Quaestio 2

QVAESTIO II VAERIIVR secundo. Vtrum quilibet obnoxius peccato mortali teneatur confiteriproprio sacerdoti.

¶ In tribus articulis quaestio absoluetur. Terminorum declarationibus, conclusionibus, & solutionibus dubiorum.

¶ Quantum ad primum notandum: quod quaestio potest dupliciter intelligi. Vno modo, ut quaerat generaliter quantum ad omne tempus: ut sit sensus. Vtrum obnoxius peccato mortali pro quolibet tempore: siue quoties confiteri uoluerit: teneatur confiteri proprio sacerdoti. Secundo modo specialiter procerto tempore: puta semel inanno: prout specificat. c. omnis. de poen. & remis. Et sic dupliciter. Vno mo, quantum ad omnia pcta illo anno conmista: etiam si prius alteri sint confessa. Vel, secundo, quantum ad illa lola, quae post nouissimam confessionem, & obtenta absolutionem a quocumque; siue propriosiue alieno sacerdote, sunt conmissa.

¶ Secundo notandum post Ockam in quodam tractatu, cuius principium est. Datus in locium: ubi tractat istam materiam: quod potestas ligandi, & absoluendi in foro paenitentiae duplex est. Quaedam confertur ex ui ordina tionis in sacerdotem: cum episcopus imponens manus super capita ordinandorum, dicit. Accipite spiritum sanctum: quorum remiseritis &c. Haec potestas in omnibus sacerdotibus est aequalis: ut patet dist. xxj. in nouo. & clarius. xxiiij. q. i. loquitur. dominus. & xvi. q. i. S. ccncein hoc capitulo. &. c. sunt tame nonnulli. Et potestas illa uocatur potestas officij, uel ordinis sacerdoralis, quae est inamissibilis: sicut & character sacerdoralis ordinis, in quo haec potestas fundatur. Alia est potestas executionis: & haec est duplex. Quaedam est executionis simpliciter, sine qua habens potestatem primam, neminem soluit, uelligat: & haec aliquam do cum ordine non accipitur: sicut quam do quis ordinatur ab episcopo, qui renum tiauit epatui: uel quando quis ordinatur ab episcopo non suo, sine licentia sui epi: aut quando ordinatur ab excomunicato, degradato, uel suspenso: quorum omnium una est ratio: quia episcopi ordinantes in his casibus, non habent executionis huiusmodi potestatem: & ideo ad alios illam non transmittunt: quia quod non habet quis, alijs dare non potest. j. q. i quiperfectionem. &.c. se. Et idem contingeret, si forent eadem impedimenta ex parte ordinati. Potestas igitur praedicta accipitur cum ordine: quando no occurrunt praedicta impedimenta: & hae dua potestates dicuntur potestates soluendi, & ligandi remotae: quia possunt impediri. Alia est potestas iurisdictionis, quae requirit praelationem super aliquam plebem, uel personam tanquam materiam, super quam exerceri debet tam prima potestas, quam secunda: ut faber, uel artifex non potest operari, nisi detur materia, in quam operetur. Materia uero est peccatum per se: & per accidens peccator eo modo, quo paenitentiae sacramentum conceditur habere materiam: de quo sup. dist. xiiij. q.ij. Et hae duae potestates secunda, & tertia executionis, & iurisdictionis, nihil di cunt superadditum pre mae potestati ordinis ex parte sacerdotis, siue in ipso sacerdore: sed secunda ultra primam dicit remotionem prohibitionis: ne utatur potestate concessa in sua ordinatione, qua remota, uti posset materia inquam. Tertia scilicet iurisdictionis, dicit subjectionem materiae. Materia enim illa, in quam potestas illa exerceri potest: est peccator subditus. Vnde in hoc dicitur sacerdos habere potestatem iurisdictionis: quia subijcitur ei materia, in quam exercet potestatem ordinis. Est ergo potestas ordinis potestas ad utramque: executionem scilicet & iurisdictionem: sed remota. Eit autem propinqua remotis impedimentis, & subiecta materia. Et de hoc latius dist. sequem ti.

¶ Tertio notandum: quod potestas iurisdictionis est duplex. Quaedam ordinaria: quae scilicet conuenit alicui ratione beneficij, aut dignitatis, in quo, uel qua constitutus est ipsoiure. Et talis est potestas praelatorum, & curatorum: & hipossunt uices suas alijs committere: ut habetur de ofsi. iudi. ordi. his quibus. Alia est potestas iurisdictionis delegata, uel commissa, siue extraordinaria. Et haec est duplex: quia quaedam est limitata solum ad arbitrium committentis, & per se nullo iure suffulta: ut est potestas adiutorum, quos curati assumunt in subleuam en laboris audiendi confessiones, siue commisso eis fiat generaliter ad omnes parochianos: siue ad aliquos specialiter: siue ad unum singulariter. Alia est potestas quasi media inter ordinariam, & commissam, quae seruata forma in iute statuta, ampliari potest committentis arbitrio, & non restringi: haec est potestas fratrum mendicantium seruata forma expressa in capdudum. de sepult. in cle.

¶ Quarto notandum: quod in ecclesiastica hierarchia semper debet esse unus summus princeps, uel hierarcha: in quo plene residet tota potestas iurisdictionis: a quo ac inferiores praesidentes quoscunque mediate, uel immediate omnis ecclesiastica iurisdictio, iuxta summi principis arbitrium sine suae potestatis detrimento deriuatur: ut habetur in cap. loquitur dominus supra alleg. xxiiij. quaest. j. & clare xix. dist. ita dominus. Et per hoc quicumque; habet iurisdictionem in alium ligandi, & soluendi: habet illam a papa, qui est summus hicrarcha, & princeps ecclesiae. & hoc mediate, uel immediate. Immediate, ut archiepiscopi: mediate ut inferiores praelati, qui suam institutionem recipiunt ab archiepiscopis, epi¬ scopis, archidiaconis, aut alijs inferioribus ordinarijs. Ex illis summarie tria eliciuntur. Primum: quod in ecclesia est duplex, uel triplex potestas. Potestas ligandi, uel soluendi propinqua scilicet ordinaria. Delegata, seu conmissa: & quasi media. Secundum: quod quilibet habens potestatem ordinariam, potest illam alij, committere, qui uice sua potest eam exercere secundum arbitrium committentis. Tertium: quemcumque conmissarius, seu delegatus potest solue- re, & ligare: eundem potest etiam ordinarius soluere, & ligare: quoniam commissio talis sit sine diminutione potestatis com mittentis.

¶ Quinto notandum, quod difficul tas huius quaestionis surgit ex uario quid nominis proprij sacerdotis. Cum enim in staturo ecclesiae in concilio. lateranensi sub Inno. iii. edito: sit mentio proprij sacerdotis: & non omnes eodem modo accipiunt terminum proprio sacerdoti: ideo diuersimode respondent ad quaestionem. Notandum ergo: quod secundum Scot. siponderatur uirtus uocabuli proprio, ut dicatur poprius, qui solus, & nullus alius: uel quia istius, & non alterius: neutro modo potest accipi in staturo: quia plures ex a quo possunt pfici uni parochiaes & unus ex aequo absoluit omnes suos: & sic multi non haberent proprios facerdores. Ideo sanctus Bonauent. artic. v. quaest. ii. ponit tres acceptiones proprij sacerdotis. Cui satis concordant Sco. & Rich. ea. dist. artic. iii. q. i. Accipitur enim communissime, communiter, & proprie. Communis sime proprius facerdos est, quicumque potest confitentem absoluere, siue propria potestate, siue com missa: & hoc siue ab ordinarijs, siue a iure: ut sunt habentes potestatem mediam: de quo supra. Et hoc modo eiusdem confitentis sunt multi proprij sacerdotes tam ordinarij, quam commissarij uices eorum habentes: scilicet papa, episcopus, facerdos, parochianus, & eorum commissarij. Communiter dicitur proprius sacerdos ordinarius id est qui propria aucto ritate, uel officio tanquam praelatus ordinarius potest absoluere: ut papa omnium fidelium: episcopus omnium dioecesanorum: sacerdos parochianus om¬ nium suorum parochianorum. Proprie dicitur sacerdos, cui commissa est specia lis cura in certa parochia, qui & amministrat sacramenta exercitui suo, quem habet in ecclesia. Quomodo autem accipiatur inc. omnis; no aequaliter sentiunt. Nam sanctus Bonauent. tenet: quod accipiatur communiter pro ordinario sacerdo te, aut eius uicario generali: & hoc in prima parte decretalis. "Omnis utriusque". In secunda accipitur proprie. Clarius tenet Pe. de pal praesenti dist. qeiii. art. ij. Vnde ait: quod aliter accipitur sacerdos pro prius in prima parte decretalis: aliter in secunda.

¶ Proquo notandum: quod decreta lis ista, ut declarat Ockam, ubi supra quam tum ad propositum sufficit: habet tres partes. Prima est haec. Omnis utriusque sexus fidelis: postquam ad annos discretionis peruenerit: omnia sua: solius peccata sal tem semel in anno fideliter confiteatur proprio sacerdoti: & iniunctam sibi paenitentiam proprijs uiribus studeat adimplere: suscipiens reuerenter ad minus in pasca eucharistiae sacramentum. Haec pars tenet uim praecepti: quia materia est tam necessaria, & salubris, quod sine staturo quilibet tenetur confiteri ex slege diuina: ut supra dictum est: quae obtinet uim praecepti. Et per staturum ecclesiaesolum limitatur tempus, infra quod quilibet debet confiteri. Secunda pare est. Si quis autem alieno sacerdoti uoluerit iusta de causa sua consiteri peccata: licentiam prius possulet, & obtineat a proprio sacerdote, & haec est dispensatiua primae partis: quia casum ponit, in quo non ligat prima pars: in quo scilicet dispensatur super prima parte: & per hoc implens secundam partem non tenetur implere primam. Ex quo sequitur: quod praeceptum siue statutum de confessione semel in anno facienda proprio sacerdoti est disiunctiuum: scilicet quod fiat proprio sacerdoti: uel de licentia proprij sacerdotis alteri. Tertia pars, quae est claususa adiecta secundae parti: scilicet cum aliter ipse scilicet alienus facerdos, illum non possit absoluere, uel ligare. Haec pars est diffinitiua diffiniens: quod licentia proprij sacerdotis sit necessaria ad hoc, quod alienus possit ab soluere, & etiam sufficiens. Quid autem haec licentia tribuat alieno sacerdoti: dicetur infra i quarta conclusioe.

¶ Quibus praesuppositis dicit Pe. de pal. quod propriofacerdoriae quiuocatur in ista decretali. Nam in prima parte accipitur conmunissime scilicet pro quolibet sacerdote habente potestatem absoluendi: siue ordinariam: siue delegatam: siue sit conmunis, siue singularis. In secunda uero parte proprisacerdotis (de cuius licentia potest quis cofiteri alteri) accipitur strictius pro habente potestatem absoluendi ordinariam: non tantum delegatam: quia iste delegatus nen potest dare licentiam. Sed quoniam lex de bet esse manifesta: ne aliquid per obseuritatem incauta captionem contineat: ut dicit Isido. v. etymo, & habetur dist. iiij. erit. Et aequiuocatio est mater erroris. Etiam quia accipiendo in prima parte conmunissime, secunda pars superffueret eo, quod licentiatus etiam esset proprius sacerdos. Ideo melius dicitur: quod proprius facerdos accipitur uniuoce in qualibet parte istius decretalis scilicet secundo modo pro habente ordinariam potestatem absoluendi, qui & habet delegare, uel comitte re potestatem suam alteri: & per hoc dare licentiam confitendi alteri. Sic accipiendo, utrobique habetur uerus, & sufficiens intellectus, & intentio decretalis. Nam intentio huius staturi, est oblioare omnes fide les, annos discretionis habentes ad confitendum semel inanmo ad minus, omnia sua peccata ei, qui habet potestatem absoluendi. Quicuque autem habet potestatem absoluendi: aut habet hanc ordinarie ex officio, uel dignitate: aut delegatam ab ordinario mediate, uel immediate. Et ordinarij sunt proprij sacerdo tes, delegati sunt alieni licentia a proprijs sacerdotibus. Nam dans licentia confitendi alieno: dat alieno licentiam absoluendi. Et hi duo sufficienter includuntur in staturo, quod est alternatiuum, siue disiunctiuum. Et si dicis. Cundicitur de lic entia proprij sacerdotis: ibiproprij sacerdotis, non potest accipi tantum pro ordinario: quia hanc licentiam frequenter dant uicarij, aut officiales propriorum sacerdorum: puta papae; uel episcoporum. Respondetur: quod poprio facerdori etiam ibi accipitur proordinario: quia omnis licentia confitendi alieno datur ab ordinario mediate, uel immediate. Nam siue ordinarius det licentiam per se imme diate: siue per suum uicarium, uel officialem mediate: semper ipse censetur dare. Hoc enim etiam nos facere dicimus, quod per alios facimus. de sen. excon. multeres. Et ideo cum uicarius episcopidat licentiam, eps dedisse censetur: non quidem imme diate: sed mediate. Quod autem proprius facerdos accipiatur secundo modo inc. omnis probatur: quia non accipitur primo modo conmunissime: nec tertio modo proprie, uel strictissime: ergo secundo modo conmuniter. Tenet consequentia a sufficientidiuisione. Nam omnes modiaccipiendi proprium sacerdotem includuntur in his tribus. Antecedens patet propropria parte: quia si acciperetur primo modo, tuc nullus sacerdos potens absol uere siue ordinarie, siue per commissionem esset alienus: & tunc frustra addere tur in staturo. Si quis alieno sacerdoti uoluerit confiteri &c. quia accepta licentia (quiprius fuit alienus, dum non potuit absoluere) sit proprius: & ita non confitetur de licentia alieno: sed proprio. Similiter patet: quod non potest accipi tertio modo: quia excluderetur papa, & episcopus: quod non conceditur: quia tunc nullus obediendo illi staturo posset confiteri papae, aut suo episcopo: nisi delicentia parochiani sacerdotis: quod est absurdum. Quoniam omnem potestatem parochianus recipit a superiore episcopo, uel papa sine diminutione potestatis superioris.

¶ Item quaero: parochianus dans licentiam confitendi papae, uel episcopo, quid confert eis. Aut auctoritatem, quam non habent: & patet falsum: cum parochianus omnem suam potestatem habet ab eis: ergo magis ipsi concedentes papa, & episcopus habent eam: alias quo darent. Aut subijcit eis materiam: & hoc similiter falsum est: cum omnes fideles sunt subiectipapae: omnes dioecesani episcopo. Arti.. Haec de articulo primo.

¶ Quantum ad se. Concl. i. cundum articulum est prima conclusio. O Omnis obnoxius mortalis peccati tenetur confiteri sacramentaliter habenti potestatem absoluendi. Probatur illa conclusio: quia omnis talis tenetur ad confessionem sacramentalem: ut probatum est quaestione praecedenti: sed nulla est sacramentalis, nisi fiat ei, qui absoluere potest: quia sacramentum paenitentiae, cuius confessio est pars, consistitessentialiter in sacrantentali absolutione: ut sup. dictum est dist. xiiij. q. ii. Haec aut nulla est, nisi fiat a sacerdote habente potestatem absoluendi: & per consequens conclusio uera.

¶ Secunda conclusio. Quicumque; fidelis confitetur sacerdoti eum absoluere potenti, siue proprio, siue alie no, semel in quolibet anno: satisfacit generalis concilij praecepto. Probatur conclusio: quoniam si confitetur sacerdoti pprio: manifestum est, quod satisfacit primae, parti sta turi. Si alieno habenti potestatem eum absoluenditunc sarisfacit secundae parti, scilicet quod confitetur alieno de licentia proprijfacerdoris: quia nisi alienus habeat licentiam a proprio sacerdote, non posset absoluere. Alienus, nm non habet iurisdictio nem, seu potestatem ordinariam: quia alienus: ergo necesse est eum habere delegatam: sed haec non potest delegari, seu conmitti, nisi ab ordinario: ut dictum est. committendo autem dat licentiam: ergo habet licentiam ab ordinario: & omnis ordinarius est sacerdos proprius: ergo &c. Praeterea qui consitetur substituto per sacerdotem parochianum, confitetur de licentia proprij sacerdotis: ergo etiam qui confitetur substituto per papa, uel episcopum. Tenet consequentia: quia uterque illorum est proprius sacerdos secundo modo: & per consequens satisfacit secundae parti sta tuti.

¶ Corollarium: quod licentia proprij sacerdotis necessaria est uolenti confiteri alieno: non solum semel in anno: sed toties quoties uoluerit confiteri: quia alienus fine licentia non potest soluere, nec ligare. Concordat Panor. in cap. omnis.

¶ Tertia conclusio. Confessus, & absolutus a sacerdote alieno, non tenetur eadem peccata, a quibus absolutus est: confiteri sacerdoti proprio. Probatur conclusio: quia nulla lege ad hoc obligatur: neque; diuina: neque ecclesiae positiua: ergo non tenetur. Tenet consequentia: quia quisquis tenetur ad aliquid: aliqua legead hoc obligatur. Antecedens probatur pro prima parte scilicet quod non lege diuina: quia etsi confessor est de lege diuina: ut supra ostensum est: non tamen determinattem pus: puta semel in anno: neque inter facerdores distinguit: cum cuilibet in sua ordinatione dicitur cui remiseritis &c. Sed quicunque sacerdos potest uti hac potestate oblata materia, quae oblatio sit per ecclesiam, quae distinxit parochias, & discreuit subjectos confitentes. Probatur etiam antecedens pro secunda parte scilicet quod non obligatur legepositiua ecclesiae: quia maxime illo staturo: omnis utriusque sexus fidelis &c. quoniam aliud non dabitur: sed hoc non: quia ut dicit conclusiosecunda: omnis talis confitens satisfacit staturo illi: ergo ad aliam, siue iteratam confessionem non obligatur. Confitetur. non talis alieno, accedente licentia proprij sacerdotis: & sic sati, facit illi staturo.

¶ Quarta conclusio. Data licentia, seu potestate sacerdoti alieno satramentaliter absoluendi sibi confesso: non requiritur alia licentia confitentibus adeundi tales alienos. Posset aliquis moueri, & dicere. Licet papa, uel episcopi possint concedere aliquibus licentia audiendi confessiones alicuius, uel aliquorum: tamen con fessurieis indigent licentia proprii facerdoris illos adeundi iuxta staturum. c. omnis, & eius secundam partem. Contra hoc ponitur haec conclusio quarta: quae uult, quod data licentia sacerdoti audiendi confessionem alicuius: uel aliquo rum: non requiritur alia licentia, qua confessuri licentientur connteri illis sicut econuerso. Data licentia alicui a proprio sacerdote, ut confiteatur alieno: non requiritur alia licentia, qua alienus audire possit confessionem taliterlicentiati. Sed siue detur licentia sacerdori alienum audiendi, siue subdito alieno consitendi: altera illarum data utrique sufficit: illi ad libere audiendum alterius subditum: isti ad alieno confitendum. Sic intellecta conclusio probatur: quia datalicentia, uel sacerdoti, uel confitenti, si confitetur, & a facer¬ dore tali absolutio cum debita intentione profertur: consitens uere absoluitur: nisi ponat obicem: & per consequens omnibus alijs circunscriptis uerum est sacramen tum: & ita nihil aliud, nec alia licentia requiritur. Consequentia nota: & antece dens: scilicet quod istis stantibus uerum sit sacra mentum: probatur: quia nihil deficit de ueritate sacramenti: nam ibi est sacerdos habens executionem ordinis cum intentione absoluendi (ut suppono) ut minister ide neus: uerba absolutionis, ut forma: & peccator confitens subditus, ut materia, Et illa requiruntur, & sufficiunt ad uerita tem sacramenti paenitentiae: ut ex praemissis patet dist. xiiij. q.eii. ergo. Antecedens patet. Nam per licentia, quae datur a proprio sacerdote, siue cofessori, siue confitenti: nullam potestatem dat sacerdoti alieno:iam enim ex ordine habet potesta tem requisitam ad absoluendum peccatorem: sed tamen subijcit sibi materiam, quae sine hac licentia sibi non esset subie. cta. Sicut ille, qui concedit fabro ferrum, ut operetur: non datfabro potestatem operandi: sed potestatiiam habitae dat materiam, in quam operetur, sine qua faber non potest suam potestatem ducere in actum. Sic dum parochiano sacerdoti collata est ecclesia: aut dum parochianus fucerdos acceptat adiutorem: nulla noua potestas confertur: sed tantum alia materia, in quam potestatem ordinis prius suscepta exerceat, assignatur, qua prius caruit. Et si dicis. Per institutionem sacerdoris in ecclesia datur sibi potestas iurisdictionis: quam prius non habuit. Respondetur: quod lla potestas iurisdictionis non est alia potestas a superiore ordinis, ut dictum est: sed est subiectio materiae prius non subjectae. Et ideo licet numc possit ligare, & absoluere eos, quos prius ante institutionem non potuit: hoc non contingit propter hoc, quod aliqua noua potestas collata sit, qua prius caruit. Non enimper huius institutionem, aut assumptionem in adiutorem in partensolicitudinis suscipit nouum characterem: in quo fundaretur potestas absoluendi sacramentaliter: sed offertur noua mate ria. Et ideo nunc potest exercere potesta tem praehabitam: quod prius non potuit. Et tantum de articulo secudo.

¶ Quantum ad tertium articulum dubitatur primo circa conclusionem tertiam, & quartam. Quofacerdos parochianus agnoscet statu parochianorum suorum, si non tenentur sibi, aut de licentia sua confiteri alieno: ab illo scilicet superiore licentiam habenti: cum tamen scriptum sit Prouer. xxxij. Diligen ter agnosce uultum pecoris tui. Similiter quomodo non sibi confesso ministrabit sacramentum eucharistiae, de quo ignorat, an sit dispositus ad eius susceptionem: immo forte quem nouit pluribus grauibua peccatis occulte irretitum.

¶ Ad hoc respondetur multipliciter. Vno modo: quod illa auctoritas non est intelligenda de peccatis occultis subditorum: sed publicis. Nam ad reuocandum eos ab illis diligenter debet laborare etiam animam suam ponendo pro ouibus suis ueniente supo ad rapiendum, & dispergendum: ne si fugiat filendo, uel dissimulando: non pastor: sed mercenarius iudicetur: ut uult beatus Greg. in homi. Vel secundum alios intelligitur de notitia iudicialis inqusitionis, quae in prudente iudice praecedere debet sententiam.

¶ Et si utique; id intelligendum putatur de notitia, quae habetur uirture sacramentalis confessionis: habere hanc notitiam non est in potestate curati, sed subditi: quantum ille uoluerit suo curato reuelare, cui credere oportet pro se, & contra se. Sicut ergo in confessione dicenti se omnia peccata confessum, & de confessis dolere, ac uelle cauere pro futuro, credere oportet curatum: ita etiam credere debet, cum dicit se esse confessum, & absolutum: nec de mortali sibi conscium: licet forte fictus sit in utroque neque maiorem certitudinem habere potest: nec ad maiorem notitiam obligatur cura:us. Cum ergo dicit se absolutum, & confessum: secure potest sibi ministrare eucharistiam: non minus, quam si sibi, aut suo adiutori fuisset confessus. Et si curatus nosceret subditum grauibus criminibus occultis irretitum: non propter hoc debet petenti in publico sacramentum eucharistiae denegare, exemplo christi iudae non negantis: ut supra dictum est distin. ix. Et nihil refert ad habendum notitiam subditi a curato: an subditus sibi confiteatur: uel alieno de licentia curati, uel superioris. Si tamen subditus esset persona leuis, de quo curatus probabiliter dubitaret: utrum uerum diceret: dicendo se alibi confessum, posset de hoc: & sua absolutione requirere testimonium.

¶ Dubitatur secundo: qui sint proprij sacerdotes immediate singulorum. Respondetur post Pe. depalud. post Hostien. in sum. de paenit. & remil. quod papa: quia nulli subiectus est in terris: non habet proprium facerdotem habentem ordinariam iurisdictionem in eum: sed potest eligere, quem uoluerit, qui uice christi eum absoluat a peccatis. Et illi se subijcit, ut peccator: non ut papa. Papa uero omnium fidelium est proprius sacerdos secundum praemissa: & specialiter omnium exemptorum: & sibi immediate subiectorum: sicut familiae suae, & cardinalium, & patriarcharum: hi non habent alium propriu sacerdotem. Ideo quam tum ad hoc subsunt summo paenitentiario papae: & cui ille uices commiserit. Et dicit idem Pet. de palu. quod patriarchae sunt proprij sacerdotes primatum: primates archiepiscoporum: archiepiscopi suorum suffraganeorum. Omnes tamen praesati, & superiores, episcopi possunt sibi eligere confessores, qui possunt eos absoluere in omnibus calibus papae non releruatis: similiter mutare ueta: absoluere ab excommunicatione a iure, non ab homine lata: nisi fuerint se di apostolicae reseruata: ut de peni, & remis. c. ult. Et hoc idem conceditur superioribus platis, & inferioribus exeptis.

¶ Et nota secundum eundem; quod quicumque; potest sibi eligere confessorem, potest eum mutare, & alium eligere: siue prior electus uiuat: siue sit defunctus. Et quicumque electus fuerit, habet potestatem ab soluendi eligentem, non ab eligente, uel ipsa electione, sed a dante priuilegium eligendi: siue praelato: siue ipso iure. Praelati autem inferiores non exempti: ut ab bates praepositi, decani, archipresbpteri rurales, habent pro sacerdote proprio episcopum suum. Cutati uero simpli¬ ces decanum, uel archipresbpterum: dum eis est cura annexa: monachisuos abbates, aut priores: clerici collegiorum decanos, uel praepositos, quibus est cura annexa. Clerici simplices curatum, in cuius parochia commorantur.

¶ De laicieuero dicit Hosti. quod imperator de antiqua consuetudine confitetur capellanis suis. Reges habent proprium sacerdotem archiepiscopum, in cuius diecesi est metropolis regni, in qua solent inungi: licet ibi non morentur. Caeteri minores principes, comites &c. habent proprium facerdotem, episcopum, uel principalem curatum ciuitatis: in qua habent domicilium: & li aeque in pluribus curati, & episcopi illorum sunt proprii sacerdotes, & quilibet insolidum. Caeteri inferiores curatos suos, in quorum parochijs habent domicilium, habentut propriorfacerdotes pro tempore, quoibi morantur. Si habent plura domicilia ex aequoSi uero unum est principalius, illius curatus si unus est, est proprius sacerdos. Si plures ex aequo: indifferenter quemlibet eorum citra episcopum, qui excludi non debet. Si laicus nullum habet domicilium: sed uagatur de loco ad locum: curatus loci, in quo pro tempore fuit, est suus proprius sacerdos. Tilijfamilias, serui, scholares in studijs: dum per aliquod tempus notabile moram faciunt in una parochia: ibi habent suum proprium sacerdotem. Notabilis mora, ut dicit Ange. est maior pars anni: & praesertim illa, in qua est festum pascale. Peregrini (si cum licentia sui curati peregrinantur) habent licentiam confitendi: & sacramentum eucharistiae sumendi: quocunque loco se inueniunt. Si non habent licentiam: extra articulum necessitatis non possum absolui ab alieno. De mercatoribus dicitur similiter, sicut de scholaribus: scilicet, quod si alicubi morantur per annum: uel maiorem partem anni: praesertim ultra pasca, in qua tenentur confiteri, & quando communiter in pascate non declinant ad sui loci domum: quia tunc non uidentur habere domicilium: ubi est eorum domus quoad sacramen¬ ta percipienda: ideo tunc licite consitentur curato illi, ubi pro tunc existunt: & ab eo absoluuntur: & eucharistia prouidentur. Siuero moram alicubi non contraliunt: non possunt absolui nisi a curato parochiae, in qua habent domicilium: nisi de licentia eius, uel superioris. Ideo cautum est talibus accipere licentiam generalem a papa, episcopo uel suo curato confitem di, & sacramenta percipiendi a quocumque;

¶ Et nota: quod ratihabitio proprij sacerdo tis sequens confessionem factam alieno facerdori: ex licentia praesumpta non sufficit. Cuius ratio secundum Pe. de palud. dist. praesenti. q.iij. in fi. quia nulla ratihabitio confirmat sacramentum, quod nullum fuit. Cum ergo absolutio ab alieno ( nonhabita licentia) facta, nulla sit: ut dictum est: non potest sequens ratihabitio facere in sacramentis, quod sit sacramentum, quod prius non fuit sacramentum. Et non est simile; si eps ordinat alienum parochianum, ponens spem in ratihabitione proprij episcopi: quoniam eps ordinans alienum, uere ordinat: & characterem imprimit: & est ibi uerum sacramentum: licet etiam episco pus proprius contradiceret: unde sic ordinatus postea non uenit iterum ordinandus: & ibi sequens ratihabitio non confert ordinem: sed bene executionem ordinis, quam prius non recepit: sed haec non de essentia sacramenti. Ratihabitio. nioe retrotrahitur: & tunc mandato comparatur, quando solo mandato res a principio agipotest. Sic etiam si non episcopus ordinaret aliquem: aut non sacerdos consecraret: ratihabitio papae nihil efficeret.

¶ Dubi tatur tertio: in quibuscasibus conmissarij habent absoluere ad se confugientes. Respondetur breuiter: quod secundum formam commissionis extenditur, uel restringitur eorum potestas: nunquam tamen potest extendi ultra potestatem ordinarij committentis: quia nullus potest committere, seu dare, quod ipse non habet. Verum: quod praesentati ex ordinibus menditantium iuxta. c. dudum. de sepul. in cle. non possunt uigore illius commissionis absolue- re, nisi in calibus, in quibus simplices cu rati possunt: & non in casibus a iure reseruatis: ut habetur in eo.c. Et dicita iure reseruatis, quoniam si eps reseruaret sibi aliquos casus: quod potest (qui in iure non sunt expressi) nihilominus praesentati huiusmodi possent in illis absoluere: quia priuilegitra superiore datum non potest inferior testringere. Priuilegiumaunt datum est fratribus in concilio uienensi. Vnde sicut eps non potest prohibere, ne audiant confessiones suorum parochianorum: ita nec potest prohibere: quod non absoluant secundum auctoritatem eis in priuilegio concessam: licet in glol. cle. Io. mona. tereat contrarium, cuius rationes soluit Ang. in sum. post panor.

¶ Dubitatur quarto: in quibus casibus potest relinqui sacerdos proprius immediatus, siue curatus parochinus sine eius licentia perita. Responde tur secundum Pe. de palu. qeiii. dist. praesentis arti. post Hosti. quod potest in pluribus. Primus: si fuerit indiscretus, nesciens solpere, & ligare: tunc eoipso subditus habet licentiam a iure aliu adeundi de paedist. vi. placuit. ubi ille casus expresse excipitur. Et dicit ubi gloilo. quod aliu discre- tum audire potest sine licentia. Sic si curatus ex cuspa sua est minus idoneus: ut si fuerit reuelator: confessionis: aut solicitator ad malum: uel probabiliter putatur facerdori ex confessione periculum imminere, uel est exconmunicatus, aut suspensus, & in similibus. Sed ut dicit Ange. in sum. tunc licentia petenda est ab eo, uel superiore. Veruntamen licet caeteris paribus consultius sit confiteri proprio facerdori: ut uolunt docto. conmuniter: praesertim scilicet Bonau. & Ange. in sum. confesiij. S. xxxiij. propter uarias causas, & pericula uitanda: potest tamen, ut dictum est: nulla existente rationabili causa cuilibet confiteri alteri, habita ad hoc sufficienti licentia. Ideo dubium illud est modici ponderis.

¶ Dubitatur quinto: utrum habens licentiam generaliter eligendi confessorem (sicut penenunc omnes habent per literatoria confessionalia, per quae quodamodo omnis ordinariorum, curatorum, & episcoporum potestas euacuatur: in non modicam iacturam ecclesiasticae disciplinae glol. c. si eps. de paenit. & remis. lib. vj.) possit eligere non curatos: siue non habentes actuale exercitium curae. Et uidetur; quod non: quia in glo. inc. religiosi. de priuil, & excessi. li. vj. super uerbo speciali dicitur: quod paenitentia etiam de licentia proprij sacerdotis recipi non potest a praesbytero non habente curamEt hoc idem tenet glo. inc. omnis. saepeallegato. Ex quo infertur, ut recitat Panor. in dic. c. religioli, quod si datur parochiano facultas eligendi sibi confessorem, non poterit eligere religiosum, uel secularem non habentem animarum curam actu. Ratio assignatur: quia cum sit electus a parochiano: & non sit desegatus proprij sacerdotis: non oportet, quod per uiam prorogationis iurisdictionis absoluat. Sed cum ille non habeat per se curam: non potest fieri prorogatio: quia consensus priuatorum non potest eum facere iudicem, qui nulli praeest iurisdictioi: ut dicit. c. significasti. de focompe.

¶ Item prorogatio est extensior: & ideo quod non est, non potest extendi. Et ideo ubi non est actualis cura in electo huiusmodi: non potest illa extendi ad parochianum eligentem.

¶ Item con fessio iudicis incerti non ualet: ut in. c. ad haec. de rescrip. Ideo licentia illa, qua conceditur parochiano, quod eligere potest confessorem, quemcunque uoluerit: non ualet. Respondetur ad dubium: quod habens licentiam generalem eligendi confessorem a suo curato, aut eius superiore, papa uel episcopo, potest eligere pro confessore quemcunque; facerdotem secularem, uel regularem, executionem sui ordinis habentem: hoc est non prohibitum, excommunicatum, uel suspensum: siue habeat curam sibi actu conmissam, siue non. Haec responsio satis pater ex conclusione quarta, & eius probatione. Nam subditus eligendo confessorem talemiam subijcit se ut materiam potestati sacerdotis subiectione propria, & superioris perlicentiam: & ita sunt omnia ad ueritatem sacramenti paenitentiae requisita &c. Et haec est opinio. Hostien. in sum. de peni, & remis. S. cuiconfitendum sit. & Panor. in.c. religiosi. sequitur Hostien. licet prius fuerit alterius opinionis: ut ibi dicit. Ait enim Hostien. quod etiam supra dictum est. Cum quili¬ bet sacerdos in ordinatione recipiat potestatem ligandi, & soluendi: duumodo materiam habet: potest absoluere, & ligare. Materiam autem habet, ex quo de licentia propriuiudicis aliquem audit.

¶ Et per haec respondetur ad contraria. Ad glo. dicitur, quod glossator fuerit alterius opinionis, quam tamen non prbat. Ad rationem dicitur; quod ille electus a parochiano non absoluit uia prorogationis: sed auctoritate propria, quam acce- pit in sua ordinatione, quam exercere potest habita materia: ut satis dictum estEt ideo cum per talem licentiam offertur materia: non datur noua auctoritas: sed absoluit auctoritate propria. Et ita ratio fundatur in falsa imaginatione qua si non sit auctoritas in sacerdote non curato, quae tamen ibi est: licet in habitu, ut dicit Host. uel remota: ut loquitur Sco. est tamen ibi in ueritate.

¶ Ad illud de concessione iudicis incerti dicitur; quod intelligendum est in foro contentioso: non in foro animae: ut exponit Ang. Et nisi sic: omnia confessionalia, siue a papa, siue ab episcopis data essent ab esse ctu uacua: quia in omnibus illis conceditur iudex incertus.

¶ Sed contrarium illi opinioni a multis tenetur: ut patebit infra dist. xix. in conclusione quinta: ubi ex dictis Petri depal. uidetur posse sumi: quod non sufficit sola peccatoris subiectio uoluntaria: sed etiam requiritur petri christi uicarii, aut eius successorum licentia, cui in hac parte peccator est subditus. Nec se potest peccator subijcere, cui uult sine eius licentia &c. Vide ibi.

¶ Sexto dubitatur: utrum facerdores simplices possint se mutuo absoluere, non obtenta super hoc specialilicentia. Et uidetur: quod non. Nam inc. si episcopus. de peni, & remis. lib. vi. dicitur. Nulla quoque consuetudine introduci potest, quod aliquis praetersui superioris licentiam, confessorem sibi eligere ualeat, qui eum possit soluere, uel ligare.

¶ In oppositumcurrit communis consuetudo. Respondet hic Ange. in sum. confessi. iii. S. xxx. quod est licentia expressa, & tacita quando scilicetepiscopi uident, & tolerant, cum possint pro¬ hibere: & utraque; licentia sufficit. Et perhoc patet responsio ad dubium. De illo uide latius lec. iij. in expositione cano.

¶ Vltimo dubitatur: utrum confessio in casu necessitatis debeat fieri laico. Casus necessitatis intelligitur, dum imminet periculum mortis: nec est sacerdos in prompto, cui feri possit confessioDimissis multis respondetur secundum intentionem Scot. cui concordant Richar. Pe. de pal, & communiter theolo. quod confessio sacramentalis non potest fieri laico: quia laicus absoluere non potest: & sine absolutione non est sacramen tum paenitentiae. Et ideo in nullo casu tenetur quis laico confiteri: neque uenialia: neque mortalia. Potest tamen confessio large, idest reuelatio suorum peccatotum fieri laico secreto propter uerecundiam quae est una paena debita peccato: & magna pars satisfactionis. Similiter propter confilium obtinendum. Item propter humilitatem, & in signum: quod facit, quod in se est paratus confiteri sacerdo ti, si eius copiam haberet. Et propter hos fines consulitur a beato Augustino, & magistro: ut patet in textu. Et per hoc omnes auctorit. ad hoc sonantes intelligi debent tanquam consilium non praeceptum.

¶ Et dicit Scotus, quod forte utilius esset non accusare se laico: si posset aequalem habere uerecundiam apud se recogitando eadem peccata: & si sibi ipsiposset aeque, uel salubrius consuse- re, quam ille laicus. Et forte quis non debet se accusando laico diffamare sine praedictis ex aliis rationabilibus causis. Et in sic se accusando peccaret: nisi simplicitas excusaret.

¶ Multa ad propositum prosequuntur summistae: sed haec sufficiant. Et tantum de illa quae- stione, & distinctione.