Table of Contents
Commentarius in libros Sententiarum
Liber 1
Praefatio
Prologus
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 31
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 35
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Distinctio 41
Distinctio 42
Distinctio 43
Distinctio 44
Distinctio 45
Distinctio 46
Distinctio 47
Distinctio 48
Liber 2
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Distinctiones 4-5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctiones 21-22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctiones 26-28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctiones 31-32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 35
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctiones 40-41
Distinctio 42
Distinctiones 43-44
Liber 3
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctiones 28-30
Distinctio 31
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 35
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Liber 4
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Distinctio 4
Distinctiones 5-6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctiones 18-19
Distinctiones 20-21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27-29
Distinctio 30
Distinctiones 31-32
Distinctiones 33
Distinctiones 34-36
Distinctiones 37-39
Distinctiones 40-42
Distinctiones 43
Distinctiones 44
Distinctiones 45
Distinctiones 46
Distinctiones 47
Distinctiones 48
Distinctiones 49
Distinctiones 50
Quaestio 3
¶ Uidetur quod partes prius. Quod est prius in esse est prius in assumi vt videtur Sed partes sunt priores tot Ito septimo metaphi. quia sunt cause totius precipue partes essentiales quae sunt materia et forma. ergo etc.
¶ Secundo sic. Illorum assumptio est prior que assumuntur alio assumpto et non econuerso. Sed assumpto toto assumuntur partes et non econuerso patuit in triduo mortis in quo fuerunt partes assumpte et non tota natura. ergo etc.
¶ Tertio sic. Illa prius assumuntur que vltimate manent assumpta alio non assumpto quia quod est primum generatio. ne est vltimum resolutione. Sed partes sunt huiusmodi. Manserunt enim assumpte in illo triduo natura non manente assumpta. ergo etc. Quod est per se primo creabile
¶ In ista questiot primo esse inquirendum an tota natura humana dicat vel addat aliquid super materiam et formam super partes suas essentiales que sunt materia et forma corpus et anima. Sed ui hoc prolixe inquisitum est in secundo dist. xii. ideo ad presens est relinquendum supposito igitur quod tota natura dicat aliquid reale positiuum absolutum vltra partes sicut ibidem est ostensum sic procedam in ista questione.
¶ Quantum ad primum nio quod probunprius assumpsit partes quam totam naturam vel totum compositum ex ipsis.
¶ Prima ratio prius illabitur deus rei absolute ac cepte et secundum se quam rei modificate vel sub modo. Patet in illapsu generali igitur prius illabitur partibus acceptis absolu te et secundum se quam vt vnite sunt in toto. Sed hoc non est nisi prius assumere partes quam totum. ergo etc.
¶ Secunda ratio. Que sunt priora intentione sunt posteriora executione et ecooPatet de fine. Sed verbum prius intentione assumpsit naturam totam sicut aliquid perfectius et propter ipsam assumpsit partes igitur prius executione assumpsit partes.
¶ Tertia ratio. Uunde aliquid conuenit alicui primo non potest puenire alteri nisi mediante illo sicut patet de habere tres quod non potest alicui conuenire nisi per triangulum. Sed planum est quod assumi potest conuenire partibus sine toto et de facto conueniebat eis in triduo mortis ergo non conueniebat toti primo sed partibus.
¶ Quarta ratio illud quod primo fuit assumptununquam fuit a verbo derelictum vel depositum vt videtur. Sed totum fuit derelictum vel depositum in triduo et in resurectione resumptum. ergoc.
¶ Auctoritas ad hoc est Damasce. li. 3. ca. 3. vbi dicit. Unitum est igitur carni per medium intellectum verbum dei. Ubi videtur dicere quod verbum dei vnitum est carni mediante intellectum et vtroque mediante vnitum est toti.
¶ Ad hoc etiam videtur auctoritas August. et ponitur in littera quae dicit verbum dei vnitum est anime mediante spiritu et mediante anima vnitum est corpori et sic consequenter tota vt videtur per Augustinum. Modus ponendi est iste quod cum partes sint priores generatione et totum sit posterius generatione licet prius intentione prius generatione executione vnite sunt partes et assumpte sed totum prius intentione vel per alia verba prius prioritate originis partes sunt assumptesed totum prius prioritate perfectionis.
¶ Nota circa istam responsionem quod pro eodem signo nature illa natura que sibi relicta personaretur in seipsa assumpta a verbo personetur in ipso quia non prius in seipsa quam in verbo et ipsa personaretur in seipsa primo pro illo proquo est natura completa nec esset ibi aliqua personatio prioribus instantibus partium. Uidetur quod natura tota et persona primo assumatur et immediate non mediante aliquo prius assumpto. hec de primo articulo.
¶ Quantum ad secundum articulum Uidetur mihi aliter respondendum scilicet quod tota natura primo et intentione et executione est assumpta a verbo et nihil prius est assumptum a verbo nec pars nec aliquid aliud.
¶ Ad hoc adducuntur rationes. Prima est ista. Illud est primo assumptibile tanquam immediatum fundamentum vnionis ad extrinsecum suppositum quod est per se primo suppositabile propriosupposito et fundamentum duplicis negations quam dicit suppositum proprium nature vnibilis. Hoc patet quia per vnionem suppositatur in extrinseco supposito. Sed hoc est natura tota substantialis. Hec et singularis conpleta secundum genus speciem et indiuiduum vt patet ergo etc.
¶ Secunda ratio licet in agente imperfecto respectu im perfecte actionis non concurrant simul prioritas generationis et perfectionis tamen videtur quod respectu agentis perfectissim et in actione perfecta concurrant. Sed deus est agens per fectissimum et actio quae est assumptio perfecta est non potens conuenire alicui agenti creato vel imperfecto sicut dictum est supra ergo concurrunt ibi simul prius intentione vel perfectione et prius origine vel executione. Cum igitur totum secundum alios assumatur prius perfectione videtur quod etiam prius origine.
¶ Tertia ratio est. Si partes prius assumuntur quam vt modificate vel vnitate secundum alios sequitur quod plures sunt assumptiones et vniones vel incarnationes. Hoc autem est falsum. ergo etc. Falsitas autem consequentis patet quia verbum non est nisi semel vnitum in prima incarnatione. Probatur consequentia: quia partes sunt plures nec habent per se aliquam vnitatem in illo priori antequam sint vnite. Cum igitur partes quae sunt fundamenta vnionis multiplicentur ore vniones multiplicari. quare etc.
¶ Quarta ratio quia si partes primo assumuntur tunc orm quod secundum comicationem ydiomatum prius denominent verbum quam tota natura et sic prius debet dici verbum incorporatum velanimatum quam humanatum vel homo. Hoc autem non est verum qua re etc. taex secundum praemissas rationes quod naDico igitue tura humana hec et singularis actu existens extra intellectum fuit a verbo assunt pta immediate tanquam immediatum et proximum fundamentum vnionis illius bene dicte ad verbum.
¶ Secundo dico quod non video ibi necessarium ponere nisi vnicam vnionem qua et natura tota primo et partes consuenter sunt assumpte et tunc ortet dicere quod noua vnione pars quaelibfuerit vnita verbo in illo triduo quando non fuit illa vniead totam naturam vel totius nature primo. Nec est magnum inconueniens vt videtur. Alioquin ore dicere quod cum vnione totius fuerunt proprie vniones partium distim cte ac illa que remanserunt illa cessante in triduoIta quod non fuerit in triduo illo facta aliqua vnio noua partium ad ipsum verbum quod et licet posset dici non tamen videtur necessarium sed pro tpare vite christi videtur sufficere illa vnica vnio totius ad verbum et ille viderentur frustra et pro tpare mortis vel instanti satis congruenter ille possint de nouo et corrumpi de interatoredeunte prima vnione in actu resurrectionis nihil tamen de hoc affirmo.
¶ Tertio dico quod verbum aliquo modo assumpsit naturam mediantibus partibus vt causis nature in essendo non vt prius assumptis sic etiam aliquo modo vnam partem mediante alia quia corpus mediante anima quia animam assumpsit principalius vt in principaliorem partem et causam totius nature et actum corporis et ita partes non mediauerunt ad assumptionem nature vt medium quo quia non tanquam primo vnite sed tanquam esse totius quibus ipsum totum vnitum constituebatur in esse anima tamen principalius et formalius et corpore minprincipaliter et ideo anima prius et sic aliquo modo corpus mediante anima et sic possunt saluari dicta sanctorum et magistri in litera. Hec de secundo articulo.
¶ Quantum ad tertium articulum Soluo motiua aliorum et dico ad primam rationem quod non oportet deum influere prius ista influstia speciali ad vnionem cum supposito verbi ipsis patibus vt in se et absolute quam vt vnite sunt in toto vel quam toti: quia ista influentia non est ad esse simpliciter sicut est illapsus generalis sed ad esse ypostaticum vel substentatum vel suppositatum. Tota autem natura primo est suppositabilis sicut dictum est supra. Dices ergo partes non potuerunt primo assumi quia impossibile est quod sint primo suppositabiles. Dico quod si cut non fuerunt primo assumpte ita nec potuerunt assumi illa vnione qua pono verbum fuisse incarnatum et totam naturam vniri nec aliquna eiusdem rationis licet aliquibus aliis vnionibus sibi propriis et alterius rationis primo potuissent assumi sicut fuerunt assumpte postea in triduo mortis Christi.
¶ Ad secundum dico quod licet posset ibi assignari equiuocatio de primo Tamen quod illa vnio nec aliqua eiusdem rationis potest conuenire alicui nisi ratione totius nature. Unde nec partibus conueniebat nisi quia partes talis nature nec talis fuit vnio partium in triduo sed alterius rationis.
¶ Ad tertium quod fuit secundum in arguendo. Dico quod sicut patuit in corpore questionis non oportet quod respectu agentis primi et perfecti teneat ille ordo in proposito saltem sicut dictum est supra: sed potest esse quod simul concurrant ordo generationis et perfectionis.
¶ Ad quartum dico quod tota natura fuit a verbo assumpta primo et non fuit derelicta pro tanto / vel quia remansit in suis partibus assumpta in triduo non in se nec eadem vnione qua prius vel quia non remansit et ideo non fuit relicta. Manens enim assumptum dicitur relictum. Non autem relictum dicitur si non manet sed corrumpitur. Unde et sic non potest sal uari dictum Damasceni quod verbum nunquam relinquit quod assumpsit.
¶ Ad auctoritatem Damasceni et Augustini de cognitione christiana sexto capiti lo. Dico quod possunt retorqueri contra eos. Nam dicunt quod illud quod est imperfectius prius origine vel generatione assumitur et per consequens corpus prius quam anima: et sic non corpus mediante anima quod est contra auctoritates. Soluo igitur quod partes mediante toto assumuntur et econuerso sed diuersimode. Nam partes mediante toto vt primo assumpto sed totum mediantibus partibus vt in qui bus existitit et causatur totum tanquam priuatio actuali et potentiali vt dictum est supra et anima principalius quam corpus.
¶ Ad primum principale Dico quod licet partes sint priores toto generatione non tanen oportet quod vnione vel assumptione ita quod prius vniam tur vel assumantur sicut etiam non oportet quod prius conuenit eis passio totius quam toti sicut etiam non dicuntur priores generatione quia primo generentur sed totum compositum septimo metaphi. sed quia imperfectiores in entitate et cause partiales et ita non oportet quod primo assumantur sicut nec primo agant vel quod primo operentur.
¶ Ad secundum dico quod licet assumpto toto assumantur par tes eadem assumptione quae est primo totius et non econuerso quia assumptis partibus suis propriis assumptionibus vel vnionibus sicut fuit in triduo assumatur totum non tamen oportet quod partes prius assumantur ratione talis comsequentie. Non enim oportet quod omne prius secundum talem consequentiam sit prius secundum vnionem vel naturam sicut quia sequitur Ignis ergo calidum non tamen econuerso calidum ergo ignis et tamen non oportet quod calor sit prior igne sed ignis prior est suo calore: licet sequatur ignis est ergo calor est non tamen econuerso sic in proposito.
¶ Ad tertium dico quod maior non est vera nisi eadem assumptione vel vnione maneant assumpta qua prius modo partes licet maneret assumpte in triduo non assumpto non tamen eadem assumptione qua totum et ipse prius cum toto sed nouis vel aliis assumptionibus vel vnionibus sicut tactum est supra et probabiliter potest dici et sic de isto.
On this page