Dubitationes litterales

DVBITATIONES LITTERALES.

SVPER litteram: super illo: Aliquando Deus non habuit virtutem, & sapien. tiam: si aliquando non habuit Filium. Contra: aut hic intelligitur de sapientia, & virtute essentialiter dicta, vel personaliter? Non essentialiter: quia talem haberet Deus, & si non esset ibi Filius: cum Pater non sit per Filium. Nec personaliter: quia tali sapientia, vel virtute non est Deus Pater sapiens, vel virtuosus: cum Pater non sit sapiens sapientia genita, ut ostendit Aug. 7. de Trin. cap. 1. Dicendum, quod utroque modo potest habere veritatem. 1. quod sumaur essentialiter: nam cum sapientia essentialiter dicta approprietur Filio, inconveniens est Patrem esse sine sapientia, quae Filio appropriatur, sive sine sapientia essentiali. Potest sumi etiam personaliter. Nam licet Filius non det esse Patri, inconveniens est tamem Patrem esse sine Filio, qui est eius operativa potentia,

Item super illud: Vox Angelorum silet. ontra: vox est sonus corporum, vel non sit sine tali sono; sed Angeli non sunt corporei ergo &c. Dicendum quod si Angeli non habeant corpora, possunt tamen ea assumere, in quibus voces formare possunt. Vel dicendum, quod vox potest dici omne illud, per quod repraesentatur conceptus mentis: quia ea, quae sunt in voce, sunt earum, quae sunt in anima passionum note. Ideo vox Angelorum dici possunt ipsi nutus vel signa, per quae sibi conceptiones mentis manifest ant.

Item super illud: Quoties ortum fuerit lumen &c. Per quod videtur velle, quod generatio Filij iteretur, sicut ortus luminis. Contra: ibi non est reiteratio; cum non sit ibi prius, & posterius. Dicendum quod illud non dixit Orige. ratione iterationis, sed ratione indeficientiae.

Item super illud: Vivens Deus. Vt in telligantur verba Hilarij. Notandum, quod in generatione Filij Dei quatuor sunt attendenda. 1. quia Filius Dei generatur vivus, propter quod separatur a generatione non viuentium. 2. quia etiam a principio generatur vivus. Non enim sic gignitur, ut generabilia gignuntur, quae in sui primordio non vivunt, & postea vivunt. 3. quia eadem vita vivit cum Patre, & ideo in ipso vivente vivit, & in se Patrem viventem habet, quod nulli generabilium convenit, quod eadem vita cum suo parente vivat. 4. quia totum, quod ibi est, vita est. Propter primum dicit, quod Filius Dei vivus ex vivo nascitur, & hoc per virtutem aeternae naturae viventis. Propter secundum ait, quod ex vivo natum est vivum quantum ad suae generationis, primordium supple, & hoc propter perfectionem nativitatis sine innovatione naturae. Ex imperfectione enim generabilium provenit, quod vivum non proprie generatur ex vivo, sed solum genitum est: quia quando generatur, & in sui primordio non vivit, ut parens vivit. Huius autem subdit causam dicens: non enim novum est, quod ex vivo generatur vivum, hoc est, vivum genitum, quod generatur ex vivo patre, non est novum, nec ex nihilo, & ideo supple in sui primordio viuit: quia si non viveret in primordio accideret ei novitas. Quidam textus habent in vivum, & in idem redit. Sed sic construatur benem, dico, quod Filius Dei in sui primordio vivit, enim pro quia, quia non est novum in vivo, id est, non est carens vita in sui novitate, cum non sit in eo novitas: quia nec generatur ex nihilo. Quantum ad tertium subiungit, quod Filius in vivente vivit, & in se habet vitam viventem. Quantum ad quartum addit, quod totum, quod in Deo est, vita est, ex quo arguit Filium Dei vivere: quia ex tali vita procedit.

Item super illud: Cignenti est infinitum gignere, & nascenti in infinitum nasci. Ergo generatio illa nunquam terminatur, semper est imperfecta. Dicendum, quod hoc non dicitur propter imperfectionem, sed quia talis generatio metitur aeternitate, & nunquam termino clauditur: unde infinitum ibi ponitur negative; non privative.