Quaestio 1

Quaestio unica VTRVM cuilibet, & solieuangelico sacerdoti conferantur claues in susceptione. sacerdotii.

¶ Quaestio haec consueto more tribus absoiuetur articulis. Primus terminos declarabit Secundus per conclusiones ad quaestionis titulum respondebit. Tertius mouenda dubia appropriatis solutionibus terminabit.

¶ Quantum igitur ad primum articulum: quia multa de clauibus dicta sunt dist. praecedenti, quae hic praesupponuntur: ideo breuius procedendum est. Vnde rememorandum: quod licet secundum Pe. depal. dist. praesenti. q. i. arid est conclusione. ij. duplex sit clauis iurisdictionis scilicet & ordinis. Iurisdictionis requirit materiam subiectam, sicut dominus seruum. Clauis uero ordinis, qua peccata soluuntur, uel retinentur: non sem per habet materiam in actu: ut supra tactum est: hic dicenda tantum intelligenda sunt de claueordinis.

¶ Secundo notandum: quod duplex est, sacerdos: legalis, scilicet & euangelicus. Legalis est sacerdos uete. testa. qui licet & ipse mediator fuit inter deum, & populum orationibus suis, & sacrificijs, quae ipsi deo obtulerunt ex donarijs populi, quorum titus, & officium describitur Leuit per totum: principale tamen eorum officium: ut Rich.ait: fuit praecipue respectu clausionis, & apertionis legalis templi, esoblationis sacrificiorum, & sacramento rum legalium iudicando homines esse mundos, uel immundos, immunditijs legalibus: & respectu mundationis irregularitatum legalium. Euangelicus uero est, qui ex traditione episcopi accipit in sua ordinatione potestatem super corpus christiuerum in altaris sacrificio conficiendum, offerendum, & populo dispensandum. Et supcorpus chri mysticum ad men¬ bra huius corpis incorporandum purgandum, a peccatis absoluendum, & ad satisfactionem ligandum: acper hoc regnum colorum dignis aperiendum, & indignis claudendum: & ad sacramenta specialia dispensandum.

¶ Tertio notandum; quo aliud est habereclaues: & aliud habere usum clauium. Claues habent, quicun- que habent auctoritatem absoluendi, & ligandi: ac inter dignum, & indignum discernendi: licet non habeant sibi subiectos, in quos auctoritatem, & potesta tem hanc exerceant. Vsum uero clauium habent, qui dictam potestatem habent & etiam habent subjectos sibi, in quos huiusmodi potestatem exerceant.

¶ Quibus breuiter praemissis, sequuntur conclusiones pro art. ij. S. Conclusio primaClaues ordinis, & caelestis regni non fuerunt collatae sacerdoti legali. Haec conclusio est Pe. ubi supra. qeii. arti id est & probatur: nam ut dictum est dist. xviij. q. iClauis est, quaecclesiasticus iudex ex cludere debet ligando indignos a regno caelorum: aut soluendo dignos recipere ad regnum coelorum: sed ante aduentum christi non poterat aliquis rec pi ad regnum coelorum, cum usque ad se lutionem precii per passionem christi, aditus regm omnibus fuit clausus. ideo an christi aduentum non fuit clauis aperiem di regnum. Praeterea per claues datur potestas sacerdotibus per ministerium sacramenti poenitentiae remittere pctam. & tenere modo supra dicto, ut habetur Ioan. xx. Sed apud sacerdotes ueretestamen. non fuerat talis potestas, nam per sacramenta, quaeipsi ministerialiter ministrabant, non conferebatur gratia: neque remittebatur cuipa ui sacramentorum: ergo apud eos non fuere claues, de quibus nunc sermo.

¶ Verum fuit quorundam opinio: ut recitat sanctus Tho, & sanctus Bonauen. quod claues fuerunt apud sacerdotes uerte. testa. sed imperfecte, & semiplene, & inchoatiue: quia & ipsi poterant imponere poenam prospeccatis ignorantiae legis ueteris. In lege autem euangelica sunt perfectae quia sacerdotes nouae legis non solum imponunt penam confitentibus: sed ex aliquid penae remittunt uirtute clauium. Sed opposita opinio, secundum quam posita est conclusio, est probabilior, quam communiter sequuntur doctores: propter rationes ad conclusionem adductas: neque sunt inchoatiue in uere. test. sed bene figurate: sicut & alia sacramen ta nouae legis

¶ Conclusio secunda. Cuilibet sacerdoti in susceptione ordinis lacerdorij conferuntur inseparabiliter claues regni caelestis. Ista conclusio habet tres partes. Prima: quod cuilibet sacerdoti tam bono, quam malo confertur potestas clauium. Secunda pars; quod claues haeconferuntur in collatione ordinis facerdorij. Tertia pars: quod conferuntur inseparabiliter ab ordine: ita quod manente sacer dotio, manet & potestas clauium: & quia facerdorium amitti non potest, sicut nec character deleri: ideo potestas clauium confertur inamissibiliter.

¶ Primum probatur: quia cui datur, quod maius est ci regulariter non negatur, quod minus es: sed maxima potestas possibilis uiatoriest potestas conficiendi corpus christiuerum. Et haec indifferenter confertur omni sacerdoti in susceptione sui ordinis, tam bono, quam malo. Haec enim a christo fuit collata tam Petro, quam Iudae: cum dominus ad omnes (quos in caena conmunicauerat) dixit. Quotiescumque; feceritis in meam conmemorationem &c. Ad idem est magister in textu, adducens aucto. beati Hiero super Matth. xvj. & Augu. in lib. quaestionum noui, & uetetesta: quas uide in text.

¶ Secunda pars probatur: quia sicut omnibus suscipientibus ordinem sacerdotalem in sua consecratione dicitur. Accipe potestatem offerendi eucharistiam pro uiuis, & mortuis: & simul traditur signum sensibile ab episcopo: calix cum uino, & pane: ita ordinatur episcopus ponens manus super caput singulorum dicit. Accipite spirisanctum, quorum remiseritis peccata remittuntur eis &c. Per primum datur potestas conficiendi corpus c hristi uerum: per secundum potestas remittendi & retinendi peccata, quaeest potestas clauium &c.

¶ Praeterea: si aliquibus laterdotibus non daretur potestas cla¬ uium: maximemalis ab ecclesia praecisis: puta excommunicatis, & haereticis: sed hoc non: ergo. Consequentia nota cum maiori: quia alia ratio, seu impedimentum suscipiendi potestatem clauium assignari non potest: nisi malitia sacerdotis: aut eius praecisio ab ecclesia. Minor probatur post sanctum Bonauent. nam dominus potestatem in subditos ( maxime spiritualem) noluit auferri a malis praelatis. Vnde Matthae. xxiij. ait. Super cathedram moysi sederunt &c. Tales autem fuerunt mali propter, quod dominus eis uae aeternum imprecatur: ibidem uoluit ergo dominus obe- dientiam, & reuerentiam exhiberi malis: sed non est obediendum necessario nisi habenti potestatem.

¶ Praeterea potestas clauium est gratia gratis data collata a deo: non ad perfectionem personae, cui datur: licet ad utilitatem ecclesiae, propter quam datur: & haec compatitur secum iniquitatem in eodem subie cto: secus de gratia gratum faciente. & ideo iniquitas sacerdotis non impedit collationem clauium. Item claues dantm facerdori ad utilitatem ecclesiae: sed sidarentur solis bonis sacerdotibus: cum nemo scit dese (& minus de alijs) utrum sitbonus, & iustus: nemo scire posset prbabiliter, an esset ligatus, aut absolutus. Ex quo sequeretur dubitatio, & perpse¬- xitas maxima in ecclesia dei, quae est contra bonam institutionem ecclesiae: quaem fundari debuit in fundamentis ueritatis aeternae. Nec impedit: quod non est euidens certitudo: an soluens, & ligans sit facerdos: cum hoc nullus euidenter scire potest de se, neque de alio: nullus enim euidenter scit intentionem ordinatoris in ordinando. Item utrum ordinator fuerit episcopus: & utrum ordinatus fuerit bapticatus &c. quae tamen omnia requiruntur ad hoc: ut conferat potestatem clauium. quoniam licet haec euidenter sciri non possunt cuidentia naturali, quae est in scientia proprie dicta: possunt tamen sciri euidentia moraliet probabili: & illa sufficit in proposito: sed de sanctitate min stri, quae consistit in interioribus, animae: (& facillime pae¬ ne per singula momenta mutari potest quia septies in die cadit iustus. Ideo de illa modica, uel nulla probab litas haberi potest: & ita fluctuarent omnia in ecclesia, si iniustis haec potestas subtrahere- tur.

¶ Tertia pars conclusionis probatur: quia potestas clauium fundatur in charactere sacerdorali, ut dicetur infraxxiiij. & xxv. dist. Character autem est indelebilis: ut supra dictum est dist. vj. q.ij. Ideo & potestas clauium indelebiliter, & separabiliter adhaeret ordini sacerdorali. Item quibus dixit dominus in caena. Hoc facite in meam commemorationem: per hoc ordinando eos sacerdotes: his dixit in dic resurrectionis Accipite spiritum sanctum: quorum remiseritis pcta &c. dando per hoc ptrantem clauium: sed potestas conficiendia lacerdore, quandiu fueuit in humanis, nuferri non potest (sicut sec character deseriqui si intendat consecrare in materia debita utens ecclesiae forma: uere consecrat, siue fuerit haeretici, degradatus, uel excommunicatus: aut alias qualiter cunque prohibitus: ergo eadem ratione non potest auserri potestas soluendi, & ligandi.

¶ Praeterea: nisi sic: tunc si haereticus, aut exconicatus reconciliaretur ecclesiae: non posset in materia sibi subiecta habere usum clauium: nisi de nouo da retur sibi potestas clauium: sed cum illa non datur, nisi in collatione ordinis sacerdotalis: ut dictum est, sequitur: quod uel post reconciliationem non posset habere clauium potestatem in subiectam materiam. Vel quo esset ordinandus, quia potestas clauium nunquam reddi posset, nisi de nouo ordinaretur. Secundum est impossibile: quia ordo est sacramentum initerabile. Primum est contra ritum ecclesiae. Sequitur ergo, quod exconicatus praecisus &c. non perdit, seu priuatr potestate sua clauium: sed ea ut prius, post reconciliationem utitur sine nouacollatione: licet perdat eorumusum, siue executionem, de quo post &c.

¶ Conclusiotertia. Solis sacerdotibus: & non alijs traduntur claues scientiae; & potestatis Pro intellectu huius conclusionis rememorandum est ex dictis praeceden. dist. q. i. quod clauis scientiae non est habitus scien¬ tiae, neque scientiae actualis: ut uidetur magister sentire: sed auctoritas discernendiinter dignum, & indignum in foro penitentiae: quae esse potest in idiota: & ea carere potest eruditissimus. Quo praemisso probatur conclusio: quia clauis principalis, scilicet potestatis, non datur nisi sacerdoti in sua ordinatione, ut ostensum est conclusione praecedenti &c. ergo & clauis minus principalis, scilicet scientiae; quaeordinatur ad clauem prantis. Tenet consequentia: quia frustra daretur minus principale ordinatum ad pricipale: ubi non daretur principale. Prustra. n. est instrumentum causa principalinon existente Antecedens ostensum est in conclusione seda, & eius parte. iii. Cuius ratio principalisest institutio diuina. Congruitatem uero ostendit Alex. parte. iiij. quaes. Ixxxix. membro. viij. artic. j. & posteum sanctus Boanm. quoniam habens claues has debet esse mediator, & reconciliator. Mediator inter deum, & honem. Reconciliator reducendo ad eccles. Ad primum congruit offerre dona, & sacrificia prpectis, quibus des placetur. Ad seum congruit: ut possit conficere corpi chei uerum: ut recte, & ordinate ualeat reducer reconciliando ad cor pus christi mysticum, quod est ecclesia. ualeat quantum potest &c.

¶ Concl. quarta. Licet claues sciae, & prantis abinuicem sunt distinctae: tamen simulconferuntur in sacerdotili consecratioe. Primum patet: & probatur post Sco. quia dixit christus pluraliter Petro. Tibi dabo claues regni caelorum: non dixit clauem. Et probatur ratioe: quia praesetijpotentiam dei absolutam separari abit uicem: ergo sunt distinctae. Consequenti: nota. Antecedens probatur: quia sicut aliquis homo praesidens potest alicui committere auctoritatem cognoscendi in caus: non conmit tendo sibi auctoritatem sententiandi in ea (sicut frequenter examen in causa alicui committitur, cui non committi tur auctoritas sententiandi) sic posset alicui conmitti auctoritas sententiandi sine cognitione causae: licet haec conmissio non esset ordinat a: quamdo uoluntas eius, cui committitur: esset obliquabilis. Sic & deus de potentia absoluta, posset conmittere auctoritatem discernendi sine auctoritate sententiandi. Et etiam auctoritate sententiandi habenti uolunta tem inobliquabilem sine auctoritate discernendi. De facto tamen utrumque conmittitur cuilibet sacerdoti ecclesiastice complete ordinato &c. quod ideo additur: quia apostolis in caena data est potestas conficiendi eucharistiam. Et post in dic pascae cum exsustlans christus dixit. Ac cipite spiritum sanctum; quorum remiseritis peccata &c. dedit potestatem clauium, & tunc plena, atque perfecta fuit eorum sacerdoralis ordinatio.

¶ Secundum probatur: quia utraque clauis (scientiae, & potestatis) data est a christo apost. in hoc uerbo. Accipite spiritumsanctum: quorum remiseritis pctan. &c. una scilicet potestatis, quasi principalis explicite: alia quasi implicite: putascientiae, quae est minus principalis, cuius usus est antece dens ad usum rectum alterius, scilicet potestatis. Sic etiam episco. ordinando in eodem signo sensibili: scilicet flatu: aut impositione manus super caput ordinam di, & uerbo. Accipite spiritum sanctum, quorum remiseritis &c. confert ordina to utramque clauen: nec potest inueniri aliuactus signum sensibile: aut uerbum in ordinatione, quo tradatur clauis scientiae: sed in eo, quodatur clauis ptantis: ex consequenti, & implicite datur illud, sine quo non datur usus eius, iuxta regulam. Cuidatur pricipale, datur & accessorium Et haec probabiliter dicuntur: de quoltius infra cum de facio ordinis tractabitur.

¶ Conclusio quinta. Cuilibet lacerdori traditur clauis prantis respectu cuiuslibet pctoris, & pctignraliter: non tamen datur cuilibet ex ordine usus & executio respectu utriusque indifferenter.

¶ Pro intellectu huius conclusionis notam dum: quod usum, & executionem alicuius ptantis negari alicui: dupliciter potest in telligi. Vno modo sic, quod habens potesta tem non possit licite uti ea, idest sine pcto: tamen si utitur ea, factum tenet, licet utendo peccet. Sic sacerdoti exconicato, uel suspenso negatur usus, siue executio celebrandi, & conficiendi cucharistiam: non quin si attentet in materis debita: cum intentione, & forma insti¬ tura consecrare: uere consecrat, & conficit: licet sic conficiendo mortaliter peccet, agens contra prohibitionem ecclesiae. Sic epo exconmunicato: aut titulum non habeti negatur executio ordis: non quin ordinare possit, sed quia non potest licite: ideo etiam negatur executio ordinis ei, qui ab eo ordinatur, saltem scienter: non quin suscipiat uere ordinis characterem: & sit uere ordinatus: sed quia non potest licite, & abque peccato ministrare in ordine suscepto propter ecclesiae prohibitionem, cui reconciliatus recipit executionem sublata prohibitiones siue noua consecratione, siue ordinatione. Alio modo negatur usus, & executio simpliciter, ita quod si attentat, nihil facit: & irritum est sacramentum. Et secundum hos modos posset esse duplex opinio de usu clauim. Vna cui uidetur consentire Duran., quod non omnes habentes prantem clauium habent carum usum, quod exercitium secundum primum modum: ita quod tales si potestatem clauium ligando, uel absoluendo de facto exercent, uere ligant, & soluunt: licet hoc faciendo peccent. Et posset pro hac opinione argui: nam ad effectum sacramentalem, siuead ad ueritatem sacramenti, sufficit materia debita, & forma. Intentio debita ministri habentis potestatem sacramentum tale conficiendi, & dispensandi: sed onia haec possunt concurrere in sacerdote executionem non habente. Ergo si a tali peccator confessus absoluitur: cuicunque fuerit, & a quocumque peccato confessor: est ibi sacramentum uere, & uera absolutio: nisi confitens esset fictus, in quo casu absolutio esset nulla: licet uerum sacramentum esset. Consequentia est manifesta: & maior satis patet ex diffinitione sacramenti, & eius declaratione tam generali, quam speclali sacramenti paenitentiae supra positis distinct. j. q.i & distin. xiiij. qeii. Nam si praeter illa aliquid uitra requireretur ad ueritatem sacramenti: illud exprimendum esset in eius diffinitione: alioquinforet d minuta. Minor probatur: nam in sacerdote executionem non habente (exempli causa: ordinato ab haeretico secundum formam ecclesiae, siue excommunicato) est potestas clauis: & potest adesse materia, scilicet peccator consitens sine fictione: & intentio absoluendi in tali sacerdote proferente formam absolutionis secundum ritum ecclesiae. Si dicis, non est minister idoneus. contra: est sacerdos habens chara cterem sacerdotalem, per quem sibi conpetit potestas absoluendi: nec prohibitio ecclesiae tollere potest ab eo: licet possit prohibet, ne utatur potestate clauis: nihilominus si utatur contra prohibitionem ecclesiae: uere facit, quod intendit: sicut celebrans contra prohibitionem ecclesiae uere celebrat, ordinat, bartixat, confirmat, inungit, matrimonium contrahit. Ergo etiam contra prohibitionem absoluens uere absoluit: licet peccet hoc faciendo. Nam prohibitio ecclesiae nihil potest mutare circa ueritatem sacramenti: sicut & ecclesia eaneque istituere potest, nec destituere: ut dictum est supra distin. j. q. i. Sed in traditione huius potestatis, qua institutum est sacramentum poenitentiae. cum dominusait. Quorum remiseritis peccata &c. nullum sacerdotem: aliquod peccatum excepit: ergo potestatem hanc ec clesia arctare non potuit: cum sit sacramentalis: sicut potestas conficiendi eu charistiam.

¶ Praeterea in canone. xvi. q. i. adijcimus dicitur. Nonachi autem: etsi in dedicatione sui presbyteratus: sicut & caeteri sacerdotes baptixandi, praedicandi, & paenitentiam dandi, peccata remittendi, beneficijs ecclesiasticis perfruendi, rite potestatem accipiunt: ut amplius, & perfectius agant ea, quae sacerdotalis officii esse sanctorum patrum constitutionibus approbantur: tamen executionem suae potestatis non habent, nisi a populo fuerint electi: & ab episcopo cum consensu abbatis ordina ti. Non aliter prohibetur monachus. Et eadem ratione quilibet sacerdos non habens clauis executionem potest dare poenitentiam; & remittere peccata: non minus quam baptixare, aut praedicare. Et talis si attentat: uere baptixat, & prdicat: ergo & non habens executionem, si soluere attentat, uere soluit: licet soluendo peccet.

¶ Praeterea in canonibus, in quibus irritatur factum ab alieno episcopo: simul irritatur eorum ordinatiosacramentaiis: ut patet inc. nullus alterius. &.c. nullum. &.c. episcopum non de bere. ix. q. ii. Sed certum est: quod si tales attentant conferre ordines: uere conferunt ordines: ac eorum executionem simpliciter: ita quod si ordinati, per eos exe quantur actus suorum ordinum: puta celebrando, uere celebrant: licet non licite: sed cum peccato: ergo necesse est in telligere illas clausulas irritantes executionem. De executione primo modo dicta: idest de executioe licita: & non exe cutione illicita: & non de executioe simpliciter secundo modo dicta. Et ita de potestate clauis, quae est potestas absoluendi confitentem: sicut de alia potestate ordinis, scilicet consecrandi, inungendi, confirmandi, ordinandi &c. De quo expresse loquuntur cap. allegata.

¶ Sed non obstantibus illis, est alia opinio communis pene apud omnes doctores: quod non omnes fsacerdotes habent executionem clauis secundo modo: ita quod si tentarent soluere, uel ligare in foro animae: non solum peccarent, sed omnino nihil facerent. Et ad hoc expresse est.c. omnis. de poeni, & remis. sS. si quis. ubi dicitur. Si quis autem alieno facerdori uoluerit iusta de causa sua confiteri peccata: licentiam prius postulet, & obtineat a proprio sacerdote: secundum aliter ipse illum non possit absoluere, uel ligare. Argumentum ad idem in.c. quod autem. in eo. ti. Vnde in sacramento paenitentiae, in quo confessor exequitur potestatem clauis, requiritur: quod peccator poenitens sit ei subditus: non solum de necessitate ministri: scilicetur licite exequatur absoluendo, sed simpliciter de necessitate sacramenti: ut exequatur, idest absoluat. Cuius ratio est: quia facramentum paenitentiae, est sacramentum iurisdictionis, in quo confessor constituitur iudex confitentis: & per hoc, quia sententia a non suo iudice lata nulla est: oportet confitentem esse subditum confessori: & confessorem habere iurisdictionem in cum, per quam confitens sibi subijciatur: nec sufficit subie- ctio uoluntaria. Sed haec requiritur: & ultra hanc requiritur subiectio superioris confitentem confessori subijcientis. Cuius rationem assignat Pet. de pal. quia licet quilibet in eo, quod sui iuris est: in quo scilicet nulli alteri obligatur, potest se subdere, cui uoluerit: & cum dissidente eligere arbitros, quos uoluerit, uel inter se componere. In his tamen, in quibus obligatur alteri, obedire tenetur: & uelit nolit: coram determinato iudice respondere. Sicut de feudo, uel delicto: ibi non potest in extraneum iudicem consentire: neque eligere nisi de licentia iudicis, cui tenetur in hoc obedire. Cum autem ex ordinatione christi: omnis christianus subditus sit petro, cuius curae subiecit omnem christianum: dicens ei specialiter. Pasce oues meas, qui etiam a christo uocatus est cephas id est caput: quia uoluit christus ecclesiam habere unum uicarium unius ueri capitis, quod ipse est: a quo caeteri tenerent, quicquid haberent. Ideo de eis, in quibus christianus subditus est petro scilicet in delictis sine licentia eius alteri se subdere non potest: sed tenetur ad arbitrium petri satis facere, cui dictum est. Si peccauerit in te frater tuus &c. Vnde de peccato mortali sinelicentia, & ordine petri non licuit alteri confiteri. Haec sententia Pet. de pal. dist. praesenti. q. ij. art. iij. Et secundum hoc potest modera ri responsio data in dist. xvij. qeii. ad dubium quintum, ubi quisitumfuit: utrum habens confessionale de eligendo confessorem idoneum possit eligere facerdotem non curatum, & non habentem curae exercitium &c. Hoc ut dicit Gerson in ecclesiastica potestate conside. v. rite statuit primus legislator christus: hoc ecclesia sic elucidauit, & tradidit: neconfunderetur ecclesiasticum regimen. Et ne hierarchicus ordo, quem tradidit dionylius talem esse, ut inferiora reducantur ad suprema, per media turbate- tur. Et sicut peccator non potest se subijcere quantum ad peccata remittenda, nisi secundum ordinationes petri: ita in peccatis reseruatis sedi apostolicae, aut episcopo, non est subditus suo curato, siue sacerdoti proprio.

¶ Per haec respondetur ad rationes alterius opinionis. Ad prinmam concessa maiore: negatur minor. Vnde dicitur: quod in proposito deficit materia debita: haec enim non est peccatorpenitens, sed peccator paenitens subditus duplici subjectione: scilicet uoluntaria, & superioris. Similiter sacerdos iurisdictionem non habens non est minister idoneus: quia non est iudex alicuius: ideo sententia sua, qua ligare, uel soluere nititur, nulla. Et utrumque scilicet idoneitas ministri: & congruitas materiae praedictae: non sunt ex institutione ecclesiae: sed christi sacramenta instituentis: & hanc potestatem clauium tribuentis: & ideo hic non operatur tantum prohibitio ecclesiae: sed principalius institutio christi. Et quod bi aliud adducitur de alijs sacramentis: Dicendum: quod non est par ratio: hoc enim est singulare in sacramentopoenitentiae: quod solum est inter caetera sacramenta iurisdictiale: in quo mini ster iudex constituitur poenitentis. Cuius differentiae rationem Scot. assignat: quia cum christus sacramenta instituit ad salutem, & utilitatem ecclesiae: eo modo instituit, quo magis profuerunt ecclesiae. Nunc autem non nocuit: sed profuit ecclesiae: quod quicumque; facerdos quemcumque panem consecraret. Nocuisset autem, si per collationem clauium in ordine quilibet sacerdos fuisset iudex cuiuscumque poenitentis: & potuilset (quantumcunque prohibitus) exequi actum clauis: quia in hoc iste potuit alteri facere praeiudicium, cuius est subditus. Tolleretur etiam uerecundia confitentis eligentis eum, coram quo non erubesceret. Subijcerentur etiam peccatores periculo: cum aequem sibi eligerent ignorantes ligare, & soluere sicut peritos. Praesumitur autem: quod iurisdictio non committitur nisi idoneis, & peritis. Ad secundam dicendum: quod canones in contrarium allegat in quibus copulatur potestas absoluendi potestati ordinandi: ac caetera facramenta ministrandi: loquuntur de execu¬ tione licita. Et similiter dicitur: ad canones irritantes ordinationes factas ab episcopis alienis: itritant non quantum ad characteris impressionem, & sacramenti ueritatem: sed tantum quoad licitam executionem: & quantum ad hoc locum habent in sacramento paenitentiae: immo magis in illo, quam incaeteris: quoniam alienus sacerdos attentans ab soluere non suum: non solum non licite absoluit: sed omnino non absoluit.

¶ Corollarie sequitur ex hac conclusione: quod potestas clauis non est potestas propinqua ad absoluendum: sed remota. Pater: nam potestas propinqua actiua est, cui statim correspondet passiua in natura: & non impedibilis ad agendum. Nunc autem potestas clauis non habet mate riam, siue subiectum, in quod agat statim in natura: sicut potestas conficiendi habet panem pro materia: quae eoipso, quo panis est susceptiua consecrationis, nec indiget aliquo subijcienti: quia siue fue rit consecrantis, siue fuerit alterius: potest consecrari. Similiter potestas conficiendi data sacerdoti non est impedibilis per prohibitionem cuiuscunque: & ideo est potentia actiua propinqua. Non sic depotestate clauis, cui non correspondet peccator poenitens in natura: nisi sit subiectus: nedum propria, & uoluntaria subiectione: sed etiam subiectione alterius potentiae actiuae puta superioris iurisdictionem tribuentis. Similiter etiam existente materia scilicet peccatore subjecto: potest tamen impediri per suspensionem, exconmunicationem, siue casuu reserua tionem, per quae tollitur eius iurisdictio quantum ad illa, respectu quorum suspenditur: ita quod in illos agere: aut exercere potestatem non potest. Est ergo potentia remota indigens alia potentia actiua: ut exeat in actum. Non ergo simile est de potentia naturali, & de potentia uoluntaric concessa. Illa enim habet passiuum in natura: & potest in quodlibet passum eiusdem rationis. Ista autem non habet passum nisi per subiectionem alterius agentis superioris. Nec potest in omnia peccata subiecti: sed tantum secundum limitationem superioris agentis. Et tantum de articulo secundo.

¶ Quantum ad tertium articulum: dubitatur primo contra primam partem secundae con elusionis, qua dicitur, quod cuilibet facer dori in sua ordinatione conferuntur claues. Nam malis sacerdotibus non conferuntur: nam in promissione clauium Petro Matth. xvi. Primo conmendatus est a do mino dicente. Beatus es Simon bariona &c. Et in Petro omnibus promissae sunt ratione fidelis, & bonae suae confessionis, qua respondens nomine omnium anebat. Tu es christus filius Dei uiui. Et eiusdem xviii. ubi omnibus discipulis. pemisit claues, dicens. Amen dico uobis: quaecumque; alligaueritis super terram, erunt ligata & in caelis &c. praemisit commissionem fraternae correctionis, quae correctio fieri non debet nisi per eum, qui immunis est a peccato, in quo corrigere tenetur fratre. iuxta illud Mat. vii. Eijce primum trabem de oculo tuo: & tunc uidebis eijcere festucam de oculo fratris tui: ergo discipuli, quibus daturus erat claues boni erant, & immunes a peccatis, a quibus soluere debebant: debebant autem soluere ab omnibus generaliter. ad idem est uerbum August super locum allegatum Matth. xvi. Sicut dictum est iudae: Pauperes semper habebitis &c. gerenti typum malorum: sic dictum est Petro: Tibi dabo claues regni caelorum, gerenti tupum bonorum. Similiter Ioann. xx. ubi datae sunt claues in uerbo. Quorum remiseritis peccata &c. praemisit insufflans. Accipite spiritum sanctum. quasi sine spiritusancto peccata remittere non possent. Ad idem plures auctoritates adducuntur a magistro in textu, & soluuntur.

¶ Ad illa contra conclusionem adducta potest breuiter dici: quod intelligendae sunt de digne suscipientibus, & digne utentibus. Soli enim apostoli: & eorum imitatores in fide, & charitate digne accipiunt: & digne utuntur quoad se. Ma li uero etsi indubitanter suscipiunt, & utuntur ad utilitatem ecclesiae: sed non sibi: sicut don datureis propter se, sed ad aedificationem ecclesiae.

¶ Notandum tamen: quod propter adducta. Ioan. xx. cap. Accipite spiritum sanctum &c. quod ut docet magister in primo dist. xiiii. & sanctus Bonauent. dist. praesenti: spiritussanctus dupliciter datur. Vno modo in dono tantum. Alio modo in seipso, simul & dono: non quin possit dari in seipso sine omni dono creato: sed quia nunquam datur in seipso, quinsimuldetur donum aliquod creatum. In donotantum datur, dum gratiam gratis datam: siue gratiam gratum facientem largitur: puta donum fidei, scientiae, prophetiae &c. de quibus Paulus. j. Corinth. xii. Diuisiones gratiarum sunt &c. Quae dona non dantur principaliter ad sanctificandum personam: neque ad eius utilitatem: sed ad utilitatem ecclesiae. Et illo modo spiritussanctus datur etiam malis: eo quod gratiae gratis datae (quae sunt dona spiritussancti) dantur etiam malis: ut patet de caypha, & iuda. Illi data est gratia prophetiae Ioannis xj. Isti sacerdortium, cui simulcum alijs dictum est. Hoc facite in meam comme morationem. Lucae xxi, & sequitur. Verunta men manus tradentis me, mecum est in mensa, haud dubium, quin iudae. Non enim repugnat peccatum gratiae gratis datae: quia peruersitas non repugnat uti litati talis doni, quod ordinatur ad utilitatem communem: quamuis non semper ua leat accipienti. Secundo modo scilicet in se ipso, & dono, datur in dono gratiae gratum facientis: quod est charitas: secundum illud Rom. v. Charitas dei diffusa est in cordibus nostris per spiritum sanctum, quidatus est nobis. Sicut inoe nunquam datur in seipso sine hoc dono: sic hoc charitatis donum nunquam datur sine spiritusancto. Sic enim datur principaliter ad sanctificandum personam recipientis. Primo modo spiritussanctus datur omnibus sacerdotibus bonis, & malis in sua ordinatione, in qua & accipiunt clauium potestatem. Nam omnibus dicitur. Accipite spiritum sanctum: quorum remiseritis peccata &c. non autem secundo modo, quo dicitur proprie dari: quia in se ipso. Primo modo satis improprie dari dicitur: quia non in se: sed tantum in dono. & sic patet duplex solutio &c.

¶ Dubitatur secundo contra conclusionem tertiam, quae dicit: quod solis sacerdotibus traduntur claues. Na ostiariis dantur claues in suo ordine: ut indignos excludant: & dignis aperiat. Respondetur breuiter: quod non traduntur eis claues regni caelorum, de quibus hic loquimur: sed claues templi, uel ecclesiae materialis; ut illa aperiant dignis: indignos uero ab eius liminibus expellant.

¶ Solet etiam quaeri: utrum christus habuerit claues: sed breuis est responsio, quae stat in quid nominis termini. Siclauis accipitur generaliter: ut ex tendit se ad omnem potestatem soluendi, & ligandi: tam principalem, quam excessentiae; quam ministerialem: sic & deuo trinitas: & homo christus: & minister facerdos habet claues: aliter tamen, & aliter: ut dictum est dist. xviij. quaest. j. Si accipitur: ut solum extendit se ad potestatem ministerialem, quomodo hic loquimur: sic christus non habet clauem: sed potestatem altiorem scilicet principalem, ut deus: excessentiae, ut homo: & secundum hoc potest diffinitio clauis extendi, uel limitari, quae posita est distinct. xviii. q.i. ¶. Dubitatur ultimo: utrum habens clauem possit ea uti respectu superioris. Respondetur: cum materia sacramenti poe nitentiae est peccator subditus duplicisubiectione: ut dictum est: non potest habens clauem uti ea: nisi respectu subditi in foro poenitentiae. Potest autem superior in uno foro, esse subditus in alio foro. Vnde habentes licentiam habendi, eligendi confessorem, ei, quem eligunt, se subijciunt, utraque subiectione in foro poenitentiae: ut episcopus suo capellano: quamuis sit eius superior in foro exteriori. Sic papa, qui in terris superiorem non habet: nihilominus circundatus est infirmitate: propter quod indiget absolutione uirture clauium sibi impendi, quam ipse sibi impendere non potest: quia non potest se sibi ipsi subijcere. Quippe quia nemo potest sibi ipsi subiectus esse. Identitas enim repugnat subiectioni sicut & praelationi: ideo per potestas plenitudinem, potest quemlibet cuili¬ bet claues habenti subijcere in hoc foro: sic etiam potest seipsum ut peccatorem, cui uoluerit sacerdoti subij cere in hoc poenitentiae foro. Cuius tamen sicut caeterorum omnium manet superior in potestate papali. Et tantum de illa quaestione, & distinctione.

¶ Solent hic doct. tractare de fiaterna correctione, de qua latè tractauimus in expositione canonis missae lect. Ixxiiij. & seq. ideo hic rescinditur &c.