Table of Contents
Commentarius in libros Sententiarum
Liber 1
Praefatio
Prologus
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 31
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 35
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Distinctio 41
Distinctio 42
Distinctio 43
Distinctio 44
Distinctio 45
Distinctio 46
Distinctio 47
Distinctio 48
Liber 2
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Distinctiones 4-5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctiones 21-22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctiones 26-28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctiones 31-32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 35
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctiones 40-41
Distinctio 42
Distinctiones 43-44
Liber 3
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctiones 28-30
Distinctio 31
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 35
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Liber 4
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Distinctio 4
Distinctiones 5-6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctiones 18-19
Distinctiones 20-21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27-29
Distinctio 30
Distinctiones 31-32
Distinctiones 33
Distinctiones 34-36
Distinctiones 37-39
Distinctiones 40-42
Distinctiones 43
Distinctiones 44
Distinctiones 45
Distinctiones 46
Distinctiones 47
Distinctiones 48
Distinctiones 49
Distinctiones 50
Quaestio 1
CIrca distinctionem Decimanmsextam quero vnum / vtrum facta fuerit visibilis missio spiritus sancti.
¶ Quod non videtur primo sic. Si fuisset fasicta: hoc non fuisset nisi in aliquo effectu sensibili ipsum representantem. Sed quilibet effecti repraesentet ipsum secundum rationem vestigii / sicut et alias personas / ergo vel non fuit necesse ipsum manifestari in aliquo alio effectu: vel si propter manifestationem dicitur missus: ad quamlibet creaturam sensibilem est nissus.
¶ Secundo sic. Sacramentum est signum gratie qui est effectus spiritus sanctus sibi appropriatus Si ergo spiritus sanctus mittitur in signo sensibili videtur quod maxime hoc fiat in sacramento quolibet / sed hoc est falsum. ergo etc.
¶ Tertio sic. Si spiritur sanctus fuit missus aliquando visibiliter videtur quod fuerit nissus patribus veteris testamenti secundum illud Danielis quod dicitur de filio. Aspiciebam in visunoctis et ecce filius hominis veuiebat / et accipitur ibifilius hominis pro filio dei. Et secundum illud Genes. de duobus angelis qui venerunt et fuerunt inissi. Sodomiam ad Loth: quibus representabantur secundum Augustinum filius et spiritus sanctus: sed hoc est falsum secundum Augustinum / quia nunquam fuit missus visibilis patribus veteris testamenti. ergo etc.
¶ Tertio quibus personis missus est et per consequens vtrum patribus veteris testa menti: vel solum in tempore gratie.
¶ Quantum ad primum dico quod est quedam missio visibilis vel sensibilis ( quia hic accipitur visibile pro sensibili propter excellentiam sensus visus super alios ) Et est quedam missio inuisibilis siue insensibilis.
¶ Prima dicitur quando fit in effectu vel signo sensibili ex aliqua sui proprie tate vel conditione representante proprium modu originis persone misse.
¶ Secundo dicitur quando fit missio in aliquo effectu inuisibili vel insensibili seu spirituali representante etiam proprium modum originis persone misse. Primo modo spiritus sanctus dicitur fuisse missus in signo columbe: Secundo modo dicitur mitti in dono caritatis. Hec de primo. quod spiritus sanctus fuit
¶ De secundo dico aliquando missus sensibilis vel visibilis sicut patet in multis locis exscriptura noui testamenti et ex auctoritatibus sanctorum nec est necessarium hoc probare. Et dico quod sicut potest esse missio inuisibilis sine visibili: et ita visibilis sine inuisibili noua saltem / sicut patuit de christo ¶Sed in quibus signis. Dico quod in signo columbein baptismo christi. Ioannis primo. Mathei tertio. In linguis igneis. Actuum secundo in penthecoste. Tertio in signo nubis super christum in transfiguratione Mathei quinto. Et in specie flatus apostolis quam do christus insufflauit eis et dixit Accipite spiritum san ctum. Ioannis vigesimosexto. et vigesimo. etc. istorum modorum sumitur
¶ Congruentia abvno sic. Gratia enim dei que appropriatur ( sicut effectus sanctificationis spiritui sancto multipliciter diffunditur in nobis et ad multa. Uno modo per regenerationem sacramenta lem vel baptismalem / et hoc ad fecunditatem bonorum operum: ideo fuit missus in specie columbe super xpert quia columba est animal fecundum. Alio modo diffunditur in nobis gratia ad extinctionem carnalis libidinis: quia sumus toti inflati vt habeamus diuinum vmbraculum et refrigerium: et propter hoc in specie nubis Tertio modo ad expulsionem peccatorum sicut in sacramento penitentie per quod quasi exsufflando tolluntur peccata omnia actualia: et propter hoc in specie flat datus est apostolis quando dictum est eis Accipitespiritum sanctum quorum remiseritis peccata. etc. Quarto modo ad effectum feruide et viuide praedica tionis per quam maxime diffunditur gratia: et propte hoc fuit missus in linguis igneis. Fuit ergo missus spiritus sanctus bis ad christum et bis ad apostolos praedictis quatuor signis: sed non assumpsit signa illa invnitatem suppositi sicut filius naturam humanam in qua missus est sensibiliter. Et ideo numquam dicitur minor patre: sicut filius dicitur minor ratione assumpte nature secundum Magistrum et Augustinum secundo trinitatis capitulo sexto vide de hoc. Et hec de secundo articulo
¶ Quantum ad tertium qui pus personis debuit mitti et fuerit missus. Dico quod patribus veteris testamenti non fuit missus visibiliter nec debuit mitti in toto tempore illo ante tem pus gratie licet fuerit eis missus inuisibiliter. Secundo est: quia ista missio significat redundantiam gratie in illis ad quos fit: tempore enim legis antique non fuit tempus plenitudinis gratie. Missio autem inuisibilis non fit ad redundantiam.
¶ Secundo dico quod fuit missus christo et apostolis sicut dictum est supra: Christo quidem ad significandum in christoplenitudinem gratie. Apostolis ad conferendum eis copiam gratie et confirmandos ipsos in gratia. Et bene Christo tanquam capiti fuit missus: et similiter apostolis tanquam prelatis / per quos erat gratia sancti spiritus diffuudenda in personas inferiores per ministerium ipsorum.
¶ Sed fuit ne missus Marie virgini et mulieribus perseuerantibus in oraton ne cum apostolis sicut dicitur Actuum primo. Dicunt aliqui quod non quia fuit prelata nec alie similiter nec habebant diffundere gratiam ex officio sicut apostoli. Alii dicunt probabiliter ( licet ex textu scripture Actuum secundo non possit hoc haberi ) quod primo Marie virgini fuit missus: licet enim non fuerit prelata in ecclesia ad administranda sacramenta / tamen fuit doctrix et magistra ipsorum apostolorum in veritate et fide de filio suo. Et alie mulieres inueniuntur publice predicasse sicut Magdalena nec fuit inconueniens propter paucitatem predicantium in fauorem fidei: licet non inueniatur Maria publice predicasse. Unde dicunt quod Marie et aliis mulieribus sanctis et discipulis qui habuerunt donum linguarum fuerit missus spiritussanctus. Hoc probant auctoritate Hieronymi in primo prologo super omnes diuine historie libros vbidicit sic. Ioel filius fatuel post euersionem priorum populi describit effusum spiritum sanctum super senuos dei et ancillam / et super cunctum populum credentem christo in cenaculo svon. Dicunt tamen quod missio illa non fuit facta Marie ad causandum gratiam vel significandum que tunc causaretur in ipsa. quia aconceptione filii fuit repleta gratia: et habuit tantam gratiam quantam capere potuit anima eius vel quantam disposuerat ei deus dare: quod magis puto quam primum. Hec de tertio articulo. Ad primum principale Diq co quod omnis creatura manifestat spiritum sanctum quantum ad esse nature sicut alias personas: sed non quantum ad effectum gratie representando specialem modum originis ipsius spiritus sancti / sicut effectus in quo mittitur visibiliter.
¶ Ad secundum dico quod in sacramentis adhibetur humanum ministe rium non autem in missione visibili. Preterea etiam dico quod sacramentum non significat gratiam sed ex institutione: non sic autem signum sensibilis missionis sed naturaliter representat modum originis persone
¶ Ad tertiam dico quod non fuit missus nec debuit mitti patribus veteris testamenti propter rationem productam: immo etiam nec Ioamni baptiste quia fuisminister non gratie / sed preparatorius ad gratiam: nec etiam filius debuit mitti visibiliter / licet bean apparuerit aliquando / sicut etiam et pater sicut dictum est supra. Et videntur resonare ille auctoritates vnde et dicendum videtur consequenter quanuis filius et spiritus sanctus legantur apparuisse sensibiliter nunquam tamen in veteri testamento fuerunt visibiliter missi: tamen videtur oppositum dicere. Augustinus. 20. de trinitate capitu lo duodecimo in fine loquens de duobus angelis mitsis ad Loth. Et potest ad hoc dici quod non fuit completa et perfecta sicut in nouo testamento quia nec fuit in signo appropriate representatiuo vtriusque distincte. Uel dicit quod licet illi angeli missi fuerint non tamen tempore representante per eos.
On this page