Quaestio 1

Distinctionis. xxv. Questio Unica.

CIrca distinctionem vigesimamquintam quero vtrum persona sit nomen prime inter tionis vel secunde.

¶ Uidetur quod secunde intentionis: quia illud esgo secunde intentionis in deo quod habet tantum vnitatem nomins inipso / sed persona est huiusmodi. ergo etc. Probatur minor: quia persone secundum quod huiusmodi non conueniunt in aliquo extra intellectum nisi secundum rationem vt videtur / quia plura secundum rationem non sunt vnum nisi secundum rationem.

¶ Secundo sic. Particulare est nomen secunde intentionis sicut et vniuersale cui opponitur: ergo similiter persona vt videtur.

¶ Tertio sic. Nomen quod non dicit ex principali significato aliquid reale vel aliquid positiuum est nomen non prime impositionis sed secunde intentionis / vt videtur sed persona est huiusmodi vt dictum est supra quia in principali significato non dicit nec importat nisi negationem que est incommunicabilitas: ergo etc.

¶ Quarto sic. Nullum abstractum a singularipus et a rebus est nomen prime intentionis: quia prinme intentiones sunt in rebus nec significata talium sunt entia nisi rationis / sicut nec aliquid est abstractum a rebus secundum rem / sed tantum rationem. sed persona est huiusmodi quia abstrahit a patre et filio et spiritusancto et non est aliquid commune in re. ergo etc.

¶ Contra illud quod dicitur ad se non est nomen secunde intentionis: quia intellectus non facit per suum intelligere precise nisi respectum rationis: sed persona dicitur ad se septimo de trinitate. ergo etc.

¶ In ista questione sic procedam

¶ Primo inquiram vtrum persona sit nomen se cunde intentionis vel prime.

¶ Secundo dato quod sit nomen prime / vtrum sit nomen vniuocum ad personam creatam increatam.

¶ Tertio vtrum sit vniuocum ad tres personas increatas.

¶ Ultimo ad rationes.

¶ Quantum ad primum est opinio aliquorum quod persona est nomen secunde intentio¬ nis et non potest esse prime intentionis. Ad hoc habent aliquas rationes. Prima est ista quia sicut indiuiduum se babet in omni natura ita persona in natura intellectuali. Patet quia indiuiduum cadit in pescriptione vel diffinitione persone. Persona enim secundum Boetium de duabus naturis / et vna persons christi: est nature intellectualis indiuidua substantia: sed indiuiduum est nomen secunde intentionis vt patet: sicut etiam species et genus ergo etc.

¶ Secundo sic vel est nomen prime intentionis vel secude: sed non est nomen prime: quia tunc esset vniuersale tribus perso nis. Omne enim quod est prime intentionis et est commune est vniuersale aliquod: sed persona non est vniuersa le: quia nec generalissimum nec subalternum nec species: eo quod indiuiduis non est vniuersale sicut dictum est supra: sequeretur etiam quod due essent species specialissime respectu eiusdem suppositi quia essentia maxime est species sed aliquid est species ad diuina suiposita / et similiter persona esset species specialissima: ergo etc.

¶ Tertio sic. Si persona esset nomen pri me intentionis necessario ratio eius variaretur in per sonis secundum variationem naturarum in quibus sunt persone: sed non variatur quia natura intellectualis ponitur in eius diffinitione vel descriptione sicut ad ditamentum non sicut aliquid intrinsecum: ergo etc

¶ Dicunt ergo isti quod persona est nomen secunde intentionis: sed addunt vltimo quod secunda intentio vel nomen secunde intentionis aliquando accipitur in concreto ad rem cui debetur vel attribuitur per intellectum illa secunda intentio: sicut hoc nomen species cum dicitur homo est species vel asinus / et sic predicatur de re tamen in concreto. Aliquando vero accipitur in abstra cto sicut cum dicitur quod species est intentio: primo autem modo persona est nomen secunde intentionis / et predicatur de re cui attribuitur esse personam / sicut cum dicitur pater est persona / filius est persona: et sic de aliis. Aliomodo secundo non est nomen secunde intentionis accipiendo scilicet in abstracto: et ideo non potest dici quod per sona sit intentio vel quod secunda intentio: adoretur producatur realiter etc. t quod persona est nomen pri¬

¶ Alii dicunt me intentionis non autem secunde. Ad hoc adducunt rationes. Prima est ista. Si a constitutiuis et primo distinctiuis formalibus aliquorum potest abstrahi aliquid commune prime imtentionis pari ratione immo multofortius et a constitutis vel distinctis: quia sicut dictum est supra nunquam plus conueniunt distinctiua quam distincta. Sed a distinctiuis personarum potest abstrahi aliquid vnum commune prime intentionis: puta a relationibus diuinis abstrahitur relatio: sicut a paternitate filiatio etc. ergo a distinctis puta a patre et filio et spiritu sancto alquid commune prime intentionis. Hoc autem non est nisi persona: ergo etc.

¶ Secundo sic. Persona est per se subsistens incommunicabiliter in natura intellectualised hoc non est secunda intentio: ergo etc.

¶ Tertio sic. Persona adoratur in diuinis secundum prefationem gregorii: in personis adoretur equalitas: sed ens secunde intentionis vel rationis non adoratur: ergo etc.

¶ Quarto sic. Persona vere et realiter producitur et non ens rationis: ergo etc.

¶ Quinto sic Persona est vera res secundum Augustinum primo de doctrina christiana. c I Res quibus fruendum est sunt pater et filius et spiri tus sanctus: sed secunda intentio non est res: ergo etc. Item se cundum Augustinum ad questionem factam per quid de deo conuenienter. Respondetur. Tres personas / ergo persona non est nomen intentionis secunde. Et confirmatur quia trinitas non consistit in secundis intentionibus: sed in rebus ergo etc. tim vtrum persona sit nomen

¶ Ad sidendum. est prime intentionis vel se cunde. Notandum est primo quid sit prima intentio et secunda. Secundo que sunt nomina prime intentionis et secunde. Tertio quod persona non est nomen secunde imtentionis: sed prime per alias rationes. Quarto de conclusione premissarum rationum.

¶ Quantum ad primum dico quod intentio prima dicitur res ipsa intellecta Etiam quicquid se tenet ex parte obiecti / et ex natura reide re intellecta / quicquid sit illud siue positiuum siue priuatio siue negatio. Intentio vero secunda est ens rationis quod conuenit rei vt intellecta / et est quedam relatio rationis facta et fabricata circa rem intellectam per actum intellectus comparantis: vel componentis: vel diuidem tis / et est comparatio rationis seu habitudo vnius extremi ad rem seu ad aliquod extremum facta per intellectum. Et dicitur intentio secunda quia prius aliquo modo est intendere in rem secundum se et vt in re est absolute / quam comparando ipsam in habitudine ad aliud seu ad aliquid faciendo intentionem secundam.

¶ Ex hoc patet que sunt nomina prime intentionis et que secunde intentionis: quia nomina prime intentionis sunt illa que significant ea quae tenent se ex parte rei: et sunt in re ex natura rei / sicut hoc nomen animal: vel homo vel rationale / vel lapis / vel asinus / vel cecitas / vel vnitas / deitas / et sic de aliis. Nomina vero secundarum intentionum sunt illa que significant illa que conueniunt rebus ex opere intellectus comparantis et negociantis circa ipsam: sicut est nomen generis / vel speciei. Intellectus enim comparando animal ad sua inferiora attribuit sibi / et facit circa ipsum intentionem secundam generis. Similiter etiam homini attribuit intentionem speciei comparando ipsum ad indiuidua / et sic dealiis.

¶ Ad propositum videtur michi dicendum quod persona non est nomen secunde intentionis sed prime. Quod autem sit prime intentionis. Probo quia illud nomen quod primo et principaliter significat in ente ex natura rei / vel non per intellectum / est nomen prime intentionis apud logicum / et prime mixtionis apud grammaticum: sed persona est huiusmodi: quia formaliter et primo significat incommunicabilitatem subsistentis imnatura ietellectuali. Hec autem incommunicabilitas conuenit rei non per intellectum sed ex natura rei sicut nec cecitas oculo conuenit per intellectum sed in re: non sicut aliquid positiuum sed sicut. priuatio positiui quod est visus / ergo etc.

¶ Secundo sic. Illud nomen est prime impositionis vel intentionis cuius impositio non praesup lonit nisi simplicem apprehensionem rei vt in se est. hoc patet: quia hec apprehensio est prima intentio. sed persona est huiusmodi: ergo etc.

¶ Secundo probo quod non sit nomen secunde intentionis. Primo sic. Illud nomen non est secunde intentionis quod non dicit respectinomnis nec significat. Patet ex predictis quod omnis intentio secunda est respectus rationis factus per intellectum / Sed persona ad modum secunde inten tionis non dicit respectum rationis: tunc enim haberet correlatiuum ad aliquod sibi correspondens / sicut patet de aliis intentionibus secundis: vt de genere et specie / que correlatiue dicuntur / et sic de aliis aliorum qui dicunt quod per¬

¶ Ad rationes sona est nomen scde in¬ tentionis. Ad primam dico quod indiuiduum dicitur dupliciter. Uno modo inquantum dicit vnum nunero / quod est in se indiuisum et ab alio diuisum / et sic accipitur indeuiduum secundum rem / et sic est vera maior: quia indiuiduum isto modo est nomen prime intentionis. Alio modo dicitur indiuiduum secundum predicationem / et sic dicit respectum rationis ad speciem / vel ad id cuius est indiuiduum / et sic est nomen secunde intentionis: et illa intentio secunda respectus quidam est rationis causatus in indiuiduo. Primo ex comparatione eius per intellectum ad speciem vel naturam specificam in qua est vnum numero et sub qua non predicatur de aliquo nisi de seipso quod est tantum vnum numero. et isto modo accipiendo indiuiduum dico quod maior est falsa: et minor vera: nec sequitur aliquod contra me.

¶ Ad secundum dico quod est contra eos: quia ipsi concedunt quod a paternitate filiatione et spiratione passiua abstrahitur vnum commune prime intentionis: puta relatio et tamen non concedunt quod relatio sit vniuersale in diuinis: ita etiam dicetur eis de persona quod quantumcunque sit nomen prime intentionis / non tamen est vniuersale indiuiduis: sed eo modo quo dicetur in tertio articulo que stionis. Et si esset vniuersale: hoc non esset nisi secundum negationem quam principaliter significat quequidem vniuersalitas vel communitas non presupponit aliquam imperfectionem in deo.

¶ Ad tertium dico quod siue persona sit nomen prime intentionis / siue secunde non oportet quod ratio eius formalis varietur secundum variationem naturarum in quibus inuenitur persona / quia dico quod intentio secunda eiusdem rationis et similiter negatio aliqua eiusdem rationis possunt conuenire naturis diuersarum rationum: sicut intentio secunda speciei specialissime eiusdem rationis attribuitur homini asino et leoni et aliis. Similiter etiam non sequitur que est negatio eiusdem rationis conuenit asino / leoni / ceruo / vel non homo etiam / quare etc rgo adducuntur ab aliis

¶ Rationes que non concludunt quod persona esset nomen prime intentionis: licet conclusio illaesset vera. Ad primam dico quod simpliciter non concludit quia minor est falsa secundum me. Unde dico quod nuichil prime intentionis abstrahitur a relationibus constitutiuis personarum / quia se totis primo distinguun tur et in nullo conueniunt positiue: sed bene concludit contra aduersarios qui concedunt istam minorem.

¶ Ad secundum dicerent alii quod bene concludit quod persona non significat intentionem secundam in abstracto: sed magis in concreto et ideo aliquod subsistens in natura intellectuali est persona / non tamen est secunda intentio: sicut etiam nec significat illam duplicem negationem communica bilitatis in abstracto: quia persona esset negatio sed in concreto / et ideo sicut dicitur quod persona est incommunicabilis: ita diceretur quod persona est intentionale: non autem intentio sicut animal / eo quod est genus est intentionale: non tamen intentio secunda.

¶ Ad tertium per idem / quia si argumentum esset bonum ita bene concluderet quod perso na non est prime intentionis eo quod significat formaliter negationem: quia negatio non adoratur nec producitur sed habens negationem concretiue: ergo etc.

¶ Ad quartum dicendum quod persona quantum ad suum forma le significatum non est vera res sed negatio concretiue / tamen ratione substracti dicitur res: sic etiam diceretur de secunda intentione.

¶ Per idem ad vltimum de trinitate et de confirmatione ad questionem factam pequid / quod persona responderetur ad ipsam non quantum ad intentionem sicut nec quantum ad negationem in abstracto: sed quantum ad positiuum reale abstractum et in concreto quare etc. hec de primo articulo.

¶ Quantum ad secundum articulum dicunt aliqui quod persona dicitur vniuoce de persona creata et increata / non tamen vniuocatione aliqua que accipitur ex natura rei siue in differentia aliqua ipsorum vniuocorum quam habeant in re / sicut genvel species dicuntur vniuoca ex natura rei suis inferioribus sed vniuocatio accepta est ex indistinctione actus vel modi concipiendi: sicut omnis homo dicitur vniuocum ad sortem / et platonem.

¶ Hoc probant tripliciter. Primo sic. Conceptus dubius et certus non est idem in intellectu de eadem re vt patet: quia tunc idem conceptus esset certus et non certus: sed conceptus persone apud intellectum aliquem potest esse certus apud quem dubius est conceptus talis persone: putacreate vel increate divine vel indiuine. Patet deu idolatris qui colunt aliqua de quibus constat eis quod sunt persone: et tamen nesclebant si illud quod colebant esset persona diuina: quia tunc sciuissent falsum: vel creata quia tunc nunquam coluissent tale quid creatum / et conceptus persone est vnus alius et distinctus a conceptibus persone create et increate: et per consequens est eis vniuocus: quare etc.

¶ Secundo sic. Illud quod est commune aliquibus secundum nomen et rationem est eis vniuocum: sed persona est communis persone create et increate secundum nomen et rationem: et quod secundum nomen patet: quod secundum rationem etiam patet: accipiendo descriptio nem probatam Richardo: ergo etc.

¶ Tertio illud secundum quod est vera contradictio et est medium congruumveri sillogismi est vniuocum: sed persona est huiusmodi: quia hec est vera contradictio. Pater est persona pater non est persona: ergo hic est bonus sillogismus persona est incommunicabilis in natura intellectua li: pater est persona ergo etc.

¶ Dicunt ergo isti quod persona isto modo vniuoce dicitur de persona creata et increata3e non possum omni¬

¶ Istam opinione no tenere ad intetionem istius: quia ipse tenet quod persona quantum ad omnia que dicit siue de formali significato: siue de connotato positiuo est vniuocus persone create et increate. Hoc autem notaui supra distinctione octaua: quia nichil est positiuum commune deo et creature vniuoce.

¶ Ideo dico aliter primo quod persona quantum ad principale et suum formale significatum quod est nogatio incomunicabilitatis est vniuoca deo et creature ex natura rei.

¶ Secundo quod quantum ad positiuum connota tum non est vniuocus deo et creature: vel per sone divine et create.

¶ Primum probo. Negatio incommunicabilitatis est eiusdem rationis in deo et creatura / et in persona diuina et creata non obstante diuersitate naturarum in quibus inuenitur: sicut dicebatur supra: sicut non sortes: vel non homo est negatio eiusdem rationis conueniens deo et asino: non obstante diuer sitate naturarum divine scilicet et asinine: et patet quod est eiusdem nomins. Ista negatio tam etiam in diuinis quam in creatis: ergo persona quantum ad suum formale significatum ( quod est negatio illa ) est vniuocus vtrobique.

¶ Sed contra hoc est vna difficultas vel due valde fortes. Prima est quod affirmatioduplex opposita isti duplici negationi non est eiusdem rationis indeo et in creaturis: ergo nec negatio. Antecedens pa¬ tet: quia communicabilitas vt quod in diuinis non. est per modum vniuersalis sicut in creaturis nec etiam communicabilitas vt quo est per modum forme informantis vel partis sicut in creaturis: ergo etc.

¶ Secunda difficultas est quia secundum me nichil positiuum est vniuocum in diuinis et creatis nec eiusdem rationis: etiam nec aliquid negatiuum cum illud neget negatio quod affirmatio ponit Confirmatur quia fundame ta negationum non sunt eiusdem rationis in deo et creaturis: sed iam hoc est solutum: ergo etc.

¶ Ad primum dico quod communicabilitas vt quo et vt quod sunt eiusdem rationis in diuinis et creatis: quia nec in diuinis / nec creatis communicabile formaliter dicit nisi respectum rationis: qui sicut dictum est supra potest idem esse innaturis diuersis: etiam dico in non habentibus aliquid commune sed se totis distinctis: sicut deus et creatura: vt patet de intentione secunda differentie in duabus differentiis vltimis se totis distinctis et non habenti bus aliquid commune vniuocum. Aliter dici potest quod dato quod communicabilitas non sit eiusdem rationis in diuinis / et etiam in creatis: nec vt quod: nec vt quo quia cum persona neget vtramque / ideo est eiusdem ratinis hinc et inde. Neque similiter persona tam in diunis quam in creaturis neget incommunicabilitatem vt quod per modum vniuersalis que est vnius rationis / et non est nisi in creaturis: similiter etiam neget communica bilitatem: vt quo per modum essentie singularis que licet non sit nisi in diuinis negatur tamen persona tam in diuinis quam in creatis: et sic de aliis sicut non sortem vniuoce dicitur de deo et asino ergo etc.

¶ Per idem dico ad secundum quod medium positiuum reale: nec al quod nomen significans aliquid positiuum reale est com mune vniuocum ad deum et creaturam. Modo dico quod incommunicabilitas non dicit aliquid positiuum reale. Preterea etiam non oportet quod illud positiuum dato quod esset reale esset in vtroque: sed sufficit quod in aliquo vno tantum quod non est nisi vnius rationis / sicu non sortes conuenit deo et creature puta asino / et vniuoce / tamen sortes non est in deo neque in asino / nec conuenit alicui istorum. Unde non est aliquid deo et creature reale quod conueniat eis sed quod negatur ab eis. Exhoc patet statim quod negationes non sunt alterius rationis propter illa que sequuntur: sed magis propter illud vel illa que sequuntur per ipsas scilicet propter a firmationes oppositas.

¶ Secundum probo quod persona quantum ad connotatum dicit aliquid positiuum reale sicut dictum est supra: sed sicut dictum est distctione octaua nullum positiuum reale est eiusdem rationis in deo et creaturis: vt aliquod nomen importans positiuum reale secundum quod huiusmodi: ergo etc. quia deus et creatura se totis distinguuntur primo: et in nullo conueniunt positiuo. Sic autem hic dico quod persona non est vniuocum vel analogum proprie loquendo: quia ista non accipiuntur in nomibus nisi secundum formalia et principalia significata ipsorum: non autem secundum connotata: tunc dico quod est analogum. Ad rationes primi modi dicendi dico quod concedendo eas si concludut quod persona sit vniuocum quantum ad suum formale significatum et sunt bone. Si autem quantum ad connotatum dico quod non valent sicut dictum est distinctione octaua require in illa questune. hec de secundo articulo.

¶ Quantum ad tertium articulum dicit vnus quod persona est nomen vniuocum tribus personis diuinis quod probat: quia sicut relatio est conmune ad distinctiua personarum: ita persona ad personas constitutas et distinctas: sed relatio est aliquid commune vniuocum ad relationes distinctiuas et ad aliquid prime intentionis et cetera: minor patet. quia non plus conueniunt distinctiua quam. Dant autem modum istius vniuocationis: quia ista vniuocatio non est se cundum aliquid commune reale: sed est commune rationis non create per intellectum: sed rationis realis vel modi: ita quod personis secundum quod persone vel relationibus diuinis non est aliquid reale commune: puta res aliqua vel realitas. Sed modus realis aliquis positiuus: puta per se subsistendi. Similiter etiam dicunt de communitate persone ad creatam et increatam. est Quicquid est commu¬

¶ Istud nichil ne communitate modi realis est commune reale: sed hoc nomen persona est commune communitate modi realis / ergo est commune reale. Igitur ista dicta sibi contradicunt.

¶ Preterea quia est commune ( vt homo ) suis indiuiduis / vel superius vniuocum suo inferiori / et est commune ex natura reisecundum aliquid positiuum: distinguitur et numeratur in illis quibus est commune: et est proprie vniuersale: sed persona non est vniuersale in diuinis: quia dictum est supra quod in diuinis non est vniuersale aliquid positiuum.

¶ Tertio quia ab illo quod est pure hoc: et al alio quod est pure hoc positiuum: non potest abstrahialiquid superius et contra ex natura rei: sed relationes divine sunt huiusmodi et quodlibet positiuum in deo / ergo etc.

¶ Quarto quia non plus conueniunt ex natura rei due relationes in diuinis ex natura rei in aliquo communi quam due differentie indiuiduales vltime / quia non minus sunt simpliciter simplices: et iste in nullo conueniunt ex natura rei: nec in re / nec in medio aliquo eis intrinseco / a quo possit abstrahi aliquid eis commune: ergo etc.

¶ Ad rationem eorum dico quod relatio non dicitur vniuoce de tribus relationibus vquatuor nec est aliquid prime intentionis nisi significet istas relationes immediate et non aliquid comee quod persona est vniuocum tri¬

¶ Alius dicii bus personis diuinis non ex differentia aliqua reali: vel ex natura rei: siue ex modo reali personarum: sed ex vnitate modi concipiendi: sicut aliquis homo quod est indiuiduum vagum est vniuocum ad sortem et platonem: sicut etiam suo modo dicebant de communitateipersone ad creatam et increatam. Et est persona commune tribus personis non autem vniuersale: quia non descendit in personas nisi per conceptus rationis: et non per conceptus realis: sicut commune ex natura rei est: vnde sicut indiuiduum vagum non abstrahit a sorteitate et platoneitate et vnitate numerali hac et illa re: sed dicit omnes indeterminate tamen et indistincte vno conceptu. Sicet persona non abstrahit a patre in re nec a filio: nec distinguit personas indeterminate breuiter quod licet persona

¶ Dico tamen sit nomen prime intentionis et quantum ad principale significatum / et quantum ad connotatum: et dicat aliquid in deo ex natura rei: quod persona quantum ad principale et formale secundum est vniuocum tribus personis: et illud est negatio et incommunicabilitas. Et hoc multofortius patet quam de persona diuina et creata: sed dico quod quantum ad positiua connotata / que sunt relationes personales / non est vniuocum: sicut nec aliquid positiuum in deo ex¬ natura rei / et eiusdem rationis est plurificabile in deo sed est ex se hoc et se toto distinguitur ab alio: nichihabens vniuocum commune cum ipso / et ita persona est vniuocum formaliter et absolute loquendo: non autem equiuocum nec analogum diuinis personis: quia ista proprie non accipiuntur in nominibus ex connotatis: sed ex principalibus et formalibus significatis vel si aliquomodo improprie ex connotatis: tunc est equiuocum / sicut etiam relatio: supposito quod relatio dicat quid reale et sit nomen prime intentionis / similiter potest dici quod si persona connotat naturam in tellectualem in qua subtrahit / quod quantum ad istud connotatum non est vniuocum deo et creature saltem vniuocatione reali: sed tribus personis diuinis aliquo modo / licet non proprie videretur esse vniuocari: quia natura intellectualis non solum est eiusdem rationis in tribus: immo eadem singulariter. Et hec de tertio articulo

¶ Ad primum principale dico quod persona est nomen prime intentionis in diuinis et conuenit persone incommunicabilitate ex natura rei vt dictum est supra quantum ad principale signficatum / licet non in aliquo reali positiuo connotatonec oportet quod in illo conueniat. Unde dico quod conmunis est nomen prime intentionis / dato quod significata sua non conueniant in aliquo vno: quando dicit distincta realiter non conueniunt in aliquo ex natura rei / dictum est supra de hoc quantum ad positiua quantum ad negatiua dico quod licet in ipsis no sit conuenientia nec identitas: tamen aliquo modo est conuenientia que possibilis est in negationibus que non sunt in re per intellectum: eo modo quo dicimus quod duo ceci conueniunt.

¶ Ad secundum dico quod pasticulare est nomen secunde intentionis relatum ad vniuersale: nec est simile de persona vt dictum est supra.

¶ Ad tertium dico quod persona de principali si gnificato dicit aliquid negatiuum ex natura rei. non autem aliquid positiuum. Dices quod non: quia negatio est ens rationis et precipue incommunicabilitas sicut suum oppositum quod est communicabilitas Dico quod incommunicabilitas personalis quidditatiue non est ens rationis sed denominatiue tantum / l cet communicabilitas sit ens rationis quidditatiue quantumcunque sint opposita sicut etiam identitas / relatio rationis: et distinctio aliquorum est relatio realis / vel negatio ex natura rei. Potest enim esse quod vnum oppositorum conueniat alicui tantum per opus rationis: sicut vniuersalitas homini: et negatio opposta conueniat alicui ex natura rei: sicut non esse vni uersale conuenit sorti ex natura rei / quia vniuersale repugnat sibi: vel saltem sibi non potest conuenire

¶ Ad quartum dico quod nomen abstractum a singularibus bene est prime intentionis vt homo et animal quando dicis quod tale non significat nisi ens rationis falsum est / quando dicis quod non est abstractum nisi secundum rationem / verum est in actu: sed natura si gnificata abstrahibilis est / nec etiam nomen significat illam abstractionem sed naturam abstrahibilem: sic de persona suo modo quantum ad principi le significatum negatiuum / non quantum ad positiuum connotatum.