¶OECONTIRMATIONIS unu sacramento QVAESTIO VNCA CIRCA distinctionem istam quaeritur. Vtrum confirmatio sit sacramentum noualegis irreiterabile, a solis episcopis dispensabile.

¶ More solito praemissis notabilibus pro articulo primo: subiungentur conclusiones pro secundo: & mouendorum dubiorum solutiones pro articulo tertio.

¶ Notandum quoad primum: quod confirmatio hic non accipitur pro constanti firmitate in bono quemadmodum beati dicuntur confirmati: nec pro signo talis confirmationis. Sed hic accipitur pro quadam unctione, quae dicitur esse unum de septem lacramentis ecclesiae.

¶ Et haec potest sic describi conformiter ad diffinitionem baptismi supra dist. iij. positam. Confirmatio est unctio hominis uiatoris bapti xati aliqualiter consentientis: uel ante susceptionem rationis usum non habentis, facta in fronte in figura crucis cum cbrismate sanctificato, a ministro ido neo, simulcum debita intentione, certa uerba proferente, ex institutione diuina: significans unctionem aniiae pergratiam roborantem, ad confitendum fidutialiter christi fidem. Diffinitio haec causalis est tangens materiam, ministrum, formam suscipientem, modum, & finem.

¶ Vnde dicitur primo: unctio, quo tangitur materia propinqua: eo modo loquendi de materia: ut supra dictum est de baptismo distinct. iij. q. i. quae hic habere uolo pro repetitis.

¶ Tangitur est quidditas confirmationis: nam confirmatio non est res permanens, puta chrisma: sed operatio transiens id est unctioseu actus ungendi in fronte &c.

¶ Dicitur hominis baptixati: quia non baptixatus confirmati non pot: sicut nec ordinari: nec aliud sacramentum in operatione consistens suscipere: cum baptismus est ianua, & fundamentum caterorum sacramentorum: ut dicitur de conse. dist. iiij. cum itaque in fi.

¶ Dicitur: in operationae consistens propter, sacramentum eucharistiae: quia cum illud non consistit in operatione circa suscipientem, nihil praesupponit in eo: ideo non baptixatus: immo animalbrutum si suscipiat species sacramentales eucharistiae: uerum suscipit sacramentum: nam species sunt sacramentum, etiam non susceptae. secus de alijs sacramentis. Illa enim oonsistunt in operatione circa suscipientem: ideo praerequirunt baptisma in eodem, ut sint sacramenta. Etiam matrimonium etsi sit apud infideles: non tamen apud eos est sacramentum ut in fra dicetur. Et de hoc uide Alexa. parte iiij. quaest. xxviij. membro. ij. arti ij. con cordat sanctus Bonauen. dist. praesenti arti. ix. & Tho. qeiiij. arti. iij. dist. vij. in scripto. iiij.

¶ Dicitur aliqualiter consentientis &c. eodem modo siquidem requiritur consensus in suscipiente sacramenrum confirmationis: sicut requiritur in suscipiente baptismum: de quo supra distin. iiij.

¶ Dicitur uiatoris: eadem ratio ne, qua in haptismatis diffinitione.

¶ Dicitur facta in fronte: ubi notatur deter minata pars corporis, in qua si non fieret: non esset confirmatio Nam unctio cum chrismate (quae sit in uertise haptirato pro uero a sacerdote haptixante) non est confirmatio. Cuius ratio est in stitutio diuina. Congruitas uero secundum Rich haec est: quia cum hoc sacramentum ordinetur ad fidurialiter sine timore, & sine erubescentia fidem con fitendum quantum ad articulum moritis christi in cruce: & signatimoris, & erubescentiae maxime appatent in fronte. Ideo qui conurmatur, ungitur chrismate in sronte per modum onucisis, utsibi ostendatur, quod confiteri debet,. crucem chuisti sine timore, & erubescentia & ut ibi adhibeatur remed um, ubi apparet radix deficiendi: scilices timor, & crubescentia. Nam propter hacduq: ser licet timorem mortis, & timorem, con¬ lusionis seu ignominiae, qui dicitur erubescentia: impeditur homo nelibere, & aperte confiteatur fidem nominis christi. Haec autem duo apparent in fronte: quia (ut dicitur. iiij. Ethi. )timentes in rontepallescunt: & uerecundati rubent. Et quia frons magis patet: & est uicina imaginationi, ex qua procedunt passiones illae: & etiam magis apta unctioni, quae omnia simul non inueniuntur in alio membro: scil cet corde, uertice, uel lingua.

¶ Dicitur in figuracrucis: sic. n. concordat forma: in qua dicitur. Signote signo crucis: alioquin nisi sic fieret, forma non esset uera. De hoc etiam Stephanus papa (de conse. dist. v. Numquid) ait. Nunquid non omnia chrismata sacerdotalis ministerij crucis figura perficiuntur.

¶ Dicitur cum chrismate: nam si fieret cum oleo sancto, aut oleo infirmorum non esset sacramentum. Cuius ratio principalis non est nisi institutiodiuina.

¶ Adducuntur autem rationes congruitatis ex fine huius sacramenti significando. Chrisma est unguentum ex oleo oliuarum, acballamo confectum. Vnde Rabanus de naturis rerum lib. xviij.c. vj. Balsamus in chrismatis confoctione, liquore oliuae commisceri, ac pontificali solet benedictione consecrari: quatenus fideles omnes in impositioe manus sacerdotalis, qua spiritussanctus accipitur: hac unctione signentur. Chrisma itaque conuententer significat finem, siue effectum huius sacramenti. Nam (ut dicitur de sucra unctione. S. Per frontis. per confirmationem spiritussanctus datur ad augmentum: utlibere confiteatur, quod credit: quia corde creditur ad iustitiam: ore autem sit cenfessio ad salutem: ut ibidem praemittitur. Haec autem includunt interiorem conscientiae nitorem per puram fidem.

¶ Oleum uero cum sit pingue, & conuenientiis imunignis pabulum, & nitidum, conuenienter representat gratiae pinguedinem: charitatis feruorem: & fidei interiorem nitorem. Balsamus autem cum sit maxime odoriferus, & a corruptione praeser uatiuus: conuenienter repraesentat honum odorem famae fidei, qui diffunditur per confessionem oris, qua audientes praeseruantur a corruptione erroris. Et quoniam proprietates olei perfectius inueniuntur in oleo oliuae, quam in alio: unde & antonomasice oleum dicitur. Et ideo chrisma, quod est determinata materia huius sacramenti, non ex quocunque oleo: sed ex oleo oliuae, & balsamo conficitur. De hoc etiam de sacra unctione. S. ad exhibendum circa principium.

¶ Dicitur, sanctificato: quia ut Cchrisma sit materia confirmationis: non sufficit, quod sit confectum ex oleo, & balsamo: sed necesse est, ut sit consecratum ab episcopo. Cuius ratio (ut supra) est diuina insttutio. Ad quod adducitur congruentia quaedam (ut dicit Richar. q. i. arti. j. post sanctum Bonauen. & Sco.) quia hanc materiam christus tactu mundissimae carnis suae non sanctificauit: facto eam determinans ad hoc sacramentum, sicut facto determinauit aquam ad baptismum: & panem, & uinum ad eucharistiae sacramentum: sed inspiratione, uel praecepto. Ideo episcopi non ualentes solo tactu suo hanc materiam consecrare, eam consecrant per benedictionem.

¶ Sed hanc congruentiam reprobat Pe. de palude. q. j. arti. ij. distinpraesentis, & Duran. quia sic aqua baptismatis non deberet benedici: cum sit consecrata per contactum corporis christiquia sic ficret iniuria consecrationi christi: sicut ipsi aiunt, quod christus non est usus uisibili, & exteriori unctione: ne fieret iniuria interiori unctioni, qua unctus est prae consortibus suis. Ideo dicit aliter Duran, & Pe. de pal. sequentes in hoc sanctum Tho. dist. praesenti. q. ij. ar. iij. quod in quocunque; facramento minister est determinatus aliqua ordinatione; requiritur etiam materia determinata aliqua benedictione: quia materia est, quasi instrumentum, quo utitur minister, quod debet congruere ministro, Ideo cum confirmatione determinatur minister certi ordinis; scilicet episcopus de necessitate: ideo oportet materiam eius scilicet chrisma daeterminare benedictione etiam de necessitate. Baptismus autem: quia potest ministra¬ ri generaliter per quemlibet: licet de solennitate eius sit, quod ministretur per sacerdotem: ideo materia eius est quaelibet aqua clementaris: licet propter eius solennitatem benedicatur: non tamen requiritur necessario aquae benedictio

¶ Sed hoc minus ualet (ut etiam deducit Pede pal. ubi. supra) quia ex hoc sequeret, quod eucharistia non posset confici nisi in pane, & uino prius benedictis. Similiter ordines conferri non possent nisi mate ria: puta urceoli, claues, liber euangelij, panis & uinum, quae sunt materiae ordinum: prius essent benedictae: quod patet esse falsum. Et probatur consequentia: quia minister eucharistiae; & ordinum est daeterminatus ordinatione: quia necessa rio est presbpter, uel episcopus: ideo magis placet prima congruentia. Et ad eius improbationem dicitur: quod non propter iniuriam sacramenti cauendam requiritur necessario benedictio: sed quia non est necessarium, ut benedictum seu sanctificatum iterum benedicatur: licet hoc propter solemnitatem fieri posset. Sed nec in hoc fieret iniuria sacramento, uel rei consecratae: quia tunc dicitur fieri iniuria rei consecratae: quando idem genus consecrationis repetitur: non quando aliud, & aliud: maxime quam do unum ordinatur ad aliud: de hoc late in Pet. de palu. ubi supra. Verum quicquid sit de his congruitatibus: ratio (ut dictum est) est institutio diuina.

¶ Dicitur conse quenter in diffinitione confirmationis, a ministro idoneo: & non dicitur, ab episcopo: quia quis minister sit idoneus de necessitate sacramenti, sunt opi. apud aliquos, ut dicetur. Ideo ut diffinitio cuili libet opi. seruiat dicitur: aministro idoneo, sine ulteriori determinatione.

¶ Dicitur simulcum debitaiatentione: quia sine debita intentione ministri (quae est uelle facere, quod ecclesia intendit) non est sacramentum per omnia: sicut dictum est in baptismo de intentione baptixantis.

¶ Dicitur certa uerba proferentis: ubi tangitur forma huius sacramenti, quae est. Signote signo crucis. Confirmo techrismate salutis, in nominepatris, & filij, & spiritussancti, amen. In quafor¬ ma tangitur finis huius sacramenti, ad quem institutum est quae est confessio fideichristianae: cuius tota summa consistit in passione christi: ut innuit apostolus. j. Cor. ii. Non iuducaui me aliquid scire inter uos: nisi iesum christum, & hunmc crucifixum. Habet etiam huius articuli confessio maiorem difficultatem: quia sicut dicitur ibidem. c. i. Nos autem praedicamus christum crucifixum: iudei, quidem scandalum: gentibus autem stultitiam. Et hic finis tangitur, cum dicitur. Signote signo crucis, ut crucis uerbum no erubescat, sed publice confiteatur. Tangituretiam sacramentalis actus, cum dicitur: confirmo id est sacramentum confirma tionis trado. Tangitur materia, cum dicitur: chrismate. Tangitur etiam res sacra menti, cum dicitur: salutis. Tangitur quoque; causa principalis sanctificans: in nomine patris &c. Quod aut haec sit forma: ratio est (ut in pluribus) institutio diuina, Verum quidam loco uerbi signo, dicunt consigno, (ut Pet. de pal. & alij) & loco dictionis salutis, dicunt sanctificationis. Et non resert: quia illa uerba eundem sensum habent. & manente perfecte eadem sententia: manet eadem forma, sicut supra dictum est de baptismate

¶ Dicitur simul: quia necesse est ut concurrant pro aliquo instanti temporis: in tentio, unctio, & uerborum prolatio, ita ut nullum horum pfecte finiatur sine alijs: quin ad minus alia sint incepta: ut in simili dictum est de batismo.

¶ Dicitur ex diuina institutione significans: ubi tangitur auctor, & institutor huius sacramenti.

¶ Verum de hoc recitat Alex. par. iiij. quaestio. xxij j membro. j. & post eum sanctus Thom. tres opi. Vna est, quam tenet Alexan. quod sacramentum illud nono est institutum neque a Christo: neque ab apostolis. Tum quia non legitur in scriptura, quando, uel ubi. Tum quia neque Christus: neque apostoli usiiunt hac materia: neque hac forma: sed sola manuum impositione. Nam de Christo legitur Matth. decimonon, quod. paruulis sibi oblatis manus imposuit. Similiter de Apostolis Actuum. viri. &. xix. qua apostoli ba¬ ptixatis imponebant manus, ut acciperent spiritum sanctum: quod non potest intelligi de acceptione spiritussancti ad robur, qui est effectus confirmationis. Nam & in baptismate datur spiritussanctus non ad robur: sed ad remissionem peccatorum: quae fieri nopotest sine spiritul sancti acceptione. Sud dicit, quod confirmatio instituta est ab ecclesia in concllio Meldensi. Vnde dicit Alexan. Sine praeiudicio dicendum: quod neque dominus hoc facramentum instituit: neque dispensauit: neque apostoli. Ad cuius declarationem subdit. Post ascensionem domini congruebat apostolos confirmari: & illis spiritum sanctum dari adrobur. Vnde Ioan. vij. Spiritussanctus nonduerat datus: quia Tesus nondum erat glorificatus. Non (inquam) in plenitudines, uel ad robur, sicut fuit datus in die penteco stes. Vnde apostoli confirmati sunt spiritusancto immediate sine ministro, & facramento: & ipsi deinde confirmabant sine sacramento: sed postquam apostoli(qui erant bases ecclesiae: qui adhuc non erant praelati: & a spiritusancto confirmati) defecerunt: institutum fuit hoc sacramentum spiritussancti instinctu in concilio Melden. quantum ad formam uerborum, & materiam elementarem, cui etiam spiritussanctus contulit uirtutem sanctificandi. Haec Alex. Hanc opisequitur sanctus Bonauent.

¶ Secunda opinio tenet: quod sacramentum illud sit institutum ab appstolis, & ab eis collatum, & ministratum, qui fuerunt quasibases ecclesiae. Ambas has opiniones reprobat sanctus Tho. Nam cum fundame tum cuiuslibet legis in sacramentis consistat; sacramenta non possunt instituinisi per legislatorem

¶ Sed quoniam neque ecclesia est legislatrix: neque aposto li legislatores: licet dicantur ecclesiae bases: ideo sacramenta instituere non potuerunt Sed illius est instituere, cuius est sacramentis essit aciam dare, quod solius dei est.

¶ Vnde est tertia opinio: quod sicut caetera omnia sacramenta nouelegis: ita & confirmatio a christo instituta est. Huius opinionis rationes supra habentur dist. i. qeii. Hanc opi. approbat peatus Tho, quem in hoc imitatur Sco. Rich. Duran. Pe. de pal. Aliaco, & caeteri plures. Vnde dicendum, quod christus sacramentum illud instituit: materiam, & formam determinauit: non itamen poentiam suam sacramentis alligauit. Vn de ipse, siue in terris, siue post ascensionem in caelis existens, potuit apostolos ofirmare immediate sine tali materia, & forma. Confirmare (inquam) non sacramentum eis exhibendo (sine matetia enim, & forma non est sacramentum) sed rem sacramenti: hoc est spiritumsanctum dare ad robur. Potuit enim cum apostolis in primitiua ecclesia dispersare maxime in facramento confirmationis: it per solam manuum impositionem da retur effectus confirmationis: & praeset im ex eo: quia in confirmatione ab eis collata apparuerunt aliqua signa sensibilia: ut donum linguarum, quibus certe cognoscebatur aduentus spiritussancti: & ideo non fuit opusalio signo sensibili: sed cessantibus his mitaculis, ministri uti debuerunt materia, & forma achristo instituta. An autem apostoli ma, teria, & forma usi sunt, dubium est: cun hoc asserere non sit contra scripturam, Quod autem tempus institutionis, & modus non legitur in scriptura: nihil pbat, quia multa fecit deus, quae scripta non sunt. Ioan. xx. Multa denique tradita sunt ecclesiae ab apostolis, & per successioncepiscoporum ad nos deriuata: quod non sut scripta in canone bibliae: ut habet Innocen. de officio missaes: & in c. cum Marthe. de celebra. missarum, Et haec opinio uidetur sanior, & permissis dist. j.)conformis: & ideo in diffinitio ne dictum est: ex institutione diuina¬

¶ Additur ultimo: efficaciter significans unctionem animae &c. Vbi tangitur res huius sacramenti: quae, ut saepe dictum est, est gratia animae collata ad constanter credendum, & ore intrepide sine uerecundia consitendum fidem crucifixi. De quo Melchiades papa (de conse. distinct. v. Spiritussanctus) ait, Spiritussanctus, qui super aquas baptismi salutifero descendit lapsu, in sonte plenitudinem tribuit ad innocentiam: in confirma¬ tione augmentum praestat ad gratiam. Et quia in hoc mundo tota aetate uicturis inter inuisibiles hostes, & pericula gradiendum est: in baptismo regeneramur ad uitam: postbaptismum confirma mur ad pugnam: in baptismo absuimur: postbaptismum roboramur. Et quamuis continuo transituris sufficiant regene rationis beneficia: uicturis tamen necessaria sunt confirmationis auxilia. Regeneratio per se saluat mox in pace baptismi, uel seculi recipiendos. Confirmatio armat, & instruit ad agones mundi huius, & praelia reseruandos. Qui auttem post baptismum cum acquisita innocentia immaculatus peruenerit admortem: confirmatur morte: quia iam non potest peccare postmortem. Haec ibi. Et de saera unctione, dicit InnocenPer confirmationem spiritussanctus datur ad augmentum, & robur.

¶ Ex hac declaratione diffinitionis sacramenti confirmationis multae dubitationes, quae moueri solent, & argumenta sunt soluta. Posset tamen confirmatio breuius sic diffiniti. Est unctio frontis baptixati per sanctificatum chrisma efficaciter significans unctionem animae pergratiam: ad robur, & ad libere confitendum fidem crucifixi. Vltima clausula includit caeteras hic dimissas: & in priori diffinitione positas, quoniam si aliqua earum defuerit ab unctione: iam non efficaciter significabit unctionem animae &c. & sic non erit sacramentum: ut si non fuerit minister idoneus, aut non deb taforma uerborum.

¶ Consequenter notandum, quod de ministro idoneo huius sacramenti duae sunt opi. contrariae propter apparentem canonum con trarietatem. Vna, quae tenet, quod solus episcopus est idoneus minister: ita ut nullus alius possit illud facramentum conferre: & si attentet, nihil sit. Cui uidetur alludere canon fiusebij papae de conse. distinct. v. Manus; cuius partem ponit magister in litera: qui sic habet. Manus quoque impositionis sacramentum magna ueneratione tenendum est: quod ab alijs perfici non potest: nisi a summs sacerdotibus. Nec tempore aposto lorum ab alijs, quam ab ipsis apostolis legitur, aut scitur peractum esse: nec ab alijs, quam qui eorum tenentlocum unquam perfici potest: aut fieri debet. Namsi aliter praesumptum fuerit: irritum habeatur, & uanum minec inter ecciesiastica unquam reputabitur sacramenta. Et notentur uerba. dicit: non potest, aut fieri debet: ubi omnino potestas consitmandi negatur aliis asummis sacerdotibus, idest episcopis. Et declaratur irritum, si secus praesumptum fuerit. Item Meslchiades papa inc. de his: de conse. dist. v. dicit: quod sacramentum confirmationis maioribus, idest summis potenstificibus est accommodatum, quod nisi a maioribus perfici non potest. Ad idem sunt multicanon. de conse. dist. iiij. presbyteris. & seq. Item dist. xxj. cleros. post medium. & di. Ixviij. quamuis, & de conse. dist. v. nouissime. &. xcv. dist. psbyteros, & de consue tudine. quanto. ubi expresse dicit. Inn. iij. quod sacramentum confirmationis soliepiscopi debent conferre. Et subdit contra praesbuteros, qui confirmare praesunpserunt. Tutius est ea scilicet sacramenta sine periculo ex necessitate (quae lege non habet) omittere. quam ut ab alijs, quibus ea conferre non licet, ex temeritate (quaelege damnatur) non sine graui periculo inaniter conferatur: cum umbra quaedam ostendatur in opere: ueritas autem non subeat in effectum. Huic expositioni consentit magister dist. praesenti Hugo. lib. ij. de sacramentis, parte. vij. cap. ij. & sanctus Bonauent. & quidam alij. Alia opi. tenet, quod alius ab episcopo potest confirmare. Omnis scilicet confirmatus, cui papa potest demam dare (ut dicunt quidam) quod papa potest demandere solis clericis: quidam, quod etiam laicis confirmatis, & pariformiter disse tiunt de ordinibus conferendis: de quo suo loco uidebitur. Sllegant ad hoc unicum textum canonis, Petuenit. dist. xcv. & est beatus Grego. Ad lanuatium episcopumn: ubi Grego. poscandali uitatio ne concedit presbyuteris, ut in frontibus baptixatos chrismate tangere debeant, idest confirmare, ubi episcopidesunt. Allegantur autem pro ilta opi¬ nione multae glossae: quae etiam inter se in quibusdam sunt diuersae. Huic opinioni consentiunt glossae canonistarum, & ptene omnes canonistae. Cosentit etiam Alex. Tho. Richar. & eorum imitatores. Et satis bonam distinctionem ponit ibi Beatus Tho. dist. praesenti. q.v. arti. iij. per quam praetendit saluare, quod papa potest committere actum confirmationis facerdori, non autem inferiori: sed non potestatem conferendi ordines sacros: sed bene ordines minores, ualeat quan tum potest. Idem habet Pet. de palude. Et haec de articulo primo.

¶ Quantum ad secundum articulum est prima conclusio. Confirmatio est nouae legis sacramentum a baptismate, & caeteris sacramentis realiter distinctum. Quod sit sacramentum, probatur aucto. Melchiadis papae (de conse. distinct. v. de his) dicentis. Scitote utrumque baptismum, & confirmationem magnum esse sacramentum. Probatur etiam ex diffinitione sacramenti supra dist. j. q. i. Nam est signum sensibile ex diuina in stitutione efficaciter significans gratiam confirmato conferendam: ut deductum est in prioriarticulo. Quod uero sit distinctum a baptisumo, & caeteris sacramen tis, patet: quia illa sacramenta sunt realiter distincta, quae habent distinctas materiam, & formam, & distinctos fines pprios: sed confirmatio, & caetera sacramenta sunt huiusmodi, ergo. Maior est manifesta: minor similiter patet ex articulo primo, quo ostensa est materia, & forma, & finis proprius: alij autem a caeteris sacramentis.

¶ Secunda conclusioNon est iterabile comfirmationis sacra mentum propter indelebilem characte rem confitmato impressum. Probatur conclusio quoad primam partem auct. consilij Terraconen. de conse. dist. v. dictum est. ubi dicitur. Visum est nobis eandem confirmationem sicut nec baptisma iterari minime deberi. Et capsequenti dicit Grego. ij. De homine. qu. a pontefice confirmatus fuerit denuo: illa talis iteratio est prohibenda. Sequens etiam pars conclusionis probatio est prioris. Nam (ut supra patet) sacramenta characterem imprimentia sunt in iterabilia. Probatur autem secunda pars (quia est communis opi. ecclesiae, & omnium doctorum) ratione quia illa sacramenta imprimunt characterem, per quae instituitur aliquis in determinato gradu ecclesiae: ut supra dictum est, sed sic de facioconfirmationis, quia illo constituitur confirmatus in gradu bellantium contra pr secutores fidei.

¶ Tertia conclusio, qua non pono asserendo: sed occasionem profundius inquirentibus dando. Stante opinione, quod episcopatus semper fuit institutione christi a sacerdotio distinctus. Tenentes solos episcopos posse confirmare: uidentur ueritati magis appropinquare. Dixi: stante opinione; quod episcopatus &c. quia si teneretur, quod in primitiua ecclesia nulla fuerit distinctio episcoporum a sacerdotibus: de quo infra uidebitur. tunc opinio contraria non habet dubium, quin sic omni sacerdoti ex officio potuit competere, confirma re, & quicquid conuenit episcopo: cum non fuerit distinctio, quae postea multiplicatis sacerdotibus, dum ad confusionem in ecclesia uitandam quorundam potestas restricta est, quantum ad aliqua quae reseruata sunt solis maioribus facerdotibus, qui dicti sunt episcopi: inter quam est confirmatio. Et per hoc, post talem restrictionem potuit Beatus Greg. sacerdotes, lanuario episcopo subjectos licentiare ad confirmationem miuistram dam: quia per hoc non concessit eis potestatem non conuenientem eis, aut nouam; sed reuocauit prohibitionem prius factam. Supposito autem, quod seniper fuerit episcopatus a sacerdotio distinctus: tunc conclusio uidetur esse problema neutrum Et potest sic persuadere: quia plus concordat scripturae tam diuinae, quam humanae etiam plus rationi. Primum patet: quia (ut patet ex actibus) soli apostoli confirmauerunt permanuum impositionem, qui fuerunt episcopi: eorumque loco successerunt episcopi: sicut septuagintaduobus discipulis succedunt sacerdotes: ut dicit Anacletus, qui fuit quintus a beato Petro papa romanus. xxj. distin. In nouo. Nec uidetur apostolos uiros hum illimos hac potestate inferiores priuasse: & sibi solis eam arrogasse, si ea inferioribus a christo fuisset data. Quod etiam plus concordet scripturae humanc, patet per textus rotundos supra allegatos. qui plane negant hanc potestatem posse dari presbyteris minoribus: licet glossae addere uolunt propria auctoritate: uel nisi eis a papa concede- retur, seu committeretur: quod si esset mens summorum pontificum, uel ecclesiae, saltem in uno textuum expressum esset. Sic enim posset dici ad omnes tex tus, qui aliqua releruant sumo pontifici, quae non potest aliis concedere, quod in telligendi essent: quod talipotestate inferiores uti non possent propria auctoritate: & ita tandem concederetur, quod laicus posset absoluere in foro poenitentiae: confirmare: infirmos inungere: ordines conferre: immo & eucharistiam consicere: dumillud committeretur a papa: nec essent actus illi laici: sed magis committentis papae: nec euasiones, quae ibiquaeruntur, cogunt: qui facile soluantur. Haec autem quam sunt absurda, manifestum est. Est autem unus dumtaxat textus. Peruenit qui allegatur pro opposita opinione: decuius intellectu postuidendum.

¶ Persuadetur etiam ratione. Nam (ut supra est ostensum) omnia sacramenta sunt a Christo immediate instituta: nec ab alioinstitut poterant: licet ab alio poterant promulgari. Scut ergo in singulis instituit determinatam materiam: ita & determinatum ministrum: uel generaliter omnes, ut in baptismate, & matrimonio: uel aliquos certos, ut in caeteris. Sed cum in sacramento confirmationis non determinauit generaliter omnes in ministros huius sacramenti, ut omnes concedunt: ergo aliquos specialiter: & non alios, quam eos, qui apostolorum tempore hoc ministrabant. Ab ipsis enim habemus & promulgationem, & usum huius sacramenti. Illo autem tempore non confirmabant nisi soli apostoli: ut patet ex supra allegatis: quare uidetur, quod episcopi sint ministri huius sacramen¬ tia Christo determinati. Circa eauero, quae christus circa sacramenta deter minauit, neque humana potestas: neque ec clesia: neque papahabet quicquam immutare: alioquin oporteret concedere: quod ecclesia haberet instituere noua sacramenta: antiquatollere, & immutare: sicut arguit beatus Tho. reprobando eos, qui tenent hoc sacramentum ab ecclesiainstitutum.

¶ Sed nunc restat respondere ad canonem. Peruenit. quo expresse beatus Grego. concessit presbyteris sub Tanuario constitutis, quod chrismate tangerent baptixatos in fronte id est confirmarent.

¶ Ad hunc Sco. recitat quadruplicem solutionem, quarum duas reprobat. Prima, quandam fictionem praetendit, & simulationem: quae sancto Greg. in sacramentis attribuenda non est. Altera, quod beatus Grego. ad uitandum scandalum hoc permisit ad tempus. Sed nec hoc ualet: quia utilius scandalum nasci permie titur, quam ueritas relinquatur. Relinqueretur autem, si aliquid tanquam sacramentum fieri permitteretur: quod tamen non esset sacramentum: & perhoc poberetur occasio sacerdotibus mortaliter peccandi, faciendi scilicet, quod eis non licebat. Ideo ponit tertium modum prius in conclusione declaratum, qui negat distinctionem episcopatur a sacerdotio: sed illo dimisso: quia oppositum supponit: conclusio ponit qua tuor. Vnde dicit: quod papa potuit quem libet sacerdotem illius regionis episcopum facere, quantum ad istum actum: non tamen conferendo sibi simpliciter gradum episcopalem: quia non quantum ad alios actus: & tunc quilibet eorum uere confirmauit, tanui. lirprenisconatum, est uitatio scandi caiciepin ponuum u dali. Hoc autem, quod dicit (quo ad illum actum) non intelligo, quod gradus episcopalis possit diuidi: & una pars sine alia conferri: sicut uerba sonant. Nam aut fecit eos episcopus: aut non. Si sic: contulit omnem potestatem ad hunc gradum pertinentem. Si non: tunc concessit non episcopo, quod confirmaret. Sed intelligendo, quod fecit eos uere episcopos: sed quantum ad omnes alios episcopales actus potestatem praecepto restrinxit, & hunc solum actu cofirmandi libere concessit. Si non poterit inueniri melior solutio: acceptetur illa. Videtur tamen;, quod posset dici, quod beatus Greg. concessit no potestatem tradendo: sed factum tolerando propter maiorem turbationem, & scandalumuitandum. Sicut ad duriciam cordis iudaeorum ad cauendum parricidiu concessit movses libellum repudij: non approbando, sed tolerando: & ideo in lege pfecta gratiae dus id reuocauit: ut habetur Mat. xix.

¶ Si di. Quid dicendum est ad glossas, quae contrarium sentiunt. Dicendum, quod glossae illae uidentur corrumpere textus, & glossatores fuerunt al terius opinionis.

¶ Quantum ad tertium articulum, dubitatur primo contra hoc, quod dictum est; quod confirmatio praesupponit baptismum: nam beatus Paulus fuit confirmatus prius, quam baptixatus: unde legit Act. ix. quod Anamas iussu domini abiit ad Paulum: & iinponens ei manus dixit. Saule frater, dominus misit me Tesus, qui apparuit tibi in uia, qua uenie bas: ut uideas, & implearis spiritusancto. & sequitur: & uisum recepit: &. surgens baptixatus est: praecessit. ergo confirmatio baptismum. Respondetur, quod Saulus per impositionem manuum Ananiae, non recepit sacramentum confirmationis: quia Ananias non fuit unus de numero duodecim apostolorum: sed iipo suit manus Sauli tanquam catechumino: sicut & hodie fieri solet: ut dicit glol. interli. Nec per illam impositionem manuum impletus est spiritusancto: sed per baptismum: sicut exponit gloil. ut replearis spiritusancto, per susceptionem paptismi.

¶ Dubitatur secundo: cur unctio chrismatis in capite facta a sacerdo te post baptismum non est sacramentum: sicut illa, quae sit in fronte ab episcopo: non enim annumeratur illa in uertice inter ecclesiae sacramenta. Respondetur, quod aliae unctiones in pectore, inter scapulas oleo catechuminorum, & in uertice chrismate non sunt sacramenta proprie: sed facramentalia: quia non sunt a christo instituta tan¬ quam gratiae efficacia signa: sed ab eeclesia, ad disponendum ad gratiam baptismatis suscipiendam, uel significandam: & non principaliter ad conferendum gratiam: sic enim ecclesia instituere non potuit. de hoc supra distin. vj. qeiij. in fi¬

¶ Tertio dubitatur utrum confirmatio sit de necessitate salutis. Respondet Scoquod non est simpliciter necessaria ad salutem: sufficit enim baptismus cum fide: ut dicitur Mar. vl. Qui crediderit, & baptixatus fuerit. & hoc idem de conse. dist. vV. spiritussanctus. est tamen necessa ria adulto, quod non contemnat: & tunc iudicatur contemnere, quando oblata omnimoda opportunitate non susciperet. Et secundum hoc intelligitur illud Vrbani papae, de conse. distinctio. v. c. i. Omnes fideles per impositionem manus episcoporum spiritum sanctum post baptismum accipere debent: ut plenichristiani inueniantur. Accipere debent loco, & tempore congruis, & non contemnere. Vnde glo, ibidem. Si contemnerent, peccarent mortaliter. & hoc de adultis. Durandus dicit, licet oppositum teneat Palu. q. j. quod licet non est necessarium simpliciter: est tamen necessarium, in casu, scilicet quando imminet persecutor, coram quofides est confitenda: & habetur copia ministri confirmare uolentis, & ualentis. Quod sic probat: quando effectus est necessarius, & causa est necessaria: sed effectus confirmationis, scilicet consiteri fidem tenpore persecutionis est necessarius ad salutem cuilibet fideli: ergo & sacramentum confirmationis necessarium est cuilibet fideli in casu tali, si habeatur opportunitas conferentis: qui enim in tali casu renueret accipere confirmationis sacramentem; peccaret mortaliter. Propter quod dicit Melchiades papain.c. supra alleg. spiritussanctus. Quamuis continuo transituris sufficiant regenerationis beneficia: uicturis tamennecessaria sunt confirmationis auxilia.

¶ Quarto dubitatur: utrum gratia confirmationis differat a gratia inbaptismo data: & similiter character impressus in confirmatione a chara ctere baptismali. Respondetur, quod cum gratia gratum faciens: de qua intelligitur dubium: sit una specie specialissima: ut dictum est sup. dis. ii. q. i. patet. quia gratia confirmationis est eadem specie cum gratia baptismali. Dissert tamen numero, sicut duae partes eiusdem qualitatis: nam confirmatio non confert primam gratiam: sed augmentat praeexistentem. Et quia augmentatio gratiae: sicut alterius qualitatis, sit per additionem gradus ad gradum: ut dictum est in primo distinct. xvii. de augmentatione charitatis: patet quod confirmatio augendo gratiam praeexistentem inducit nouum gradum gratiae, quem praeexistenti unitur: & cumea unam gratiam totalem constituit maiorem intensiue, quam fuerat gratia baptismalis praeexistens. Et si replicatur. Alius est efsectus gratiae confirmationis: & alius gratiae baptismalis: ergo & aliae sunt hae gra tiae: quia diuersi effectus requirunt diuer sas causas. Respondetur, quod uterque esse, ctus, peccatorum remissio, & constas fidei confessio, sequitur utramque immo omnem gratiam: omnis. n. gratia peccatum, si inuenit remittit, & praeseruat amorta li peccato, si non sponte expellitur: repugnat enim omni peccato mortali. Et non confiteri fidem tempore persecutio nis: dum id debitum fuerit, est peccatum mortale. Tamen quanto gratia maior: tanto magis inclinat uoluntatem ad constitendum fidem, & cauendum mortalia: sed non necessitat. Et ideo ut uoluntas magis inclinetur requiritur, & confertur maior gratia: & per hoc congruit gratiam baptiimalem augere per confirma tionem: ut uoluntas fortius inclinetur: & ne in tempore persecutionis, per oppositam inclinationem, uincatur. Non ergo ualet consequentia: alij effectus, ergo aliae causae: nisi sint effectus proprij, & praecisi: quia ab eadem causa procedunt diuersi effectus.

¶ De characte- ribus dicitur, quod disterunt specie: de quo satis dictum est sup. dist. vi. q. ij. & ideo nihil hic additur.

¶ Quinto dubitatur de poenaiterantium confirmationem. Respondent hic canonistae, ut refert Sco. similiter sicut de iterantibus baptismai quod probant per locum a simili per illudc. de consec. dist. iiij. qui bis. Sed aliter tenet Sco. unde dicit. Vniuersaliter nulla poena canonica, quae non est inflicta a papa condenteius incurritur ipso iure: nec propter argumenta expo nentium canon. siue a similissiue a contra rio sensu est aliquis astrictus talipoena: quia expositores possunt exponere ius conditum: non aut condere nouum per suas expositiones. Vnde Inno. papa: cum fecisset magnum opus exponendoius canonicum: requisitus ab alijs quale robur uoluit illum tractatum habere: dixit, quod noluit ipsum esse authenticum: sed tantummodo magistralem. Cum ergo non inueniatur in iure canonico expresta paena irregularitatis insticta pro iteratione confirmationis: sequitur, quod non incurratur ipso facto: & hoc maxime: quia constitutiones penales sunt destringendae, non ampliandae. Et confirmatur ex eo: quia capitulum illud de consec. dist. v. dictum nullam poenam infligit episcopo iterum confirmanti: sed nec suscipienti: nisi quod soli deo sub habitum religionis, uel clericali ipsum religiosissime famulari decretum est. Hoc aut non innuit paenam irregularitatis: sed magis eius oppositum: quia famulari deo religiosissime in habitu &c. est famulari deo in ministerio sacramentorum, maxime in eucharistiae celebratione. Haec Sco. dist. praesenti.

¶ Dubitatur sexto: utrum sacramentum confirmationis sit excessentius baptismate, ac caeteris sacramentis. Pro cuius solutione notandum, quod plura considerantur in sacramentis: sires contenta: effectus: & hoc uel in colla tione boni, uel remotione mali. Significatio status, in quo consistit: & minister, qui dispensat. Et secundum hoc diuersimo de possunt adinuice comparari. Et secundum diuersas comparationes habent se, ut exce dentia, & excessa: nam quid secundum unam comparationem excedit: secundum aliam ex ceditur. Igitur si fiat comparatio quoad contentum: cucharistia est dignissimum: quia realiter, & uere continet gratiam substantialem siue effectum gratuitum, qui est uerum christi corpus, & sanguis deitati uniti: caetera non continent reali¬ ter gratiam, nec substantiale, nec acciden talem. Si fiat comparatio quoad effectum, quem operantur in suscipiente in colla tione boni: quid est gratia gratum faciens: hoc potest fieri dupliciter, uel quantum ad es fectum gratiae, qui praecisc confertur uirtute sacramenti cum exclusione gratiae, quam praesupponunt. gratia exempli: caetera lacramenta posupponunt baptismum, & sic gratiam baptismalem: & addunt aliquem gradum gratiae. Vel secundo quantum ad effectum gratiae cu inclusione gratiae; quam posuppponunt. Primo modo excessit baptisuius: & deinde paenitentia: haec.n. conferunt primam gratiam, quae est gratia uiuificans per quam constituitur homo in esse spunali. Caetera conferunt gratiam perficientem. Nunc aunt maior est gratia, per quam res habet esse spirituale simpliciter: quai illa praecise perquam habet bene esse. Si uero sit comparatio quantum ud effectum gratiae, cum inclusione gratiae praesupposite: sic confirma tio & caetera sacramenta excedunt baptismum: quia maior est gratia pfecta, quam gratia perficienda. Si fiat comnparatio quoad remotionem mali: sic excellentissimum est baptismi sacramentum, quod tollit omnem culpa, & paenam. Et post hoc poenitentia, quae tollit omnem cuspam actuale, mortale, & uenialem: licet non oenem penam: quia quis perpetuam: non tamen onen paenam tempora lem. Caetera tantum cuipam uenialem, & penam temporalem: licet non omnem. Si fiat coparatio quoad significationem: sic ex cedit matrimonium: quia expressius significat incarnationem domini, unione scilicet diuinae naturae, & humanae in uerbo, quem est dignissimum significatum. Propter quiad apostolus dicit matrimonium esse magnum sacramentum: & hoc in christo, & ecclesia. ad Ephes. v. id est in significando coniunctionem christi & ecclesiae: quae facta est per incarnationem uerbi. Si sit comparatio quoad statum, in quo suscipientem instituit: sic ordo excellit: si penes ministrum, sic excellit confirmatio; & ordo: quae conferuntur a solis episcopis: comparatio tamen quae sit penes con tentum: & effectum est magis propria sacra mentis. Haec est sententia Alexand. & omnium sequacium.

¶ Dubitatur septi¬ mo de suscipientibus, qui possunt hoc sacramentum suscipere, & quo aetatis tempore. Respondetur, quod omnes suscipere possunt, & debent, qui sunt capaces effectus huius sacramenti. Est autem eius effectus (ut patet ex dictis) perfectio gratiae & sanctispiritus ad robur pu¬¬ gnandi, & confitendi fidem &c. hoc autem omnibus haptixatis conuenit cuiuscunque; fuerint sexus, aetatis, aut conditionis. Conuenit enim omnibus, ut in eis baptismalis gratia augeatur: quomaioris praemij in beatitudine sint participes. Conuenit etiam omnibus roborari ad ferendum persecutionem praesentem, uel futuram: quia omnes qui pie uolunt uiuerem in christo Tesu, persecutionem patientur ij. ad Timot. iii. Et perhoc nec mulleres excluduntur, quae aptaesunt ad pugnam spiritualem. Nec pueri: licet ante usum rationis non sint in pugna: expectant tamen futuram: & congruit armari ante pugnam. Nec transeuntes: quia in morte est pugna grauissima: & maxime necessarium est robur constantiae in fide, & charitate. Nec muti: quia si non uerbo, tamen opere, & nutu confiteri possunt fidem. Et per hoc uterque effectus conuenit omnibus baptitatis. Hinc de consec. dist. v. omnes. Vrbanus papa. Omnes fideles per manus impositionem episcoporum, spiritum sanctum post baptismum accipere debent: ut pleni christiani inueniantur: quia cum spunssanctus infunditur: cor fidele ad prudentiam, & constantia dilatatur. Dila tatur habitualiter per habitum charitatis (quodatur spunssanctus) infusum. Concordat Petr. q. iiij. ar. ij.

¶ Ex illo patet, quod sacramentum confirmationis statim postbaptismum dare congruit: nam & aposto li baptixantes continuo per manuum in positionem confirmabant: & episcopus baptitans statim confirmat: nec opus est, ut infantes habeant memoriam accepta confirmationis plus, quam baptismatis: sed sufficit; quod cum adoleuerint ex relatione patrinorum uel aliorum se sciant confirmatos: ad cauendum iterationem huius sacramenti: & hoc haberi potest exc. Melchiadis papae, de consecr. distin. v. de his ubi dicit. Ita consuncta sunt haec duo sacramenta: ut abinuicem nisi morte praeuentente, nullatenus possunt segregari: & unum sine altero rite perfici non potest. Denique quia non paruo gloriae priuntur praemio, qui sine confirmationis sacramento decedit illo scilicet gradu gloriae qui respondet gratiae confirmationis. Ideo quantum fieri pot: differenda non est confirmatio etiam infantum: ne si non confirmati decederent: tanto gloriae gradu perpetuae priuarentur: ut uult glos. in.c. ut ieluni. de conse. disV. Hinc dicit Hug. li. ij. de sacra. par. vii. c. iij. Abhac uita, sine manus impositio ne id est confirmatione migrare omnino periculosum est. Debet etiam tradi hoc facramentum, & suscipi a ielunis praeuia confessione: ut habetur de conse. dist. v. ut ieiuni. &.c. sequen. quod tamen consilij est, & honestatis, non praeceptitut dicunt doc. Excipiuntur tamen infirmi, & morte periclitantes, quibus non ieiunis tradenda est. Consuetudo tamen habet, quod episcopo praesente ieiunis, & non ieiunis traditur, propter raritatem episcoporum confit mantium.

¶ Vltimo dubitaturtutrum necessarium sit in confirmatione ad confirmandum teneri ab alio. Respondetur, non est necessatium necessitate sacramenti: sicut nec in baptismate: quia uerum est sacramentum, si nullus teneat, est tamennecessarium necessitate praecepti. Statuit en.ecclesia, quod confirmandus teneatur ab altero propter significationem: ut osten datur in ipso impotentia standi per se in tentationibus sine gratia confirmationis: quia (ut dictum est) uirtus, & potentia standi spualiter in pugna tentationum datur in confirmatione: sicut dicit Mes chiades papa: in baptismate regeneramur ad uitam: post baptismum confirma mur ad pugnam. de conse. dist. v. Spiritussanctus. Ex quo patet, quod non confirmatus alium ad confirmationem tenere non debet. de conse dist. iiij. in baptismate. quamo non est confirmati (quia ipse impotems est ad stam dum) impotens est ad alium tenendum, uel suscipiendum. Quod si fiat, non contralitur compaternitas: ut dicit glos. in c. allega.

¶ Et nota, quod quilibet confirmatus pot non con¬ firmatum tenere eiusdem, uel alterius sexus: excepto, quod uiruxorem suam: & uxor uirum suum tenere non potest: nec pares prolem: quia sic oriretur compaternitas inter coniuges. Nec plures unum tenere debent: ut in.c. non plures. de conse. distin. iiij. sed unus unum. Consonat Pal. qeiiij. Et tantum de hac quaestione.