Quaestio 13

Quaestio. xiii. Utrum sit aliqua ratio transcendens communior ente istam quaestionem duo sunt que faciun Circa difficultatem. primum est distribuOmne enim quod distribuiter pro aliquibus est communius eis: sed hoc quod dico positiuum: distribuitur pro ente et pro aliis ab ente scilicet pro veritate et bonitate. Dicimus enim quod omne positiuum distribuitur pro ente: et pro aliis ab ente praedictis. ergo etc. Secundum faciens difficultatem est numeratio. Omnia enim illa quae numerantur in aliquo termino: oportet quod terminus ille communis sit eis: sed nos numeramus rationem boni et veri et entis. dicendo quod tres sunt rationes. ergo etc. Pono igitur 4or conclusiones

¶ prima est. quod licet nulla ratio intentionis prime sit communior ente tamen ratio aliqua secunde intentionis est communior ente hoc probo. Accipio enim perfectionem simpliciter et diffinitionem eius. Et tunc arguo sic. Ille conceptus vel illa ratio est communior ente et veritate quo dicitur de ente et veritate secundum idem nomen et eandemdiffinitionem: sed perfectio simpliciter est huiusmodi. ergo etc. Quodlibet enim illo in quolibet est melius ipsum: quam non ipsum. Ista est diffinito perfectio nis simpliciter qua conuenit enti et veritati. Simimiliter nomen conclusio es. quia ens est perfectio simus. similiter et veritas. 2o probo idem sic. quacumque distinguuntur formaliter: quod libet illorum habet rationem formalem: sed entitas et veritas sunt huiusmodi. ergo ratio formalis dicitur de eis. Item 3a quod dicitur de duobus secundum eandem rationem formalem. est communius qualibet illorum: sed vniversale dicitur de ente et veritate secundum eandem rationem formalem. ergo et similiter 2a intene. Et sic de multis aliis.

¶ 2a conclusio quod in respectibus transcendentibus aliquid est communius ente: quia quaecumque sunt distincta. distinctio est eis communis: et communior quolibet illorum. Que. cumque etiam sunt ordinata: ordinatio est eis communis et communior quolibet illorum. homo sunt ista. ens est verum et bonum. Omnia enim ista sun ordinata. ergo etc.

¶ 3a conclusio est. quod in aptitudinibus est aliquid communis ente. Nam quod dicitur de ente. et de aliis ab ente est conus ente. homo sunt aptitudines scilicet intelligibilitas. volibilitas

¶ 4a conclusio est. quod in priuatiuis est aliquid communius ente. Nam illa priuatio est comunior ente que dicitur de ente: et de aliis ab ente: sed nin solum ens: sed et a4a ab estiae scilicet passiones quod licet istorum est vnum. veritas enim est vna. bonitas est vna. et sic de aliis. ergo etc ista arguitur 4r. Primo sic. Omnis ratio commnior est

¶ ontra prior: sed secunde intentiones non sunt priores ente. ergo etc.

¶ 2o sic. Omne diuisum per aliqua est communius qualibet illorum: sed ens diuiditur per absolutum et respectiuum est nec absolutum nec respectiuum. cuiusmodi sunt distinctiuo et ordo. nullum illorum erit communius ente.

¶ 3o sic. nulla passio adequata suo subiecto excedit eum. Uerum et bonum sunt passiones adequate entis. ergo etc.

¶ 4o sic. quando aliquid praescindit ab aliqui vel distinguitur formaliter ab eo. illud est vnum vt sic praescindit: sed bonitas praescindit et distinguitur formaliter ab ente. ergo vt sic. vna est: sed vnitas dicitur de ente. igitur propria passio communior est ente.

¶ Ad primum illorum dico. quod in communioribus quiditatiuis verum est quod ipsa sunt priora: sed in aliis talibus non immo simpliciter communiora sunt posteriora: sicut apparet manifeiste: quia genus quod est 2a intentio est communius quam animal: non tamen est priue¬

¶ Ad 2m dico. quod animal non diuiditur per ratioabilitatem: sed per renale. Non sic autem animalitas diuiditur. Ita dicitur in proposito. qui ens in sua communitate acceptum. denominatiue accipitur. et diuiditur in absolutum et respectiuum. Sicut animal in ratioale et in irratio nale. Entitas autem vel ratio formalis entis praecisa est magis artata. et non sic diuiditur: sicut nec animalitas. Ad aliud de aptitudinibus et vnitate dico. quod iste non sunt passiones entiadequate. vel etiaitatis sub sua praecisione accepte: sed enti simpliciter accepti.

¶ Sed hoc est vnum dubium: quomodo ens secundum totam suam lati tudinem accipiatur. Aut enim accipitur pro ratione entis praecisa. Et hoc non. quia non est concretum vt sic. nec de omnibus dicitur: vt sic: sed sub ratione precisa. Aut accipitur pro substratis. Et hoc non. quia illa non habent vnitatem sicut diuinitas et humanitas quae non habent vnitatem: alicuius rationis: vt ab eis prescidit ratio entis. On ergo dicere quod accipiatur pro aggregato. Sed hoc non valet: quia nunquam talis aggregati pars predicatur in quid de toto. Et sic ens non diceretur in quid de illis aggre gatis.

¶ Ad istud respondeo et dico. quod ens supponit pro substratis. non sic intelligendo. quod ratio entis non intelligatur cum ratione illa vt prima. In ordine enim ad rationem entita tis ens praedicatur: sicut albu supponit pro substratis in ordine tamen ad albedinem.

¶ Sed hic est vnum dubium: quia in essentialiter ordinatis vbicunque inuenitur posterius et prius Exitum. vbicumque inuenitur album quod est posterius. inuenitur abedo que est prior: sed ratio entis est prior ente. ergo vbi inuenitur ens inuenitur ratio entitatis. Praeterea effectus formalis non videndu esse maioris latitudinis quam sit forma: sed ens est effcus formalis entitatis. ergo etc.

¶ Item vbicumque inuenitur ens. inuenitur entitas.

¶ Dico ad istud. quod licet in essentialiter ordinatis. ibi inuenitur prius. vbi inuenitur posterius. non tamen de omnibus praeditur prius: de quibus praeditur posterius. Exitum vbi est aliuibi est albedo: et tamen de ligno dicitur album et non dicitur albedo. Eodem modo in proposito. quod vbi est ens ibi est entitas. Sed ens de aliquibus praedicatur de quibus non praedicatur entitas. Eodem modo dicendum est de formali effectu.