¶ Contra. quicquid de sua natura est augmentabile illi non repugnat diminui: sed charitas est hmodi. ergo etc 4or conclusiones. Prima est hic introducuntur quod charitas insusa est ex natura sui diminuibilis. et tota ratio est. quia ipsa est augimentabilis: et per consequens ita potest ab ea remoueri quod sibi datur. sicut dari quod non habebat.

¶ 2a conclusio est. quod charitas infusade facto non diminuitur: quia sicut deus solus eam augmentat et creat et annihilat: ita diminuit vel diminuem potest: hoc autem non fac nisi propter demeritum: illud autem demeritum vel est veniale: et tunc non diminuit eam deus. probo. quia si propter veniale diminueret tantum possunt venialia multiplicari: quod totaliter annihilaretur: quod est contra legeme diuinam. quod homo non existens in¬ peccato mortali sit sine gratia vel charitate. Si autem dicas. quod diminuitur per peccatum mortale: patet quod hoc est falsum: quia per peccatum mortale totaliter homo perdit charitatem: ergo per illud non diminuitur.

¶ 3a conclusio est. quod charitas acquisita que generatur ex actibus non potest diminui ex cessatione actiuum. Istud ego probo euidentur: quia nulla forma in subiecto incorruptibili existens que non dependet in esse ab agente. sed praecise in fieri potest corrumpi nisi per inductionem formarum oppo sitarum illi forme. Unde quia iusticia non dependet ab agente in esse numquam homo semel habens iustitiam perdit eam nisi per inductionem forme sibi opposite. quae aggenenratur ex frequentatione aliorum actuum oppositorum iustitie: sed charitas est huiusmodi forma: loquendo de charitate acquisita: ipsa enim ab agente particulari non dependet in esse: et per consequens quantumcumque essent actus ex quibus generata est nisi inducantur actus oppositi istis: ex quibus opposita forma generatur: numquam charitas acquisita cessabit vel destruetur: et hoc dico de omni forma tali: sed si fit aliqua talis quae vltra hoc non habet contrarium: dico quod ipsa sic eque est incorruptibi lis: sicut anima.

¶ 4a conclusio est. quod ipsa charitas acquisita potest diminui ex actibus oppositis: quia per illud potest diminui quod multotiens replicatum eam corrumpit: sed ex actibus talibufrequentatis corrumpitur. ergo etc.

¶ Contra istas conclusiones instatur 4r Primo quia quod in sua natura est diminuibile potest naturaliter diminui: sed per primam conclusione charitas per suam naturam est diminnuibilis: ergo ipsa naturaliter potest diminui: quod est secundum.

¶ 2o sic. Nam secundum Aug. Cupiditas est opposita charitati: ergo ipsa potest diminui per aduentum cupiditatis. Et propter hoc experimur quod ex cessatione actuum sumus minus feruentes ad operandum: ergo diminuitur.

¶ 3o sic. Nam ex cessatione actuum amicitie experimur nos effici difficiles ad actus amorcliciendos: ego videtur quod sicut ex cessatione diminuitur habitus: ita ex cessatione actuum potest corrumpi.

¶ 4o sic. Quia non videtur quod amicitia fit magis corruptibilis quam sapia: sed sapia sicut probatum fuit superius non potest corrumpi: ergo nec amicitia quacumque per actus incompossibiles corrumpetur.

¶ Ad primum dicendum. quod in nam potest esse aptitudo naturalis ad recipiendum aliquid ad quod faciendum non est potentia naturalis. sicut anima ex sua natura est gratifica bilis: et tamen nullum agens naturale potest eam gratificare: sic dico in proposito.

¶ Ad 2m dico. quod loquendo de charitate infusa cupiditas non est ei incompossibilis: quia in nouiter conuerso omnes habitus viciosi stant cum charitate: cupiditas ergo pro actu peccati mortalis accipitur. vel si pro habitu opponitur charitati acquisite.

¶ Ad 3m dico simil. et ad illud quod addi tur ad 2m: quod nunquam ex cessatione actuum diminuitur habitus.

¶ Ad experientiam autem dico. quod quando actus cessant appetitus sensitiuus circa aliquid occupatur: ex qua occupatione redditur difficilis ad operandum operationes illas: a quibus cessauit per aliquod tempous: sed quantum ad voluntatem: nec difficili ter nec magis vel minus faciliter operatur sicut dictum est in prima di.

¶ Sed si dicas. quare non adgeneratur ita habitus in appetitu intellectiuo ex quo sequitur difficultase. Dico quod ex sola actuum cessatione non plus in vno quam in alio adgeneratur habitus: et ideo vel posito quod generetur: nihil tamen refert quia in appetitu sensitiuo non remanet illud quod erat ad generatum ex actibus amicitie: in voluntate autem semper remanet nisi adducatur sibi aliquid oppositum.

¶ Ad 4 dicuoo quod iustitia corrumpitur: quia in potestate voluntatis est quantum cumque iustitie obiectum sibi praesentetur illud velle vel nolle: et ideo ex velle et nolle oppositis frequentatis potest habitus oppositus generari: sed non sic de sapienia vel scientia: licet enim habeant opionem falsam pro opposito: tamen opinio fals non potest induci quando sapina vel scientia insunt. Et huius ratio est ista: quia impossibile est actum contrarium causatiuum opionis inesse nisi obitecti specie concurrente: et quia pro quocumque instanti. concurrit species obiecti opinionis false occurrit et species obitecti sed pientie intellectus et scientiae: et ideo vel necessario vtrumque aget co¬ agendo vtrique speciei. et hoc est impossibile: quia oppositi actus sunt vel neutrum aget: et si non agat vel coagat speciei obiecti opinionis false non habebit actum adgnentatiuum opinionis: sed non habito illo impossibile est habere opionem falsam: ergo a primo ad vltimmum: habito habitu sapine impossibile est ipsum corrumpi. quia impossibile est in illo intellectu opionem falsam naturaliter generari: sed de voluntate non est sic propter eius libertatem quantumcum. que occurrant sibi opposita: ipsa coagere potest cui vult: et per consequens potest in ea quicunque habitus generari et alius sibi oppositus corrumpi. Dico ergo quod charitas est in infinitum diminuibilis in natura sua: sicut in infinitum augmentabilis.

¶ Ad argumentum patet per superius iam dicta.

PrevBack to TopNext

On this page

Quaestio 2