Quaestio 1

¶ Distinctionis Decimequinte Questio Unica.

Irca distinctionem Decimamquintam quaero vtrum quaelibspersona diuina mittat et mittatur

¶ Uidetur quod sic quia quicquid est essentia in diuinis est commune tribus sed missio tam actiua quam passiua est aliquid essentiale in diuinis: quia conquenit eis in comparatione ad creaturam / ergo est commne: quare etc.

¶ Secundo sic. Illud quod conuenit diuinis personis ex tempure est commne tribus / sicut patet de creare: sed tam mittere quam mitti conuenit personis divinis ex tempus vt patet etc.

¶ Tertio sic. In Ioanne. xiiii. dicit salua tor de patre et seipso / ad deum ( inquit veniemus et mansionem apud eum faciemus ergo pater mittitur et filius / et planum est quod mittit / ergo mittere et mitti sibi conuenit: ergo et aliis.

¶ Quarto sic. Augustinus ad Dardanum dicit quod quelibet persona dat et datur ergo similiter mittiet mittitur. Quere plura de ista materia missionis secundo de trinitate capitulo. 5. 6. et 17. et 4. de trinitate. c. vigesimo et vigesimoprimo. Augustinus quarto de trinita¬

¶ Contra te c. vigesimo. Pat cum ex tempore a quocumque percipitur et dicitur missus non enim habet de quo sit aut a quo procedat / ergo non quelibet persona mittitur.

¶ Secundo sic. Uidetur pari ratione quod spiritus sanctus non mittat / quia sicut de patre dicitur quod non habet a quo procedat. Ita dico quod spiritus sanctus non habet quem producat vel qui ab ipso procedat / ergo sicut pater non mittitur quia non habet a quo procedat / ita spiritus sanctus non mittit quia. non habet quem producat.

¶ In ista questione sic procedam

¶ Primo ostendam quid est missio: et qumo distingui tur a processione / datione / et apparitione.

¶ Secundo inquiram vtrum quelibet persona mittat et mit tatur / et qumo.

¶ Tertio ad rationes.

¶ Quantum ad primum Dico quod missio sic describitur. Missio est manifestatiopersone emanantis secundum id quod est per effectiappropriatum illi persone per quam habetur sim pliciter vel secundum quid vel ostenditur haberi

¶ Quo ad primum dico quod missio est manifestatio quia ad hoc est missio vt per ipsam aliquid manifestetur: immo secundum istam descriptionem verius loquendo ipsa missio manifestatio quadam est / et hoc est principa le significatum missionis. Ista autem manifestatio siueex parte manifestantis actiue accepta / siue ex parte persone manifestate accepta quasi passiue / non dicit nisi respectum rationis vt patet. Sed subditur quod persone emanantis et hoc est suum connotatum quod se tenet ex parte persone misse / et connotatur a missione passiua in persona cui conuenit missio ipsa passiua Unde sicut dicetur infra. Nulla persona mittitur nisi emanans ab alia / connotatur istud a missione actuua non in persona mittente: sed per se et vniuersali ter in persona missa. Unde etiam diceretur quod quaelibet persona mittit licet non qualibet emanet vel mistatur. Sed additur per effectum: effectum dico ingenerali non inuisibilis tantum nec sensibilis seu visibilis tantum / sed vtrumque potest sibi competere. Sed dicitur quod per effectum sibi appropriatum persone misse: quia alias per illum effectum non manifestaretur vna persona plusquam alia et debet sibi sic appropriari suo modo procedendi si sit notum istud sibi appro priari: sicut de sapientia notum est quod appropriatur verbo ex suo modo procedendi. Et de caritate quod appropriatur spiritui sancto ex suo modo procedendi. Sequitur per quem habetur simpliciter scilicet persona misa: et hoc est quando habetur persona per gratiam gratum facientem que facit hominem simpliciter acceptum deo et persone misse et mittenti: vel secundum quid hoc dicitur in persona missa habet secundum quid per aliquam gratiam gratis datam non gratum facientem sicut habuit Balaam: habuit enim aliquam pesonam diuinam sibi missam quando prophetauit su¬ per castra insrael. Numerorum vigesimo quarto et similes que sine gratia gratum faciente habuerunt gratiam prophetie gratis datam. Sequitur vel osten ditur haberi: quia non semper per missionem datur persona quasi inhabita prius vel quod perfectius habeatur quam prius: sed tantum ostenditur haberi sicut fuisde missione spirituf ancti visibili super christum in specie columbe / qui tamen christus perfectissime et plenissime prius habebat spiritum sanctum ante illam missionem.

¶ Probo autem quod talis manifestatio est missio perAugustinum quarto de trinitate ca. 20. Mitti est cognosci esse ab alio vel manifestari.

¶ Secundo probant hoc aliqui per simile in exemplis in creaturis / aliquando omissum habet a mittente essentiam sicut radius a sole / aliquando virtutem licet non essentiam sicut spiculum vel iaculum a proiiciente: aliquando autctoritatiue vt nuncius a preceptore: sic in diuinis patam quod persona manifesta esse ab alio habet a mittente manifestantem essentiem vel esse: secundo virtutem: tertioauctoritatem vel subauctoritatem ergo talis manifestatio dici potest missio. Similiter etiam persona missa habet distinctionem a mittente vel separatio nem loco cuius in diuinis est emanatio persone misse a mittente. Secundo persona missa habet subiectionem respectu mittentis loco cuius in personadiuina missa est principatio passiua a mittente. Si militer persona missa in creaturis habet operationem aliquam et aliquid facit si mittitur / loco cuius in diuina persona missa est facere aliquem nouum effe ctum in creatura ad quam mittitur / et ita dicitur per sona diuina mitti. Sicut etiam persona missa per suamissionem manifestatur per suum effectum qui de nouo sit prius. Ista deductio non est consona¬

¶ Contra dictis Magistri in litera dicit enim cum Augustino quod spiritus sanctus mittit se et filius mittit se / si ergo persona missa vel missio passiua dicit relationem realem emanationis ad personam mittentem / sequitur quod eadem persona originatur a seipsa et emanat ad seipsam refertur realiter quod est falsum / vel nulla persona potest mittere se cuius oppositum dicit Magister. Predicta autem deductio ponit quod persone misse conuenit emanatio et principiatio passiua vel subauctoritas respectu mittentis: ideo non est conueniens.

¶ Ideo dico quod predicta similitudo stat quantum ad hoc quod persona missa habet / essentiam virtutem et subauctoritatem et principia tionem passiuam et distinctionem realem ab aliquo sed non oportet quod a mittente vt mittens est: quia nullapersona posset esse mittens seipsam: sed ab aliqua persona diuina a qua originatur. Et sic dico quod persona que manifestatur sic procedere et originari ab aliqua persona ipsa mittitur et sibi conuenit missio passiua. secundum quomode

¶ Quantum ad differt nisio a processione datione et apparitione: est aduertendum quod ad missionem passiuam persone divine requiritur primo modo quod persona missa sit procedens et originata alaliqua persona. Unde et pater qui non originatur nun quam legitur nec dicitur missus secundum Augustinum quarto de trini. c. 20. et. 21. Secundo requiritur quod persona que dicitur mitti sit nouo modo essendi in creatura quantum ad aliquem effectum nouum in creatura Tertio oportet quod effectus ille sit representatiuus modi originandi vel originis ipsius persone misse Unde non in quocunque nouoeffectum dicitur mitialiqua persona diuina proprie loquendo licet communiter possit dici.

¶ Dico ergo quod missio differt a processione sicut minus commune a magis communi quia processio communis est ad temporalem et eternam: missio autem non est nisi temporalis / filius et spiritus sanctus licet eternaliter procedant non tamen nisi temporaliter mittuntur.

¶ Secundo differt a datione: quia datio non dicit originem persone date sicut misio vel processio: ita quod patri et toti trinitati conuenit dari licet sibi non conueniat procedere nec mitti quia nec orginari: conuenit tamen missio cum processione et datione et apparitione: quia connotat effectum nouum in creatura sicut et alie tres.

¶ Differt enim missio ab appar tione quia missio connotat in persona missa originem ab alia non autem apparitio. Et per hoc differt etiam apparitio a processione temporali. Sed qumo differi datio ab aparitione dico quod per hoc differunt quia datio connotat effectum nouum in creatura cui datur saltem de lege communi / sed apparitio non: sed solum effectum nouum qui representet personam apparentem sicut fuit in tribus corporibus assumptis ab angelis in quorum vna apparuit patri Abrahe sicut dici tur in Genesi. Differt etiam ab aliis tribus ipsa alparitio quia semper oportet quod fiat in aliquo signo sensibili non sic de aliis.

¶ Quantum ad secundum aticulum diceret aliquis quod mittere et mitti est commune tribus / ita quod quelibet persona mittitur et mittit: vel quod neutrum est commune.

¶ Ad hoc adducuntur ratio nes que probant quod mitti est commune sicut et mittere / vel quod neutrum est commune tribus: mitti non dici respectum nisi ad deum cui aliquid mittitur vel ad mittentem / si accipiatur respectus primus: planum est quod est communis tribus / quia est respectus rationis ad extra. Secundus respectus autem est realis aut rationis: si rationis tantum ita potest esse patris ad filium sicut econuerso / sicut pater potest etiam dare et darnulla enim videtur repugnantia. Si vero mitti dicat respectum realem ad mittentem tunc mittere non est essentiale nec conuenit spiritui sancto quia ab ipso nulla persona originatur. ergo etc.

¶ Secundo sic. Mitte re et mitti videntur idem significare / sicut intelligere et intelligi licet differat quantum ad modum grammaticales actiui et passiui: ergo si mitti connotat aliquem respectum realem ad intra puta produci / similiter mittere connotabit aliquem puta producereet tta filius nunquam mittet se nec spiritus sanctus mitter se nec filium.

¶ Tertio sic. Mittere et mitti viden tur dicere relationes oppositas et similiter produce re et produci et econuerso ergo a transmutata proportione sicut mitti ad produci ita mittere ad producere si ergo vnum non includit producere nec alterum includit produci. Probant ergo iste rationes quod sicut mittere est commune tribus et essentiale ad extra sicut creare suo modo: ita et mitti per correspondentian actiui ad passiuum. vel si mitti est notionale quod etiam mitteri.

¶ Dicunt ergo quod secundum Augustinum. 4 de trinitate vbi supra. et secundo de trinitate. ca. 5. et eo dem secundo capimnlo. 12. in fine. Pater non dicitumissus Oportet quod mitti ad hoc quod dicit respectum ad extra et connotet processionem ad intra / et tunc rationabile videtur consimiliter de mittere: quia licet mittere dicat principaliter respectum rationis ad extra tamen connotat respectum productionis realis actiue respectu alicuius persone / et sic neutrum erit mereessentiale: sed si mitti tantum conueniet personis producentibus primum conueniet filio et spiritui sancto et nunquam patri / secundum conueniet tantum patri et filio et nunquam spiritui sancto / nec aliqua persona mittet seipsam / nec pecrsona producta producentem.

¶ Adducitur exemplum ad hoc quia si pater dici tur creare per verbum et similiter filius posset dici creare per spiritum sanctum sed non econuerso / quia creare licet dicat respectum rationis ad extra putaactionem / tamen non absolute sed cum auctoritate et ita connotat productionem actiuam in persona operante respectu illius persone per quam subauctori tatiue operatur: ita posset dici quod mittere personam est propter operari per eam aliquem effectum extra manifestatiuum persone misse / et ita operari per eam per modum auctoritatis dantis illi persone actionem / quod tantum conuenit persone producenti respectu pro ducte / et hoc diceret ipsum mittere. Mitti autem diceret idem quod subautentice operari virtute persone mittentis quod non est nisi persone producte.

¶ Ad illud vero quod adducit Magister quod spiritus sanctus mittit filium et filius seipsum. Respondet quod hoc debe intelligi secundum humanitatem de filio iam incannato / non autem de filio incarnando. Ad rationem veremagistri quam adducit per se: respondet quod non sequitur si filius non mitteret se / nec spiritus sanctus non mitteret filium / vel si quelibet persona non mitteret personam missam / quod pater operaretur aliquid in creatura quod non filius vel spiritus sanctus / sed est fallacia figure dictionis committendo quid in qualiter vel in qumo. Pater enim operaretur in creatura non qualiter filius: quia pater auctoritate mittendo actiue: et filius subauctentice mittendo passiue. michi dicendum cum maSed hidetum et gistro quia auctoritates Augustini videntur ad oppositum predictorum Unde et ipse Augustinus intelligit quod missio ipsa vi sibilis filii fuit incarnatio eius / et tamen quod misserit seipsum / et quod spiritus sanctus miserit eum sicut dicetur infra Et sic patet oppositum secundum Augustinum.

¶ Dico igitur primo cum Mgsto quod mittere est essentiale et commune tribus personis diuinis. Cuius ratio est quia mittere est manifestare effectiue personam aliquanesse vel originari ab alia causando effectum aliquem in creatura representatiuum persone misse quantum ad ipsum modum originandi: sed hoc conuenit tribus personis quia opera trinitatis ad extra sunt indiuisa in ratione actiui secundo de trinitate. et quarto eiudem capitulo. 21. Alias autem sequeretur quod dicit magister quod aliquid causaret aliqua persone quod non alia quia mittere est talem effectum causare absolute loquendo secundum vsum augustini et sanctorum. vndenon valetilla solutio prius data per fallaciam figure dionnis mittere non dicit operari auctentice tantum sed absolute: ergo mittere est commune et essentiale

¶ Secundo per auctoritatem Augustini quam ponit Magister in litera secundo de trinitate capitulo quinto vbi dicit eoipso missum filium a patre quo e factum ex muliere. Et sequitur proinde mitti a patre siue spiritu sancto non potuit eo quod intelligitur misisse eum cum facit ex femina quod vtique siue spiritu sancto facere non potuit et in eodem librolcapitulo eodem dicit quod filius seipsum dedit et misit sicut seipsum sanctificauit. Iuxta illud Ioannis decimose ptimo. Ego pro illis sanctifico meipsum / ergo patet quod mittere est commune et essentiale.

¶ Secundo dico de mitti quod est notionale tantum conueniens duabus personis productis nunquam autem ipsi patri / et mitti secundum Augustinum. 20. de trinitate et. 4 in capitulis pluribus / est manifestari personam esse ab alia et produci: sed tantum sunt due persone producte. ergo etc.

¶ Secundo sic. quia secundo de trinitate capitulo. 5. Pater nunquam legitur missus nec sibi conuenit mitti quia non habet a quo procedat. ergo etc.

¶ Unde dico quod mittere est mere essentiale / non significans nec comnotans aliquem respectum realem in mittente ad aliquam personam / sed tantum significans respectum rationis qui est respectus manifestantis per productionem vel causationem alicuius effectus representantis personam missam. Et ideo dico quod quelibet persona mittit personam ipsam / ita quod eadem seipsam producta producentem et producens productam / sicut filius seipsum similiter spiritus sanctus seipsum / spiritus sanctus filium / filius spiritum sanctum / et pater vtrumque. Mitti vero dicit respectum rationis qui est respectus manifestati per effectum respectu manifestantis actiue causando effectum / vel etiam ad ipsum effectum qui manifestat obiectiue aliquo modo quasi speculum / et connotat in persona missa quod procedat et producatur originaliter ab aliqua alia / et ideo est notionale conueniens tantum perso nis duabus productis scilicet filio et spiritui sancto. Et est ad hoc conueniens exemplum de mittere et mit ti siue de incarnare et incarnari. Patet quia incarnare est commune toti trinitati et incarnari est quid notionale conueniens tantum filio. 2 Dico ad pri¬

¶ Ad rationes alio. et mam quod nitati dicit formaliter respectum rationis ad mittentem formalitersed connotat cum hoc respectum realem producti non ad mittentem sed ad aliquam personam a qua pducitur / et tunc non sequitur quin mittere sit essentiale non autem notionale. Et sequitur quod mitti non est essentiale et quod eadem persona poterit mittere seipsam / vel producta producentem / vel producens productum sicut dictum est supra.

¶ Ad secundum dico quod act uum et passiuum non idem significant de significato principali aliquando cum sub aliquo modo generalieodem puta verbi / tamen variantur per modos speciales actiui et passiui et vnum potest aliud connotare quod non aliud comnotat aut non oportet variari sicut actiuum et passiuum. Ita quod sicut passiuum connotat aliquod in actiuo vel etiam in passiuo quod actiuum connotet illud cum modo opposito sicut patet de scire ignem calefacere / et sciri ignem calefacere. Similiter dicis in proposito quod mitti potest aliquid comnotare in passiuo puta producti. Ita mittere siue manifestare produci / et hoc est verum / et potest hoc quelibet persona sicut etiam potest causare effectum manifestatiuum persone producte.

¶ Ad tertium per idem dico quod mittere et mitti quantum ad sua significata dicunt relationes oppositas rationis. Sed dico quod exvsu doctorum mitti connotat produci non autem mittere connotat producere et ideo deficit proportio. Ad hoc mouentur doctores non ex natura rei. sed ex scriptu ra quia nunquam inueniunt patrem mitti / et inueniunt tres personas mittere. ideo etc. Ad exemplum alio rum in quo innuunt rationem quod mittere est operari / sed nichil operatur per seipsum sed per aliud sicut pa ter per verbum. Dico quod mittere non est operari per personam missam sic quod mittenti conueniat operari autentice et persone misse subautentice / sicut ymaginam tur sed mittere est operari quod quidem no dicit auctoritatem persone super personam: sed persone super effectum causatum.

¶ Ad primum principale dico quod non omnis respectus conueniens deo ex tempore ( si ponatur aliquis talis ) non est conamunis tribus personis praecipue quando connotat aliquem respectum realem intrinsecum sicut est mitti: patet etiam de incarnari.

¶ Ad secundum dico quod creare conuenit cui libet persone non tamen mitti propter rationem immediate dictam.

¶ Ad tertium dico quod pater inhabitat inuisibiliter mentem et aliquando apparet / sicut Abrade et Ioamni baptiste in voce protestante filium: et similiter apostolis in transfiguratione / non tamen missus est quia secundum Augustinum non habet de quo procedat.

¶ Ad quartum dico quod quelibet persona dat et patur / non tamen mittit et mittitur propter differentiam que dicta est supra inter dationem et missionem dare et dari: dari enim non dicit nisi liberaliter alteri communicari. Sed mitti connotat respectum realem intrinsecum quem non connotat dari.