Quaestio 1

¶ Distinctionum. xx. et. xxi. Questio Secunda.

SEcundo quero: vtrum confessor in quocsique casu trneatur celare peccatum ibi in confessione detectum:

¶ Uidetur quod non. Primo sic. quod est propter charitatem institutum: no debet contra charitatem militare secundum Bermen. de precepto et dispensatione sed si in nullo casu sacerdos posset reuelare confessio nem hoc militaret contra charitarem: et respectu boni communis: et respectu boni proprii: et respectuproximi in aliquibus casibus: puta si sciuerit per confessionem aliquem esse hereticum et fidelium subuersorem vel patrie proditorem vel incensurum vrbem. que sunt contra bonum commune: quod est preponderandum: quam bonum particulare istius: cuius confessio celatur. Similiter contra bonum proprium. si enim aliqui condixerint adinuicem interficere sacerdotem eis socium in via: et altercompunctus confiteatur sacerdoti: aliis non penitentibus: si non reuelet confessionem istius saltem facto diuertendi: est contra bonum proprium corporale. quia eundo cum eis sicut prius exponit se morti et periculo occisionis. Similiter etiam posset esse in detrimentum boni proprii spiritualis et contra charitatem in hoc. nam si absolauat aliquem defacto: quem non possit absoluere et perso na illa sit notabilis: sic quod ad integram confessionem sacerdotis de ista negligentia requiratur expressio pecti et persone consequenter. vt si sit papa vel huiusmodi videtur: quod nisi possit reuelare confessionem in hoc casu saltem: sacerdos non poterit confiteri de tali negligentia. hoc autem non est conueniens. Similiter quantum ad bonum proximi contra charitatem militarem: vtpote si abbas vel praelatus ciant per confessionem subditum suum in aliquo loco periclitari: vel per fenestram exire: si non possit reuelare con¬ fessionem ipsius saltem facto reuocando eum de tali loco: vel predictam fenestram obstruendo: cedit ista confessio in preiudicium confitentis. quia prelatus non potest prouidere saluti subditi sui. ergo etc.

¶ Secundo sic. quilibet potest renunciare iuri suo. sed iuris ipsius confitentis est: quod sacerdos teneatur celare confessionem. quia in fauorem confitentium est hoc. igitur confitens potest renunciare iurisuo. et in hoc casu de licentia confitentis potest reuelare. Et confirmatur: quia aliquando videtur hoc fieri pro consilio requirendo super aliquibus casibus confessis.

¶ Tet tio sic. extra de sententia excommunicationis. Cum non ab homine dicitur: quod si aliquis nouerit solus et priuatim aliquem esse exconicatum: debet abstinere a communione eius priuatim. ergo similiter si nouerit per confessionem. Et consimiliter videtur: quod liceat confusionem inferre et confessionem reuelare. ergo illud liceat: videtur quod istud de penitentia distinctione. vi. Et

¶ Contra est in littera: Sacerdos autem omnia caueat: ne de his quae ei confitentur pctam eorum alicui recitet. Et sequitur. Nam si hoc fecerit: deponatur: et omnibus diebus vite sue ignominiosus pergat. Item extra de penitentiis et remissionibus: omnis vtriusque sexus sicut dicetur infra

¶ In ista questione sic procedam.

¶ Primo inquiram. vtrum sacerdos teneatur celare confessionem seu pctantum sibi in confessione detectum / de iure nature: et consimiliter pari ratione de omni alio secreto sibi sub forma secreti commisso et recepto: et hoc vel expresse vel interpretatiue: quando apparet rationnabiliter quod committens vult commissum haberi sub se creto et est materia secteti.

¶ Secundo inquiram. vtrum sit de lege positiua diuina vel de iure diuino positiuo.

¶ Tertio vtrum sit de iure ecclesiastico.

¶ Ultimo ad rationes. articulum di¬

¶ Quantum ad primum citonus doctor: quod celare pctantum in confessione detectum vel celare confessionem est de iure nature tanquam conclusio deducibilis ex principio vel principiis iuris naturalis.

¶ Ad hoc adducit talem rationem. Naturaliter notum est et de iure naturali est: quod nullus debet mentiri in quo cumque casu. sed reuelans confessionem mentiretur dicendo se nosse vel scire illud vel ostendendo se nosse. et consequens vel narrando illud quod audiuit in confessione. probatur quia sic narrando ostenderet se nosse in propria periona et tanquam homo. sed ipse non nouit vt ho in persona propria: sed vt deus: vel vt minister dei. ergo etc. Unde vere posset negare se audiuisse vel scire aliquid de hoc loquens inpersona propria: licet audierit in persona dei vt minister eius. sicut angelus licet verum diceret loquens in persona dei: ego sum dominus deus tuus. et vere hoc affirmaret: loquens tamen in persona propria potuisset istud negare et dicere: ego non sum dominus tuus istam rationem licet conclusio

¶ Contra sit vera arguitur multipliciter Primo sic eiusdem et vt eiusdem in persona est cegnoscere de causa et paccato confitentis: et sententiare vel iudicare de ipsa. quia ad hoc cognoscit: vt sententiet: vel iudicet sed sacerdos in personapropria vt ho non vt deus absoluit: et sententiat depeccato confitentis. probatio. quia ministerialiter absoluit et non principaliter sicut deus. Alioquinnon diceret dominus per suam misericordiam te absoluat etc. sed diceret: ego te absoluo principaliter et gratiam infundo. sicut dicit angelus loquens in persona dei: ego eduxi te de terra egypti.

¶ Et confirmatur. quia non magis absoluit iste vel cognoscit de causam penitentis in persona dei quam conficiat corpus christi immo magis videtur de consecratione corporis christi quod fieret in persona dei. quia sacerdos in conficiendo repetit verba christi: et vt dicta in persona christi. non sic in proposito sed non obstante hoc sacerdos conficit vt minister et in persoma propria. et potest postea dicere seipsum confecisse corpus christi et in persona propria. ergo similiter in proposito.

¶ Tertio sic. nam secundum eundem doctorem et secundum veritatem licet dicere confessori se audiuisse inconfessione aliquod pctantum et aliquem casum loquendo in generali non applicando ad personam et eo modo quo non possit aliquis de peccato notari. hoc patet per consuetudinem. Narrantur enim talia in predicationibus ad edificationem et in consultationibus ad certificationem: sicut patet extra de penitentiis et remissio nibus officii: vbi Innocentius tertius respondet cui dam cardinali legato super casum quem sibi scripserat: et audierat in confessione. Nec papa redargui ipsum de reuelatione illa in vniuersali per scripturam. Sed hoc non esset licitum: si illa ratio esset bo na. quia talis sic dicens vel scribens mentiretur. quia non nouit in persona propria: nec in particulari: nec in vniuersali per consequens sed in persona dei. et ita men tiretur dicendo se audiuisse in confessione talem casum. hoc autem est falsum. ergo etc.

¶ Quarto sic. quia illa ratio non excludit reuelationem confessionis. datoenim quod sacerdos audiat non in persona propria sed dei: sicut dicit iste: adhuc poterit dicere non mentien do: ego audiui vt in persona dei: et vt minister dei tale peccatum et talis persone in confessione. et sic non mentietur: sicut nec mentiretur dicendo ego audiui in persona propria: si in propria persona audiuisset. sicut angelus etiam non fuisset mentitus: si postquam dixerat moysi: ego sum dominus deus tuus in per sona dei dixisset postea alicui / narrando ego dixi moysi tale verbum: puta ego sum dominus deus tuus loquendo in persona dei: et narro tibi istud in persona propria. igitur sine mendacio ita posset comfessio reuelari sicut si audiuisset in persona propria Et ideo dico quod illa ratio nihil valet. Nec celare con fessionem est de iure nature: quia mentiri sit contra legem nature et reuelans mentiretur.

¶ Dico igi tur ad rationem quod aliud est loqui vel audire vel aliquid facere in persona dei seu alicuius: et facere vel audire vel loqui vt minister illius. Nam tunc dicitur aliquid facere quis in persona alterius: quando pretendit personam eius: et facit sicut ipsemet faceret. sicut patet in istis simiationibus iocosis: quam do quis simiat alium iocose: vtputa balbutiendo si cut ille vel se habendo consimiliter ad illum in tal vel tali actu vel dicendo aliquid proprie ac si ille diceret. vnde et quancito ille deficit a faciendo: sicut ille faceret: vel dicendo sicut ille diceret: dicitur quod mentitur quanuis tunc loquatur vel faciat more suo proprio. sed vt minister agit aliquid: quando autctoritate illius licet in persona propria et vt minister facit. Et sic in proposito dico quod sacerdos non in per sona dei cum non dicat sicut si diceret deus in absoluendo: sed in persona propria vt minister audiet absoluit auctoritate tamen dei: cuius minister est. Et dato quod non in persona propria: sed in per sona dei: adhuc ratio nihil valet: sicut dictum est supra

¶ Adducuntur igitur alie rationes ad istam conclusionem. Prima est ista. vnusquisque secundum legen nature que de charitate fraterna exprimitur: tenetur aliis facere quod sibi vellet rationabiliter ab alio fieri. et per consequens non debet facere quod non vellet rationabiliter: nec deberet velle sibi fieri. Patet per Matheum. sed quilibet secundum rationem rectam deberet velle suam famam ab alio seruari: et non diffamari. patet. quia in ecclesiastico dicitur curam habe de bono nomine. hoc enim tibi magis permenebit quam mille thasauri. Et in prouerbiis dicitur quod melius est nomen bonum quam diuitie multe. Et patet. quia secundum rationem rectam vnusquisque debet velle sibi in alio seruari secundum quod viuit vita ciuili et aptus ad actus legitimos ciuilitatis. hoc autem est famaet nomen bonum. qua fama amissa non est aptus: nec est in statu illese dignitatis: vt patet. sed si sacerdos reuelaret confessionem seu crimen in confessione detectum: sic quod posset ad notitiam persone deueniri: diffamaret confitentem: vel posset diffamare. quia qua ratione reuelaret: vel posset reuelare isti et aliis: et ita publicare crimen. quare etc

¶ Secunda ratio quilibet de lege nature tenetur seruare fidelitatem proximo: quam vellet rationabiliter seu deberet velle sibi seruari. Sed committens secretum alteri maxime deberet velle illud seruari. igitur alter cui committitur: tenetur illud seruare secretum confessionis et huiusmodi. ergo etc. Hec ratio tangitur Prouerbiorum. x. qui ambulat fraudulenter: reuelat archana. qui autem fidelis est celat amici commissum

¶ Tertia ratio. quilibet ex lege nature tenetur seruare promissum licitum. sed sacerdos recipiens secretum confessionis et si non explicite: tamen implicite promittit se illud seruaturum. quia sine tali promisso saltem subintellecto non est probabile quod committeretur sibi. ergo tenetur illud seruare de iure nature.

¶ Quarta ratio sumitur ex bono communitatis et vnitate corporis ecclesie. de iure nature tenetur quis non impedire vnitatem communitatis bone: nec impedire influentiam superiorum in inferiores: nec recursum in feriorum ad superiores: sicut patet. quia illa sunt deiure nature que ponuntur impedire sicut videmus suo modo in vno corpore naturali. Sed sacerdos reuelando confessionem: tolleret vnitatem et bonum communencorporis ecclesie propter quod est secretum confessionis tolleret enim influentiam superiorum: puta sacerdotum in inferiores: et recursum inferiorum ad superiores: puta peccatorum ad sacerdotes. quia quantum esset ex facto suo: nunquam aliquis peccator in sacerdote confideret: nec per consequens ad ipsum pro pcto recurreret. ergo etc.

¶ Iste rationes possunt aptari ad proban dum etiam quod secretum quodlibet commissum vel expresse: vel ex modo committendi: quo patet committentem illud velle tradere sub secreto: debet celari. Et licet sint proba biles rationes: forte tamen in aliquibus sunt calumniabiles: et viderentur alicui non concludere in casu quolibet vniuersaliter licet in aliquibus calibus particulariter. Non curo modo: adducat alias qui habet meliores. Hec de primo articulo questionis.

¶ Quantum ad secundum articulum videtur posse reduci positio vnius doctoris in quarto suo secundum Tho. quod celare confessionem est de iure positiuo diuino. nam secundum eum ibidem in presenti distinctione. xxi. in sacramentis ea que exterius geruntur: sunt horum signa quae interius contingunt. Et ideo confessio exterior qua quis sacerdoti exterius se subii cit: est signum interioris qua quis deo se subicit. deus autem pectantum illius per penitentiam tegit. vnde et hoc orsignari in sactro penitentie. et ideo de necessitate sacramenti est quod quis confessionem celet. et tanquam violator sacramenti peccat: qui confessionem reuelat.

¶ Ex his videtur posse concludi quod sicut institutio sacramenti est de iure positiuo diuino: ita etiam celare confessio nem eoipso quod est de necessitate sacramentio istud nihil est. primo quia celare confessio¬

¶ Sed nem non est de necessitate sacramenti: litet sit de necessitate ministri. Quantumcunque enim reueletur confessio: tamen sacramentum prius habuit suam efficaciam absolutionis anime a pecto: quantum fuit ex se: et per consequens infuerunt omnia: que sunt de necessitate sacri.

¶ Secundo. quia si confessio pro tanto deberet celari: et esset de iure diuino positiuo propter hoc: cum nihil sit de necessitate sacramenti non existente sactero sed cessante et amplius non durante: tunc sequeretur: quod licet sacerdos / quandiu penitens confitetur et quandiu sacerdos absoluit: teneretur celare confessionem: non tamen postea cessante sacramento: et ita tunc ex iure diuino non tenere tur celare confessionem.

¶ Tertio quia dato quod aliquis hodie audiret penitentem: et differret absolutionem vsque cras proter aliqua pctam adhuc confitenda: et inte rim reuelaret omnia peccata confessa alteri: non propter hoc minus absolueret cras penitentem: nec minus haberet sacramentum efficaciam suam. ergo celatio non est de necessitate sacramenti. Alioquin enim sine tali celatione sactrum non haberet efficaciam. quare etc.

¶ Preterea si celatio est de necessitate sacramenti: aut sicut materia aut forma aut aliquid aliud. Et patet quod non sicut materia nec forma nec aliquid aliud. quia celatio non dicit nisi negationem quandam reuelandi vel publicandi. ergo etc. Dico tamen quod est de necessitate ministripro tanto. quia ad ipsam tenetur minister de necessitate precepti: et peccat mortaliter si reuelat. ergo alie rationes ad proban¬

¶ Adducuntiur dum quod celare confessionem sit de iure diuino positiuo. Primo sic. de iure diuino positiuo tenetur quis non dare occasionem alteri: ua reuocetur alege christi. Patet ista. sicut de iurepositiuo diuino est lex christi. sed lex christi positaest de confitendo peccatorem: sicut supra dictum est. ergo tenetur quis non retrahere pctonres a confitendo: vel non dare occasionem retrahendi se. sed reuelans confessionem dat talem occasionem. ergo etc.

¶ Secunda ratio. christus statuit iudicium penitentie vt efficax et vltimum de crimine confesso nisi aliunde procedat in publicum quam ex via confessionis. hoc patet ex ipsa institutione sacramenti penitentie Io. xx. accipite spiritum sanctum quorum remiseritis pctam remittuntur etc. igitur de iure diuino positiuo est: quod tale crimen non sic tra hatur ex via confessionis ad alium forum publicum imquo puniatur vel puniri possit: sed reuelans confessionem sic trahit ad alium forum: quantum est ex vi et ratione actus igitur facit contra ius diuinum positiuum. et per consequens celare est de iure positiuo diuino.

¶ Tertia ratiodans occasionem peccandi mortaliter in exequendo mandatum christi peccat contra ius diuinum positiuum de talimandato exequendo: sed mandatum christi de confitendo exequendum est a pctore. reuelans vero confessionem dat occasionem confitenti peccandi mortaliter. quia mendaciter se laudandi: vt sua confessio et per consequens laus sua reue¬ letur. ergo etc.

¶ Iste rationes etiam sunt probabiles. Et forte quantum ad aliquas earum necessario vniuersaliter non concludunt. Sed non curo modo eas amplius discutere. nam in talibus non possunt adduci multum meliores rationes. Hec de secundo arti. principali.

¶ Quantum ad tertium articulum constat quod celare confessionem vel peccatum confessum est de iure ecclesiastico: quod est positiuum. Hoc patet per illud decretum allegatum supra in principio questionis ad oppositum. Similiter hoc patet extra de penitentiis et remissionibus. "Omnis vtriusque sexus". vbi dicitur sic "caueat omnino ne verbo vel signo aut alio quouismodo sacerdos prodat peccatorem". Et sequitur pena. Si pctantum "sibi detectum presumpserit reuelare: non solum a sacerdotali officio decernimus deponendum: verum ad agendum strictissimam penitentiam in artissimum monasterium detrudendum". Et est ista penarotionabilior et melior quam illa que ponebatur in illo superiori decreto. Non enim expedit quod propter aliquod crimen fiat aliquis vagabundus: dum tamen possit aliquo modo congruo mora eius inter homines tolerari. quia vagabundus magis dimitteretur voluntati sue male quam reclusus. Et ita tam in se quam in aliis plus peccaret et noceret: quam arcte in custodia manciparetur.

¶ Ex predictis patet quod sub precepto triplicis ituris cadit celare confessionem vel pectantum confessum scilicet sub preceptoiuris nature: sub praecepto iuris diuini positiui: subprecepto iuris ecclesiastici. Non enim imponitur ita grauis pena iuris: nisi pro transgressione precepti.¬

¶ Ex quo etiam patet quam grauiter peccant reuelantes confessiones.

¶ Iuxta predicta autem notandum est quod non solum confessor: verum etiam interpres i sit medius et quicumque alius audiens confessionem siue a casu siue fraudulenter et a proposito: siue ille cui sacerdos reuelat teneretur ad celandum: et nul to modo cuicumque reuelandum. verum est tamen: quod non cuicunque sic precipitur a iure positiuo ecclesiastico sic celare: sicut sacerdoti confessori: nec alteri imponitur talis pena saltem expresse: sicut sacerdoti: vel dicitur imponenda in iure. Sed de iure nature et puto quod de iure diuino positiuo in fauorem confessio nis ordinato omnes illi tenentur celare. Et quod sit rationabile patet. nullus enim istorum habet ius vtendihoc secreto propalando. patet de illo cui sacerdos reuelauit. quia nec sacerdos reuelans habuit tale nus reuelandi. et ita non dedit alteri tale ius. quia nullus dat alteri: quod non habet.

¶ Secundo notandum est: quod nulli omnino nec inferiori nec superiori etiam pape est reuelandum secretum confessionis: sic quod possit penitens vllo modo de pctatio certe et distincte notari. Nec in hoc papa habet aliquam potestatem praecipiendivel licentiandi. quia non habet patantem supra ius nature: nec supra ius diuinum positiuum: licet supra ius ecclesiasticum pure positiuum.

¶ Tertio est notandum: quod licet nullo modo particulariter et distincte applican do ad personam possit pectantum auditum in confessione reuelari: potest tamen in generali et indistincte non applicando ad personam derminatam de ipso haberi sermo: vel apud superiorem qui potest absoluere: et non sacerdos inferior: qui audiuit. Et tunc ille referens superio ri vt ab absoluat: se habet sicut interpres et medius vel apud prudentem virum consulem: si sacerdos non sufficiat sibiipsi de consilio. in speciali autem et in particulari applicando ad certam et determinatam personam potest etiam sacerdos crimen auditum in confessione reuelare alcui persone: de qua expedit ad aliquem bonum finem: si nouit illud crimen per aliam viam publicam: quam perconfessionem. vel si persona confitens postquam confessafuerit: dicat sibi illud crimen extra confessionem et omne secretum. alioquin nunquam: si sola via confessionis vel secreti nouerit: quantumcumque licentietur a confitente vel committente secretum. quia non potest ipsum in hoc licentiare. eo quod non habet potestatem super ius naturale: nec super ius diuinum positiuum: nec super ius ecclesiasticum. Nec tantum est iuris eius: sed est iuris communitatis cui non potest renunciare. Hec de tertio articulo principali.

¶ Ad primum principale argumentum dico quod celare confessionem in nullo casupotest contra charitatem militare. immo dico quod charitas grauissime lederetur si aliquando confessio in aliquo casu reuelaretur. Ad probationes. Ad primam de crimine heresis dico quod confessum non debet reuelari. et ideo versus iuristarum. Est heresis crimen quod nec confessio celat. habet falsam sententiam. Quando dicis: est contra bonum commune: et contra charitatem. dico quod licet crimen heresis sit contra bonum communein subuersore fidelium: non tamen celare ipsum detectum / in confessione est contra bonum commune. sed est probono communi quia secundum ius nature: sicut dictum est supra: et fauet bono communi corporis totius ecclesie: sicut ibi est deductum.

¶ Ad alia consimiliter potest dici de incensuro vrbem: et de prodendo patriam. Plus enim est obseruandum bonum spirituale totius ecclesie immunitas scilicet sacramenti quam quodcunque bonum temporale. Similiter etiam dicendum est de aliquo quem nouit aliquis preficiendum. scit tamen per confessionem ipsum esse indignum: nullo modo debet impedireeius promotionem: sic quod ille possit notari de crimine confesso.

¶ Ad illud de seipso si vadat sacerdos ille cum volentibus ipsum interficere: dicitur quod si potest inuenire viam vel occasionem diuertendi a societate eorum: sic tamen quod non reueletur confessio alterius confitentis: vel quod propter confessionem auditam diuertat: potest diuertere. si autem non potest diuertere: quin per cipiatur seu probabiliter percipi possit quod propter confessionem auditam diuertat: debet cum latronibus pro cedere: et periculum mortis subire. et si moriatur sicut martyr veritatis et iusticie moritur. Nec est in ipso contra charitatem vllo modo. Aliter dicitur ab vnoquod facta aliquando sunt equiuoca. et quod diuertere a societate istorum ex natura facti non est signum reuelatiuum quod ille confessus fuerit de voluntate occidendi sacerdotem sed magis est indifferens. quia si illi non fuisa sent simul collocuti: nunquam per istud signum in tale signatum deuenirent. Et ideo per tale signum diuettendi a societate eorum non videtur reuelare confessio nem istius: nec per consequens diuertere est simpliciter illicitum confestori: dato quod ex illo signo coniecturae ri possint alii confessionem alterius: non ex natura signi sed ex aliquo presupposito. Sed videtur mich quod nec per singnum reuelatiuum ex natura rei: et ita directe: nec per signum reuelatiuum aliquo presupposito: et ita indirecte potius sacerdos nullo modo potest reuelare confessionem. Et ideo prima solutio teneatur.

¶ Ad illud de peccato absoluendi aliquem: de quo oportet sacerdotem confiteri dico breuiter: quod si non potest perfecte et integre confiteri peccatum quantum ad circunstantias necessario confitendas: nisi prodendo peccatum et personam distincte: que fuit sibi confessa non tenetur confiteri sic in particulari saltem: sed sufficit in generali de negligentia ministrandi sacramentum. Et quantum ad hoc in parte similis est non habenti opportunitatem confitendi: et excusatur. Nec debet esse in aliquo perplexus. quia magis tenetur ad celandum confessionem: quam ad confitendum. Nam ad celandum confessionem tenetur de iure nature et iure diuino et ecclesiastico non sic autem ad confitendum tenetur de iure nature.

¶ Ad illud de preiudicio charitatis ad proximum: de prelato et subdito dicitur quod si aliis de causis honestis et honorifiocis consuetum est: aliquem vel aliquos amouere deloco illo in quo subditus periclitatur sine diffamatione et preiudicio fame ipsorum vel etiam passim pro libito voluntatis prelati seu abbatis. Diceretur quod subditum confessum potest licite reuocare ad claustrum vel monasterium aliqua de causa illarum non reuelans confessionem. nec in hoc videtur prodere peccatum illius. licet dicerent aliqui quod nullomodo debet se habere aliter post confessionem quam ante Si tamen non est sic consuetum in collegio sic reuocare nisi ratione delicti vel insufficientie reuocati ipsius: non videtur licitum abbati: Aliter diceretur et similiter de fenestra simul: quod nullo modo debet ipsum reuocare vel fenestram claudere motus ex confessione et dum aliquo modo ipse confitens vel aliquis alius possit percipere quod ex confessione procedat sed debet se habere omnino sicut prius ante confessionem. Si autem aliquo modo quo non possit aliquis rationabiliter percipere: quod nec directe nec indirecte ex confessione procedat: possit talia facere: potest sine reuelatione confessionis. Primo modo nunquam nec quod oportet ex charitate: quod prelatus apponat remedia contra crimina occulta que nouit in secreto confessionis: nisi quantum potest in ipsa confessione: sed deo debent talia reseruari.

¶ Ad secundum argumentum patet quod confitens non potest licentiare confessorem de reuelando: licet possit dicere sibi extra confessionem et omne secretum: et tunc ille potest dicere persone altrri quando potest prodesse cauendo tamen ne dicat ego audiui hoc in confessione. quia tunc reuelaret cognitum vt per confessionem et tunc eo modo quo non deberet reuelare: et sic peccaret.

¶ Ad tertium dicendum est quod decretalis illa non loquitur de illo qui nouit alium esse excommunicatum per confessionem vel secretum sed priuatim. quia ipse solus tamen et sine secreto et talis tenetur illum vitare in priuato: saltem nec tenetur illi in aliquo ad secretum. Nec est argutum ad propositum. Sed quid de illo qui nouit per confessionem vel secretum alium esse excomunicatum dico quod si potest commode eum vitare non prodendo excommunicationem eius: tenetur eum vitare. Si au tem non potest nisi prodendo non tenetur eum vitare: immo nec licet sibi eum vitare. quia talis vitatio est de iure positiuo ecclesiastico: sed celatio est de triplici iure. Et ideo non licet sibi vitare sed communit care potest. Nec debet esse in aliquo perplexus. quoid ius firmius et preceptum in hoc casu ligat: et non preceptum infirmius: quando est de contrario vel de incompossibili.