Dubitationes litterales

DVBITATIONES LITTERALES.

VPER ilitteram. Cum assignentur diversae apparitiones Spiritus Sancti quaeritur 1. quomodo distinguuntur, & qualiter: Dicendum, quod Spiritus Sanctus legitur quater apparuisse, & missus fuisse visibiliter. Primo in specie columbae super Domino baptizato. 2. in nube lucida in transfiguratione, 1. in flatu, quando Dominus insuflavit in discipulos suos. 4. in linguis igneis in die Pentecostes. Hiantem modi sic accipi possunt. Nam missio visibilis facta fuit ad Christum, & ad Apostolos: Sed, ut habitum est, propter hoc sit missio ad aliquos: quia ab illis in alios debet gratia redundare: ista autem, redundantia est dupliciter, per Sa¬ eramentorum executionem, & per doctrinae exhibitionem: & quia utroque modo debuit redundare gratia, & a Christo, & ab Apostolis in alios, quater fuit mistus Spiritus, bis ad Christum, & bis ad Apostolos. Fuit enim missus ad Christum in specie columbae, quae est animal foecundum, ut ostenderetur, quod virtute eius, & per Sacramenta, quae instituit, debeant in Ecclesia congregari multi filij per regenerationem in spemvivam, & in haereditatem incontaminatam, & immarcessibilem, secundum quod debebat esse Doctor aliorum fuit facta missio in nube lucida. Ad cuius evidentiam illa apparitione facta vox Patris statim intonuit: Hic est Filius meus dilectus, & sequitur: ipsum audite, iut habetur Matt. 17. Item discipulis bis missus fuit in specie flatus, ut per Sacramenta ab eis in alios gratia redundaret, unde ibi dicitur: Quorum remiseritis peccata, &c. Ratione doctrinae in die Pentecostes, ut habetur loan. 20. Apparuit in linguis igneis. Nam lingua est instrumentum, per quod transfertur doctrina a Magistro in discipulum. Missiones autem factae ad Christum a missionibus factis ad Apostolos sic differunt: quia Christus habuit in exhibendo Sacramenta potestatem excellentiae, & infinita gratia ei fuit collata: quia fuit ei collata gratia, in qua continebatur omnis modus gratuitus, & omnis ratio gratiae: & ideou ad hanc totalitatem designandam in specie totius animalis missus est ad eum Spiritus Sanctus. Sed ad discipulos, secundum quod ab eis ad alios gratia per exhibitionem Sacramentorum redundare debebat, missus fuit Spiritus Sanctus in specie flatus, qui est aliquid animalis, & non ipsum animal totum: quia gratia secundum sui totalitatem & infinitatem eis non erat. Rursum secundum quod per doctrinam debebat transfundi gratia a Christo in alios fuit missus Spiritus ad ipsum in specit nubis lucidae: nam in intelligendo rem concurrit ibi lumen, & species rei intellectae; lumen tamen habet rationem principalioris: & ideo lumen intellectus agentis dicitur esse forma & perfectio omnium specierum receptarum in intellectu possibili: ut ostendit Conment. 3. de Anim. & quia excellen tiori modo super omnes alios competebat Christo ratio magisterij, in specie lucidi fuit sibi facta missio. Verum quia ipsam simplicem veritatem, & Divinitatem, quam anima Christi contemplabatur, nobis viatoribus, ut viatores sumus, communicari non potuit, non fuit facta missio in lucido simpliciter, sed in lucido in nube: quia secundum Dionys. 1. de Ang. Hierar. Non est possibile aliter lucere nobis Divinum radium nisi varietate sacrorum velaminum anagogem: circum velatum. Discipulis autem misius fuit in specie lingnarum ignearum ad ostendendum quod in docendo erant instrumenta Christi, sicut lingua est instrumentum in docendo illud, quod lumine intellectus videtur, Item super illud, Minuisti eum paulominas ab Angelis. Contra: Christus etiam secundum quod homo fuit melior quolibet Angelo. Dicendum quod non est inconveniens aliquid esse melius simpliciter alio; non esse tamen melius ecundum aliquem modum. Christus enim dicitur minoratus ab Angelis ratione corporis: quia in principio suae, nativitatis non accepit impassibilitatis, dotem. Vel etiam dicendum, quod non solum Corpus Christi quantum ad naturam; sed etiam ipsa anima eius considerata secundum naturam suam, absque donis gratiae sibi additis erat inferior quolibet Angelo: cum anima humana teneat insimum gradum in ordine intelligentiarum; sed ratione donorum super additorum Tanto melior Angelis est effectus, quanto differentius prae illis nomen haereditavit. Nam homo ille Deus dici debebat propter gratiam, unionis.

Item super illud, quod ait Hilar. Pater est maior Filio, Filius tamen non est minor illo. Contra: semper maius dicitur minore maius. Dicendum, quod quidam sic dicunt, quod maius, & minus relationem important. In Patre autem sunt plures relationes, quam in Filio, ut extendatur nomen relationis ad ea, quae relationem negant, secundum quod innascibilitas potest dici relatio, & ratione harum plurium relationum Pater dicitur maior. Filius tamen non debet dici minor: quia innascibilitati, secundum quam Pater dicitur habere plures re¬ lationes: quam Filius, non respondet aliqua relatio in Filio: & ideo ita Pater secundum istam dicitur maier, quod Filius secundum eam non meretur dici minor. . Sed illud tripliciter deficit. 2. quia propter habere plures relationes, vel pauciores non dicitur aliquid maius, neque minus, per se loquendo. 2. quia si propter habere plures dicitur aliquid maius, ergo propter habere pauciores debet dici aliquid minus: & ideo eo ipso quod innascibilitat: in Patre non respondet relatio in Filio, Filius habet parciores relationes: qua ratione igitur Pater dicitur: maior: quia habet plures, ea ratione dicetur Filius minor: quia habet pauciores: igitur in ratione petitur, quod est in contrario. 3. hoc non est de intentione Hilarij: nam Filium dicit non esse minorem; non quia innascibilitati, quae est in Patre, non respondeat in eo relatio; sed quia nascendo totum accipit, quod Pater habet Propter hoc dicitur aliter, quod maius, & minus dupliciter possunt; accipi, vel quantum ad ipsum datum vel quantum ad rationem dandi. Quantum ad ipsum datum accipiens est minor dante, si non totum adcipit: & quia Filius illam eandem substantiam, & totam, quam Pater habet, accipit, ratione dati ibi maioritas, & minoritas esse non potest; sed ratione dandi, eo ipso quod Pater dat dicitur maior, sed quia Filius totum accipit, non dicitur minor. Sed isti prima fronte in assignando rationem dicti variant medium, propter quod decipiuntur per fallaciam accidentis. Nam maioritatem in Patre dicunt esse ex ratione dandi, ex eo quod dat; sed minoritatem negant a Filio ex ipso dato: quia totum accipit, quod si tamen bene vellent prosequviam suam, si ex ipso dare sequitur maioritas ex ratione dandi, licet non ex dato, ex ipso accipere minoritas sequeretur, propter quod ex eo quod Filius totum accipit, bene arguitur, quod non sit minor quantum ad id, quod datur. Sed non habetur, quod non sit minor quantum ad rationem dandi Propter hoc dicendum est aliter, & melius, quod in his, quae non mole magna sunt, idem est esse maius, quod esse dignius, vel quod habere plures dignitates, vel quod habere aliquam dignitatem, quam non habet alius: illud ergo est maius quod habet in se aliquam dignitatem, quam non habet aliud. Sed non sufficit ad hoc, quod aliud dicatur minor alio, quod aliqua dignitas, non sit in eo, quae sit in alio; sed iquia minoritas ndignitatem importat, requititur, quod non esse in eo talem dignitatem, in ipso indignitatem dicat, & quia esse totius Divinitatis principium est dignitatis in Patre, & hoc non contingit Filio, aliquid, quod est dignitas in Patre, non est in Filio, & quia sufficit ad hoc, quod aliquid sit maius alio, quod aliquid, quod dignitatem impon tat, conveniat ei, quod non conveniat alij, Pater est maior Filio: quia esse principium totius Divinitatis, quod dignitatem importat, convenit Patri, & non Filio; sed Filius non est minor Patre: quia non esse principium totius Divinitatis non est indignitatis in Filio, sed proprietatis, cum esse huiusmodi principium sit dignitatis in Patre, Pater ita erit maior Filio, quod Filius non erit minor eo. Vt tamen intelligantur verba Hilarij notandum, quod Filius & Pater dupliciter possunt considerari: vel quantum ad prorietates, vel quantum adrationem. Quantum ad proprietates attenditur dignitas in Patre, ex eo quod est totius Divinitatis principium, sed ex eo quod Filio talis proprietas non competit, non debet dici minor eo, ut atuit. Si ergo in aliquo possemus dicere Filium minorem Patre, hoc esset ratione esse, & naturae, sed ratione huiusmodi non potest dici: quia illud idem esse, quod habet Pater, accipit Filius, & illam naturam. Et hoc est quod ait Hilar. Maior itaque donans est, sed minoriam non est, Filius, cui unum esse donatur: ad ostendendum autem illam aequalitatem in esse & naturae, addit ipse Hilar, cui, scilicet Filio, Tantum dona esse, quantus est ipse Pater, cui, supple Filio, Pater impertit esse imaginem innascibilitatis, id est Patris, Sacramento nativitatis: quasi dicat Pater impertit Filio, vel Filius habet a Patre per Sa¬ eram, & secretam nativitatem, quod sit imago innascibilitatis, id est, innascibilis Patris, quem scilicet Filium generat, supple Pater. Ex se in forma sua: quia Pater est naturam gignens, & eandem naturam & formam Filio per generationem communicat.