P. 2, Causa 17, Quaestio 6 : Si archipresbyter vel episcopus sua auctoritate, non judiciaria sententia capellam illam irrepserit, an cadat a causa, ut ecclesia, cui praesidet, non ultra habeat jus reposcendi quod suus pastor illicite usurpavit?

Quaestio 6 : Si archipresbyter vel episcopus sua auctoritate, non judiciaria sententia capellam illam irrepserit, an cadat a causa, ut ecclesia, cui praesidet, non ultra habeat jus reposcendi quod suus pastor illicite usurpavit?

P. 2, Causa 17, Quaestio 7 : Si laici capellam illam tenebant (ut quibusdam moris est) et in manibus abbatis eam refutaverint, et ordinandam tradiderint, an consensu episcopi et clericorum abbas possit eam tenere?

Quaestio 7 : Si laici capellam illam tenebant (ut quibusdam moris est) et in manibus abbatis eam refutaverint, et ordinandam tradiderint, an consensu episcopi et clericorum abbas possit eam tenere?

Causa 17

Initium

Quaestio 1 : Utrum reus voti teneatur, an liceat ei a proposito sui cordis discedere?

Quaestio 2 : An ecclesia et beneficium ei reddenda sint, quae prius libera voluntate refutavit?

Quaestio 3 : Si contigisset eum se et sua monasterio tradidisse, an licentia abbatis liceret ei ad propria redire?

Quaestio 4 : Si sine licentia abbatis retro abierit, an sua sibi abbate reddenda sint?

Causa 18

Initium

Quaestio 1 : An monasterium possit petere quae ab episcopo quaesita sunt? an episcopalis ecclesia possit sibi vendicare quae monasterio fuerunt tradita?

Quaestio 2 : An per episcopum abbas sit eligendus et ordinandus, an tantummodo a propriis fratribus sit instituendus?

Causa 19

Initium

Quaestio 1 : Si episcopus debeat permittere, ut relicta propria ecclesia clericus monasterium ingrediatur?

Quaestio 2 : Si episcopus licentiam dare noluerit, an eo invito monasterium possit adire?

Quaestio 3 : Si contigerit ipsos regulares canonicos fuisse, utrum concedendus esset eis monasterii ingressus?

Causa 20

Initium

Quaestio 1 : Si in pueritiae annis traditi cogantur religionis propositum tenere?

Quaestio 2 : Si praeter voluntatem parentum tonsuram vel religionis vestem quis in pueritia accipiat, an possit sibi detrahi, an non?

Quaestio 3 : Qui praeter propriam voluntatem cucullam induerit, an cogatur eam retinere, an non?

Quaestio 4 : Si ab uno monasterio in aliud districtius liceat alicui transire?

Causa 21

Initium

Quaestio 1 : An clericus in duabus ecclesiis possit conscribi?

Quaestio 2 : Si unam voluerit relinquere, an liceat ei ad aliam transire?

Quaestio 3 : An procurationes saecularium negotiorum clericis liceat suscipere?

Quaestio 4 : An claris et fulgidis vestibus eis ornari expediat?

Quaestio 5 : An ab episcopo correpti suum officium relinquere, et ad saecularem judicem confugere valeant?

Causa 22

Initium

Quaestio 1 : An juramentum sit praestandum, an non?

Quaestio 2 : Si sit perjurus qui jurat falsum quod putabat verum?

Quaestio 3 : Si licuit archidiacono denegare episcopo consuetam obedientiam?

Quaestio 4 : si constiterit esse illicitum quod juravit archidiaconus, an sit servandum?

Quaestio 5 : Si constiterit illud servandum esse, an episcopus sit reus perjurii, qui contra juramentum archidiaconum suum ire compellit?

Causa 23

Initium

Quaestio 1 : An militare peccatum sit?

Quaestio 2 : Quod bellum sit justum, et quomodo a filiis Israel justa bella gerebantur?

Quaestio 3 : An injuria sociorum armis sit propulsanda?

Quaestio 4 : An vindicta sit inferenda?

Quaestio 5 : An sit peccatum judici vel ministro reos occidere?

Quaestio 6 : An mali sint cogendi ad bonum?

Quaestio 7 : An haeretici suis et ecclesiae rebus sint exspoliandi, et qui possidet ab haereticis ablata an dicatur possidere aliena?

Quaestio 8 : An episcopis vel quibuslibet clericis sua liceat auctoritate, vel Apostolici, vel imperatoris praecepto arma movere?

Causa 24

Initium

Quaestio 1 : An lapsus in haeresim possit aliquos officio privare, vel sententia notare?

Quaestio 2 : an post mortem aliquis possit excommunicari?

Quaestio 3 : an pro peccato alicujus tota familia sit excommunicanda?

Causa 25

Initium

Quaestio 1 : an clerici baptimalis ecclesiae auctoritate privilegii decimas suae dioecesis ex integro sibi valeant vendicare?

Quaestio 2 : An subsequenti privilegio monachorum derogetur antiquioribus privilegiis baptismalium ecclesiarum.

Causa 26

Initium

Quaestio 1 : Qui sint sortilegi?

Quaestio 2 : An sit peccatum esse sortilegum?

Quaestio 3 : A quibus genus divinationis sumpsit exordium?

Quaestio 4 : Quot sint genera divinationis?

Quaestio 5 : An sortilegi vel divini sint excommunicandi, si cessare noluerint?

Quaestio 6 : An excommunicatus ab episcopo possit reconciliari a presbytero, illo inconsulto?

Quaestio 7 : Si morientibus est indicenda poenitentia sub quantitate temporis?

Causa 27

Initium

Quaestio 1 : An conjugium possit esse inter voventes?

Quaestio 2 : An liceat sponsae a sponso recedere, et alii nubere?

Causa 28

Initium

Quaestio 1 : An conjugium sit inter infideles?

Quaestio 2 : An liceat huic aliam ducere priore vivente?

Quaestio 3 : An sit reputandus bigamus qui ante baptismum habuit unam, et post baptismum alteram?

Causa 29

Initium

Quaestio 1 : An sit conjugium inter eos?

Quaestio 2 : Si prius putabat, hunc esse liberum, et postea deprehendit, illum esse servum an liceat ei statim ab illo discedere?

Causa 30

Initium

Quaestio 1 : An uxori suae debitum reddere valeat qui proprium filium de sacro baptismate suscepit?

Quaestio 2 : An sponsalia contrahantur inter infantes?

Quaestio 3 : An spirituales vel adoptivi filii naturalibus copulari valeant?

Quaestio 4 : An uxorem compatris uxoris suae alicui ducere liceat?

Quaestio 5 : an clandestina desponsatio manifestae praejudicet?

Causa 31

Initium

Quaestio 1 : An possit duci in conjugium quae prius est polluta per adulterium?

Quaestio 2 : An filia invita sit tradenda alicui?

Quaestio 3 : An post patris sponsionem illa possit nubere alii

Causa 32

Initium

Quaestio 1 : An meretrix licite ducatur in uxorem?

Quaestio 2 : An ea, quae causa incontinentiae ducitur, sit conjux appellanda?

Quaestio 3 : Cujus arbitrium aliqua sequatur, an liberi avi, an originarii patris?

Quaestio 4 : Si vivente uxore liceat alicui filios ex ancilla quaerere?

Quaestio 5 : Si ea, quae vim patitur, pudicitiam amittere comprobetur?

Quaestio 6 : Si adulter adulteram possit dimittere?

Quaestio 7 : Si vivente dimissa aliam possit accipere?

Quaestio 8 : Si infidelem sub praemissa conditione liceat alicui fidelium in conjugem ducere?

Causa 33

Initium

Quaestio 1 : An propter impossibilitatem coeundi, a viro suo aliqua sit separanda?

Quaestio 2 : An post separationem ei nubere valeat, cum quo prius fornicata est?

Quaestio 3

Quaestio 4 : Si tempore orationis quis valeat reddere conjugii debitum?

Quaestio 5 : An vir sine consensu uxoris continentiam vovere possit, vel si minis vel terroribus licentiam vovendi ab ea extorquere valeat?

Causa 34

Initium

Quaestio 1 : An sit ista rea adulterii, quae vivente viro alteri nupsit?

Quaestio 2 : An redeunte primo sit cogenda recedere a secundo, et redire ad primum?

Causa 35

Initium

Quaestio 1 : Si liceat aliquam ex propria cognatione duci in uxorem?

Quaestio 2 : Si ex consanguinitate uxoris aliqua possit in conjugem duci?

Quaestio 3 : Usque ad quem gradum debeat quisque abstinere sive a propriis, sive ab uxoris suae consanguineis?

Quaestio 4 : Quare usque ad sextum gradum consanguinitas computatur, ita quod nec ultra protenditur, nec infra subsistit?

Quaestio 5 : Quomodo gradus consanguinitatis computandi sunt?

Quaestio 6 : Qui jurejurando propinquitatem firmare debeant?

Quaestio 7 : An illi, qui de incestuosis nati sunt, filii reputentur?

Quaestio 8 : Si ignoranter de consanguinitate vel affinitate aliqua in uxorem ducta est, an ex dispensatione possit viro suo adhaerere?

Quaestio 9 : Si contigerit ecclesiam decipi, et causa consanguinitatis aliquam a viro suo separare, quae post quadriennium nuptiis hinc inde celebratis deprehenditur non fuisse consanguinea prioris, an secunda conjugia sint rescindenda, et priora sint redintegranda?

Quaestio 10 : Si relicta alicujus de propria cognatione ad secundas nuptias transierit, an proles ex eis suscepta possit pertingere ad consortium alicujus de cognatione prioris viri?

Causa 36

Initium

Quaestio 1 : An ille raptum admiserit?

Quaestio 2 : an rapta raptori nubere possit, patre assensum praestante?

Pars 3

How to Cite

QUESTIO II.

I. Pars, Nunc queritur, an purgato uicio rapinoie raptor in uxorem possit raptam accipere ? Quorum coniunctio auctoritatesanctorum canonum penitus prohibetur.

Legitur namque in Concilio Calcedonensi c. 27.;

C. I

Raptores puellarum et consentientes excommunicentur.

Eos, qui rapiunt puellas siue mulieres sub nomine simul habitandi, cooperantes, aut conniuentes raptoribus,decreuit sancta sinodus, ut, si quidem clerici sunt, decidantgradu proprio; si uero laici, anathematizentur.

C. II

Ob inmanitatem sceleris abiciantur raptores uiduarum uel uirginum.

Item Sim acus [epistola ad Cesarium, c. 3.]

Raptores igitur uiduarum uel uirginum ob inmanitatem tanti facinoris detestamur; illos uehementius persequendo, qui sacras uirgines, uel uolentes uel inuitas, matrimonio suo sociare temptauerint. Quos pro tamnefandissimi criminis atrocitate a communione suspendiprecipimus.

[C. III.]

Item louinianus Inp. Codicis lib. I. tit. de Episcopis et Clericis.

Si quis non dicam rapere, sed attemptare tantummodomatrimonii iungendi causa sacratissimas uirgines aususfuerit, capitali pena feriatur.

C. IV

De eodem.

Item ex Concilio Cabilonensi.

De puellis raptis, necdum desponsatis, in Calcedonensi concilio scriptum est, eos, qui rapiunt puellas sub nomine simul habitandi, cooperantes et conniuentesraptoribus, decreuit sancta sinodus, ut, si quidem clericisunt, decidant a proprio gradu; si uero laici, excommuni-zentur. Quibus uerbis datur intelligi, qualiter huiusmali auctores dampnandi sunt, quando participes consilii et conniuentes tanto anathemate feriuntur, etiuxta canonicam auctoritatem ad coniugia legitima raptam sibi iure uendicare nullatenus possunts.

C. V

Excommunicentur raptores uiduae uel uirginis, cum sibi fauentibus.

Item Gregorius [Papa II. in Sinodo Romana].

Si quis uirginem uel uiduam, nisi desponsauerit, rapuerit, uel furatus fuerit in uxorem, cum sibi fauentibus anathema sit.

C. VI

Excommunicetur qui uiduam uel filiam alterius extra uoluntatem parentum rapit, aut regis beneficio postulat.

Item ex Concilio Parisiacensi [I., c. 6.]Nullus aut uiduam, aut filiam alterius extra parentum uoluntatem aut rapere presumat, aut regis beneficioestimet postulandam. Quod si fecerit, ab ecclesiae communione remotus anathematis gladio feriatur.

II. Pars. Gratian. His auctoritatibus euidenter datur intelligi, quod raptor in uxorem raptam ducere non ualet. Sed raptor et rapta nomina sunt uiciorum, non personarum. Vicia autemcum per penitenciam purgata fuerint, nomina eorum abolentur.

Unde in quadam omelia Gregorius ait:

[C. VII.]

„ Apud omnipotentem quippe Dominum nec ille fallax habebitur, qui culpam mendacii per penitenciam delet.

[Gratian.J Prohibetur ergo premissis auctoritatibus rapta copulari raptori ante, quam uicium rapinae aboleatur, donec illeraptor, et illa iure rapta appellatur^. Ceterum, cum illa patriaepotestati restituta fuerit, et raptor suae rapinae penitenciam,egerit, cum uoluntas parentum utriusque in unum conuenerit, nonprohibentur ad inuicem copulari.

Unde leronimus m 7 :

C. VIII

Quot sint legitima coniugia, et quod uoluntate patris rapta raptori nubere potest.

Tria legitima coniugia in scripturis leguntur. Primum legitimum est, uirgo casta in uirginitate data uiro legitime, et reliqua, que secuntur in predictis. Secundum,uirgo in ciuitate deprehensa a uiro, et illi per uim copulata.Si uoluerit pater eius, dotabit eam iste uir, quantum iudi-cauerit pater, et dabit precium pudicitiae eius. Tertium,filia predicta deprehensa. Si non fuerit uoluntas patris,trahet eam a predicto uiro, et tradet eam alii, et dotabiteam, et legitima erit ei. Sed primum his duobus prefertur.

C. IX. Cwm uoluntate parentum raptas in coniugium habere permittitur.

Item Ambrosius in Apologia Dauid, [c. 8.]Denique et puellae illius pater, que uim concubitus nullidesponsata pertulerit, quinquaginta drachmas argenteasaccipiet; ipsa autem in coniugio permanebit.

C. X

Post penitenciam raptori uel raptae licitaconiugia concedantur.

Item ex Concilio Meldensi, [c. 65.]Si autem necdum eas, quas rapuerant, cum uoluntateparentum sub desponsationis uel dotalitii nomine inconiugium duxerunt, quando hec constitutio omnibusfuerit promulgata, ab eorum coniunctione separentur, etpublicae penitenciae subigantur; raptae autem parentibuslegaliter restituantur. Peracta uero penitencia publica,si etas incontinentiam exegerit, ex utrisque partibus placito coniugio socientur. Non in his regulamconstituimus, sed (ut uerbis magni Leonis utamur) quid sittollerabilius estimamus. Quod si unus ex coniugatis obierit,et is, qui publicam penitenciam exegerit s et superstesextiterit, iterare coniugium non presumat, nisi episcopusaliquam concesserit indulgentiam, ut grauiorem possitamouere offensam.

Gratian. Hac auctoritate Meldensis concilii non permittitur raptae raptori post penitenciam copulari, sed permittitur utrique post penitenciam legitimo coniugio copulari, ut rapta uidelicet^ non raptori, sed alii post penitenciam nubat. Similiterraptor post penitenciam non eam, quam rapuit, sed aliam permittitur habere uxorem. Cum enim raptor et rapta penitenciaesubici precipiantur si utriusque copulam auctoritas illapermitteret, frustra circa finem capituli diceretur: „ Quod si unusex coniugatis obierit, et is, qui publicam penitenciam exegerit, superstes extiterit, iterare coniugium non presumat. Eorumnamque quolibet decedente, qui penitenciam exegit superstesremanebit. Non ergo hac auctoritate raptor probatur in coniugium raptam posse accipere. Potius inuenitur in Concilio apudAquasgrani , quod nec etiam uoluntate parentum possuntadinuicem copulari. Sic enim in prefato concilio legitur :

C. XI

Nec etiam uoluntate parentum ^ raptores raptas possunt habere coniuges.

Placuit, ut hi, qui, rapiunt feminas uel furantur, autseducunt, eas nullatenus habeant uxores, quamuis eispostmodum conueniant, aut eas dotauerint, uel nuptialiter cum consensu parentum suorum acceperint.

Gratian. Hec auctoritas non preiudicat auctoritati Ieronimi, maxime cum illa testimonio diuinae legis nitatur. Legitime igiturpost peractam penitenciam raptor poterit sibi copulare quamrapuit, nisi pater puellae illam raptori detrahere uoluerit. [PALE A.

Item Cod. lib. 5. tit. de nuptiis: Nec filium quidem familias inuitum ad ducendam uxorem cogi legum disciplinapermittit. Igitur, sicut desideras, obseruatis iuris preceptis, sociare coniugio tuo quam uolueris, non inpediris; itatamen, ut in contrahendis nuptiis patris tui consensus accedat. Item in eodem, [leg. 20.]: In coniunctione filiarum insacris positarum patris expectetur arbitrium. Item Dig.de rit. nupi. [leg. 2.]: Consistere non possunt nuptiae, nisiconsentiant omnes, id est qui coeunt, quorumque in potestate sunt. Item Instit. lib. 1. tit. de nuptiis: Iustas autemnuptias inter se ciues Romani contrahunt, qui secundumprecepta legum coeunt; masculi quidem puberes, feminaeautem uiripotentes, siue patresfamilias sint siue filii-familias, dum tamen filiifamilias consensum habeantparentum, quorum in potestate sunt. Nam hoc fieri debereet ciuilis et naturalis ratio persuadet in tantum, utiussus parentis precedere debeat.]

PrevBack to TopNext

On this page