oportet. Si vero aufert notabile bonum: dato quod conscientia ei dictet quod non est notabile bonu: mortaliter peccat contraueniendo praecepto dei de furto.

4

⁋ Ex isto sequitur: quod quando maximum non damnificans est ablatum, si aliquid vltra auferatur quantuncumque pusillum: est mortale peccatum: & sic ablatio vnius grani immo cuiuscumque partis proportionalis vnius grani facit mortale peccatum non absolute sed in virtute praecedentium. Quo fit vt non sit idem in ablatione primi grani & vndecimi. vocemus decem grana gratia exempli maxi mam multitudinem non damnificantem: vt est de ca uatione lapidum. Item si post ablationem decem granorum poeniteat intendens restituere: sed reuocetur mox nolendo restituere: sed auferendo vltra aliud mortaliter peccat: quia capit notabile bonum. Sed quo ad analogiam impugnatam dicitur: quod quaelibet gutta aliquid de lapide tollit: sed primu ablatum est insensibile: secundum etiam insensibile: & stat totum abla tum adhuc esse insensibile. deinde in fine quarti vel quinti casus erit vnum sensibile: & tunc erit cauatio parua. In secundo autem casu semper plus cauatur qui in primo propter maiorem intercapedinem in ter guttam & terminu ad quem: & meliorem vnionem in recipiendo. Si dicas. tunc tandem lapis perfora retur. conceditur quantuncumque spissus & firmus. sicu non quaelibet depressio nasi denominat virum simum, sed notabilis depressio.

5

⁋ Sed contra istud arguitur. oportet ergo dicere quod Sortes peccat veniali ter & mortaliter sic auferedo. hoc est inconveniens, igitur. quod sequatur patet. ascendendo a non peccato prius transit per veniale tamquam per medium qui per mor tale: ergo ablatio quinti grani (gratia exempli)erit venialis: & sic de quolibet grano ad decem vsque in clusiue: & ablatio vndecimi grani erit mortalis. & sic ablatio eius erit peior qui decem volitiones praecedentes. immo ablatio minimi naturalis vndeci mi grani.

6

⁋ Respondetur primo ad materiam argu menti, quod stat capere decem grana vel racemos sine peccato: videlicet propter sitim vel famen, vel ad vi dendam naturam terrae: quando dominus rationabiliter vel let illud si esset praesens, vel rationabiliter velle deberet si sciret: tuc enim non pecco quoquo pacto. Et ponamus quod quinque grana vel spicas capiam sine peccato: ibi dadum est maximum non damnificans citra veniale: rursus a quinque ad decem maximum non damnificans quo ad mortale: ita vt ablatio cu iussibet grani sub quinque vel quinti sit non peccatum: cuiussibet autem ablatio inter quinque & decem, etiam deci mi sit venialis: & supra decimu mortalis. Et licet sint duo maxima non damnificantia: vnum citra vel niale: alterum citra mortale: de secundo tamen potissimum loquor. Quamuis etiam non procedatur semper a non pecca to ad mortale per veniale tamquam per medium: tamen hic proce ditur dato quod fuerit consensus deliberatus auferendi alienum paruum. Conceditur ergo quod ablatio minimi naturalis supra decem erit perior qui ablationes omnium partium praecedentium, quia in eo aufertur notabile bonum. pro mortali vocetur b. primum notabile bonum: pro ve niali a. sed hoc est propter habitudinem ad praecedentia grana. Et eodem mo oportet dicere quod ablatio dec mi grani est peior quam ablatio noni, & ablatio noni peior quam octaui: & sic ad quintum vsque, vbi est non peccatum. Et concedo quod sic auferes mortaliter & venialiter peccat. Forte dicis, non inconvenit mortale integrari ex venialibus praecise: sicut magnum pondus ex paruis conflatur. & hoc vult Alanus inquiens. De minimis granis fit maxima summa caballi De minimis mendis non veniale malum. Si intelligat vt verba sonant, delitat, nec de eius errore curo. venialia enim frequinter disponunt ad mortale. An autem quaelibet pars peccati mortalis sit mortals, alibi inqui rimus.

7

⁋ Sed dicis: ponamus quod aliquis eliciat in instanti vndecim volitiones distinctas auferendi vn decim grana: non possum tunc recurrere ad vnum actum in virtute praecedentium: cum nullus actus praecedat: ergo in illo casu quilibet actus erit venialis, & necessarium est dicere quod auferens totum cumulum solum peccat venialiter, vel quod mortale ex solis ve nialibus conflatur.

8

⁋ Respodetur. admitto casum. licet enim voluntas non possit habere vndecim act distincte simul: non euitatur difficultas capiendo obiecta maiora vel grana, sicut malum punicum est in duplo maius in Aegypto quae in Vasconia. tunc enim potest habere quinque vel sex actus: & dico quemlibet illorum actuum esse mortalem: quia aequa est ratio in omnibus & si vnus sit non peccatum vel venialis: eadem est ratio de omnibus.

9

⁋ Ex isto autem non sequitur quod tangitur inter arguendum de decem volitionibus successiue elici tis, quod mortale ex venialibus componatur: cum quilibet illorum actuum, de quibus in vltima obiectione, sit ve nialis, quia sic decedens puniretur solum per finitum tenpus in purgatorio vel in infemo. sed non datur actus commissionis quoquo pacto ex venialibus resultans. Ratio quare illorum qulibet est mortalis, est, quia nunc laeditur proximus notabiliter: & hoc mihi constat. & de requalitate rationis actuum hanc canm addiderim, alioquin dicere oportebit quod a principio intendens successiue hire decem actus per cautelam, per quemlibet actum peccaret mortaliter. Sed cum possit dari discrimen in actibus, non apparet esse idem: sed iste sic intendens a principio peccaret mortaliter per vnum actum. scilicet volo auferre vndecim grana successiue per distinctos actus vnde cim: vt sit sophisma. et iterum in. xi. actu peccaret mortaliter. sed sic quemlibet alium actum voluntatis se cluderet habendo illos vndecim actus successiue: vndecimus autem actus primo esset mortalis. lstud potest colorari per id quod dicirurcitct. ad le. Aqui. l. ltem. S. Sed et si seruu. vbi similis casus de percussione incidit. Sid dicis. si cum vnuscilis. Sortes hae vndecim actus in eodem in stanti elicitos circa totidem grana, quilibet est mortalis, & cum Plato successiue elicuit vndecim actus: vndecimus primo est mortalis: Sortes vndecies plus peccaret quam Plato: non stemus in venialibus Platonis cum excessus mortalis super veniale sit sicut linea ad punctum. Dicitur hoc non oportere: quia stat vnum mortale esse peius aliis duodecim. Potest tamen homo non insulse dicere de eo qui intendit sophistice sic grana auferre, dato quod successiue actus voluntatis habeat: quod quilibet eorum sit mortalis: & idem sit instantanee & partibiliter illos actus habere. Sed contra totum istud arguitur. si Sortes auferat a cumulo decem grana: Plato superueniens auferens vnum granum peccaret mortaliter. cum auferat notabile bonum. Item ponatur quod vnus auferat a variis cumulis congeriem granorum pro onere caballi: sic scilicet vt a quolibet auferat praecise vnum granum videtur quod non peccabit saltem mortaliter: cum a nullo capiat notabile bonum.

10

⁋ Ad primum dico. vel Pla to scit Sortem tunc abstulisse decem: & sic concedo quod peccet mortaliter. & ita apparet quod quilibet auferes vnum granum si sciant de se inuicem, peccat mortaliter si nesciat, non oportet: quia nescit de ablatione no tabili. & Sortes solum peccauit venialiter. Interdum enim minus auferens plus peccat: vt si Sortes in can pis habeat tres panes, quorum quilibet sufficiat succurrere suae extremae necessitati: Plato primo aufe rat ei duos: postea Cicero vnum: hic plus peccat qua ille. Sed dicis. Ponamus quod nolint restituere: Sor tes dicat: ego peccaui solum venialiter auferendo: nec teneor restituere sub poena peccati mortalis Plato dicat: minus abstuli quam Sortes: sed ipse non tenetur restituere sub poena peccati mortalis: ergo nec ego. Dico quod Sortes in illo casu tenetur restituere sub poena peccati mortalis / licet solum peccauerit venialiter auferendo. nam si mille abstulerunt mille grana ab vno cumulo: quilibet eorum peccauit venialiter auferendo, vel forte non peccauit. et si postea sciuerint de se inuicem quod paterfamilias notabiliter laesus sit: tenentur omnes restituere sub poena peccati mortalis. alioquin fraudaretur innocens suis bonis. Sed si omnes restituerent vno dempto, & ipse clanculum abiret cum suo grano, non oportet ipsum pec care mortaliter hoc retinendo.

11

⁋ Ad aliud vbi po nis vnum callide furari a variis / puta Cacum: talem non excuso. Alioquin auferens a communitate Venetorum & Romanorum in diebus quibus Roma floruit: & nunc a coenobitis nostris, non peccaret: cum a nullo capi at notabile bonum, sed a communitate. Si dicas. habent subordinationem ad quandam vnitatem: vt coenobitae ad abbatem: Veneti & Romani ad senatum & ad patricios. Idem dico vbi nulla esset subordinatio: quia sufficit quod sit notabile bonum ablatum de se. furari tamen a pauperiore est maius peccatum caeteris paribus.

12

⁋ Pro tota hac materia capiatur haec scala ascendendi ad intelligendam solutionem. Percutiat Alexander Macedo Clitum vndecies: ita vt primus ictus non sit ad mortem vsque, sed parum laedat: sic vt stet esse veniale peccatum, & sic de aliis ictibus. interim videns charissimum Clitum debilitatum in decimo ictu, iudicat vel sapiens iudicaret, si amplius percutiat, occidet vel non tabiliter laedet amicum Clitum. Vel si constat quod non omnis pforatio carnis inducit mortem, ponatur quod penetra: tio decem partium non inducat mortem / sed bene vndecim sensim: Brutus mittat pugionem in cor lulii Caesa ris / & constet Bruto per reuelationem ab Aesculapio vel Hippocrate: tunc posterius semper amplius peccat. Et idem est in proposito argumenti principalis: hoc dempto quod vnum peccatum est circa maius obiectum & peius qui aliud.

13

⁋ Sed contra totum illud arguitur. Volitio vndecima est improportionabiliter maior decima: sicut mortale transcendit veniale: quia notabile bonum aufertur: ergo duodecima volitio erit morta lis improportionabiliter maior vndecima volitione quia videtur eadem ratio.

14

⁋ Respondetur negando consequntiam. sicut aliqua concauitas nasi non sufficit denomi nate virum simum: & ponatur quod decem paruae depressiones non sufficiant: & vndecima primo sufficiat / vel deci ma depressio est vltima non sufficiens, non qualibet sequens vndecimam depressionem, simitatis sic variat denominationem.

15

⁋ Interdum pro solutione argumenti ali ter imaginatus sum / vce quod sic furans grana pecca bat peccato omissionis mortaliter: & mouebar ex illo / quia videbatur mihi aequalis ratio de quaelibet voli tione cadente super vnum granum siue primo loco / vltimo / vel medio. & quia non videbatur ratio quod totiens pec caret mortaliter quot essent actus: vel quod nullo modo peccaret mortaliter: incidi in hoc quod peccat peccato omissionis: cum nulla commissio sufficere videretur. Omissio fuit hoc modo. tenebatur in praesentia obiecto rum habere vnum nolle efficax auferendi alienum: quod quia non habet peccat mortaliter omittendo. sicut oc cidens in ebrietate vel in dementia exterius peccat secun dum vnum modum dicendi: & actus exterior est malus: & tamen nullus actus interior malus respondet. vbi videtur esse confugiendum ad vnam puram omissionem.

16

⁋ Sed con tra istud arguitur. tunc sequitur quod quam primum tu venires in bibliotheca meam, tenereris habere vnum nolle aufe rendi libros meos, & in foro vel in templo respectu cu iussibet obiecti concupiti esses deuinctus habere tot nolitiones, quod videtur absurdum & falsum. Pari for ma quando haberes actum malum voluntatis, peccares peccato omissionis. patet: quia esses obligatus non habere istum actum: & eu habes: igitur. Licet haec argumenta viderentur responsioni imponere silentium, nisus sum tamen respondere. Ad primum nego consequntiam quando obiectum praesentatur in praesentia locali. secus e quando praesentatur obiectiue: quando homo exit in actum exteriorem: qui quidem actus non habet tam malum actum interiorem quam est exterior reputatus a prudentibus modo exterior acceptio alieni est mortalis: & non videtur quis actus interior sit mortalis in casu. Se cundum argumentum ferme ae qualiter procedit con tra omnem opinionem. concedo quod tenetur non habere illum actum: & qui eum habet peccat peccato commissio nis. tunc autem solum homo peccat peccato omissionis quando omittit habere actum quem tenetur habere: quod non contingit in proposito, non enim tenetur habere nolle, quando est actus interior tantae malitiae quantae exterior reputatur a sapientibus. Siquis voluerit conformiter huic modo dicere: dicat. placenmihi magis prius dicta. Possumus enim seruare tantam malitiam in actu interiore vt superius nisi sumus ostendere: quanta a prudentibus ponitur in exteriore. Malitia namque actus exterioris ab interiore pendet. Propterea satius est in radice loquem do confugere ad interiorem.

PrevBack to TopNext

On this page

Quaestio 25