DISTINCTIO IV.

I. Pars. Quia uero multorum auctoritatibus supra monstratum est, penitenciam uere celebrari, et peccata uere dimitti ei, qui aliquando in crimen recasurus est: queritur, an peccata dimissa redeant ? Huius questionis diuersorum uaria est sentencia,aliis asserentibus, aliis econtra negantibus, peccata dimissaulterius replicari ad penam. §. i. Quod autem peccata semeldimissa redeant, multorum probatur auctoritatibus; quarum primaest illa Prophetae: „In memoriam redeat iniquitas patrumeius etc .; secunda illa euangelii: „Serue nequam, omnedebitum dimisi tibi, etc.

Deinde Augustinus in libro Psalmorum ait [ad Psalmum CVIII.]: "Si ludas teneret illud, ad quod uocatus est, nullo modo ad eum uel sua preterito, uel parentum iniquitas pertineret. Quiaergo non tenuit adoptionem in familia Dei, sed iniquitatemuetusti generis potius elegit, rediit iniquitas patrum in conspectu Domini, ut in eo etiam ipsa puniretur ."

Item Rabanus: §. i. „ "Tradidit eum tortoribus etc." Considerandum est, quod dicit: uniuersum debitum, quia non solum peccata, que post baptismum homo egit, reputabuntur ei ad penam, uerum etiam peccata originalia, que in baptismo ei dimissa sunt.

Item Gregorius [lib. IV. Dialog., c. 6o.]: "Ex dictis euangelicis constat, quia, si in nos quod delinquitur, ex corde non dimittimus, et illud rursus exigitur,quod nobis iam per penitenciam dimissum fuisse gaudebamus".

Item Augustinus in omel.: "„Dicit Dominus: „„Dimitte et dimittetur° tibi :sed ego prius dimisi, dimitte uel postea. Nam si non dimiseris, reuocabo te, et quicquid dimiseram replicabo tibiP"

Item "Qui diuini beneficii oblitus suas uult uindicare iniurias, non solum de futuris peccatis ueniam non merebitur, sed etiam preterito, que iam sibi dimissa credebat, ad uindictam ei replicabuntur."

Item Beda super Lucam, [lib. IV. c. 48.]: "„ „ Reuertar in domum meam. “ Timendus est uersicu-lus iste, non exponendus, ne culpa, quam in nobis exstinctam credebamus, per incuriam nos uacantes opprimat .“"

Item: "Quecumque enim post baptisma siue prauitas heretica, seu mundana cupiditas arripuerit, mox prosternet in ima omnium uiciorum."

Item Augustinus in libro questionum Deuteronomii, [quest. XLII.]: "Peccatum, quod ex Adam trahitur, temporaliter redditur, quia omnes propter hoc moriuntur, non autem in eternum eis, qui fuerint per gratiam regenerati, si in ea usque in finem per manserint."

II. Pars. [Gratian.] Eorum uero, qui hanc sentenciamsecuntur, alii dicunt, quod peccata reditura dimittuntur secundumiusticiam, sed non secundum pr es dentiam, sicut nomina disci-pulorum, qui retro abierunt, erant scripta in libro uitae propteriusticiam, cui deseruiebant, non secundum prescientiam, que innumero saluandorum eos non habebat. Sic a latere Dei dicun-tur mille casuri, et decem millia a dextris eius, quos tamen diuinaprescientia numquam suis annumerauerat. Hinc etiam Dominus ait Moysi: „Si quis peccauerit ante me, delebo eum delibro uitae ,“ ut secundum iusticiam iudicis ille peccando dicatur deleri, qui secundum prescientiam numquam fuerat ascriptus. §. 1. Hinc Augustinus in epistola ad Chorinthios : „Sed non in pluribus eorum beneplacitum est Deo, etsi inaliquibus. Communia omnia sacramenta, sed non communisgratia; ita et nunc baptismus communis est, sed non uirtusbaptismi.

III. Pars. §.2. Verum hoc de ficte accedentibus, uel dehis, qui extra ecclesiam baptizantur, intelligitur, qui sacramentiquidem integritatem accipiunt, uirtutem uero eius minime assecun-tur. Paruulis uero, uel adultis plena fide accedentibus omnino peccata remittuntur, etsi aliquando a bono recessuri in malo fuitam sint finituri.

Unde Augustinus in libro de correctione et gratia, [c. 8. et 9.]: „Si ex bono in malum deficientes ° bona uoluntate moriuntur, respondeant, si possunt, cur illos Deus, cum fideliter et pie uiuerent, non tunc de uitae huius periculis rapuit, ne maliciamutaret intellectum eorum, et ne fictio deciperet animaseorum? Utrum hoc in potestate non habuit, an eorum malafutura nesciuit? Nempe nichil horum nisi peruersissime atqueinsanissime dicitur. Cur ergo non fecit? Respondeant qui nosirrident, quando in rebus talibus exclamamus: „ „ Quam inscrutabilia sunt iudicia eius, et inuestigabiles uiae eiusP “ Neque enimhoc non donat Deus quibus noluerit, aut uero illa scripturamentitur, que de morte uelut inmatura hominis iusti ait:„„ Raptus est, ne malicia mutaret intellectum eius, et° ne fictiodeciperet animam eius. Cur igitur hoc tam magnum beneficium aliis dat, aliis non dat Deus, apud quem non est iniquitas,nec acceptio personarum, et in cuius potestate est, quamdiu quisque in hac uita maneat, que temptatio dicta est super terram?Sicut ergo coguntur fateri, donum Dei esse ut finiat homo uitamistam ante, quam ex bono mutetur in malum, cur autem idaliis donetur, aliis non donetur, ignorant: id tamen S donumDei esse in bono perseuerantiam secundum scripturas de quibus testimonia multa iam posui), fateantur nobiscum, et cur aliisdetur, aliis non detur, sine murmure aduersus Deum dignenturignorare nobiscum.

§. 1. Nec nos moueat, quod filiis suis Deusquibusdam non dat istam perseuerantiam. Absit enim, ut itasit, si de illis predestinatis essent, et secundum propositumuocatis, qui uere sunt filii promissionis. Nam isti, cum pieuiuunt, dicuntur filii Dei; sed quia uicturi sunt inpie, et ineadem inpietate morituri, non eos dicit filios^ prescientia Dei. Sunt enim filii Dei, gwz nondum sunt nobis, et sunt iam Deo, de quibus euangelista Iohannes ad: „,,quia Iesus moriturus eratpro gente, nec tantum pro gente, sed etiam, ut filios Dei dispersos congregaret in unum, quod utique credendo futuri erantper euangelii predicationem, e£ tamen ante, quam factum esset,iam filii Dei erant in memoriali patris sui inconcussa stabilitateconscripti sunt. Et sunt rursus quidam, qui filii Dei proptersusceptam uel temporaliter gratiam dicuntur a nobis, wec tamensunt Dei, de quibus ait idem Iohannes: „ no&zs exierunt,sed non erant ex nobis; quod si fuissent ex nobis, mansissent utique nobiscum. Non ait: ex nobis exierunt, sed quia nonmanserunt nobiscum, iam non sunt ex nobis; uerum ait: „ „exnobis exierunt, sed non erant ex nobis; hoc est: et quando uidebantur in P nobis, non erant ex nobis. Et tamquam eidiceretur, unde id ostendisf „„ Quod si fuissent, inquit, „„exnobis, permansissent utique nobiscum. Filiorum Dei uox est: Iohannes loquitur in filiis Dei loco precipuo constitutus. Cum ergofilii Dei dicunt de his, qui perseuerantiam non habuerunt: „ „ exnobis exierunt, sed non erant ex nobis; et addunt: „ „quod si ex nobis fuissent, permansissent utique nobiscum; quid, aliuddicunt, nisi non erant filii Dei"% etiam quando erant in professione et nomine filiorum ? non quia iusticiam simulauerunt,sed quia in ea non permanserunt. Neque enim ait: nam, sifuissent ex nobis, ueram, non fictam, iusticiam tenuissent utiquenobiscum; sed: „ ,, si fuissent, inquit, „ „ ex nobis, permansissentutique nobis cum. In bono illos uolebat proculdubio permanere,erant itaque in bono, sed quia in eo non permanserunt, id estusque in finem non perseuerauerunt, non erant, inquit, ex nobis,et quando erant nobiscum; hoc est: non erant ex numero filiorum,et quando erant in fide filiorum, quoniam qui uere filii suntpresciti et predestinati sunt conformes imaginis filii Dei, etsecundum propositum uocati sunt, ut electi essent. Non enimperit filius promissionis, sed filius perditionis. Fuerunt ergo istiex multitudine uocatorum; ex electorum autem paucitate non fuerunt. Non igitur filiis suis predestinatis non dedit Deus perseuerantiam. Haberent enim eam, si in eo filiorum numero essent,et quid haberent, quod non accepissent secundum apostolicam ueramque sentenciam f Ac per hoc tales filii filio Christo dati essent, quemadmodum ipse dicit ad patrem: ,„,Ut omne, quoddedisti michi, non pereat, sed habeat uitam eternam. Hi ergointelliguntur Christo dari, qui ordinati sunt in uitam eternam..Ipsi sunt illi predestinati et secundum propositum uocati,quorum nullus perit, ac per hoc nullus eorum ex bono inmalum mutatus finit hanc uitam, quoniam sic et ordinatus, et ideoChristo datus, ut non pereat, sed habeat uitam eternam. Et rursus, quos dicimus inimicos eius, uel paruulos filios inimicorumeius, quoscumque eorum sic regeneraturus est, ut in ea fide,que per dilectionem operatur, hanc uitam finiant, iam et ante, quamhoc fiat, in illa predestinatione filii sunt eius, et dati sunt Christofilio eius, ut non pereant, sed habeant uitam eternam.

§. 2. Denique ipse Saluator: ,,,,Si manseritis, inquit, „„in uerbomeo, uere discipuli mei estis.? Numquid in his conputandisunt illi, de quibus euangelium sic loquitur f ubi Dominus, cumconmendasset manducandam carnem suam, et bibendum sanguinem suum, ait Euangelista: „ „ Hec dixit in synagoga docensin Capharnaum. Multi ergo audientes ex discipulis eius, dixerunt:Durus est hic sermo, quis eum potest audire f Sciens autem Iesusapud semetipsum, quia murmurabant de hoc discipuli eius, dixit eis: Hoc uos scandalizat f Si ergo uideritis filium hominis ascendentem, ubi erat prius? Spiritus est qui uiuificat:caro autem non prodest quicquam. Verba, que ego locutus sumuobis, spiritus et uita sunt. Sed sunt quidam ex uobis, qui noncredunt. Sciebat enim Iesus ab inicio, qui essent credentes, etquis esset eum traditurus, et dicebat: Propterea dixi uobis, quianemo uenit ad me, nisi fuerit ei datum a patre meo. Ex hoc multidiscipxdorum eius abierunt retro, et iam cum illo non ambulabant. Numquid non et isti discipuli appellati sunt, loquenteeuangelio ? et tamen non erant uere discipuli, quia non manserunt in uerbo eius, secundum id, quod ait: „„Si manseritisin uerbo meo, uere discipuli mei er itis. Quia ergo nonhabuerunt perseuerantiam, sicut non uere discipuli Christi, itanec filii Dei uere fuerunt, etiam quando esse uidebantur, et itauocabantur. Appellamus ergo nos electos et Christidiscipulos, et Dei filios, quia appellandi sunt quos regeneratos pie uiuere cernimus. Sed tunc uere sunt quod appellantur, si manserint in eo, propter quod sic appellantur. Si autemperseuerantiam non habent, id est in eo, quod ceperunt esse, nonmanent, non uere appellantur propter quod, appellantur, etnon sunt. Apud eum enim hoc non sunt, cui notum est quodfuturi sunt, id est ex bonis mali.

IV. Pars. [Gratian.] Finis huius auctoritatis eorum sen-tenciae concordat, qui peccata dicunt remitti secundum iusticiam, et non secundum prescientiam. Alii uero, quamuis fateanturpeccata redire, tamen seu per baptisma, seu per penitenciamasserunt omnino remitti peccata, et plena fide accedentem adlauacrum renasci non aqua tantum, sed etiam Spiritu sancto, et,si postea peccaturus sit, deinde penitentem, etsi aliquandorecasurus sit, tamen tempore suae penitenciae ita perfecte expiatum affirmant, ut, si tunc moreretur, salutem inueniret eternam.Quorum sentenciae eiusdem auctoritatis principium consentit.Cum enim questionem proponat, quare prescitos ad mortem,cum fideliter ac pie uiuerent, non tunc de uitae huius periculisDeus rapuit, ne malicia mutaret intellectum eorum, et y nefictio deciperet animas eorum, cum de inmatura morte predestinati scriptura dicit: „ Raptus est, ne malicia mutaret intellectum eius, et ? ne fictio deciperet animam illius ,euidenter ostendit, illos tales fuisse, qui, si fatali necessitate huiusuitae subducti essent periculis, profecto uitam consecuti essenteternam. Ut ergo finis principio conueniat, et ne sibi ipsi contraire uideatur, diffiniendum est, quid sit scribi in libro uitae,uel" de eodem deleri secundum iusticiam, quid secundumprescientiam. Secundum prescientiam scribi est ad uitam pre-ordinari; quod ab eterno factum est.

Unde Apostolus in epistola ad Ephesios, [c. i.]: „ Benedictus Deus et pater Domini nostri Iesu Christi, qui benedixit nos in omni benedictione spirituali in celestibus inChristo Iesu, sicut elegit nos in ipso ante mundi constitutionem,ut essemus sancti et inmaculati in conspectu eius in karitate; cuipredestinauit nos in adoptionem filiorum per Iesum Christum.

[Gratian.] Similiter secundum prescientiam deleri est ad mortem, non ad uitam presciri, quod et ipsum ab eterno factumest. Unde Dominus in euangelio: „ Qui credit in me, habetuitam eternam; qui autem non credit, iam iudicatus est.

Hinc etiam Augustinus ait : „ „ Nouit Dominus qui sunt eius. Ex his nemo seducitur. Nondum apparuit iudicium, sed iam factum est.

[Gratian.] Porro secundum iusticiam scribi est Deo auctore ea operari, quorum merito sit dignus eterna salute. Hunc duplicem modum scribendi in euangelio Deus assignauit, discipulis^ dicens: ,,In domo patris mei mansiones multae sunt; siquo minus, dixissem uobis, quia uado parare uobis locum; et siabiero, et preparauero uobis locum, iterum uenio, et accipiamuos ad me ipsum, ut ubi sum ego et uos sitis: Dicens: „In domopatris mei mansiones multae sunt; si quo minus, dixissem uobis,quia uado parare uobis locum ,“ ostendit, eos, quibus loquebatur,scriptos in libro uitae predestinatione. Subiciens: ,, si abiero, etpreparauero ™ uobis locum etc., ostendit, illos adhuc essescribendos operatione.

Hinc etiam Augustinus in eiusdem loci explanatione ait: „„In domo patris mei mansiones multae sunt. Domus Dei, templum Dei, regnum celorum sunt homines iusti, inquibus sunt multae differentiae, et hae sunt mansiones ipsiusdomus. Hae autem iam paratae sunt in predestinatione, sicut aitapostolus: „„ Qui elegit nos ante mundi constitutionem, “ “ predestinando, parando autem in operatione. Unde: „„Quospredestinauit, hos et uocauit ,™ secundum hoc dicitur: „„ Fecit Deus que futura sunt, id est que facturus est. Etinfra: §. i. „„Si quo minus ,““ esse confirmat, quia, si nonessent, dixisset: ibo et parabo, id est predestinabo. Sedquia ibi sunt, non est opus aliqua parare. Quia uero nondumsunt in operatione, addit: „„Et si abiero, et preparauero.Abiens, sed non relinquens, parat, quia subtrahit se et latet, ut sitfides, que non est de uisa re, et inde est meritum fidei. §. 2. Exhac uiuit iustus, et mundatur ei cor, dum peregrinatur, et in eadesideratur quod nondum habetur. Hec preparatio mansionis est, quia sic parat nos sibi, et se nobis, ut maneat innobis, et nos in eo, quantum quisque erit particeps eius plus uelminus pro diuersitate meritorum. Et hec est multitudo mansionum.

[Gratian.] Secundum iusticiam deletur quias gratia subtracta ea operari permittitur, quibus eternam dampnationemmeretur. Hinc Propheta loquens ex persona Christi ait: „ Deleantur de libro uiuentium, hoc est: subtrahatur eis gratia,qua subtracta hi in profundum uiciorum, deinde in eternamdampnationem precipitentur, „et cum iustis non scribantur,id est: non apponatur eis gratia, qua fiant digni eterna salute.Sic itaque peccata secundum prescientiam remittuntur, cum abeterno gratia preparatur, qua uocatus iustificetur, iustificatetandem eternaliter glorificetur. Secundum iusticiam uero peccataremittuntur, cum uel baptisma plena fide accipitur, uel penitenciatoto corde celebratur, que remissio et ipsa secundum prescientiamnon inconuenienter fieri dicitur.

§. i. Ut enim ex premissa auctoritate Apostoli datur intelligi, duae sunt preordinationes; una, qua quisque preordinatur hic ad iusticiam et remissionempeccatorum percipiendam; altera, qua aliquis predestinatur aduitam eternam in futuro obtinendam. Harum effectus sunt presens iustificatio, et futura glorificatio, que omnia in premissaauctoritate conuenienter distinguuntur. Prima enim predestinatio,qua preordinantur ad presentem iusticiam, designatur, dumdicitur: ,, Sicut elegit nos in ipso ante mundi constitutionemetc.,“M cuius effectus infra supponitur: ,,in qua gratificauitnos in dilecto filio suo etc. Secunda preordinatio ibi ostenditur™: „qui predestinauit nos in adoptionem filiorum etc.Eius effectus premittitur, dum dicitur: ,, qui benedixit nos inomni benedictione etc.

§. 2. Hae duae preordinationes et earumeffectus ita se habent, ut prima et eius effectus natura prece-dant, lege consequendi inferantur. Si enim est aliquispreordinatus ad uitam, consequenter infertur, ergo predesti-natus est ad iusticiam, et, si consequitur uitam eternam, est ergoconsecutus iusticiam; sed non conuertitur. Unde multi suntparticipes primae preordinationis et eius effectus, ad quossecunda uel eius effectus minime pertinere probantur.

§. 3. Iuxta hanc distinctionem intelligenda est auctoritas illa Iohannis: ,,Ex nobis exierunt; sed non erant ex nobis. Nam sifuissent ex nobis, mansissent utique nobiscum. „ Ex nobis, inquit,„ exierunt ,“ id est: a nostra societate recesserunt, qua primae preordinationis et eius effectus nobiscum participes erant; ,,sednon erant ex nobis, id est secundae preordinationis et eius effectus societatem nobiscum non inierant. Quod ex eo uideri potest, quia, si fuissent ex nobis, id est, si illius preordinationis nobiscumparticipes essent, mansissent utique nobiscum, id est, a societateeffectus eius preordinationis, quam nobiscum contraxerant °, non recessissent. Si enim ad secundam preordinationem utrumque referretur, non conuenienter illud inferretur: ,,mansissent; immo cepissent utique esse nobiscum. Si uero ad primam,falsa esset propositio: ,,si fuissent ex nobis etc. Multi enimpresentis iusticiae et sanctitatis participes fiunt, qui tamen in eanon perseuerant. Unde Dominus in euangelio ait: ,,Nonqui ceperit, sed qui perseuerauerit usque in finem, hic saluuserit.

Hanc societatem si quis solo nomine et professione, non autem rei ueritate a dampnandis dicat contrahi, eiusdem auctoritatis testimonio conuincitur. De his enim, qui primae, nonsecundae preordinationis sunt participes, ait: „Nec nos mo-ueat, quod filiis suis quibusdam Deus non dat istam perseue-rantiam. Absit enim, ut ita sit, si de™ predestinatis essent ,“ et cetera, que in eadem auctoritate supra continentur.Oues namque, de quibus in euangelio ait Dominus: „Et aliasoues habeo, que non sunt ex hoc ouili, et filii, de quibus Iohannesait: „ut filios Dei, qui erant dispersi, congregaret in unum,ita pr es cientia erant oues et filii, ut qualitate presentium, nonspecie tantum, sed etiam ante Dei oculos essent filii irae etperditionis eternae. Unde Apostolus non ait: uidebamur esse,sed: „eramus, inquit, „et nos natura filii irae. Nec ait: reputabimini ab hominibus, sed: ,,fuistis aliquando tenebrae,nunc autem lux in Domino. De se quoque scribens ad Tymo-theum non ait: uidebar, sed: ,, fui blasphemus, et persecutor,et contumeliosus; nunc autem sum misericordiam consecutus .“ Omnes quoque, qui in Christo renascuntur, et qui eius sanguinea diabolo redimuntur, prius ex Adam peccatores nascuntur, etdiabolicae seruituti obnoxii. Sicut ergo isti, quamuis sint futurifilii Dei, tamen prius sunt filii diaboli: sic hi^ He quibus sermohabetur, quamuis recedendo a iusticia sint filii futuri perditioniseternae, tamen cum pie et fideliter uiuunt, uere sunt filii Dei, et iusti, et eterna beatitudine digni. Unde auctoritas non ait: cum uiderentur pie et fideliter uiuere, sed: ,, cum pie et fideliteruiuerentP Ne " ueraciter a bono in malum conmutareniurqui numquam ueraciter boni fuerunt. Dominus quoque non aitper Ezechielem: si auerterit se iustus a iusticia, quamuidebatur habere, sed: „sua, scilicet quam ueraciter habet.

§. i. Quod autem in eadem auctoritate sequitur: ,,Non erant innumero filiorum, quando erant in professione filiorum, itaintelligendum est: Filii Dei duobus modis appellantur +. Dicuntur filii Dei participatione hereditatis eternae, sicut Iohannesait in euangelio: „ Quotquot crediderunt in eum, dedit eispotestatem filios Dei fieriP Et Apostolus in epistola adRomanos: „Expectatio creaturae reuelationem filiorum Deiexpectato Et infra: „Ipsa creatura liberabitur a seruitute corruptionis in libertatem gloriae filiorum Dei. Et infra: ,, Ipsiintra nos gemimus, adoptionem filiorum Dei expectantes. Hinc etiam Augustinus, eadem uerba Apostoli exponens, ait: „Modotantum creatura, cum nondum filiorum forma perfecta. Hocergo modo non sunt filii, nisi participes beatitudinis eternae.

§. 2. Ivi presenti etiam dicuntur filii tribus modis, uel pre-destinatione tantum sicut hi, de quibus Iohannes ait: „utfilios Dei, «/m erant dispersi etc.; uel predestinatione, ei spe eternae beatitudinis (sicut illi, quibus Dominus ait: ,, Filioli,adhuc modicum uobiscum sum), uel merito fidei et presentis iusticiae, non autem predestinatione, claritatis eternae, (s/cni fa‘,de quibus Dominus ait: „SY dereliquerint /?/» ems legemmeam, ei in iudiciis meis non ambulauerint etc.) Hi ergo, de quibus in presenti agitur, filii sunt merito fidei et presentis iusticiae, non autem sunt filii adoptionis eternae. Qui ergo peccatadimissa redire fatentur, secundum iusticiam, non etiams secundum prescientiam ea dimitti necesse est ut confiteantur, stcwi saluandis peccata secundum iusticiam ad eternam dampnationeminputantur, non secundum prescientiam, quia et illis a bono inmalum deficientibus singula replicabuntur ad supplicium, ei fas usque in finem in bono perseuerantibus nulla inputabuntur adpenam h.

V. Pars. [Gratian.] Qid autem dicunt, peccata dimissa non redeant auctoritate Gregorii et Prosperi sentenciam suam affirmare conantur.

Ait enim Gregorius in Moralibus, #&. AF. [c. 22.]: ,,Quid est quod dicitur: ,, Qm reddis iniquitatem /?/iYs ac nepotibus f “ Peccatum scilicet originale a patribus trahimus, ei nm per baptismi gratiam saluamur, eifara parentum culpam portamus, <?ma unum eam sumus.Reddet iniquitatem patrum in /?&Ys, dum pro culpaparentis ex originali peccato anima polluitur prolis. Et rursusnon reddit iniquitatem patrum ® in filiis, gwuz, cwm a& originaliculpa per baptismum liberamur, non iam parentum culpas, sed^aas tjps conmittimus habemus.

Item in responsionibus Prosperi [ad secundam obiectionem Gallorum]: „ Qid recedit a Christo, ei alienus a gratia finit hanc uitam, quid nisi in perditionem uadit! sed non m id, quod remissum est, recidit, nec m originali peccato dampnabitur; qui tamen 244 b morte afficitur®, que ei propter dimissa, debebatur.

[Gratian.] JFYms iWns auctoritatis principio contraire ui-detur. Neque enim est aliud peccata dimissa redire, uel in originali peccato dampnari, ^uam penam peccato debitam posteiusdem remissionem excipere. Auctoritates uero sibi contrariasassertores huius sentenciae ita determinant: peccata dimissa rediredicuntur, quia quisquis post acceptam remissionem ad uomi-tum redierit tanto grauius punietur, quanto magis benignitate Deiabusus singulorum remissionis acceptae ingratus extitit.

VI. Pars. §. i. Verum illa sentencia fauorabilior uideiur, quia pluribus roboratur auctoritatibus, et euidentiori rationefirmatur. Ut enim Dominus ait per Ezechielem, [c. i8.]:

"Si auerterit se iustus a iusticia sua, et fecerit iniquitatem secundum omnes abhominationes, quas operari solet inpius,numquid uiuet? omnes iusticiae eius, quas fecerat, non recordabuntur"; "in peccato suo morietur, et non erunt in memoria iusticiae eius, quas fecit."

Item Gregorius in eiusdem loci explanatione. „ZZdc no fas maxime considerandum est, quia, cum mala conmittimus, sine causa ftona nostra transacta reuocamus, quoniam in perpetratione malorum nulla debet esse fiducia bonorum preteritorumP

Idem [in homil. IV. ad c. i. Ezech.] "De pertuso quippe sacculo aliunde exit quod aliunde in - mittitur, quia indiscretae mentes mercedem, que ex bono opere acquiritur, non aspiciunt, quomodo ex malo opereperdatur."

Item Petrus in epist. II, [c. 2.] "$Y refugientes coinquinationes mundi in cognitione Domini nostri ei saluatoris Iesu Christi, his rursus inplicati superantur,facta sunt eis posteriora deteriora prioribus. Melius enimerat illis non cognoscere uiam iusticiae, quam post cognitionem retrorsum conuerti ab eo, quod illis traditum est sanctomandato.“"

Paulus quoque scribens ad Ebreos ait, [c. 6.]: "Intermittentes sermonem inchoationis Christi feramur ad eius perfectionem, non rursus iacientes fundavnentum peni-tenciae ab operibus mortuis .“"

[Gratian.] Dicens opera mortua, priora bona significat, que per sequens peccatum erant mortua, quia hi peccando priorabona irrita fecerunt. Hec, sicut peccando fiunt irrita, ita perpenitenciam reuiuiscunt, et ad meritum eternae beatitudinis singulaprodesse incipiunt etiam illa, que peccatis inueniuntur admixta.Unde Augustinus: „Pium est credere etc. et leronimus:„Non est iniustus Deus etc.“ Apostolus etiam scribens adEbreos, cum fidem, et dilectionem, et bona opera eorum breuiter conmemorasset, horum omnium mercedem, quam peccando amiserant, post penitenciam a Domino eos recepturos ostendit. Porro, qui per Prophetam dixit: „Si auerterit se iustus a iusticiasua etc.“ 2 Mc jp p eundem Prophetam promisit dicens:„Si inpius egerit penitenciam ah omnibus peccatis suis, queoperatus est, et custodierit uniuersa precepta mea, et fecerit iudicium et iusticiam, uita uiuet, et non morietur; omnium iniquitatumeius non recordabor, quas operatus est; in iusticia sua, quamoperatus est, uiuet. Filiis quoque Israel per Assyrios captiuandisueteris ydolatriae peccatum per Osee Dominus inproperat,et peccatum, quod Moyse supplicante patribus fuerat dimissum,hoc in filiis reuixisse ostendit, dicens:

„ Ve eis, quoniam recesserunt a me; uastabuntur, quia preuaricati sunt in me. Ego tamen redemi eos, et ipsilocuti sunt contra me mendacia, et nonclamauerunt ad me in cordesuo, sed ululabant 277 cubilibus suis; super triticum et uinumruminabant, et™ recesserunt a me, et ego erudiui eos™, et con-fortaui brachia eorum, et in me cogitauerunt maliciam; reuersisunt, ut essent absque iugo; facti sunt quasi arcus dolosus; cadentin gladio principes eorum a furore linguae suae.

VII. Pars. [Gratian.] Antiqua peccata parentum filiisinproperat sermo diuinus, et propterea principes eorum in gladiocasuros predicit. Sed per eundem Prophetam contra se Dominusfacere ostendit, dicens:

Ne forte dicant in cordibus suis, omnem maliciam eorum me recordatum, nunc circumdederunt eos adinuentiones suae;coram facie mea factae sunt.

Ieronimus [ad c. 7. Oseae] 28 ia "Cum ita puniantur, ne cogitent, quod pro ueteribus peccatis patrum puniam eos, quia nunc, id est in presenti, pro maliciissuis, quas inuenerunt, circumdati sunt pena, et mala eorum, sicutputant, non possunt me latere; sed potius ipsae adinuentiones apertae sunt coram facie mea, que omnia clare uidet."

Idem 282 a "Heretici non possunt uetera peccata contra Deum causari, cum antiquis operibus nouam addant impietatem, et suis ligenturpeccatis, et, cum Deum celare se putant 283, oculos eius uitare nonpossunt, quia uultus Domini super facientes mala."

Item Gelasius 85 . "Diuina clementia dimissa peccata in ultionem ulterius redire non patitur."

[Gratian.] Sed his auctoritatibus docentur filii, ab originali peccato expiati, non ideo puniendi, quia patres peccauerunt, sedideo peccata patrum in eos redire, quia eorum culpam secuntur.Sic et bona, que peccato 286 moriuntur, non proficient ™ ad premium, quia facta sunt, sed quia per penitenciam reuiuiscunt.Tale est et illud Augustini 288 in libro Psalmorum: ,,Si ludasteneret adoptionem etc. Sic etiam 289 b Md Gregorii in Moralibus intelligitur 200 „ Quid est quod dicitur: „Reddis iniquitatempatrum ™ etcP Hiis namque parentum iniquitas redditur, quipropterea puniuntur, quia in radice traxerunt amaritudinempeccati. Illis autem non reddi dicitur 203 [ quibus meritosuae iniquitatis non reuiuiscunt parentis peccata. Sicut ergobona, que peccato moriuntur, per penitenciam reuiuiscunt adpremium: sic et mala, que per penitenciam delentur, reuiuiscuntad supplicium. Unde Propheta ex persona penitentis deplorat,dicens 295 „ Putruerunt et corruptae sunt cicatrices meae,id est plagae per baptismum sanatae. Hinc etiam idem Propheta,quamuis fide et sacramento circumcisionis ab originali peccatose mundatum cognosceret, tamen adulterio et homicidio, quodconmiserat, illud reuixisse intelligens, non sine causa inter ceteraipsum confitetur, et dicit; ,,Ecce enim in iniquitatibus conceptus sum etc