P. 2, Causa 17, Quaestio 6 : Si archipresbyter vel episcopus sua auctoritate, non judiciaria sententia capellam illam irrepserit, an cadat a causa, ut ecclesia, cui praesidet, non ultra habeat jus reposcendi quod suus pastor illicite usurpavit?

Quaestio 6 : Si archipresbyter vel episcopus sua auctoritate, non judiciaria sententia capellam illam irrepserit, an cadat a causa, ut ecclesia, cui praesidet, non ultra habeat jus reposcendi quod suus pastor illicite usurpavit?

P. 2, Causa 17, Quaestio 7 : Si laici capellam illam tenebant (ut quibusdam moris est) et in manibus abbatis eam refutaverint, et ordinandam tradiderint, an consensu episcopi et clericorum abbas possit eam tenere?

Quaestio 7 : Si laici capellam illam tenebant (ut quibusdam moris est) et in manibus abbatis eam refutaverint, et ordinandam tradiderint, an consensu episcopi et clericorum abbas possit eam tenere?

Causa 17

Initium

Quaestio 1 : Utrum reus voti teneatur, an liceat ei a proposito sui cordis discedere?

Quaestio 2 : An ecclesia et beneficium ei reddenda sint, quae prius libera voluntate refutavit?

Quaestio 3 : Si contigisset eum se et sua monasterio tradidisse, an licentia abbatis liceret ei ad propria redire?

Quaestio 4 : Si sine licentia abbatis retro abierit, an sua sibi abbate reddenda sint?

Causa 18

Initium

Quaestio 1 : An monasterium possit petere quae ab episcopo quaesita sunt? an episcopalis ecclesia possit sibi vendicare quae monasterio fuerunt tradita?

Quaestio 2 : An per episcopum abbas sit eligendus et ordinandus, an tantummodo a propriis fratribus sit instituendus?

Causa 19

Initium

Quaestio 1 : Si episcopus debeat permittere, ut relicta propria ecclesia clericus monasterium ingrediatur?

Quaestio 2 : Si episcopus licentiam dare noluerit, an eo invito monasterium possit adire?

Quaestio 3 : Si contigerit ipsos regulares canonicos fuisse, utrum concedendus esset eis monasterii ingressus?

Causa 20

Initium

Quaestio 1 : Si in pueritiae annis traditi cogantur religionis propositum tenere?

Quaestio 2 : Si praeter voluntatem parentum tonsuram vel religionis vestem quis in pueritia accipiat, an possit sibi detrahi, an non?

Quaestio 3 : Qui praeter propriam voluntatem cucullam induerit, an cogatur eam retinere, an non?

Quaestio 4 : Si ab uno monasterio in aliud districtius liceat alicui transire?

Causa 21

Initium

Quaestio 1 : An clericus in duabus ecclesiis possit conscribi?

Quaestio 2 : Si unam voluerit relinquere, an liceat ei ad aliam transire?

Quaestio 3 : An procurationes saecularium negotiorum clericis liceat suscipere?

Quaestio 4 : An claris et fulgidis vestibus eis ornari expediat?

Quaestio 5 : An ab episcopo correpti suum officium relinquere, et ad saecularem judicem confugere valeant?

Causa 22

Initium

Quaestio 1 : An juramentum sit praestandum, an non?

Quaestio 2 : Si sit perjurus qui jurat falsum quod putabat verum?

Quaestio 3 : Si licuit archidiacono denegare episcopo consuetam obedientiam?

Quaestio 4 : si constiterit esse illicitum quod juravit archidiaconus, an sit servandum?

Quaestio 5 : Si constiterit illud servandum esse, an episcopus sit reus perjurii, qui contra juramentum archidiaconum suum ire compellit?

Causa 23

Initium

Quaestio 1 : An militare peccatum sit?

Quaestio 2 : Quod bellum sit justum, et quomodo a filiis Israel justa bella gerebantur?

Quaestio 3 : An injuria sociorum armis sit propulsanda?

Quaestio 4 : An vindicta sit inferenda?

Quaestio 5 : An sit peccatum judici vel ministro reos occidere?

Quaestio 6 : An mali sint cogendi ad bonum?

Quaestio 7 : An haeretici suis et ecclesiae rebus sint exspoliandi, et qui possidet ab haereticis ablata an dicatur possidere aliena?

Quaestio 8 : An episcopis vel quibuslibet clericis sua liceat auctoritate, vel Apostolici, vel imperatoris praecepto arma movere?

Causa 24

Initium

Quaestio 1 : An lapsus in haeresim possit aliquos officio privare, vel sententia notare?

Quaestio 2 : an post mortem aliquis possit excommunicari?

Quaestio 3 : an pro peccato alicujus tota familia sit excommunicanda?

Causa 25

Initium

Quaestio 1 : an clerici baptimalis ecclesiae auctoritate privilegii decimas suae dioecesis ex integro sibi valeant vendicare?

Quaestio 2 : An subsequenti privilegio monachorum derogetur antiquioribus privilegiis baptismalium ecclesiarum.

Causa 26

Initium

Quaestio 1 : Qui sint sortilegi?

Quaestio 2 : An sit peccatum esse sortilegum?

Quaestio 3 : A quibus genus divinationis sumpsit exordium?

Quaestio 4 : Quot sint genera divinationis?

Quaestio 5 : An sortilegi vel divini sint excommunicandi, si cessare noluerint?

Quaestio 6 : An excommunicatus ab episcopo possit reconciliari a presbytero, illo inconsulto?

Quaestio 7 : Si morientibus est indicenda poenitentia sub quantitate temporis?

Causa 27

Initium

Quaestio 1 : An conjugium possit esse inter voventes?

Quaestio 2 : An liceat sponsae a sponso recedere, et alii nubere?

Causa 28

Initium

Quaestio 1 : An conjugium sit inter infideles?

Quaestio 2 : An liceat huic aliam ducere priore vivente?

Quaestio 3 : An sit reputandus bigamus qui ante baptismum habuit unam, et post baptismum alteram?

Causa 29

Initium

Quaestio 1 : An sit conjugium inter eos?

Quaestio 2 : Si prius putabat, hunc esse liberum, et postea deprehendit, illum esse servum an liceat ei statim ab illo discedere?

Causa 30

Initium

Quaestio 1 : An uxori suae debitum reddere valeat qui proprium filium de sacro baptismate suscepit?

Quaestio 2 : An sponsalia contrahantur inter infantes?

Quaestio 3 : An spirituales vel adoptivi filii naturalibus copulari valeant?

Quaestio 4 : An uxorem compatris uxoris suae alicui ducere liceat?

Quaestio 5 : an clandestina desponsatio manifestae praejudicet?

Causa 31

Initium

Quaestio 1 : An possit duci in conjugium quae prius est polluta per adulterium?

Quaestio 2 : An filia invita sit tradenda alicui?

Quaestio 3 : An post patris sponsionem illa possit nubere alii

Causa 32

Initium

Quaestio 1 : An meretrix licite ducatur in uxorem?

Quaestio 2 : An ea, quae causa incontinentiae ducitur, sit conjux appellanda?

Quaestio 3 : Cujus arbitrium aliqua sequatur, an liberi avi, an originarii patris?

Quaestio 4 : Si vivente uxore liceat alicui filios ex ancilla quaerere?

Quaestio 5 : Si ea, quae vim patitur, pudicitiam amittere comprobetur?

Quaestio 6 : Si adulter adulteram possit dimittere?

Quaestio 7 : Si vivente dimissa aliam possit accipere?

Quaestio 8 : Si infidelem sub praemissa conditione liceat alicui fidelium in conjugem ducere?

Causa 33

Initium

Quaestio 1 : An propter impossibilitatem coeundi, a viro suo aliqua sit separanda?

Quaestio 2 : An post separationem ei nubere valeat, cum quo prius fornicata est?

Quaestio 3

Quaestio 4 : Si tempore orationis quis valeat reddere conjugii debitum?

Quaestio 5 : An vir sine consensu uxoris continentiam vovere possit, vel si minis vel terroribus licentiam vovendi ab ea extorquere valeat?

Causa 34

Initium

Quaestio 1 : An sit ista rea adulterii, quae vivente viro alteri nupsit?

Quaestio 2 : An redeunte primo sit cogenda recedere a secundo, et redire ad primum?

Causa 35

Initium

Quaestio 1 : Si liceat aliquam ex propria cognatione duci in uxorem?

Quaestio 2 : Si ex consanguinitate uxoris aliqua possit in conjugem duci?

Quaestio 3 : Usque ad quem gradum debeat quisque abstinere sive a propriis, sive ab uxoris suae consanguineis?

Quaestio 4 : Quare usque ad sextum gradum consanguinitas computatur, ita quod nec ultra protenditur, nec infra subsistit?

Quaestio 5 : Quomodo gradus consanguinitatis computandi sunt?

Quaestio 6 : Qui jurejurando propinquitatem firmare debeant?

Quaestio 7 : An illi, qui de incestuosis nati sunt, filii reputentur?

Quaestio 8 : Si ignoranter de consanguinitate vel affinitate aliqua in uxorem ducta est, an ex dispensatione possit viro suo adhaerere?

Quaestio 9 : Si contigerit ecclesiam decipi, et causa consanguinitatis aliquam a viro suo separare, quae post quadriennium nuptiis hinc inde celebratis deprehenditur non fuisse consanguinea prioris, an secunda conjugia sint rescindenda, et priora sint redintegranda?

Quaestio 10 : Si relicta alicujus de propria cognatione ad secundas nuptias transierit, an proles ex eis suscepta possit pertingere ad consortium alicujus de cognatione prioris viri?

Causa 36

Initium

Quaestio 1 : An ille raptum admiserit?

Quaestio 2 : an rapta raptori nubere possit, patre assensum praestante?

Pars 3

How to Cite

DISTINCTIO XVIII

GRATIaNUS.

I. Pars. Episcoporum igitur concilia, 'ut ex premissis apparet, sunt inualida ad diffiniendum et constituendum, non autem ad corrigendum. Sunt enim necessaria episcoporum concilia ad exortationem et correctionem, que etsi non habent uim constituendi, habent tamen auctoritatem imponendi et indicendi, quod alias statutum est et generaliter seu specialiter obseruari preceptum.

[PALE A.

C. I.

Ex Cabilonensi Concilio, cap. 6.

Placuit ut conseruato metropolitani primatu ceteri episcopi, secundum suae ordinationis tempus, alius alii deferat locum.]

Unde Leo I., [epist. LXXXII. c. 7. Anastasio] Thessalonicensi Episcopo:

C. II.

Bini conuentus per singulos annos ab episcopiscelebrentur.

De conciliis autem episcopalibus non aliud indicimus, quam sancti Patres salubriter ordinauerunt 5 scilicet bini conuentus per annos singulos habeantur, in quibus de omnibus querelis, que inter diuersos ecclesiae ordines. nasci solent, iudicetur. Ac si forte inter ispsos, quipresunt, de maioribus peccatis nascitur (quod absit) causa, que prouinciali examine nequeat diffiniri, fraternitatem tuam de totius negotii qualitate metropolitanus curabit instruere, ut si, coram positis partibus nec tuo fuerit res sopitaiudicio, ad nostram cognitionem, quicquid illud est, transferatur.

C. III.

Quo tempore concilia episcoporum sunt celebranda.

Item ex Niceno Concilio, [cap. 5.]

Habeatur semel concilium ante dies quadragesimae, ut omnibus, si que sunt, simultatibus amputatis, mundum solemprxe Deo. possit offerri; sepundum uero agatur circa tempus autumni.

C. IV.

Ad morum correctionem et controuersiarum dissblu-, tionem bis in anno episcopale concilium fiat.

Item ex Antio ceno Concilio, [cap. 20.]

Propter ecclesiasticas causas et que existunt controuersias dissoluendas, sufficere uisum est, bis in anno per singulas prouincias episcoporum concilium fieri: semel quidem post tertiam ebdomadam pascalis solempnitatis, ita ut in quarta ebdomada, que consequitur, id est media pentecoste, concilium compleatur. Admoneant autem comprouinciales episcopos hi, qui in amplioribus, id est in metropolitanis ciuitatibus. degunt. §. 1. Secundum uero concilium Idib. octotyris habeatur, qui dies apud Grecos yperberiti mensis decimus inuenitur. In ipsis autem conciliis et presbiteros et diaconos presentes esse oportet, et omnes, quoquot se lesos existimant, et sinodicam exspectare sententiam. Nec liceat aliquibus apud semetipsos concilia sine metropolitanorum episcoporum conscientiafacere, quibus de omnibus causis constat esse permissum iudicium.

C. V.

Se ipsos accusant, qui uocati ad sinodum uenire contempnunt.

Item ex Concilio Laudicensi [cap. 40.]

Non oportet uocatos episcopos ad sinodum contemp-nere, sed adire debere, et aut docere, aut doceri, que sunt ad ecclesiae ceterorumque correctionem utilia; quod si contempserint, se ipsos uidentur accusare, nisi ire forte non possint.

C. VI.

Corripiantur episcopi, qui ad concilium uocati uenire recusant.

Item ex Concilio Calcedonensi, [cap. 19.]

Peruenit ad nostras aures, jquod in prouinciis constituta episcoporum concilia minime celebrentur. Hoc ex eo probatur, quod multae, que correctione opus habent, ecclesiasticae res negligantur. Statuit ergo hec sancta sinodus, secundum Patrum regulas bis in anno in unum conuenire per singulas prouincias episcopos, ubi singula, que emerserint, corrigantur. §. 1. Qui uero noluerint conuenire episcopi constituti in suis ciuitatibus, et hoc maxime, cum sui corporis sanitate consistentes, cum etiam ab omnibus aliis urgentibus necessitatibus et inexcusabilibus negotiis liberi sint, licere eos fraternae caritatis admonitionibus corripi.

C. VII.

Canonicis subiaceat penis metropolitanus, qui saltem semel in anno celebrare concilium negligit.

Item ex Septima Sinodo, [cap. 6.]

II. Pars. Quoniam quidem regula est, que dicit, bis in anno per singulas prouincias oportere fieri per conuen-tum episcoporum regulares inquisitiones, propter fatigationes et ut oportune habeantur ad iter agendum 'hi, qui congregandi sunt, diffinierunt sextae sinodi sancti Patres, omni excusatione remota, omnibus modis semel in anno fieri, et deprauata corrigi. Hunc ergo canonem et nos renouamus, et si quisquam princeps inuentus fuerit hoc prohibere, communione priuetur. Si quis uero metropolitanorum hoc neglexerit agere absque necessitate, uel ui, seu aliqua rationabili occasione, canonicis penis subiaceat. Dum autem sinodus agitur super canonicis et euangelicis negotiis, oportet congregatos episcopos in meditatione et sollicitudine fieri custodiendorum diuinorum et uiuificorum Domini mandatorum. §. 1. Porro non habeat metropolitanus licentiam ex his, que defert episcopus secum, siue iumentum siue aliquam speciem expetendi. Quod si hoc egisse conuictus fuerit, soluat quadruplum.

C. VIII.

Non cogantur presbiteri sacerdotalia eulogia ad concilium deferre.

Item Leo IV. [ad Episcopos Britanniae, c. 3.]

De eulogiis ad sacra concilia deferendis nihil inuenimus a maioribus terminatum: sed sicut unicuique presbitero placuerit. Nam si constitutum fuerit, illo in tempore benedictiones afferre, forsitan minus libenter ad sinodos occurrent, et magis uenire obtrectabunt. Que, ut arbitror, non sunt rationabiliter requirendae, nec ultro delatae respuendae.

C. IX.

Sine graui necessitate episcopus ad sinodum ire non tardet.

Item ex Concilio Cartaginensi IV., [c. 21.] Episcopus ad sinodum ire non tardet, si nonsatis graui necessitate inhibeatur: sic tamen, ut in persona sua legatum mittat, suscepturus salua fidei ueritate quicquid sinodus statuerit.

C. X.

Excusatorias litteras dirigant, qui grauati ad sinodum ire non possunt.

Item ex Concilio Cartaginensi V., [c. 10.] Placuit, ut quotienscumque congregandum est concilium, episcopi, qui neque etate, neque egritudine, neque alia grauiori necessitate impediuntur, competenter occurrant. §. i. Quod si non potuerint occurrere, excusationes suas litteratorie subscribant; nisi autem rationem impedi-

menti sui apud primatem suum reddiderint, ecclesiae suae communione debent esse contenti.

[PALE A.

C. XI.

Item ex Concilio Turonensi, [cap. 2.]

Episcopus non debet abbatem cogere ad sinodum ire, nisi aliqua rationabilis causa existat] .

C. XII.

A communione sit alienus, qui contempsitSinodo adesse.

Item ex Concilio Arelatensi II., [c. i9.]

Si quis autem adesse neglexerit; uel cetum fratrum, antequam concilium dissoluatur, crediderit deserendum, alienatum se a fratrum communione agnoscat; nec eum recipi liceat, nisi in sequenti Sinodo fuerit absolutus.

C. XIII.

Usque ad proximam sinodum a communione abstineat, qui a metropolitano uocatus absque graui necessitate Sinodo adesse contempsit.

Item ex Concilio Agat en si8®, [cap. 35.]

Si episcopus metropolitanus ad comprouinciales episcopos epistolas direxerit, in quibus eos aut ad ordinationemsummi pontificis, ut ad sinodum inuitet, postpositis omnibus (excepta graui infirmitate corporis, ac precep-tione regia) ad constitutum diem adesse non differant. Quod si defuerint (sicut prisca canonum precipit auctoritas) usque ad proximam sinodum a caritate fratrum et ecclesiae communione priuentur.

C. XIV.

Communione^ priuetur episcopus, qui a metropolitano uocatus ad sinodum uenire contempnit.

Item ex Concilio Tarragonensi, [cap. 6.]

Si quis episcoporum commonitus a metropolitano ad sinodum, nulla graui intercedente necessitate corporali, uenire contempserit, sicut statuta Patrum sanxerunt, usque ad futurum concilium cunctorum episcoporum caritatis communione priuetur.

C. XV.

Presbiteri et diaconi, et cuncti, qui se lesos existimant, ad metropolitanam sinodum conueniant.

Item ex Concilio Martini Papae.

Propter ecclesiasticas causas et altercationum solutiones bene placuit per singulas prouincias bis in anno concilium fieri, conuocante metropolitano episcopo omnes prouinciales episcopos, ita ut ad concilium ueniantomnes presbiteri et diaconi, uel hi, qui se lesos existimant, ut in concilio causae examinatae ad iustum < iudicium perducantur. Et si qui manifeste episcopi, uel presbiteri, aut diaconi inuenti fuerint in offensa, secundum rationem excommunicentur, quamdiu communi consensude his placuerit dare sententiam. Nulli autem episcopo liceat propria apud semetipsum concilia facere, preter eos, quibus metropoles sunt creditae.

[PALE A.

C. XVI.

Item ex Concilio Bylon.

Annis singulis episcopus in sua diocesi sinodum faciat de suis clericis, nec non abbatibus, et discutiat alteros clericos et monachos.]

Gratian. Singuli uero episcoporum suis ecclesiis notificare studeant, que in conciliis statuuntur.

Unde in Concilio Tolletano [XVI., cap. 6.]

C. XVII.

Que in conciliis statuuntur, singuli episcoporum • suis ecclesiis notificent.

Decernimus, ut, dum in qualibet prouincia concilium agitatur, unusquisque episcoporum admonitionibus suis intra sex mensium spatia omnes abbates, presbiteros, diaconos atque clericos, seu etiam omnem conuentum ciuitatis ipsius, ubi preesse dignoscitur, nec non etiamcunctam diocesis suae plebem aggregare nequaquam moretur: quatenus coram eis plenissime omnia reseret, que eodem anno in concilio acta uel diffinita esse noscuntur. §. i. Quod si quispiam hec paruipendenda crediderit, sententia excommunicationis duorum mensium curriculo persistat usquequaque mulctatus.

PrevBack to TopNext

On this page