Table of Contents
Syntagma Theologiae Christianae
Liber 1
Caput 2 : An Theologia vera sit, quid sit, et quod subiectum eius.
Caput 3 : In quo de Theologia archetypa
Caput 4 : In quo agitur de theologia ectypa
Liber 2
Liber 3
Liber 4
Liber 5
Liber 6
Caput 22
Caput 23
Liber 7
Liber 8
Liber 9
Liber 10
Caput 19
Epultura Christi, est pars exinanitionis Christi quam corpus ejus Ppost mortem ab anima separatum de cruce detractum in sepula cro reconditum est. Acto. 13. 29. Quum vero perfecissent omnia quae de eo scripta sunt, detractum e ligno, posuerunt in monumento.
Causa ejus efficiens princeps fuit Deus ipse, ut dicitur Jesa. 53. 9. de. dit sepulcrum ejus diviti in mortibus ejus. Certe providentia divina singulariter ordinavit sepulturam Christi. Si causas administras requitas, procurata fuit ab hominibus sic Christo faventibus, ut tamen ante eum diem aperte non essent eum sequuti, nempe a Josephe Arimathaeensi, honorato Senatore, viro bono ac justo, ac insuper divite, qui non assensus fuerat consilio ac facto Judaeorum, sed exspectabat, regnum Dei & discipulus Jesu fuerat, & eo mortuo intravit ad Pilatu fidenti animo, & corpus Jesu dari sibi petiit & impetravit, ut legitur Matth. 27. 59, 60. Et Iosephus quum accepisset corpus, involvit illud indone pura: posuitque in monumento suo novo, quod exciderat in petrat & advoluto saxo magno ad ostium monumenti, abijt. Marc. 15. v. 46: Is autem emit sindonem, & detractum eum involvit sindone. deposuitque in monumento quod erat excisum e petra, & advolvit. saxum ad ostium monumenti. Joh. 19. v. 38. Post haec autem rogavit. Filatum Iosephus Arimathaeensis, (ut qui esset discipulus Iesu, sed occultus proptex metum Iudaeorum,) ut tolleret corpus Iesu: quod permisit Pilatus. Venit ergo, & sustulit corpus Iesu. Adiunxit se posteaposepho & Nicodemus, ut ibidem legitur v. 39 & 40. Venit autem & Nicodemus, (is qui venerat ad Iesum nocte primum) ferens mistura myrrhae & aloes libras quasi centum. Acceperunt ergo corpus Iesu, & obvinxerunt illud linteis cum aromatibus, sicut mos est Iudaei funerare, &c.
Idque factum: I. Ut impleretur quod praedictum fuit Jesa. 53. 9. datum iri Christumdiviti in mortibus ejus. Unde Paulus ait 1. Co¬ rinth. 15. vers. 4. Sepultum fuisse, & suscitatum tertio die, secundum Scripturas.
II. Ut quum Josephus & Nicodemus essent viri nobiles, praedivites & in publicis dignitatibus constituti, facilius impetratent a Pilato, ne corpus Jesu veniret in manus impurorum carnificum, qui cadavera affectorum supplicio in foetidos puteos deiicere solebant.
III. Ut pii & inprimis martyres solatium adversus ignominiam mundi & mortem habeant, Deo se curae esse, etiamsi infami morte e medio tollantur. Qui Christi Capitis nostri curam gessit, & homines opibus & dignitate pollentes excitavit, ut ipsum sepulcri honore asficerent;is membrorum Christi neutiquam obliviscitur. At, inquies non omnes Martyres sepulturae honorem consequuti sunt. Fateor attamen post mortem gloria ipsorum non fuit abolita: testatur id historia Ecclesiastica, testatur experientia exemplis innumeris.
IV. Dedit Jehova Christum sepeliendum hominibus divitibus. ut in exemplo eorum ostenderet, se etiam inter divites habere ele ctos suos, & ut alios divites officii sui admoneret. Quemadmodum omnes fere fideles, ita praecipue qui divites sunt, sciant se Christum profiteri & honore afficere debere, non solum miraculose gloriam suam divinam patefacientem, verum etiam ignominia obrutum. Non metuendum ullum improborum odium, non reformidandum periculum, non timendum opprobrium, quod Christi discipulos comitatur: sed libere & palam fides Christi profitenda: Sicut Josepl Arimathaeensis & Nicodemus hil morati sunt Summorum Pontificum, Sacerdotum & procerum populi Judaici odium: nihil motati sunt contemtum, quem Christi causa subire necesse erat: nihil morati sunt opum direptionem, dignitatisque ademtionem, quam sequuturam caro & sanguis dictare poterat
Horum fortitudinem utinam alii divites imitentur, & Christi sediscipulos esse intrepide demonstrent, non tantum rebus pacatis, verum etiam turbatis, nempe quum Christus in membris suis iterum proditur, capitur, in judicium Sacerdotale vel politicum ducitur, falto accusatur, ad mortem deposcitur, infami supplicio afficitur, ignominia extrema notatur. Sepeliant & ipsi Christum in membris suis denuo persequutionem passum, hoc est, praestent quaecunque possunt charitatis Christianae officia afflictionem patientibus CHRISTI causa
V. Quia divitibus plerunque difficillimum exsistit, in Christum amorem declarare, divitijs impedientibus, quarum jacturam refugiunt: honoribus in quibus versantur obstantibus, quorum amissionem formidant: odiis, periculis, probris eos frangentibus, quae se incursuros norunt: ideo in eodem diviteJosepho Arimathaeensi, & in Nicodemo exemplum virtutis divinae est propositum, unde discamus fiduciam & magnitudinem animi in Christo profitendo & intermedias ignominias, imo in morte ipsa amando, ex arcana Spiritus Sancti operatione proficisci¬
Quibus Jehova dat sepeliendum Christum, hoc est, honore affici: endum in media persequutione, illi id praestant, alioquin nunquam facturi: hoc enim opus a divina virtute est, non a carne & sanguino. Res profecto digna observatu, quod Josephus & Nicodemus, qui propter metum Judaeorum occulti discipuli CHRISTI fuerais, & quando periculum nullum aut certe exiguum apparebat, viventem confiteri & sequi non ausi fuerant; Christi crucifixi & mortui discipulos se esse factis ipsis testentur, apertis discipulis Christi prae metu dispersis & interea delitescentibus. Fuit in Josepho & Nicodemofidei & amoris in Christum vis magna, quae adeo promtos & fortes reddidit illos, ut non vererentur facinus, si humanum judicium spectes, sordidissimum aggredi, nempe hominem, qui totius Concilis Summorum Pontificum, Sacerdotum & primorum populi sententia damnatus, Praesidi Pontio Pilato tanquam facinorosus, seditiosus, affectator regni & blasphemus in Deum oblatus & ab eo ad necem instantissime postulatus fuerat, de cruce deponere & in sepulchro honorifice recondere, & hoc facto judicium Concilij iniquita. tis & impietatis accusare, imo sectatorem se profiteri ejus qui tanuam affectator regni fuerat morti addictus, & provocare adversus se non Pilatum tantum, sed etiam Caesarem Romanorum Imperatorem, & sic extrema pericula experiri propter Christum, & in extrema pendentis inter duos latrones & jam exanimati ignominia se ipsius discipulos profiteri¬
Quanto magis nos decet jam confiteri Christum ad dexteram. Dei Patris sedentem & gloriose regnantem? Utinam se vis fidei & amoris in Christum Dominum tum vel maxime in nobis exserat, quum de Christo & Ecclesia ejus actum videtur:
Sepultus insuper est Christus conscio & concedente Pilato, ad que fidenti animo Josephus Arimathaeensis ingressus fuerat & corpus Jesu sibi donari petiverat:
I. Ut de ipsius morte, & sepultura merito ambigi non possit, quum ejus certitudo publico Pilati ex Centurione omnia accurate perquirentis testimonio sancita fuerit:
II. Ut nobis confirmaretur, Deum in manu sua etiam potentissimorum hominum corda habere & ea flectere quorsum vult, quo exsequendo aeterno DEI decreto serviant, quamvis nihil tale cogitantes.
III. Ut ex hoc exemplo discamus, Deum sic benedicere ijs, qui gloriae ipsius & salutis Ecclesiae negorium serio & bonam fide agunt, ut erga ipsos etiam hostium crudelium animos benevolos efficiat. Hoc expertus est Josephus Arimari, ensis.
EORMA & modus sepulturae CHRISTI erat talis. Josephus Arimathaeensis & Nicodemus palam suis manibus CHRIST:I corpus nudum de cruce detraxerunt & sindone pura linteisque in volverunt additis aromatibus pretiosis quibus cum pollingerent quali modo Judaei nobiliores sepelire solebant ad testandam spem resurrectionis:
Id factum est ideo. I. Ut innocentia Christi declararetur, ut qui injuste, interfectus, non debuerit tanquam facinorosus negligi & inter foeda cadavera latronum relinqui. Hoc docuit Jesa. cap. 53. vers. 9. dedit eum diviti in mortibus ejus, eo quod non fecit violentiam, neque fuit dolus in ore ipsius.
II. Ut crucis Christi probrum honorifica sepultura abolere inciperet, sicut inique supplicio affecti, deinceps honeste sepeliri solent
III. Ut significaretur, vivificum odorem e sepultura Christi manantem per universum orbem terrarum sparsum iri praeconio Evangelij. IV. Ut inde discamus, illorum corpora in sepuleris honorifice quiescere, quorum mentes purae virtutibus bene olentibus conditae tuerunt, & qui honestissimam post mortem suam famam pietatis & virtutum praeclararum reliquerunt exemplo Christi. Nullius aromatis odor est gratior quam pietatis, justitiae, temperantiae & aliarum virtutum.
V. Ut in hominibus non potentiam corporalem & mundanam admirari, sed pietatem, justitiam; temperantiam & alias virtutes suspicere, magnifacere & imitari discamus, exemplo Josephi Arimathae ensis & Nicodemi, qui Christum etiam mortuum dilexerunt, non olpotentiam humanam quam nunquam usurpaverat: sed ob innocentiam & virtutes ejus. Miseri sunt, qui ob potentia corporalem formidari potius volunt ab aliis, quam ob justitiam & alias virtutes amari. Quin etiam illi peccant, qui Reges & Principes & alios magnates ob potentiam hujus mundi magnifaciunt & venerantur potius, quam Jobpietatem, justitiam & virtutes caeteras.
Etsi autem aromata attulerit Nicodemus, tamen corpus Christpollinctum non fuit, quia non licebat propter temporis brevitatem: quum Sabbathum immineret, quo nihil operis facere licebat: unde & mulieres postea Sabbatho demum finito venerunt ad monumentum, ut Jesum ungerent, sed jam resurrexerat
I. Ut ostenderetur opus ei pollinctura non esse, qui corruptionem non esset visurus in sepulcro, juxta vaticinium Ps. 16. 10.
II. Ut non adscriberetur hominibus quod corpus Christi immune mansit a corruptione, sed soli virtuti divinae, quae & nobis olim incorruptibilitatem restituet, quam in Adamo amisimus, facti obnoxii corruptioni propter peccatum.
Fuit Christus sepultus propter has GAUSAS PINALES I. Ut impleretur Scriptura, qua de Sepultura Christi praedictum. Praedicta autem fuerat typo Jonae, & Jesa. 53. v. 9. Exposuit enim improbis sepulcrum ipsius, & diviti in mortibus ejus.
II. IIt certo constaret, cum vere mortuum esse, quum sepultura sit quaedam veluti mortis progressio & continuatio¬
IV. Ut confirmaret expiationem peccati factam morte, & ratum faceret fedus gratiae & reconciliationem
VI. Ut ipsius sepulturae consortes facti, cum ipso sepeliremur peccato, Hujus sepulturae spiritualis cum Christo, symbolum est immersio in aquam in haptismo, sicut Paulus dicit Rom. 6. v. 4. Sepulti sumus igitur cum eo per baptismum in mortem: ut sicut suscitatus est Christus ex mortuis in gloriam Patris, ita & nos nova vita incedamus. Et Coloss. 2. v. 12. Christo consepulti sumus per baptismum. Cavendum igitur nobis ne peccatis ulterius indulgeamus: hoc enim esset sepulturam Christi violare & dehonestare & irritam quantum ad nos facere
VII. Ut sepulcra nostra sanctificaret, atque ita sepulcri horrorem nobis excuteret & resurrectionis spem firmaret.
VIII. Ut constaret eum vere corpus humanum habere, quod tum non ubique erat, sed in sepulcro jacebat exanime.
IX. Ut & nos curemus sepulturam defunctorum, quo ea honesta. sit & respondens spei resurrectionis ex mortuis
EFPECTA sepulturae Christi sunt I. Sedatio irae Dei, quae nostris peccatis concitata fuerat adversum. nos. Quemadmodum enim cum Jonas Propheta e navi in qua cum aliis vehebatur ejectus, & in mare projectus esset, sedata est tempestas maris & reducta exoptata tranquillitas: ita Christo e numero viventium ejecto & in sepulcro condito, tempestates indignationis divinae adversus nos conquieverunt, elucescente sereno illo vultu Servatoris nostri Dei.
II. Sepelitio veteris hominis in nobis & mortificatio peccat sensim in nobis intereuntis, Rom. 6. 4. Haec enim sit virtute & efficacia sepulturae Christi
III. Requies Christiani, sive conscientiam spectes in anima, sive corpus exanime in sepulcro. Sepultura Christi est requies Christiani, ait Ambrosius
SUBIECTA sepulturae Christi quod attinet, sepultus est Christus loco celebri & vicino urbi Ierosolymorum.
II. Ut quiete Christi in sepulcro Jerosolymis vicino indicaretur. visionem quietis & pacis (id enim significat nomen Jerusalem) certo nobis a Christo partam, sed pacis aeternae & spiritualis.
Sepultus est in HORTOplantis & arboribus consito; I. Ut sicut inquietudo nostra in horto coeperat post lapsum pri¬ mi Adamitiia quies ius stra inignrinh lagudaanna,mili Adami.
II. Ut sicut per lapsum um Aidum aarsus alii eus a mum in hortossepultum haber iuiiinaσοm adi Aeaimeiis
Sepultus est in sepulcro exciso in petra, ne cavillarentur hostes, a discipulis corpus Domini per subterraneos meatus extractum.
Sepultus est in sepulero NOV0. I. Ut mortis conditionem, merito Christi novam & prorsus aliam factam significaretur.
In illo sepulcro nullus antea sepultus fuerat I. Ne calumniari possent adversarii, alium quempiam ex illo sepulcro resurhmisse, quam Jesum crucisixum: ut Theophylactus notavit.
II. Ne quis dicere aut opinari posset, Jesum non sua propria virtute, sed contactu & virtute alicujus hominis sancti illic antea sepuli resurrexisse. Nam 2. Reg. 13. v. 21. memoratur, virum quendam mortuum in sepulcrum Elisaei Prophetae conjectum, metu Moabi tarum terram invadentium, quum ossa Elisaei attigisset; revixisse & inpedes suos erectum stetisse. Sepultus est Christus in sepulcro ALIENO, nempe Josephi Arimat
II. Ut sciremus, sepulcra proprie nostra causa fieri qui peccavimus, ut illorum conspectu & cogitatione mortis nostrae admoneamur. Ideo Josephus curaverat sibi excidi sepulcrum in horto, ut in ipsodeliciarum loco, conspectu sepulcri, mortalitatis suae, imo mortis admoneretur.
ADIUNCTA sepulturae Christi sunt jam expendenda Sepultus est Christus a Josepho Arimathaeensi & Nicodemo non clam, sed palam,
II. Ut tanto conspectior esset fides & fortitudo Josephi Arimathaeensis & Nicodemi, quanto periculosius opus publice aggredi ausi sunt & perficere.
Ingens saxum ad ostium monumenti advolutum est, non tamex more, quam I. Ut ne corpus Domini cuivis adversariorum ludibrio pateret aut ab ullo ulterius injuriose tractaretur. II. Factum id divina providentia ad majorem resurrectionis tertio die post se quuturae certitudinem: & ad tollendam fraudis ac sublati ab aliquo corporis suspicionem.
Mulieres adfuerunt spectatrices sepulturae: I. Ut testes essent rerum quas viderant, quum illi testes omnes s
III. Ut Christus a diabolo & cunctis ipsius organis oppugnatus, S nostium potentiam spectes, in aciei fronte collocando, ostenderet, se de omnibus illis terribilibus hostibus mox sine ullo magno conatu triumphaturum.
On this page
