Quaestio 2

Distinctionis. xxxiii. Questio Secunda.

SEcundo quaero utruproprietas sit idem quod persona.s

¶ Uidetur quod non. Constituens determinans et distinguens non est idem quod constitutum determinatum et distinctum. Sed persona est constitutum determina tum / et distinctum. Proprietas vero constituens determinans et distinguens: ergo etc.

¶ Secundo sic. Multiplicata pro prietate non multiplicatur persona: quia in vna perso na sunt plures proprietates / ergo proprietas et persona non sunt idem.

¶ Tertio sic. Si proprietas est persona vna relatio erit due persone: et per consequens due relationes: sicut spiratio actiua quae est in patre et filio hoc est falsum: ergo etc.

¶ Quarto sic. Pater generat: paternitas non generat: nec est pater: ergo etc.

¶ Contra secundum Augustinum. xi. de trinita. dei. Deus est quicquid habet excepto relatiuo. Sed persona diuina habet proprietatem non vt correlatiuum suum: quia tunc ad seipsum referretur: ergo est eadem sibi.

¶

¶ In ista quaestione sic procedam.

¶ Primo inquiram vtrum proprietas sit in persbnaet in essentia.

¶ Secundo inquiram in quo est per prius.

¶ Tertio de proposito vtrum sit proprietas idem quod persona et huiusmodi.

¶ Ultimo ad rationes.

¶ Quantum ad primum dicitur fuisse opinio porretani quod proprietas non est in essentia nec in persona: non enim secundum eum insistens vel infixe vel assistens vel affixa. Hoc probauit per rationem Nam insistere potest intelligi vel per inherentiam et hoc non potest esse in diuinis: quia nullum accidens est in diuinis: sed omnia ibi subsistunt aut sicut pars in toto contenta a persona nec hoc potest esse verum. Tum quia in deo non est pars neque totum. Tum quia personanon est nisi hoc et hoc: ita persona non continet hoc / sicut nec idem seipsum vel vnum hoc vel aliud hoc.

¶ Secundo per Boetium de trinitate vbi dans differentiam inter nomina dicit quod aliqua significant rem vt substantia quantitas qualitas quedam modum rei affixum cuiusmodi sunt relationes.

¶ Ista positio est heretica tamen non est censendus hereticus porretanus: quia subiecit se consilio Remensi reuocando eam ibi. positionem in se arguo sic. Rela¬

¶ Contra tiones divine sunt vere aliqua reset eterne. Sed res vera que non est in essentia vel in persona diuina est essentialiter distincta a deo / et non est deus: ergo etc.

¶ Secundo sic. Quecumque concurrunt ad constitutionem alicuius vnius quorum vnum non est in alio necessario faciunt aggregationem / et illud non est vnum nisi aggregatione: sicut aceruus lapidum. Si ergo relatio non sit in essentia persona non est vna nisi as gregatione.

¶ Tertio sic. Relatio necessario est in fundamento / alias non apparet necessitas quod funda¬ mentum sit reale: sed essentia est fundamentum relationis: ergo etc.

¶ Quarto patet: quia constitutiuum formale et distinctiuum alicuius est in ipso: sed proprietas aliqua est huiusmodi respectu persone: ergo etc. Dico quod relatio est insistens vel existens per comparationem ad fundamentum: et cum hoc assistens vel quasi affixa per comparationem ad terminum: dico enim quod insistens sunt essentie inquantum per veram identitatem realem transeunt in ipsam / et persone vt proprietas nature inest vel inexistit supposito et constitutiuum vel distinctiuum constituto. Sed assistunt cum hoc in ordine ad terminum secundum eos persone ad aliud referuntur.

¶ Ex quo patet quod parum valet dictum vnius quod tantumodo proprietas insistit et non assistit: quia proprietas vt proprietas vel relatio vt proprietas constituit personam: et nullo modo secundum quod huiusmodi egreditur a persona: quia via ad relatiuum vel relatio quod tamen conuenit origini. Et ideo dicunt vltra quod relatiorvt origo non constituit et quod assistit magis quam insistatim relatio namque quidditatiue est habitudo in fundamen to ad terminum: et ideo impossibile est circunscribere ab ipsa vel etiam abstrahere habitudinem ad terminum. Et ideo dico quod relatio non solum vt proprietas et insistens tantum constituit diuinum suppositum valde bene et constituit suppositum relatiuum: et ideo nichil valet dictum eorum / quod origo non constituit: quia relatio et origo idem sunt omnino vt dictum est supra. Quantum est ex natura rei relatio autem secundum idem quod est ex natura rei constituit sicut patet. Nota secundum id quod tu imaginaris vel fabricas circa ipsam per intellectum tuum. illorum dico quod relatio non

¶ Ad primum inexistit essentie vt accidens: sed vt proprietas ipsi nature transiens per identitatem realem cum ipsa vel in ipsam: et similiter vt relatio consubstantialis fundamento non accidentalis. Similiter etiam dico quod non inexistit persone vt pars eius aliquo modo: sed vt constitutiuum eius et distinctiuum / et vt proprietas nature in supposito nature.

¶ Ad secundum de Boetio dico quod Porretanus male intellexit Boetium: quia Boetius per illud dictum intellexit quod relatio dicit rem suam in habitudine ad aliud extrinsecum sibi / et pro tanto dicit eam esse affixam quam tum insistat: non autem dicit rem suam ad se nec insistendo tantum sicut absoluta que stant infra se. hec deus primo articulo.

¶ Quantum ad secundum articulum ostendo primo quomodo diuersimode pro prietas est in essentia et persona. Secundo quo ordine. Tertio mouebo vnum dubium et soluam.

¶ De primo u dico quod relatio est in persona sicut actus personalis constituens ipsam et distinguens et referens vel denominans: quia est persona relatiua Et ista sunt vera de proprietate constitutiua: vltima duo tantum de proprietate constitutiua. Relatio autem vel proprietas non est in essentia aliquo istorum modorum. Relatio vero vno modo est in essentia sicut in fundamento: et istomodo non est in persona. Aliomodo est in essentia sicut proprie tas in natura: sicut suo modo in creaturis proprietas indiuidualis est in natura creata: et isto modo non est in persona. Sed in persona est sicat proprietas indiuidualis in supposito nature: vt differentia indiuidualis in sorte. Sed tamen istis duobus modis relatio est differenter in essentia diuina et persona / et differenter in natura creata et supposito suo: Nam in natura creata sic est differentia indiuidualis: quod licet non distinguatur essentialiter ab ipsa: tamen non transi ipsam per identitatem realem / et ideo actuat ipsam est determinat / et contrahit / et denominat / et facit compostionem cum ipsa. Unde natura dicitur indiuidua per ipsam. Sed in natura diuina sic est proprietas quod. est eadem realiter sibi: et per consequens nec actuat / nec com trahit: nec determinat: nec denominat: sed tantummo. do suppositum determinat et deuominat et constituit et facit: nec facit compositionem cum essentia aliquo mondo.

¶ De ordine dico quod non intendo loqui de ordinem nature vel originis: sed de ordine rationis. Quando quero an prius sit proprietas in essentia quam in per sona vel econuerso: quia inter ista non est ordo originis proprie: quia non comparantur sicut producens et productum nec ordo nature patet. Dico igitur de hoc quod si relatio consideretur vt constitutiua est / sic est in persona tanquam in constituto: et non in essentia nisi per ad cidens forte per accidens inquantum essentia concurrit ad suppositum constitutum: sed nec hoc est proprie dicrum: et ideo magis proprie dictum est quod isto modo tantum est in persona. Si vero consideretur vt est in aliquo sicut infundamento sic est in essentia: et non in personaet ita in istis duobus modis non est prius et posterius in hoc vel in illo. Si autem consideretur vt proprietas nature: sic primo conuenit nature / et quasi ratio persone inquantum est habens. Similiter etiam prius est relatio in essentia vt in eo in quo transit per identitatem realem quam in persona: quia non transit in personam nisi ratione essentie.

¶ Dubium est quare est proprietam vt paternitas sit in essentia vt in fundamento et in pisona: vt in constituto vel relato sicut etiam equalitas vel similitudo. Quare pater non dicitur pater secundum substantiam vel essentiam: sicut equalis vel similis. Et dico ad hoc quia si ly secundum comnotet rationem fundamentalem non video magnum inconueniens quod hoc dicatur sicut illud. Si vero notet rationem formalem: sic neutra debet concedi. Quia tamen vsus sanctorum et doctorum concedit vnam et non aliam dico quod ratio huius est quia equalitas fundatur vt iam est in suppositis: quia presupponit supposita constituta / et ideo non potest concedi quod equalitas sit actus essentie conueniens vt reale: sed suppositi et conceditur illa. Sed paternitas vel proprietas fundatur in essentia secundum quod preintelligitur in suppositis: et ideo si concederetur ista quod pater sit prter secundum essentiam: esset occasio euadendi credendi quod patrumt as esset actus essentie: ideo non conceditur. hec de secundo art.

¶ Quantum ad tertium articulum dico quod non obstante summa identitate reali habet tamen proprietas et persona aliquam non identitatem vel distinctionem formalem.

¶ Quod autem habeant idem titatem realem. Probo primo sic. Relatio et essentia sunt idem realiter: sicut patet ex precedenti quaestione Cum igitur persona non includat nec sit nisi ista duoproprietas et persona sunt idem realiter. Secundo sic. Infinitum intensiue est idem realiter cuilibet sibi formaliter compossibili in eodem. Sed persona diuina ratione essentie quam includit est infinita intensiue vt patet: ergo est eadem proprietati sue sibi compossibil vel intrinsece. Tertio sic. Quando aliquid continet plura: quorum vnum per identitatem realem transit in alirumipsum per identitatem est quotlibet ipsorum: per sona diuina est huiusmodi: quia continet essentiam et relationem igitur. Quarto sic. Quia relatio est magis idem realiter vere ( saltem non minus ) cum illo quod includit ipsam intrinsece in conceptu quidditati uo / quam cum illo in quo non includitur. Sed proprietas est in persona et includitur: non autem in essentia: et tamen est eadem cum essentia ergo et cum persona: tamen non curo multum de ista ratione. Hoc est primum dictum

¶ Secundo dico quod habent non identitatem vel distinctionem formalem aliquam. Ad cuius euidentiam notandum quod identitas vel non identitas relationis et persone cuius est potest accipi dupliciter. Uno modo comparando ad relationem vnius persone ad aliam personan ad quam refertur persona secundum illam relationem: et sic ipsa relatio est eadem cum persona formaliter cuius est quia est de suo conceptu quidditatiuo: sicut illud per quod constituitur et distinguitur primo ab alior vel sal tem illud per quod refertur inquantum tale relatiuum non econuerso persona est eadem formaliter ipsi relationi: quiam nunquam persona includitur in conceptu quid ditatiuo proprietati: sicut nec essentia quam includit persona. Unde ista relatio quidditatis formalis ipsius proprietatis ad personam que fundatur in relatio ne et terminatur ad personam non est mutua: non enim inpersona habetur mutua relatio que fuudetur in ipsa persona et terminetur ad ipsam proprietatem: sicut etiam rationale vel animal sunt idem homini per se primo modo / non tamen homo sic est idem alicui ipsorum. Alio modo potest comparari proprietas ad personam cuius est: et sic dico ( sicut iam dictum est et tactum ) quod non habent non identitatem vel distinctionem formalem: quia aliud includit persona quod non relatio: vel proprietas conceptu suo quidditatiuo puta essentiam. Sic ergo habent non identitatem continentie vel mutuitatis: quia si relatio sit formaliter eadem persone non tamen econuersoquia aliud plus continet scilicet persona: etiam quia persona est idem secundum rem alicui cui non proprietas: vt pater spirationi actiue / cui non est eadem paternitas / eo quod non est infinita. Secundo non identitatem habent adequationis nisi secundum perfectionem: quia persona est formaliter infinita in ratione essentie quam includit: pro prietas vero non: et secundum predicationem etiam quia aliquid praedicatur de persona quod non de relatione: sicut dici mus quod persona generat vel huiusmodi / non tamen pater nitas vel proprietas.

¶ Ex praedictis concludo quod opinio praepositiui que fuit quod persona et proprietas non distinguuntur nisi secundum rationem fuit falsa: posuit enim quod persone se totis primo distinguuntur: sicut et proprietas sicut et dictum est supra et argutum contra ipsum distin. xx vt

¶ Tamen modo possunt poni due rationes contra eum Prima est: quia vna et eadem persona habet duas habitudines vel proprietates / sicut pater ad filium / et filiad patrem / et spiritum sanctum.

¶ Secunda est ista due persone habent vnam proprietatem / sicut pater et filius spira tionem actiuam: ergo due persone sunt vna proprietas / et consequenter vna persona / que sunt falsa. Et ideo dico quod proprietas et persona distinguuntur aliter quam secundum rationem ( sicut dictum est. Hec de tertio articulo

¶ Ad primum principale dico quod cum identitate reali stat distinctio formalis sufficiens ad saluandum omnia illa.

¶ Ad secundum dico quod bene concludit quod persona et proprietas non sunt idem identi tate adequata: sed non quin sicut idem identitate reali¬

¶ Ad tertium dico quod non est inconueniens quod vna sit due proprietates / vel due persone vna proprietas per identitatem realem.

¶ Ad quartum dico quod illa predicatio impeditur propter diuersum modum significandi personam in concreto: et proprietatem in abstractovel propter non identitatem formalem relationis cum persona: et vtrumque sufficit ad impediendum praedicatio nem istam. Paternitas generat: et sic de similibus.