¶ prima quod in eon hic inducuntur cuastica ierar oportet dare vnum vniversalem principen prius ordinatione diuina: istud probatur ex ordine ierarchie celestis: quia secundum diony. in qualibet ierat chia celesti est dare aliquem vnum secundum ierarchiam: in habitudine ad quem omnes ordinantur: sed eccleiastica ierarchia est vera ierarchia. ergo etc.

¶ 2o. quia si essent due ierarchie vel principes irreducibiles: ecclesia non esset vna: quia vnitas omnis consistit in ordine et habitudine ad aliquod vnum. ergo est in ea vnitas ordinis.

¶ Item dixit christus petro. Ego pro te rogaui petre etc. hoc oportet intelligere secundum personam cuius vicem gere bat scilicet eccleie: quia fides in eo non remansit.

¶ 2a conclusio quod in humana mundi politia est dare aliquod vnum primum praencipale inurenaturali. hoc patet: si videamus quid mouit philosophum ad ponendum prius principium totius vniuersi. Ro philosophorum fuit: quod entia in mundo meliori modo quem possunt disponuntur. sed hoc requirit quod ordinentur ad aliquod vnum primum tunc sic. politia quaelibet de iure naturali meliori modo quo potest dicitet ordinari. sed melior modus est quod sit vnum primum. ergo etc.

¶ 2o sic. tunc est vnaquaeque psolitia optime ordinata et disposita: quando assimilatur optime politie. sed optima politia est celestis: que sic est disposita. igitur etc. Ibi enim est talis ordo: quia ibi est deuenire ad vni primm.

¶ Tertio inure naturali. ille qui est maximevirtuosus diabet maxime principari: sed natura non producit homines pares in omnibus vnde est dare optimum hominem secn philosophos etc. sed optimo debetur priencipatus maximum

¶ 4o christus dixit. omne regnum in seipsum diuisum desolabi tur. politia sic dcbet disponi quo est maior vtilitas: et ma ior conformitas: siue confederatio. Si enim sunt duo non subordinati orientur dissensiones. vbi enim est diuisio regno rum et regum ibi est dissensio et lites. ergo si sit vna politia est pax.

¶ 3a conclusio est. quod princeps temporalis dicibet esse subiectus illi qui est primus ierarcha in spiritualibus. hoc probatur 4r.

¶ i quandocumque alique sunt potestates ordinate inter se. illa quae est de fine preest et dabtet preesse et principari illi quae est circa eaque sunt ad finem: sicut patet de architectonica respectualiarum: et de militari respectu frenefactiue: sed directio morum et actuum circa actus politicos ordinatur ad virtutes supernaturales. cum igitur temporalia ordinentur ad spiritualia. papa autem preest spiritualibus. sequitur etc.

¶ Secunda ratio est quandocumque sunt due virtutes subordinate secundum formam. quicumque in sidet superiori virtuti: preest illi qui praesidet inferiori. sicut exemplificatur in anima sensitiua et rationali. Ratio enim divfnatur appetitui sensitiuo: sed modo ita est quod virtutes et dona spi ritualia principantur virtutibus posliticis et moralibus: quia ab eis regulantur. qui ergo principatur secundum spirituales: sicut papa: principatur illi qui principatur in vtutibus inferioribus: sicut est imperator: qui principatur in poslli ticis et moralibus. papa in spiritualibus.

¶ Tertia ratioimpossibile est quod aliquis sit subiectus inure naturali pluribus dominis non subordinatis. Nemo enim potest duobus dominis seruire: sed quia fideles sunt subiecti pape. quia ibi dictum est. pasce oues meas: et imperatori. quia apostolus dicit. subiecti estote omni humane creature propter deum. exemplificat. vel regi tanquam precellentiergo vnus illorum est alteri subiectus. Alioquin vnus preciperet vnum et alius contrarium: et erit inobediens illi cui debet esse obediens: nisi sint subordinati.

¶ 4 ratio. videamus rationem quare non debent plures principes esse. primo in temporalibus hoc asserit sic. quia siessent plures principes: et vnus subordinaretur alter oriretur dissensio. ita in proposito oriretur contrarie tas. ergo ad hoc quod tranquillitas poslitie serueter: oportet quod sit vnus supremus omnium quo ad omnia.

¶ Con firmatur. tum quia in veteri testamento deus ordinauit regens constitui per sacerdotes. sicut patet de hely es saule ac dauid. Similiter papa confirmat imperatore

¶ Quarta conclusio: quod plenitudo potestatis secundum vtranque iurisditionem concurrit in eandem personam. hoc patet auctoritate christi dicentis. Quodcumque ligaueris etc

¶ Dices forte quod verum est in spiritualibus.

¶ Sed tunc arguo sic. quia in subordinatis quicquid potest inferior: potest et superior. Sed papa est superior ad imperatorem: vt supra probatum est. ergo etc.

¶ Secundo. quia papa confirmat leges. hoc autem non posset nisi posset eas condere.

¶ Tertio sic. cuicunque datur auctoritas ad praencipale: datur et respectu annexi: quia sine eo non posset exequi. sed temporalia sunt annexa spi ritualibus actibus. nullus enim posset celebrare misam sine vestibus: nec vestes possent baberi sine homois temporalibus. ergo etc.

¶ Sed instatur contra hoc quadrupliciter. Primo. quia omnibus apostolis dedit idem quod petro. Mathe. so. patet quod dedit aliis.

¶ hic dico quod christus non dedit plenariam potestatem cuilibet soli. sed omnibus simul sumptis. Unde dico quod tantam potesta. tem habet concilium generale cum inclusione summpontificis: sicut summus pontifex solus.

¶ Contra secundum. quia aliqui reges fideles rebellauerunt mo narchiis. sicut egechie. tertio capitulo.

¶ Dicitur quod illi sunt ierarche per violentiam sed modo naturali debent per consensum mundi eligentis vnum. Unde non per vsurpationem debet fieri imperator: sed per concordem electionem ipsorum quorum interest.

¶ Contra tertium Canoniste dicunt quod in spiritualibus presidet papa. imperator vero in temporalibus. probo: quia imperatores dederunt bona temporalia pape et ecclesie.

¶ Sed hic dicitur quod de facto sic fuit. sed de inure papa debet dare imperium imperatori et alia bona temporalia.

PrevBack to TopNext

On this page

Quaestio 4