Quaestio 1

¶ Distinctionis Quinte Tertii/ Sententiarum. Questio Unica.

Circa distinctionem quintam quero vtrum natura diuina assumpserit naturam humanam in christo.

¶ Uidetur quod sic. Persona diuina et natura sunt idem. Sed personaassumpsit naturam: ergo et.

¶ Se cundo sic. Natura diuina et humana sunt vnite in Christo. Aut ergo natura diuina est assumens aut assumptaSed non est assumpta: vt patet: ergo etc.

¶ Tertio. Si cut persona est incarnata ita natura sicut concedit Magister in litera. Sed persona est incarnata per hoc quod assumpsit naturam humanam: ergo etc. Quod est commune toti trinita¬

¶ Contra ti non assumpsit naturam humanam quia tunc tota trinitas fuisset incarnata. Sed natura communis est toti trinitati: ergo etc

¶ In ista questione sic procedam.

¶ Primo inquiram an natura diuina alsumpsit naturam humanam.

¶ Secundo an persona diuina al sumpsit hominem vel personam humanam.

¶ Tertio an natura humana prius potuit personari quam assumi.

¶ Ultimo ad rationes.

¶ Quantum ad primum. HNo tandum quod assumere dicitur dupliciter. Uno modo effectiue. Alio modo terminatiue. Primo modo idem est quod causare vnionem nature assumpte. Secundo modo idem est quod illam vnionem terminare.

¶ Et sic secundum hoc dico primo quod eodem modo potest concedi vel negari quod natura assumpsit naturam sicut quod causat naturam vel causat aliquid seu efficit loquendo de assumere primo modo. Et dico de hoc quod nec creat nec assumit sicut dictum est in primo. Actio enim quelibet diuina non est nisi suppositi vt angentis. Et si in aliis aliqua actio possit esse alicuius singularis non suppositi ratio est que fuit ibidem assignata: quia verdum adiectiuum quod significatur in adiacentia ad suppositum non predicatur de aliquo in vltima abstractioe¬ abstracto cuiusmodi est essentia diuina vel natura vt sic accepta. vide in primo distin. 5. in 1 questione.

¶ Secundo tamen dico quod essentia vel natura est ratio assumendi isto modo: quia est illud quo persona diuina assue mit et assumere potest naturam creatam sicut est ratio qua creat aliquid vel efficit vt dictum est in primo et non distingo modo essentiam ab aliis essentialibus praecipue a voluntate. Essentia ergo vel natura non assumit isto modo Sed tres divine persone sicut tres persone divine creant et beatificant.

¶ Unde et ex hoc concludi potest vnum dictum aliquorum esse falsum qui dicunt quod essentia diuina beatificat sicut quod et quo. Hoc enim falsum est si intelligatur effectiue quicquid sit de hoc si intelligitur obiectiue loquendo de assumere secundo modo dico quod de facto natura diuina non assumpsit naturam humanam in christo. Nec sicut terminus primus quod nec sicut terminus formalis quo. Nec enim primo terminat vnionem nature assumpte nec est ratio terminandi ipsam.

¶ Quod non sit ratio terminandi probatum est supra in vna quastione. Sed quod non terminet sicut terminus quod potest proba ri primo: quia vnio nature assumpte est vt ad aliquid subsistens incommunicabile puta ad suppositum. Natura autem diuina non est aliquid inconicabile vt patet. Secundo quia si essentia esset primus terminus quod vt sic accepta cum ipsa sit communis tribus personis sequeretur quod tres persone consequenressent incarnate quod est falsum: quare etc Dico igitur quod illius vnionis ad verbum quae non est de facto non est nec esse potest terminus immediatus nec quod nec quo. Sed ipsum suppositum vel persona diuina quae est verbum est terminus quod et ipsa sua personalis proprietas est terminus quo. Sed vtrum sit possibilis aliqua vnio nature vnibilis quae possit primo et et immediate terminari et ad essentiam et mediante essen tia ad tres personas conequenter dictum est de hoc aliquid supra in illa quistione vtrum tres persone possint eandem naturam numero assumere.

¶ Ultimo dico quantum ad hoc quod essentia ipsa et natura in filio est vnita nature humane in christo: aliter tamen quam verbum vel persona diuina quia persona diuina primo et immediate sicut per se terminans vnionem nature. Essentia autem diuina quasi per ad cidens vel non primo pro tanto: quia eadem supposito cum persona verbi tanquam natura et subserntia eius. Ex quo patet: quod quia eadem est vnio persone et nature: persone tamen primo quia nature in aliis duabus personis a verbo non est vnita nature humane nec econuerso sicut nec alie persone sunt vnite. Hec de primo articulo quaestionis nisi quod concludi potest etiam quod sicut natura diuina dicitur vnita / ita dicitur vel dici potest incarnata et conceditur hoc a Magistro.

¶ Quantum ad secundum articulum certum est apud omnes quod persona diuina non assumpsit personam humanam.

¶ Primo quia sicut probatum est supra persona est inassumptibil et incomnicabilis contradictione repugnante.

¶ Secundo quia in christo esset duplex persona sicut duplex natura quod est falsum. Uoluerunt tamen aliqui dicere quod persona diuina assumpsit hominem linon personam. Hoc autem videtur probari: quia verbum assumpsit compositum ex anima rationali et humana carne vt patet. Sed hoc est homo secundum August. et secundum omnes: ergo etc.

¶ Se cundo quia verbum est ho sicut ho est verbum. Sed non secundum seipsum: ergo secundum assumptum: ergo ho est assumptus.

¶ Tertio quia aliquid dicitur esse ho propter vnionem homins corperis et animae sicut propter separationem istorum dicitur ho mortuus vel non homo. Et patuit in christo: quia in triduo dicebatur non homo vel mortuus propter separationem anime a cor pore. Non autem propter separationem amborum a verbo: quia manserunt vnita verbo: ergo cum verbum assumpserit ista vnita sequitur quod assumpsit hominem.

¶ Quartoconfirmatur per Augustinum qui sicut dicitur in litera frequenter dicit verbum assumpsisse hominem et loquitur frequenter de homine assumpto: quare etc. quod verbum non assumpsit hominem

¶ Sed dico homo enim dicit naturam suppositatam vel naturam in concretione ad suppositum. Et ideo sicut non assumpsit suppositum ita nec assumpsit hominem sed magis humanitatem et hanc humanitatem indiuiduam. Non tamen indiuiduum nature hunane prout indiuiduum coniter dicitur hic homo et suppositum nature. verum est tamen quod Magister distinguit in littera quod quando dicitur verbum assumpsit hominem. verum est si ho accipiatur pro natura Sed pro persona habente naturam non est verum.

¶ Ad primum aliorum dico quod compositum ex anima rationali et humana carne potest accipi vel pro natura ipsa composita vel pro habente naturam quod est homo. Accipiendo primo modo verum est quod verbum assumpsit compositum et isto modo composi tum non est homo sicut nec humanitas est ho secundo modo non assumpsit compositum.

¶ Adsecundum dico quod verbum est homo non secundum se sed secundum assumptum sed exhoc non sequitur quod assumptum sit homo: sed magis quod sit humanitas sicut etiam non oportet quod illud secundum quod formaliter corpus est album sit album sed albedo.

¶ Ad tertium dico quod verbum vel christus non fuit homo solum propter vnionem corporis et anime quia stante illa vnione potuit absolute non esse hoc mo: sed reliquisset naturam assumptam sicut potuit facere absolute loquendo. Sed cum hoc propter vnionem totius nature ad verbum: quia scilicet ipsum verbum sustentabat naturam in proprio supposito et tota natura innitebatur sibi et vniebatur modo superius enarrato. Ita quod humanitas sibi vnita diceba tur homo sicut suo modo subiectum dicitur tale accidente sibi vnito non autem accidente separato.

¶ Quam do dicis quod propter separationem istorum dictus est homo mortuus in triduo. Dico quod verum est et hoc bene sufficit: quia per talem separationem corrupta est natura humanitatis prius vnite secundum quam dicebatur homo verus. Pauciora enim sufficiunt ad destruendum quam ad construendum: et ideo non oportet quod sola vnione istorum Christus sit homo sicut propter separationem eorum est non homo vel mortuus.

¶ Tu dices Christus fuit vniuoce homo cum aliis: ergo sicut alii sunt homines solum propter vnionem partium ita et Christus. Dico quod Christus fuit vniuoce homo cum aliis quantum ad naturam: sed non quantum ad suppositum: et ideo sicut in aliis ad veritatem nature sufficit vnio partium. Ita et ad veritatem nature que fuit in Christo sufficiebat vnio ista. Sed quia verbum erat extrinsecum suppositum a natura: ideo oportebat ad hoc vt diceretur talis secundum illam quod ipsa sibivniretur et per talem vnionem vel ratione ipsius esset homo. Non sic autem in aliis hominibus que sunt intrinseca et propria supposita ad que vltra naturam sufficit illa duplex negatio suppositalis supradictam. Unde nec Christus est vniuoce homo cum aliis quantum ad suppositum.

¶ Ad quartum dico quod Augustinus accipit hominem pro natura.

¶ Quantum ad tertium articulum est vna opinio cuiusdam doctoris quod natura a verbo assumpta non potuit prius esse personata in sepsa quam assumpta ita quod deus posset assumere aliquam naturam prius in seipsa vel in proprio supposito personatam.

¶ Ad hoc adducuntur rationes.

¶ Prima est quia natura. prius suppositata vel personata assumi non potest nisi per corruptionem prioris suppositi. Alioquin posset simul suppositari in proprio supposito et in extrinseco quod est falsum. Sed corrupto supposito cor rumpitur natura necessario: quia destructis primis im possibile est aliquid aliorum remanere: ergo etc.

¶ Secunda ratio: quia si natura prius suppositata posset assumi: videtur quod pari ratione sua suppositalitas posset assumi: quia est conditio realis preexistens in natura et sibi consubstantialis. Sed hoc est falsum: ergo etc.

¶ Dicit igitur iste quod oportuit necessario quod natura assumpta a verbo nunquam fuerit in proprio supposito personata. Alioquin nunquam potuisset assumi. est de hoc quae satis est mi¬

¶ Alia opinio rabilis quod natura prius personata in proprio supposito potuit et potest assumi a diuino supposito manente propria personalitate sic quod natura solum esset assumpta et non personalitas propria ita quod diuinum suppositum potest assumere naturam existentem et manentem in proprio supposito non assumendo super positum.

¶ Hoc declarant primo: quia nulla est contradi ctio quod assumatur natura et non suppositum: quia non sunt idem omnino sicut dictum est supra. Distinguntur enim si cut positiuum et negatiuum: quia positiuum potest fundare respectum vnionis: et per consequens assumi dato quod priuatiuum non possit.

¶ Secundo quia videmus quod aliqua actio realis potest terminari ad naturam vel etiam circa naturam non tamen circa singulare vel suppositum vel econuersoPatet in diuinis: quia suppositum generat et generatur non autem natura et in creaturis actus diffiniendi vel intelligendi potest terminari ad naturam vel quidditatem dato quod non ad suppositum: ergo iliter in proposito assumptiopoterat esse nature dato quod non suppositi.

¶ Sed ille opiniones ambevidentur michi false.

¶ Dico enim contra primam quod natura prius suppositata vel personata in proprio supposito potest vel potuit assumi a diuino supposito non manente sua sappositalitate propria sicut nec modo. Tum quia nullam implicat contradictionem quod in tali natura fundetur respectus vnionis cedente propria suppositalitate quia contingenter stat sub propria suppositalitate Tum quia sicut nature non repugnat priuari propria suppositalitate et inniti alteri pro primo instanti ita nec pro aliquo vt videtur quia non est ad hoc magis determinata in alio instanti quam in primo nec econuerso. Tum quia si repugnaret sibi pro alio instanti etiam repugnaret sibi pro primo: et sic numquam posset assumi: quaere etc. secundam opinionem dico quod impossi¬

¶ Contra bile est et contradictio manifesta quod assumatur natura existens in proprio supposito: quia proprium suppositum nature dicit in natura vltra ipsam naturam negationem actualis dependentie ad extrinse cum suppositum et ipsa vnio vel assumptio ex parte nature assumpte dicit actualem dependentiam vel innitentiam ad extrinsecum suppositum et ideo hoc ponere non est nisi ponere contradictoria simul.

¶ Secundo dico quod si natura existens in proprio supposito et manente pro prio supposito assumeretur quod ipsum suppositum per consequens assumeretur. Probatio. Assumpta natura assumitur quae libet proprietas formalis in ipsa eo modo quo est in ipsa sicut patet de accidente et pari ratione de negatiuis proprietatibus. Unde et si assumeretur oculus cetus assumeretur consequenter cecitas: ergo cum ratio proprisuppositi dicat negationem realem vel priuationem in nataassumpta natura assumitur necessario tal negatio si maneat in ipsa. Dico igitur quod illa positio est falsa: et ideo

¶ Quantum ad istum articulum dico quod absolute loquendo persona diuina potest et potuit assumere naturam prius personatam in proprio supposito: non tamen manente propria personalitate sed cessante adue niente vnione sibi opposita ad extrinsecausa personalitatem licet de facto non fuerit ita quia natura humana nunquam fuit suppositata propria personalitate propter rationes supradictas in quadam questione illa scilicet vtrum organimatio et formatio corporis christi precesserit incarnationem verbi. prime opinionis dico quod si ar¬

¶ Ad primum gumentum est bonum probat quod nunquam possit assumi natura: quia oportet ita bene priuari naturam propria suppositalitate in primo instanti quando assumitur sicut si postea in alio instanti assumeretur.

¶ Cum ergo natura et suppositum sint idem sicut tu dicis ita oportet naturam non existere quando accipitur in primo instanti sicut si alias assumeretur quia ita bean oportet suum proprium suppositum non esse et ita non potest assumiquia non est. Preterea etiam si supposito proprio corrupto vel suppositalitate amota oportet corrumpi naturam sequitur pari ratione quod propria suppositalitate restituta producatur de nouo vel reparetur natura. Sed hoc est falsum: quia secundum omnes doctores verbum posset relinquere naturam assumptam non causando aliquid reale positiuum: sed tantum non causando priorem vnionem.

¶ Dico igitur ad argumentum quod oporteret naturam il lam amittere propriam suppositalitatem et non propter hoc corrumperetur natura sicut nec modo corrupta est sed manet actu existens in christo: licet careat propria suppositalitate. Uuando dicis quod corruptis primis substantiis impossibile est aliquid aliorum remanere. Dico quod secundum Aristotelem natura creata non potest manere in esse sine propria suppositalite vel supposito proprio et ideo negaret possibilitatem incarnationis. Sed nos qui ponimus quod natura habet esse contingenter et separabiliter sub proprio supposito vel propria suppositalitate debemus dicere quod non oportet naturam corrumpi si amittat vel destruatur proprium suppositum: quia potesstare et manere in alio supposito. Uel dicendum quod Aristoteles intelligit de primis substantiis quae sunt indiuidua vel singularia subne. Uerum est enim quod destructa singularitate nature destruetur natura. Natura enim in qualbus est essentialiter eadem cum suo singulari vel cum illo per quod est singularis. Non sic autem est de suppositalitate sicut dictum est supra.

¶ Ad 3m dico quod non oportet si natura tal potest assumi quod sua suppositalitas propria maneat cum assumptione propter contradictionem repugnantem quia propia suppositalitas dicit in natra negationem illius vnionis quam dicit assumptio ex parte nature assumpte: ideo etc.

¶ Dices quod immo suppositum videtur esse assumptibile: quia ita est curabile sicut et natura et in potentia obedientiali respectu dei sicut et natura: ergo etc. Dico quod suppositum quantum ad illud quod dicit sibi proprium super naturam non est curabile: nec in potentia obedientiali: quia non dicit nisi negationem cuii. ien trum conuenit: ideo etc. secunde opinionis dico quod in¬

¶ Ad primum plicat contradictionem planam quod natura manens in proprio supposito assumatur sicut dictum est supra: et per consequens implicat contradictionem quod manens in proprio supposito assumatur et non assumatur proprium suppositum. Similiter etiam patet hoc quia contradictionem implicat quod conueniat alicui proprietas aliqua vel negatiua et non conueniat illi cui primum comuenit sicut impossibile est et implicat contradictionem quod assumatur substantia et non assumatur accidens eius manens in ipsa et inherens sibi stante tali assumptione sicut quod assumatur oculus et non assumatur cecitas eius simaneat cecitas in ipso stante illa assumptione. Sid in proposito de natura assumpta et propria eius suppositalitate manente secundum eos.

¶ Ad aliud dico quod assumi vel assumptio non est aliquid pertinens ad differentiam inter naturam et suam suppositalitatem si ponatur manere stante illa assumptione sicut probatum est supra. Sed generare vel generari est aliquid pertinens ad differentiam inter essentiam diuinam et suppositum et differri etiam inter naturam et indiuiduum: ideo non est simile.

¶ Ad primum principale dico quod natura et persona non sunt totaliter idem sicut dixi imprimo. Sed persona addit super naturam relationem ditinctam ex natura rei ab essentia vel natura: quaere etc.

¶ Ad secundum dico quod natura potest dici vnita nec propter hoc oportet quod sit assumens sed sufficit quod sit aliquid assumentis cuiusmodi est natura diuina aliquid diuini suppositi.

¶ Ad tertium dico quod natura potest concedi vnita vel incarnata sed non sicut persona assumens sicut probatum est supra: sed magis sicut aliquid persone assumentis: ideo etc.