Text List

Table of Contents

Only show available transcriptions

Syntagma Theologiae Christianae

Liber 1

Caput 1 : De voce seu nomine Theologiae, unde ortum ducat, quid significet, quot modis accipiatur, quid et quotuplex sit Theologia falsa.

Caput 2 : An Theologia vera sit, quid sit, et quod subiectum eius.

Caput 3 : In quo de Theologia archetypa

Caput 4 : In quo agitur de theologia ectypa

Caput 5

Caput 6

Caput 7

Caput 8

Caput 9

Caput 10

Caput 11

Caput 12

Caput 13

Caput 14

Caput 15

Caput 16

Caput 17

Caput 18

Caput 19

Caput 20

Caput 21

Caput 22

Caput 23

Caput 24

Caput 25

Caput 26

Caput 27

Caput 28

Caput 29

Caput 30

Caput 31

Caput 32

Caput 33

Caput 34

Caput 35

Caput 36

Caput 37

Caput 38

Caput 39

Caput 40

Caput 41

Caput 42

Caput 43

Caput 44

Caput 45

Caput 46

Caput 47

Liber 2

Caput 1

Caput 2

Caput 3

Caput 4

Caput 5

Caput 6

Caput 7

Caput 8

Caput 9

Caput 10

Caput 11

Caput 12

Caput 13

Caput 14

Caput 15

Caput 16

Caput 17

Caput 18

Caput 19

Caput 20

Caput 21

Caput 22

Caput 23

Caput 24

Caput 25

Caput 26

Caput 27

Caput 28

Caput 29

Caput 30

Caput 31

Caput 32

Caput 33

Caput 34

Caput 35

Liber 3

Caput 1

Caput 2

Caput 3

Caput 4

Caput 5

Caput 6

Caput 7

Caput 8

Liber 4

Caput 1

Caput 2

Caput 3

Caput 4

Caput 5

Caput 6

Caput 7

Caput 8

Caput 9

Caput 10

Liber 5

Caput 1

Caput 2

Caput 3

Caput 4

Caput 5

Caput 6

Caput 7

Caput 8

Caput 9

Caput 11

Caput 12

Caput 13

Caput 14

Caput 15

Caput 16

Caput 17

Caput 18

Caput 19

Caput 20

Caput 21

Caput 22

Caput 23

Caput 24

Caput 25

Caput 26

Caput 27

Caput 28

Caput 29

Caput 30

Caput 31

Caput 32

Caput 33

Caput 34

Caput 35

Liber 6

Caput 1

Caput 2

Caput 3

Caput 4

Caput 5

Caput 6

Caput 7

Caput 8

Caput 9

Caput 10

Caput 11

Caput 12

Caput 13

Caput 14

Caput 15

Caput 16

Caput 17

Caput 18

Caput 19

Caput 20

Caput 21

Caput 22

Caput 23

Caput 24

Caput 25

Caput 26

Caput 27

Caput 28

Caput 29

Caput 30

Caput 31

Caput 32

Caput 33

Caput 34

Caput 35

Caput 36

Caput 37

Caput 38

Caput 39

Caput 40

Caput 41

Caput 42

Caput 43

Caput 44

Caput 45

Caput 46

Caput 47

Caput 48

Caput 49

Caput 50

Caput 51

Caput 52

Caput 53

Caput 54

Caput 55

Caput 56

Caput 57

Caput 58

Caput 59

Caput 60

Caput 61

Caput 62

Caput 63

Caput 64

Caput 65

Caput 66

Caput 67

Caput 68

Caput 69

Caput 70

Caput 71

Caput 72

Caput 73

Caput 74

Caput 75

Liber 7

Caput 1

Caput 2

Caput 3

Caput 4

Caput 5

Caput 6

Caput 7

Caput 8

Caput 9

Caput 10

Caput 11

Caput 12

Caput 13

Caput 14

Caput 15

Caput 16

Caput 17

Caput 18

Caput 19

Caput 20

Caput 21

Caput 22

Caput 23

Caput 24

Caput 25

Liber 8

Caput 1

Caput 2

Caput 3

Caput 4

Caput 5

Caput 6

Caput 7

Caput 8

Caput 9

Caput 10

Caput 11

Caput 12

Liber 9

Caput 1

Caput 2

Caput 3

Caput 4

Caput 5

Caput 6

Caput 7

Caput 8

Caput 9

Caput 10

Caput 11

Caput 12

Caput 13

Caput 14

Caput 15

Caput 16

Caput 17

Caput 18

Caput 19

Caput 20

Caput 21

Caput 22

Caput 23

Caput 24

Caput 25

Caput 26

Caput 27

Caput 28

Caput 29

Caput 30

Caput 31

Caput 32

Caput 33

Caput 34

Caput 35

Caput 36

Caput 37

Liber 10

Caput 1

Caput 2

Caput 3

Caput 4

Caput 5

Caput 6

Caput 7

Caput 8

Caput 9

Caput 10

Caput 11

Caput 12

Caput 13

Caput 14

Caput 15

Caput 16

Caput 17

Caput 18

Caput 19

Caput 20

Caput 21

Caput 22

Caput 23

Caput 24

Caput 25

Caput 26

Caput 27

Caput 28

Caput 29

Caput 30

Caput 31

Caput 32

Caput 33

Caput 34

Caput 35

Caput 36

Caput 37

Caput 38

Caput 39

Caput 40

Caput 41

Caput 42

Caput 43

Caput 44

Caput 45

Caput 46

Caput 47

Caput 48

Caput 49

Caput 50

Caput 51

Caput 52

Caput 53

Caput 54

Caput 55

Caput 56

Caput 57

Caput 58

Caput 59

Caput 60

Caput 61

Caput 62

Caput 63

Caput 64

Caput 65

Caput 66

Caput 67

Caput 68

Caput 69

Prev

How to Cite

Next

Caput 4

1

CAPUT IV In quo de Ecclesia Catholica secundum quid sic dicta.

2

ECCLESIA Catholica secundum quid dicta, est ea Ecclesiae Catholicae pars, quae constituta est ex hominibus electis ad vitam aeternam.

3

Eaque consideratur velut totum quoddam universale sive essemtiale, & integrale: ideo partes ejus aliae sunt essentiales aliae integrales

4

Essentiales partes Ecclesiae hujus sunt materia & forma Ecclesioe Materia, est humanum genus: forma, est relatio sive ordinatio & applicatio ejus ad Deum in communione Christi per Spiritum & verbum ipsius

5

Integrales hujus Ecclesiae partes secundum locum distinguuntur. cui & modus adjunctus est. Nam vel adhuc in terris est, vel jam in coelis. Illa, terrestris: haec, coelestis: illa, in via; haec, in patria: illa militans, haec, triumphans: illa imperfecta, haec, perfecta: illa, in fieri: haec, in facto esse

6

Pars Ecclesiae Catholicae, quae in terris adhuc colligitur, κγ συον¬ δεχλο strictiorem etiam Ecclesia Catholica dicitur per comparationem cum iis partibus quae in orbe terrarum sparsae sunt.

7

Ecclesia Catholica secundum quid dicta est ex hominibus vel omnium temporum, vel unius temporis

8

Ecclesia Catholica ex hominibus omnium temporum constans, est coetus eorum hominum, quos Deus secundum propositum aeterna electionis inde ab initio mundi convocavit, & ad sinem usque mundi convocaturus est in Christo Jesu ad communionem sanctorum & participationem remissionis peccatorum, & gloriosae resurrectionis carnis & vitae aeternae, Rom. 8. v. 28, 30. Hebr 12. vers. 22, 23. ubi appellatur πενυγνοις, hoc est, conventus universalis, & Ecclesia pri¬ mogenitorum qui conscripti sunt in coelis; Hebr. 3. ver. 1. Atque haec A voest illa Ecclesia Catholica seu universalis; quam in Symbolo profitemur.

9

Hanc Ecclesiam describit Ignatius epistola ad Magnesios: Unus est Christus, per quem omnis gens, omnisque lingua fide & confessiono unita est: sicque qui corde fuerunt lapidei, filijfacti sunt Dei & amici Abrahami, cujus in semine benedicti intelliguntur, quotquot ordinati sunt inChristo ad vitam aeternam. Augustinus tomo tertio, Enchirid, ad Laurentium cap. quinquagesimosexto, exponens articulum Symboli Apostolici, Credo sanctam Ecclesiam Catholicam ait: Quio tota hic accipienda est, non solum ex parte, qua peregrinatur in terris a solis ortu usque ad occasum laudans nomen Domini, & post vetustatis captivitatem cantans canticum novum: verum etiam ex illa quae in coelis semper ex quo condita est, cohaesit Deo, nec ullum sui casus malum experta est. Et paulo post: Utraque una erit consortio aeternitatis, & nunc una est vinculo charitatis, quae tota instituta est ad colendum unum Deum. Idem tomo octavo in Enarratione Psalm. quinquagesimisexti, in principio: Totus Christus caput est & corpus quod bene vos nosse non dubito: caput est ipse Salvator noster, passus sub Pontio Pilato, qui nunc posteaquam resurrexit a mortuis, sedes ad dextram Patris. Corpus autem ejus est Ecclesia, non autem istaaut illa, sed toto orbe diffusa. Nec ea quae nunc est in hominibus quo praesentem vitam agunt, sed ad eam pertinentibus etiam his qui fuerunt ante nos, & his qui futuri sunt post nos usque in finem seculi. Tota. enim Ecclesia constans ex omnibus fidelibus, quia fideles omnes membra sunt Christi, habet illud caput positum in coelestibus quod gubernat corpus suum, etsi separatum est a visione, sed annectitur charitate.

10

Coetum nominamus propterea, quod ex multis omnium gentium populorum & nationum hominibus velut membris & lapidibus vivis inter se cocuntibus & congruenter coagmentatis compactisque assurgit, ut sit templum sanctum Domini & domicilium Dei perspiritum, superstructum super fundamentum Apostolorum ac Prophetarum, quum imus angularis lapis sit ipse Jesus Christus. Eph. 2. v. 20. & seqq. & cap. 4. 16.

11

Sed ne forte quis coetum quemvis nomine illius universalis vel Catholicae Ecclesiae intelligat, plane addendum fuit, esse coetum omnium in Christo ad vitam aternam electorum. Hi materiae instarsunt, ex qua Ecclesia illa Catholica constat. Sic enim dicitur Heb. 12. v. 23. Accessistis ad conventum universalem & Ecclesiam primogenitorum qui conscripti sunt in coelis: & Apocal. 21. v. 27. In novam HAierusalem & sponsam Agni descendente e coelo, non intrabit quiequam, quod inquinat, aut abominandum quidpiam patrat, vel mendacium loquitur: sed qui scripti sunt in libro vitae Agni. Clemens Alexandrinus libr. 7. Stromatum, pag. 239. editionis Latinae Florentinae: electorum congregationem appello Ecclesiam. Augustinus tract. vigesimo sexto ad cap. sextum Johannis: Hunc itaque cibum & potum societatem vult intelligi corporis & membrorum suorum, quod est Ecclesia in praedestinatis: Citatur in jure Canonico, De Consecr. distinctione secunda, cap. Hoc sacramentum. 63. Gregorius Magnus homilia 19. in Evangel. Conditor noster habet vineam, universalem scilicet Ecclesiam, quae ab Abel justo usque ad ultimum electum, qui in fine mundi nasciturus est, quot sanctos protulit, quasi tot palmites misit.

12

Sed quum omnibus temporibus extra Ecclesiam multi electi ad vitam aeternam fuerint & sint, velut olim Athenis Dionysius Areopagita, Damaris, aliique Athenienses ante praedicationem Evangelis de Jesu Christo auditam: ideo caetera adjecta sunt, ex quibus intelli geretur, eos electos Ecclesiae nomine indigitari, qui secundum propositum aeternae electionis, verbo Dei manente in aeternum ex humano genere inde ab initio mundi vocati sunt, adhuc vocantur, & ad finem usque mundi vocabuntur in Christo Jesu ad vitam aeternam: ut ex multis testimoniis Scripturae liquet. Nam sancti & vere fideles, qui diligunt Deum, dicuntur ex proposito Dei vocati, Rom. 8. v 28. & de jis mox subjicitur v. 30. Quos praedestinavit, eos etiam vocavit: & quos vocavit, eos etiam justificavit: quos autem justificavit, eos etiam glorificavit. Actor. 13. ver. 48. Crediderunt quotquot erant ordinati ad vitam aeternam. Hinc appellantur membra Ecclesiae Catholicae, fratres sancti, vocationis coelestis participes, Hebi 3. v. 1. vocati sancti, Rom. 1. v. 7. 1. Cor. 1. v. 2.

13

Dicitur autem quod vocati sint verbo Dei manente in aeternum. inde ab initio mundi: principio nimirum facto ab Adamo & Eva: sic. ut Augustinus quaest. super Judic. quadrages. nona, Ecclesiae aetates describens ab Adamo incepit. Nam quod Papani nonnulli initium Ecclesiae Catholicae arcessunt a magno illo Pentecostes die, quo Spititus Sanctus de coelo effusus est in Apostolos, & quo quasi ter mille animae Ecclesiae sunt additae; alij ab Abele excluso Adamo & Eva, id vel explicationem commodam requirit, vel falsum est. Nam Adamus & Eva coetu Ecclesiae neutiquam sunt excludendi; sed Ecclesia ante jactum mundi fundamentum designata, in primis nostris parentibus reipsa ortum habuit. Per creationem primum exstiterunt velut homines ad imaginem Dei creati: at per vocationem facti sunt Ecclesia Dei. Vocati enim sunt ad colendum Deum obedientia fide: & operum bonorum: & vocati sunt per praedicationem Verbi Dei. quod ipsemet aeternus SERMo ille eis annunciavit, significata voluntate Dei, ad quam se conformarent, obsequendo Legi ipsis latae in qua voluntas Dei expressa fuit. Praedicationem verbi quae exstaGenes. 2. v. 16. praecessit translatio Adami e mundo in Paradisum, ut esset symbolum & testificatio traslationis & vocationis ejus ex mun¬

14

Marcionem, cap. quarto: Ita causa instrumentalis Ecclesiae ab initio est verbum Dei praedicatum, & vocatio per verbum Dei nos in¬ troducit in Ecclesiam: per vocationem fimus Ecclesia. Qui non vocantur, ij non pertinent actu ad Ecclesiam Dei, etiam electi. Nulli ponte sua veniunt ad Ecclesiam Dei, eique se adjungunt, nisi vocati a Deo. Ita vocavit Deus Alirahamum ex Ure Chaldaeorum: ita Paulum Gal. 1. v. 15. ita de fidelibus communiter ait Paulus 1. Cor. 1. v. 9. Fidelis Deus per quem vocati estis in communionem Filij ipsius Iesu Christi Domini nostri. Johan 6. v. 37. & 44. Sic fuit definitio Ecclesiae Catholicae ex hominibus omnium

15

temporum collectaEa autem Catholica dicitur respectu hominum, locorum, temporum, dogmatum. I. Quia est universitas electorum, qui universum corpus mysticum constituunt:

16

2. Quia universos in DEUM credentes & salvandos, oportet in hoc esse coetu. Nam extra Ecclesiam non est salus;

17

3. Quia amplectitur doctrinam Catholicam, quam DEUS omnibus & semper ubique praescripsit observandam.

18

4. Quia dispersa est per totum orbem terrarum, Jesa. 2. vers. 2. 3. Actor. 10. v. 34, 35.

19

Et tantum una est, Ephes. 2. vers. 14, 15, 16, 17. tum quia unum est tantum corpus mysticum, cujus caput est Christus; non plura corpora specie distincta: tum quia omnes vere fideles sunt unum in Pare, Filio & Spiritu Sancto, unum, inquam, sunt affectu, unum pueatis consensu, unum sanctae carnis Christi communione, unum unius Sancti Spiritus participatione, unum ejusdem Patris in Christo adoratione.

20

Eaque differentiae causa non est appellanda Catholica Romana. I. Quia Ecclesia Catholica non coepit Romae, neque habet ortum a Romana Ecclesia, sed fuit ante Ecclesiam Romanam, imo etiam antequam esset urbs Roma.

21

2. Quia Ecclesia Catholica non accepit Evangelium seu verbum; Dei a Romana. Num Evangelium per cujus praedicationem Ecclesia Christi colligitur, Romae natum est? num illud Roma primum prodiit.

22

8. Quia promissio salutis non est facta Romanae Ecclesiae. Non est dictum, In semine tuo benedicetur Romana Ecclesia, sed, benedicentur omnes gentes terrae. Non dicitur; Laudate Deum Romanii sed, Laudate Deum omnes Gentes, celebrate eum omnes populi, Non dicit Christus, qui fuerit in Romana Ecclesia; sed, Qui in me credit, habet vitam aternam.

23

4. Quia non Romani, sed universi populi promissi sunt Christo: Psal. 2. Postula a me & dabo tibi gentes haereditatem tuam & possessionem tuam terminos terrae. Unde Augustinus non dubitavit dicere epistolam octogesima: Non enim Romanos, sed omnes Gentes Dominus semini Abrahae, media quoque juratione promisit. Ex qua promissione jam factum est, ut nonnullae Gentes, quae non tenentur ditione Romana, reciperent Evangelium, & adiungerentur Ecclesiae, quae fructificat & crescit in universo mundo.

24

5. Quia Romano-Papana Ecclesia est excisa ex olea illa cui olim fuerat insita: nam defecit a Christo & Ecclesia vere Catholica. ProChristo enim quem solum pro Capite suo Ecclesia vere Catholicat agnoscit, Romana pro capite sibi elegit Papam qui est propterea Antichristus. Excisionem Ecclesiae Romanae ex olea illa, non obscure praedixit Paulus, Rom. 11. v. 21, 22.

25

6. Quia Romano. Papana Ecclesia defecit a vera fide & doctrina Christi, quam primitiva Ecclesia Romana tenuit: Quod collatio hodiernae doctrinae Romanae cum epistola Pauli ad Romanos evincit: sic ut vere dici possit, epistolam Pauli ad veteres Romanos esse scriptam adversus hodiernos Romanos.

26

7. Quia Ecclesia Catholica nullo penitus mandato Dei est alligata ad Romanam. Proferatur vel unicum mandatum Dei

27

8. Quia nec in Symbolo Apostolico, nec in Niceno, nec in aliis veterum Conciliorum Symbolis Ecclesia Catholica appellatur Romana.

28

9. Quia non sola Ecclesia Romana luce Evangelij olim fuit illustrata, sed etiam aliae Ecclesiae, 1. Corint. 1. v. 4, 5. nec solius Romanae Ecclesiae fides annunciata fuit in toto mundo, sed etiam aliarum Ecclesiarum, I. Thess. 1. v. 8.

29

10. Quia in ipsis etiam Canonibus Ecclesia Catholica per universum mundum sparsa anteponitur Ecclesiae Romanae. Distinctione honagesimatertia, capitulo Legimus dicitur: Si autoritas quaeritur orbis major est urbe. Et mox: Sed dicis, quomodo Romae ad testimonium, diaconi presbyter ordinatur? Quid mihi praefers unius urbis consuetudinem? Quid paucitatem, de qua ortum est supercilium, in leges Ecclesiae vindicas;

30

II. Quia pars non est totum. At Ecclesia Romana, si sit pura atque orthodoxa, est tantum pars Catholicae.

PrevBack to TopNext

On this page

Caput 4