Table of Contents
Aureum Rosarium Theologiae
Liber 1
Angeli ad trinitatem et ad ea quae sunt fidei mysteria
Anima humana est ad dei imaginem
Apparere scilicet Deum in creatura
Appropriata divina ubi proprie
Argumentalis processus an liceat in theologia
Ars artis habitus quomodo differet ab aliis habitibus vicem
Distinctio quales habet modos vel quot
Esse essentiae et esse existentiae
Liber 2
Liber 3
Liber 4
Casus
1
CAsus episcopis reseruari de iure qui sint. de hoc diuenrsitas est inter doctus. nam glo. extra de pe. et remis. c. si episcopus li. vi. ponit sex. Primum de excommunicatione maiori quam conditor canonis sibi vel alteri non reseuauit: vt patet extra de sen. excom. c. nuper. Secundum de blasphemate publice deum vel sanctos. hoc verum quando denunciatur episcopo: et potest conuinci alas: potest absolui a proprio sacerdote: extra de male. c. ii. Tertium de sortilegiis. extra de sortile. c. ii ibi tamen habetur quod patriarche committitur illius sacerdotis absolutio et dispensatio. ideo non videtur reseruatus. Quartum commutationem votorum seu dispensationem illorum vt patet i. c. de voto. Quintum restitutionem incertorum. extra de iudeis. c. cum sit. sed nihil facit. quia restitutio incertorum non est casus. Sextum casum ponit contractum matrimonii contra interdictum ecclesie. et est verum quando eprctus praeciperet alicui ne contraheret propter aliqua causm rationabilem: et ille contenneret: quia talis ad episcotum est mittendus propter honore. vt patet extra di praeben. c. graue. Septimum clandestinum matrimonium contractum. extra de cladesti. despon. c. cum nihibitio. sed nihil dicit de hoc. Hostien. vero titulo de poenitentia ponit primum deexcommunicatione maiori: secundum commutationem voti. tertium de blasphemante. quartum ponit de solemni poenitentia. et allegat idlist di. c. miror. sed illa tantum pro notorio imponi debet. Quintum ponit dispensationem irregularita tis in clerico: et verum est. Sextum de incendiariis ante denunciationem: vt patet. xxiii. q. viii. c. pessimam. Se ptimum si audiuit epicotus confessionem alicuius. et eum noluit absoluere ab aliquo peccato: quia tunc inferior non se debet intromitterc. vt patet di. xxi. inferior. Unde de casibus reseruatis a iure magis est standum determinationi summorum ponti ficum quam variis opinionibus doctorum. Benedictus enim vndecimus ponit quattuor casus. Primus est de peccato clerici: per quod incurrit irregularitatem. Secundus de incendiariis. Tertius vbi est poenitentia solenis indicenda. Quartus est de excommunicatis. Hos quoque confirmauit eugenius quartus. Ad istos quat: tuor casus possunt reduci casus supradicti scilicet homicidium voluntarium seu truncatio membrorum aut vulgatissima blasphematio ad solenem proesentiam. ergo solum isti sunt casus in veritate reseruati episcopis. Similiter de casibus per consuetudinem episcopis reseruatis magna diuersitas est inter doctores: quibusdam ponentibus plures. quibusdam pauciores. Glo. tamen in ca. si episcopus. dicit solet episcopis reseuari poaenitentia omnium publicorum enormium criminum: oppressiones filiorum ex proposito: vel casucuiuilibet homicidii: falsi testionii vel instrumenti: periurii: incestus: corrupitionis monialium: cocuntis cum brutis: et similia. Sed certe non potest dari de huiusmodi certa determinatio: quia vnaquaque diocesis habet consuetudinem suam: ideo de talibus potest absoluere parochianus: quia non sunt casus reseruati a iure.
2
¶ Utrum sacerdos proprius possit absoluere subditum ab omnibus peccatis a iure episcopis non reseruatis: Respondetur secundum Spe. in repertorio in regula super quibus sit penitens ad episcotum remittendus quod proprius sacerdos potest absoluere ab omnibus que specialiter a iure non sunt reseruata episcopis vel aliis: et que non sunt ipsis sacerdotibus directe vel per ali quanm consequentiam interdicta. quia talis habet ordinariam iurisdicionem super populum sibi commissum a iure. vt patet de peni. et remils. c. omnis. Et quod episcopus potest iterdicere dictis sacerdoti bus aliquos casus ne ab soluant. Primo si talis sacerdos commisit crimen propter quod meretur tali potestate priuari. Secundo quan do ad vtilitatem ecclesie expediat: alias nec potest obligare sacerdotes parochiales quin absoluant. vt pat. xxv q. ii c. priuilegia. et quamuis talis sacerdos habeat auctoritatem absoluendi: non tamen debet absoluere nisi viderit expedire saluti anime confitentis: sed remittat ad superiore. quia dicitur. ii. Cor. xiii. Potestatem dedit in edificationem et non in destructione.
3
¶ Utrum religiosi diocesanis presentati secundum forma decretalis. extra de sepul. dudum. in clen. possint absoluere a casibus reseruatis episco pis: Responetur quod non: cum non habeant maiorem auctoritaem absoluendi quam curati. et hoc intellige de resuatis a iure. quia decasibus quos episcopi sibi de consuetudine seu per statuta sinodalia reseruant possunt bene absoluere. Sed in contrarium arguit Ioam. monachi quod non possunt: quia episcopi possunt artare potestatem ordinariam curatorum ergo a fortiori extraor dinariam. tum quia licet fratres sint exempti: parochiani tamen non: quos potest interdicere ne confiteantur religiosis. Sed conta ipsum est directorium libr i. titulo de penitentiis: quod licet ipi religiosi non possint absoluere a sententiis excommunicationis: suspensionis ac interdicti per statuta prouinciaia seu sinodalia promulgatis. vt patet extra de priuileg. religiosi. in cle posunt tamen absoluere a casibus in quibus non est aliqua sententia lata: et qui episcopis non reseruantur de lure: cum habeant tantam potestatem quantam curati: vt praedictum est. Nec obstat quod consuetudo facit ius: quia non facit ius quando a iure reprobatur. In fine autem illius decretalis reuocat papa statuta et consuetudines praemissis contrarias. Nec valet dicere quod reuocet papa consuetudines et statuta quo ad aliqua praemissorum et non quo ad alia. quia tunc non in cunctis equaliter procederet: cuius contrarium dicit ibi. Nos enim vt in cunctis equa liter et pacifice fauente deo etc.
¶ Ad argumentum dicendum quod non sequitur: epircotus potest artare potestatem curato rum: ergo et religiosorum. quia curati sunt sibi subditi: non autem religiosi. Quod etiam dicitur secundo quod licet frens sint exempti: non tamen parochiani: non valet. Primo ser statuta reuocantur praemissis contraria. Secundo quia sicut conceditur fratribus quod possint libere absoluere sic parochianis quod possint absolui. vnde nec hos nec illos possunt episcoi impedire. cum non valeant illud quod a papa eis conceditur auferre. vt patet de electione. ne comani. in clem. Alias si hec ratio valeret possent epsiscopi impedire ne fratribus confiterentur. et sic priuilegiu totaliter destrueretur. Tertio: quia sic dicere vt innuit illa ratio est fraudem priuilegio facere contra mentem concedentis veniendo. arg. extra de priui. quanto. vbi dicitur quod episcopi monachos a se exemptos excommunica re non valentes excommunicando eos qui molunt in ipsorum molendinis: vel alias ipsis communicant fraudem priuilegiis ipsorum faciunt. Predictis concordat Ioan. de lig. addens quod illud quod ponitur in cle. de priuileg. quod religiosi non possunt absoluere a casibus episcopis reseruatis intelligitur a iure reseruatis. alias secus.