P. 2, Causa 17, Quaestio 6 : Si archipresbyter vel episcopus sua auctoritate, non judiciaria sententia capellam illam irrepserit, an cadat a causa, ut ecclesia, cui praesidet, non ultra habeat jus reposcendi quod suus pastor illicite usurpavit?

Quaestio 6 : Si archipresbyter vel episcopus sua auctoritate, non judiciaria sententia capellam illam irrepserit, an cadat a causa, ut ecclesia, cui praesidet, non ultra habeat jus reposcendi quod suus pastor illicite usurpavit?

P. 2, Causa 17, Quaestio 7 : Si laici capellam illam tenebant (ut quibusdam moris est) et in manibus abbatis eam refutaverint, et ordinandam tradiderint, an consensu episcopi et clericorum abbas possit eam tenere?

Quaestio 7 : Si laici capellam illam tenebant (ut quibusdam moris est) et in manibus abbatis eam refutaverint, et ordinandam tradiderint, an consensu episcopi et clericorum abbas possit eam tenere?

Causa 17

Initium

Quaestio 1 : Utrum reus voti teneatur, an liceat ei a proposito sui cordis discedere?

Quaestio 2 : An ecclesia et beneficium ei reddenda sint, quae prius libera voluntate refutavit?

Quaestio 3 : Si contigisset eum se et sua monasterio tradidisse, an licentia abbatis liceret ei ad propria redire?

Quaestio 4 : Si sine licentia abbatis retro abierit, an sua sibi abbate reddenda sint?

Causa 18

Initium

Quaestio 1 : An monasterium possit petere quae ab episcopo quaesita sunt? an episcopalis ecclesia possit sibi vendicare quae monasterio fuerunt tradita?

Quaestio 2 : An per episcopum abbas sit eligendus et ordinandus, an tantummodo a propriis fratribus sit instituendus?

Causa 19

Initium

Quaestio 1 : Si episcopus debeat permittere, ut relicta propria ecclesia clericus monasterium ingrediatur?

Quaestio 2 : Si episcopus licentiam dare noluerit, an eo invito monasterium possit adire?

Quaestio 3 : Si contigerit ipsos regulares canonicos fuisse, utrum concedendus esset eis monasterii ingressus?

Causa 20

Initium

Quaestio 1 : Si in pueritiae annis traditi cogantur religionis propositum tenere?

Quaestio 2 : Si praeter voluntatem parentum tonsuram vel religionis vestem quis in pueritia accipiat, an possit sibi detrahi, an non?

Quaestio 3 : Qui praeter propriam voluntatem cucullam induerit, an cogatur eam retinere, an non?

Quaestio 4 : Si ab uno monasterio in aliud districtius liceat alicui transire?

Causa 21

Initium

Quaestio 1 : An clericus in duabus ecclesiis possit conscribi?

Quaestio 2 : Si unam voluerit relinquere, an liceat ei ad aliam transire?

Quaestio 3 : An procurationes saecularium negotiorum clericis liceat suscipere?

Quaestio 4 : An claris et fulgidis vestibus eis ornari expediat?

Quaestio 5 : An ab episcopo correpti suum officium relinquere, et ad saecularem judicem confugere valeant?

Causa 22

Initium

Quaestio 1 : An juramentum sit praestandum, an non?

Quaestio 2 : Si sit perjurus qui jurat falsum quod putabat verum?

Quaestio 3 : Si licuit archidiacono denegare episcopo consuetam obedientiam?

Quaestio 4 : si constiterit esse illicitum quod juravit archidiaconus, an sit servandum?

Quaestio 5 : Si constiterit illud servandum esse, an episcopus sit reus perjurii, qui contra juramentum archidiaconum suum ire compellit?

Causa 23

Initium

Quaestio 1 : An militare peccatum sit?

Quaestio 2 : Quod bellum sit justum, et quomodo a filiis Israel justa bella gerebantur?

Quaestio 3 : An injuria sociorum armis sit propulsanda?

Quaestio 4 : An vindicta sit inferenda?

Quaestio 5 : An sit peccatum judici vel ministro reos occidere?

Quaestio 6 : An mali sint cogendi ad bonum?

Quaestio 7 : An haeretici suis et ecclesiae rebus sint exspoliandi, et qui possidet ab haereticis ablata an dicatur possidere aliena?

Quaestio 8 : An episcopis vel quibuslibet clericis sua liceat auctoritate, vel Apostolici, vel imperatoris praecepto arma movere?

Causa 24

Initium

Quaestio 1 : An lapsus in haeresim possit aliquos officio privare, vel sententia notare?

Quaestio 2 : an post mortem aliquis possit excommunicari?

Quaestio 3 : an pro peccato alicujus tota familia sit excommunicanda?

Causa 25

Initium

Quaestio 1 : an clerici baptimalis ecclesiae auctoritate privilegii decimas suae dioecesis ex integro sibi valeant vendicare?

Quaestio 2 : An subsequenti privilegio monachorum derogetur antiquioribus privilegiis baptismalium ecclesiarum.

Causa 26

Initium

Quaestio 1 : Qui sint sortilegi?

Quaestio 2 : An sit peccatum esse sortilegum?

Quaestio 3 : A quibus genus divinationis sumpsit exordium?

Quaestio 4 : Quot sint genera divinationis?

Quaestio 5 : An sortilegi vel divini sint excommunicandi, si cessare noluerint?

Quaestio 6 : An excommunicatus ab episcopo possit reconciliari a presbytero, illo inconsulto?

Quaestio 7 : Si morientibus est indicenda poenitentia sub quantitate temporis?

Causa 27

Initium

Quaestio 1 : An conjugium possit esse inter voventes?

Quaestio 2 : An liceat sponsae a sponso recedere, et alii nubere?

Causa 28

Initium

Quaestio 1 : An conjugium sit inter infideles?

Quaestio 2 : An liceat huic aliam ducere priore vivente?

Quaestio 3 : An sit reputandus bigamus qui ante baptismum habuit unam, et post baptismum alteram?

Causa 29

Initium

Quaestio 1 : An sit conjugium inter eos?

Quaestio 2 : Si prius putabat, hunc esse liberum, et postea deprehendit, illum esse servum an liceat ei statim ab illo discedere?

Causa 30

Initium

Quaestio 1 : An uxori suae debitum reddere valeat qui proprium filium de sacro baptismate suscepit?

Quaestio 2 : An sponsalia contrahantur inter infantes?

Quaestio 3 : An spirituales vel adoptivi filii naturalibus copulari valeant?

Quaestio 4 : An uxorem compatris uxoris suae alicui ducere liceat?

Quaestio 5 : an clandestina desponsatio manifestae praejudicet?

Causa 31

Initium

Quaestio 1 : An possit duci in conjugium quae prius est polluta per adulterium?

Quaestio 2 : An filia invita sit tradenda alicui?

Quaestio 3 : An post patris sponsionem illa possit nubere alii

Causa 32

Initium

Quaestio 1 : An meretrix licite ducatur in uxorem?

Quaestio 2 : An ea, quae causa incontinentiae ducitur, sit conjux appellanda?

Quaestio 3 : Cujus arbitrium aliqua sequatur, an liberi avi, an originarii patris?

Quaestio 4 : Si vivente uxore liceat alicui filios ex ancilla quaerere?

Quaestio 5 : Si ea, quae vim patitur, pudicitiam amittere comprobetur?

Quaestio 6 : Si adulter adulteram possit dimittere?

Quaestio 7 : Si vivente dimissa aliam possit accipere?

Quaestio 8 : Si infidelem sub praemissa conditione liceat alicui fidelium in conjugem ducere?

Causa 33

Initium

Quaestio 1 : An propter impossibilitatem coeundi, a viro suo aliqua sit separanda?

Quaestio 2 : An post separationem ei nubere valeat, cum quo prius fornicata est?

Quaestio 3

Quaestio 4 : Si tempore orationis quis valeat reddere conjugii debitum?

Quaestio 5 : An vir sine consensu uxoris continentiam vovere possit, vel si minis vel terroribus licentiam vovendi ab ea extorquere valeat?

Causa 34

Initium

Quaestio 1 : An sit ista rea adulterii, quae vivente viro alteri nupsit?

Quaestio 2 : An redeunte primo sit cogenda recedere a secundo, et redire ad primum?

Causa 35

Initium

Quaestio 1 : Si liceat aliquam ex propria cognatione duci in uxorem?

Quaestio 2 : Si ex consanguinitate uxoris aliqua possit in conjugem duci?

Quaestio 3 : Usque ad quem gradum debeat quisque abstinere sive a propriis, sive ab uxoris suae consanguineis?

Quaestio 4 : Quare usque ad sextum gradum consanguinitas computatur, ita quod nec ultra protenditur, nec infra subsistit?

Quaestio 5 : Quomodo gradus consanguinitatis computandi sunt?

Quaestio 6 : Qui jurejurando propinquitatem firmare debeant?

Quaestio 7 : An illi, qui de incestuosis nati sunt, filii reputentur?

Quaestio 8 : Si ignoranter de consanguinitate vel affinitate aliqua in uxorem ducta est, an ex dispensatione possit viro suo adhaerere?

Quaestio 9 : Si contigerit ecclesiam decipi, et causa consanguinitatis aliquam a viro suo separare, quae post quadriennium nuptiis hinc inde celebratis deprehenditur non fuisse consanguinea prioris, an secunda conjugia sint rescindenda, et priora sint redintegranda?

Quaestio 10 : Si relicta alicujus de propria cognatione ad secundas nuptias transierit, an proles ex eis suscepta possit pertingere ad consortium alicujus de cognatione prioris viri?

Causa 36

Initium

Quaestio 1 : An ille raptum admiserit?

Quaestio 2 : an rapta raptori nubere possit, patre assensum praestante?

Pars 3

How to Cite

DISTINCTIO VI.

I. Pars. Cui autem debeat fieri confessio, uel qualem illum oporteat esse, qui aliorum crimina iudicat, ex eodem libro [de penitencia c. 10.] docetur, cum dicitur:

C. I

Qui uult confiteri peccata, ut inueniat gratiam, querat sacerdotem scientem ligare et soluere, ne, cum negligens circa seextiterit, negligatur ab illo, qui eum misericorditer monet et petit,ne ambo in foueam cadant, quam stidtus euitare noluit.

Etinfra: „ Tanta itaque uis confessionis est, ut, si deest sacerdos,confiteatur proximo. Sepe enim contingit, quod penitens nonpotest uerecundari^b coram sacerdote, quem desideranti neclocus, nec tempus offert, et, si ille, cui confitebitur, potestatemsoluendi non habet®, fit tamen dignus uenia ex desiderio sacerdotisqui socio confitetur turpitudinem criminis. Mundati enim suntleprosi, dum ibant ostendere ora^ sacerdotibus ante, quam adeos peruenirent. Unde patet, Deum ad cor respicere, dum exnecessitate prohibentur ad sacerdotes peruenire. Sepe quidemeos querunt sed sani et leti; dum querunt ante, quam per ■- ueniant moriuntur. Sed misericordia Dei est ubique, qui et iustis nouit parcere, etsi non tam cito, ut £ soluerentur asacerdote. Qui ergo i omnino confitetur, sacerdoti meliori,quam potest, confiteatur; si peccatum occultum est, sufficiatreferre in noticiam sacerdotis, ut grata sit oblatio muneris .“

Etinfra [c. 12.]: §. 1. ,, Laboret itaque penitens in ecclesia esse, etad ecclesiae, unitatem tendere; nisi enim unitas ecclesiae suc-curat, nisi quod deest peccatori sua operatione conpleat, demanibus inimici non eripietur anima mortui. Credendum est enim, et fidei pietas expostulat credere, quod omnes elemosinae totius ecclesiae, et orationes, eZ opera iusticiae, eZ misericordiaesuccurrant recognoscenti mortem suam ad conuersionem^.Ideoque nemo digne penitere potest, quem non sustineat unitasecclesiae, ideoque non petat sacerdotes per aliquam culpam obecclesiae unitate diuisos. ludas enim qui penitens iuit adPhariseos, relinquens Apostolos, nichil inuenit auxilii, nisiaugmentum desperationis. Dixerunt enim :ad nos? Zw uideris; si peccasti, tibi sit; non tibi succurrimus, non peccata tua karitatiue suscipimus, non conportanda promittimus, nonqualiter deponas onus docemus. enim nobis et misericordiae, qui nec opera sequimur iusticiae? Isset ad fratres, isset ad illos, qui orauerant pro socru Petri febricitante, qui Cana-neam inprobam misericordiae obtulerant. Interrogasset Petrum pro se effundentem lacrimas; non fugisset Mariam etMartham, que uitam Lazaro inpetrauerant; non turbamplorantem, que unicum filium acquisierat uiduae. Iuit ad diuisos, et diuisus per iit. “

Et infra [c. 20.]: §. 2. „ Sacerdos itaque,cui omnis offertur peccator, ante quem statuitur omnis languor,in nullo eorum sit iudicandus, que m a/?o est iudicare promptus.Iudicans enim alium, qui est iudicandus, condempnat se ipsum.Cognoscat igitur se, et purget in se quod alios uidet sibi offerre.Caueat, ut a se proieceritv quicquid in alio dampnosumrepperit; animaduertat quod dicitur: „„ Qui sine peccato estprimus in illam <1 lapidem mittat. Ideo enim liberauit peccatricem, quia non erat qui iuste proiceret lapidem. Quomodolapidaret qui se lapidandum cognosceret ? Nullus enim erat sinepeccato: in quo intelligitur, omnes fuisse reos. Nam uenialia semper remittebantur per ceremonias. Si quod ergo^ in eiserat peccatum, criminale erat. Deteriores itaque in hoc sacerdotes sunt, se prius non edificantes, illis, qui Dominum obserua-bant insidiis. In hoc itaque patentissimum ^ est crimen sacerdotum et ultra modum detestabile, qui non prius se iudicant, et aliosalligant. Deberent enim timere crimen, quod^ timuerunt,et detestabile esse senserunt. Hi° qui^ adeo erant ceci, quod summam sapientiam sperabant capere suis insidiis. Quod illis patuit, quod tunc quisque uitauit, uiiet sacerdos, qui inhoc errore peior illis Iudeis extitit y.

§. 3. Caueat spiritualis iudex, ut, sicut non conmisit crimen nequiciae, ita non careat munere scientiae. Oportet, ut sciat cognoscere quicquid debet iudicare. ludiciaria enim potestas hoc expostulat, ut quoddebet iudicare discernat. Diligens igitur inquisitor ^ subtilisinuestigator sapienter et quasi astute interroget a peccatore quodforsitan ignoret uel uerecundia uelit occultare. Cognitoitaque crimine uarietates eius non dubitet inuestigare, et locum, ettempus, et cetera, que supra diximus in exponenda ^ eorumqualitate. Quibus cognitis adsit beniuolus, paratus erigere^, etsecum onus portare; habeat dulcedinem in affectione, pietatem inalterius crimine, discretionem in uarietate; adiuuet confiientemorando,elemosinas faciendo; et cetera bona™pro eo faciendo;semper eum iuuet leniendo, consolando, spem promittendo, et,cum opus fuerit, etiam increpando. Doceat ™ loquendo, instruatoperando, sit particeps laboris qui uult particeps fieri gaudii: doceat perseuerantiam; caueat, ne corruat, ne iuste perdatpotestatem iudiciariam. Etsi SS enim penitencia ei possit acquirere gratiam, non tamen mox restituit in primam potestatem.Etsi enim Petrus post lapsum restitutus fuerit, et sepe lapsissacerdotibus reddita sit dignitatis potestas, non tamen est necesse,ut ™hh omnibus concadatur quasi ex auctoritate. Inuenitur auctoritas, que concedit et quasi inperat; inuenitur alia™, queminime concedit, sed uetat; que scripturae non repugnant, sedconcordant, si tempus et locus, et modus penitenciae pacemadhibeant. Cum enim tot sunt qui labuntur, ut pristinamdignitatem ex auctoritate defendant, et quasi usum^peccandisibi faciant, recidenda est spes ista. Si uero locus est, ubi istanon concurrant, restitui possunt qui peccant. Itaque pontifexiustus atque discretus non cogitur suos sacerdotes semper abicere,nec mox restituere, nisi statutum fuerit a Romano Ponti fice.

II. Pars. [Gratian.] Caueat sacerdos, ne peccata penitenciam aliis manifestet. Quod si fecerit, deponatur.

C. II

Deponatur sacerdos, qui peccata penitentis publicare presumit.

Unde Gregorius: "Sacerdos ante omnia caueat, ne de his, qui ei confitentur peccata sua, recitet alicui quod ea confessus est, non propinquis, non extraneis, neque, quod absit, pro aliquo scandalo. Nam si hoc fecerit, deponatur, et omnibusdiebus uitae suae ignominiosus peregrinando pergat".

III. Pars. Gratian. Quod autem dicitur, ut penitens eligat sacerdotem scientem ligare et soluere, uidetur esse contrarium ei, quod in canonibus inuenitur, ut nemo uidelicet alterius parrochianum iudicare presumat. Sed aliud est fauore uel odio proprium sacerdotem contempnere, quod sacris canonibus prohibetur ;aliud cecum uitare, quod hac auctoritate quisque facere monetur,ne, si cecus ceco ducatum prestet, ambo in foueam cadant.

C. III

Cuilibet sacerdoti conmissum, nisi pro eius ignorantia, alter sacerdos ad penitenciam non suscipiat.

Unde Urbanus: "Placuit, ut deinceps nulli sacerdotum liceat quemlibet conmissum alteri sacerdoti ad penitenciam suscipere sine eius consensu, cui se prius conmisit, nisi pro ignorantia illius,cui penitens prius confessus est. Qui uero contra hec statuta facere temptauerit gradus sui periculo subiacebit".

PrevBack to TopNext

On this page