Caput 19

CAPUT XIX In quo de politica Ecclesiae gubernatione

POLITICA Ecclesiae gubernatio, est gubernatio ejus corporali sub politico Magistratu, cui Ecclesiam DEUM in his terris vult esse subjectam, ad externam pacem & quietem conservandam. Roman. 13. 1. Tit 3. 1. 1. Petri. 2. 13. Ab hac subjectione ne mo est exemtus, etiamsi Apostolus, etiamsi Evangelista, etiamsi Propheta sit.

Ea non est constituta a Christo in his terris versante: nam Christus non fuit in eum finem incarnatus ut politiam terrenam constitueret. Ipse enim diserte negavit se constitutum judicem inter fratre. de haereditate contendentes Luc. 12. vers. 13, 14. nec adulteram ad se adductam judicare voluit Johan. 8. & negavit regnum suum esse de hoc mundo Joh. 18. 36.

Ecclesiastici omnes debent subjecti esse Magistratui seculari, primo quoad externum & civile dominium:

I. Quia illis Deus id mandavit, 1. Petr. 2. 13, 14. Subiecti estot cuivis humanae ordinationi propter Dominum: sive Regi, ut qui superemineat, Sive praesidibus, ut qui ver eum mittantur tum ad vltionem maleficiorum, tum ad laudem recte agentium. Rom. 13. 1. Omnis anima potestatibus supereminentibus subiecta estes

Proinde politica potestas Magistratus in Ecclesiasticos est juris divini, non autem humani, nec consuetudinarii

2. Quia Sacerdotes in Veteri Testamento fuerunt subjecti Regibus,

3. Quia Christus ipse, & Apostoli, & pii Episcopi successores ip sorum subjecti fuerunt in temporalibus Magistratur seculari. Christus censum solvit Caesari. judicatus est eoram Pilato, Paulus Apostolus coram Festo, Felice, Nerone Imperatore: & Paulus a Festo prae side non appellavit ad Petrum Apostolorum Principem, sed ad Ne tonem Imperatorem. Augustinus subjectum se fatetur, Exposit. ad Roman. nume. 72. Polycarpus Smyrnensis, Eusebius Histor. Eccles. lib. 2. cap. decimoquinto.

Secundo subjecti esse debent in omnibus, quae Reges in Ecclesiastico ordine constituerunt secundum voluntatem Dei sive ceremonias, sive decorum externum, sive res indifferentes spectemus, sicut sacerdotes & Levitae fuerunt subjecti ordini illi quem David constituerat, & postea confirmavit Salomon, revocavit in vsum Ezechias & Josias

Talis primatus in Ecclesia datus est a Deo piis Regibus & Principibus & Magistratibus: ac proinde primatum habent in suis ditionibus, tum quoad regimen corporale, tum quoad curam religionis & cultus Dei, vt docet exemplum Mosis, Josuae, Davidis &

proinde Papa Romanus cum suis Cardinalib & Pseundepiscopis & clericis, voluntati Dei resistit, subjectionem Magistratui politico debitam denegans.

am videamus, quid sit Magistratus politicus quod necessarius Eclesiae, quotuplex sit, &c.

Magistratus politicus, est persona publicapotestatem in subditos leitime gerens ad conservandum ordinem humanum in societate civili. Roman. 13. v. 1. Vel, cui pro potestate jubere datum est

Etsi nomen Magistratus a Politicis scriptoribus stricta significatione non tribuatur summo Principi; sed iis qui a Principe sunt constituti gubernationis & justitiae administri: tamen a scriptoribus Ecclesiasticis lata significatione vsurpatur & sub eo etiam summus Princeps, ut Imperator, Rex, atque adeo quodvis regimen conprehenditur?

Necessarius est Ecclesiae: I. Quia a Deo ordinatus est ad defensionem Ecclesiae, Judic. 2. v. 16 Postea excitabat Iehova vindices, qui servabant eos e manu divipientium eos.

II. Quia sine eo religio vera nequit diu consistere, Judic. 17 6. Tem oribus illis non erat rex in Israele: quisque quod rectum videbatur in oculis luis facieb int. Et cap. 19. 1

Necessarius est Magistratus & Reipublicae, quae est recta seu instagubernatio plurium familiarum & eius quod illis commune est, cum potestate suprema.

Formae Rcipublicae vel simplices sunt vel compositae Formae simplices Reipublicae seu regiminis seu gubernationis politicae tres sunt; Principatus seu Monarchia, Aristocratia & Demo- cratia.

PRINCIPATVS seu MONARCHIA, est regimen in quo penes vnum est summa rerum potestas ac praecipiendi autoritas, legitime concessa, nempe vel a Deo vel a populo. Talis fuit principa us Mosis, Josuae, Davidis Regis in populo Israelitico. Principatus aliis imperiis seu formis gubarnationis praeferendus. videtur: quia est antiquissimus, communissimus, ad justitiam tueniam accommodatissimus, tranquillissimus, modo regendi optimus & tutissimus, & maxime diuturnus ARISTOCRATIA, est tegimen in quo summa Reipublica, potestas est penes optimates, id est, nobiles aut patritios. Tale regis men fuit post Josuam in populo Israelitico in terram promissam deducto, Judic. 1. Ejusque mutationem Deus sibi displicere testatus est, 1. Sam. 8. v. 7, 8. & cap. 10. v. 18, 19.

Democratia est regimen, in quo populus ex se deligit eos, qui Rempub. administrent.

Formae compositae regiminis sunt plures ex mistione simplicium formatum constantes. Sed de formis rerumpublicarum humanarum ex professo agunt politici: quemadmodum & de vitiis contrariis, nimirum Tyrannide, Oligarehia & Anarchia.

Magistratus fidelis, sapiens & bonus, est indicium amoris Dei in subditos: quemadmodum Regina Schebae dixit Salomoni 1. Regs 10. 9. Eo quod diligit Iehova Israelem in saculum, ideo imposuit te Regem, vt exerceres iudicium & iustitiam

Caeterum Magistratus politicus vel fidelis est, vel infidelis Magisiratus fidelis, est qui vere fidei ac religionis professione Ecclesiae est conjunctus, a Deo excitatus in bonum Ecclesiae. 1. Chron. 14. 2. Quales olim erant Moses, Josua, David, Salomon, Josaphat,) osias, Ezechias, Constantinus Magnus, & alii CH RISTIANI Principes.

Christianis enim licet Magistratum politicum gerere; sicut & judiciis praeesse, bellum necessarium gerere, in turbatores pacis publicae supplicio capitis animadvertere, & alia officia Magistratus exercere.

Magistratus dicuntur dii Psalm. 82. 1. & 6. quia sunt vicarii Dei in administrando jure & exsequenda justitia tuendo bonos & puniendo malos

In eorum medio adstat Filius Dei & judicat, Psalm. 82. ver. 1. Proverb. 8. v. 15, 16.

Ecclesia est in Republica, ut Optatus Milevitanus dicit; attamen recte hoc intelligendum. Nam Ecclesia & Respublica interdum re & ratione: interdum ratione duntaxat difserunt. Post Christi adscensionem in caelum Ecclesia re & ratione differebat a Republica & penitus separatas suas peculiares rationes habebat a rationibus Reipubli. cae, antequam obstinatos animos & pervicaciam infidelium salutifera Evangelii doctrina perfregisset.

Depulsa vero Gentilium errorum caligine & Christianismi professione vulgo a plerisque omnibus suscepta, Ecclesia eadem fuit quodammodo cum Republica. Ex eo enim tempore, qui Rempubli., cam constituebat populus, idem etiam Ecclesia fuit, verum diversa ratione & fine. Inprimis autem tum iidem fuerunt Ecclesia & Respublica, quum Imperatores fideles libertatem religionis Christiana edictis promulgarunt & Christianam Rempublicam reddiderunt quae antea Gentilis era

Quapropter Imperator fidelis est caput temporale populi Christiani, rector & tempora: e caput fidelium.

Libertatem autem religionis vocant Impp. Constantinus & Lici nius in Edicto suo, liberam religionis Christianae professionem, liperam facultatem omnia agendi quae ad religionem Christianam lene exercendam requiruntur, quo in genere sunt jus conveniendi ad sacras conciones, publicas preces & Sacramentorum administrationem: aedes sacras aedificandi: Synodos cogendi: & disciplinae Ecclesiasticae usurpandae. Errant periculose qui non distinguunt nter libertatem potestatemque a Deo datam Ecclesiae, & eam cuus autor est Princeps. Illa separat Ecclesiam a Republica, dum peculiatem Deo populum ipsam efficit: haec, Ecclesiam Reipublicae adjungit, & ad communionem ejusdem juris cum caeteris Reipubli, cae membris admittit, vel ad illam pertinere declarat. Nam ut antea dicebamus, Ecclesia hactenus ita in Republica fuerat, ut tamen pars illius non censeretur, sed exterminio deputaretur: ac propterea aequo jure cum reliquis civibus non utebatur, neque alium fere suarum injutiarum aut contemtae disciplinae vindicem, nisi Deum hapebat. Ubi vero libertatem religionis a Principe fuit consequuta, & injuriarum suarum ultorem eundem Principem habuit; & disciplinae quoque Ecclesiasticae custodem ac vindicem: ex quo etiam illu postea evenit, ut haeretici, qui hactenus in eadem cauia cum orthodoxis Catholicis fuerant sub infidelium Principum imperio, edicto Constantini ab Ecclesia separarentur, & libertate Catholicis concesSa privarentur.

Etsi igitur iidem sint Ecclesia, quorum est Respublica: manet tamen Ecclesiae & Reipublicae discrimen. Sicut instituendae Reipuplicae finis est adeptio humani boni: Sic Ecclesiae congregandae fini est Numinis cultus, & ad futuram beatitudinem praeparatio. Nec diverso fine duntaxat Ecclesia & Respublica distinguuntur: verum etiam conditione, institutis ac regimine. Respublica in hoc mundo tanquam in leg tima sua patria versatur: opes terrenas & omnia vitae hujus instrumenta conquirit: potentiam sibi parat: & fines suos quantum potest promovet: Quippe in eo humanum bonum. positum esse, vulgo homines autumant. Ecclesia ad brabium supe: nae vocationis Dei in Christo Jesu contendens, ut ait Apostolus Philipp. 3. v. 14. & ad melioris vitae fi uitionem spes cogitationesque suas indesinenter referens, terrenis bonis non fruitur, sed utitur; neque ut patriam suam terras colit: sed ut inquilina vel peregrit a, non autem ut civis in iis hospitatur, memor ejus quod Apostolus ait 1. Gorinth. 7. vers. 29, 30, 31. qui emunt, ut non obtinentes. Et qui utinmtur hoc mundo, ut non abutentes: praeterit enim habitus hujus mundi. Idcirco Scripturae Ecclesiam alio nomine CIVIT ATEM DEI vocitant Psalm. 87. ver. 3. Apocal. 21. vers. 2. Habet enim πολίτδυμα suum & municipatum in caelis, quod idem inquit Apo stolus Philip. 3. vers. 20. didicitque Ecclesia a Christo Rege suo dicere, Regnum meum non est de hoc mundo Johannis 38. 30. Haec tanta diversitas & rectores diversos esse desiderat. Qui Ecclesiam regit, communi nomine Sacerdos: qui Rempublicam, Princeps dicitur

A Christo autem Rege & Sacerdote potestatem accipiunt Princeps & Sacerdos: ille civilem, hic Sacerdotalem. Utriusque potestatis autor Christus, Deus & homo: neque vel Sacerdotalis in rebus divinis a Rege vel Regia in humanis pendet a Pontifice, quoc posterius falso multi hodie nituntur persuadere. Imperator Justinianus Novell. v1. Sacerdotium ac regnum ab eodem principiscribit manare, nempe a Christo, qui universitati Episcoporum dirit in Petro, Johannis 21. vers. 16. Pasce oves meas: & universo populo Matth. 22. vers. 21. Date Caesari, quae sunt Caesaris, & per Paulum Roman. 13. vers. 1. Omnis anima potestatibus supereminentibus. subdita sit, &c. Quapropter Gregorius Nazianzenus in concione Nazianzii habita dicebat, Magistratum civilem χρισῳ σμνάρχειν, xρισῳ σνδιοικεῖν. Proverb. 8. ait Sapientia aeterna: Per me Rege, regnant.

Ex his consequitur, non pugnare inter se politicam & Ecclesiasticat gubernationem, sed alteram alteri aptam esse.

Neque tamen sunt confundendae, ut Pseudoepiscopi Papani faciunt, qui Ecclesiasticam & politicam simul gubernationem usurpant, cum in Novo Testamento nemo debeat simul & Episcopus & Princeps secularis esse.

sed differt utraque gubernatio aliquot modis: Primo, quia polinatio 7?

Ecclesiastica verius est famulitium & simplex ministerium, solo Chvisto, velut Capite Ecclesiae, imperium sibi reservante, Lucae tica q

quentibus. Secundo, quia polticae gubernationis subjectum proprium sunt res humanae, nimirum vita, corpus, facultates, bona existimatio subditorum vel aliorum: Ecclesiasticae vero proprium subjectum

conscientiarum sanctificationem ut necessarias imperat, tum quas Ecclesiae honestas & ordo postulat constitui atque observari. Rex non est proprie Rector Ecclesiae, sed Reipublicae; Ecclesiae vero de fensor est. Potestas civitiis non solum in temporalibus directum imperium habet, sed etiam de rebus Ecclesiasticis recte constituendis indirectum imperium, maxime non facientibus officium ministris Ecclesiae, 2. Chron. 24 6, 8, 11, 12. 2. Reg 12. v. 4, 5, 6, 7. 8, 9. at ministris verbi Dei ita res divinae permittuntur, ut secularibus negotiis immiscere prohibeantur. Possunt sane ex officio charitatis illa attingere, sed non ex vi & imperio ullo sacerdotali

Objiciuntur exempla sacerdotum veteris Testamenti & Prophe tarum, qui non solum tempublicam attigetunt, sed etiam res maximas in ea gesserunt. Verum id vel expresso Dei mandato fecerunt, ut quum Ecclesiae ungit Regem Jehu, 1. Reg. 9. vel extraordinario quo dam jure, requirente id publica Reipublicae salute.

Tertio, quia politicae gubernationis proprius finis est conservatiocivilis hominum focietatis: Ecclesiasticae vero conservatio communionis sanctorum, Actor 2. v. 42. & seqq & 4 v. 3.

Quarto, suprema in Republica Christiana bene ordinata potestas est civilis, non sacerdotalis. Voluit enim Deus, ut Ecclesia Magistratui politico in hoc mundo esset subjecta, regnum suum exspectare. in caelis; ibi demum, non ante cum Capite suo regnatura: Respublica autem regnum in terris tereret, sed regnum temporale, quod in terris portum, in terris desinit. Ecclesiastica potestas non ad dominam dum a Deo instituta est, verum ad ministerium verbi & rerum divinarum.

Sic ergo differunt gubernatio Ecclesiastica & politica. Unde hoc consequitur, in omni societate quae diversos habet fines eosdem & praeesse & subesse posse diversis rationibus. Quando le¬

nicietas, & finis duplex: quatenus sunt vectores. gubernatori navis omnes parent: quatenus milites tribuno legionis Respectu gubernatoris etiam Tribunus militum inter vectos est & tam hujus quam omnium aliorum salus a peritia & arte illius pendet: rursus guber nator respectu militatium imperiorum, Tribuno paret & jussa illius capescit. Et Ecclesia & Respublica instar navis habent; eaque simiditudine passim veteres utuntur.

Proinde in rebus mere divinis sacerdote plenariam potestatem obtinente, Princeps ovis erit 2. Reg. 12 v. 3. Ac in rebus civilibus sacerdos communi jure cum caeteris e populo censebitur, nisi beneficio Principis praerogativa honoris & privilegia illi fuerint indulta. Hinc sequitur necessario Sacris legibus, & universalis Ecclesiae ca nonibus Principem Christianum teneri: civilibus & potiticis sacerdotem.

Unde & hoc consequitur, Magistratus politici non esse, religione & res sacras pro arbitrio instituere, mutare, tractare; sed ex Dei poaescripto sua agere.

Episcoporum & Pastorum Ecclesiae est docere & alias sacras functiones secundum verbum Dei obite Magistratus vero in has sese non ingeret, ut Uzias rex Judaicus fecerat

Nec Magistiatus imperabit religionem quam volet, sed quam Deus praescripsit, Quod si quid Magistratus contra veritatem Dei statuerit, Ecclesia aperte modesteque exponat, se nihil contra veritatem posse sed pro veritate: magisque esse obediendum Deo, quam hominibus.

Tantum de Magistratu fidelis Magistratus infidelis, est qui a fide & religione divina est alienus: ualis olim erat Pharao, cui populus Israeliticus diu subjectus fuit nec nisi consensu ejus ex AEgypto migrare voluit: qualis erat Nebu cadnetzar Magnus, cui Israelitae subditi erant: qualis est hodie Magistratus Gentilis vel Turcicus, vel Papanus

Huic quoque, si necessitas ita postulet. subjectionis officia praestare debet Ecclesia, Rom. 13. v. 1. Tit. 3. ver. 1. 1. Pet. 2. v. 13. Exempla Achab rex Israelitatum erat impius, idololatra & crudelis, ei tamen subjectus erat Hobadia timens Jehovae valde, 1. Reg. 18. 3

Pro eo etiam orandum Ecclesiae, 1. Tim. 2. 1. & seqq. Impiis vero edictis ipsius neutiquam obtemperadum: Sed potius Chrsti & Evangelii causa vel moriendum. Exod 1. v. 17. Dan. 3. v. 16. & seqq. & c. 6. v. 11. Actor. 4. v. 19. & 5. 29.

Ubi Princeps est idololatra, ibi plerunque malo succedit in principatu pejor, ut Homri rex Israelitatum fuit pejor Jarobeamo & aliis. suis antecessoribus, 1. Reg. 16. v. 25. Achab fuit deterior & impropior patre suo Homri, 1. Reg. 16. v 30 & seqe. Impius Magistratus accusare solet fidos Dei servos perturbationis, traqui litatis & prosperitatis publicae, quum ipse Magistratus sit. autor perturbationis illius, dum derelinquit praecepta Jehovae, 1. Reg. 18. v. 17, 18.

Adhuc dictum est de publica Ecclesiae Dei in his terris gubernatione.