Table of Contents
Commentarius in libros Sententiarum
Liber 1
Prologus
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctiones 14-16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctiones 24-25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 31
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctiones 34-35
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctiones 38-39
Distinctiones 40-41
Distinctio 42
Distinctiones 43-44
Distinctio 45
Distinctio 46
Distinctio 47
Distinctio 48
Liber 2
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Distinctiones 4-5
Distinctiones 6-7
Distinctiones 8
Distinctiones 9-11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctiones 31-33
Distinctio 34
Distinctiones 35-42
Liber 3
Distinctio 1
Distinctio 3
Distinctio 4
Distinctiones 5-12
Distinctiones 12-16
Distinctiones 17-22
Distinctiones 23-32
Distinctiones 33-36
Distinctiones 37-40
Liber 4
Distinctio 1
Distinctiones 2-3
Distinctiones 4-5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 31
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 35
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Distinctio 41
Distinctio 42
Distinctio 43
Distinctio 44
Distinctio 45
Distinctio 46
Distinctio 47
Distinctio 48
Distinctio 49
Distinctio 50
Quaestio 2
¶ hic sunt tria inquirenda. Primum est propositum scilicet vtrum possit praedestinatus non praedestinari. 2m vtrum possit predestinatus damnari. 3m. vtrum prescitus possit saluari ad primum introducuntur due conclusiones. PriQuantum ma est. quod predestinatus ab eterno non potest non predestinari in sensu compositionis. quia predestinatus in sua ratione formali includit actum praedestina tionis in sensu compositionis: et per consequens impossibile est talem non predestinari.
¶ Secundo. quia sicut omne quod est: quando est necesse est esse in sensu componis. Ita futurum inquantum futurum. necessarium est in sensu compositionis: et sic non potest non esse futurum: vt sic. sed predestinatum inquantum predest natum vel predestiatio. respicit futurum. ergo etc.
¶ Secunda contr est. quod predestinatus potest non predestinari in sensu diuisionis: sicut album potest esse nigrum. Sicut enim ab eterno contingenter se determinauit. ita modo. sed ab eterno se determinauit contingenter. sic et modo. 2o. quia deus potest omnes saluare: ergo et predestinare: sed multos non saluat. ergo multos non predestinatos potest predestinare: et predestinatos non predestinare. ergo etc.
¶ Istud autem patet in quadruplici signo. quae necessario oportet ponere ad propositum declarandum. et ad saluandum multa que de hac materia dicuntur. Primum signum in quo intellectus diuinus intellexit petrum in puris naturalibus. 2m. in quo intellectus offert voluntati Petrum in ratione neutra vt scilicet potens habere vel non habere beatitudinem. 3m. in quo voluntas ipsum determinat quod sit. 4m in quo intellectus diuinus conuertit se super voluntatem et videt illa. Non est autem imaginandum. quod hic sit transitus successiuus. immo in toto tempore omnia illa signa et sub eodem ordine permanent. Unde sicut alieterno pro 3o signo voluntas petrum sibi oblatum potest praedestinare et no praedestinare. ita modo potest pro eodem signo: cum talia non fluant ad modum signorum: que sunt in tempore vel in ordine durationis. Pro 4o signo est sensus compositionis. Pro3o est sensus diuisionis. Ista etiam equipollent communiter dictis de veritate consequentie et consequentis: de multis dictis antiquis: quo si bene imtelligantur praedictis equipollent.
¶ Sed contra. primo quia si deus praedestinauit non saluandum: et prius erat praedestiatus: sequitur quod diuinavoluntas non impleter: si scilicet fuit praedestinatio de eo ad vitam eterna. et modo non. 2o. quia tunc deus decipetur. dum enim praedestinauit: cogitauit eum saluare: cuius oppositum eueniet. 3o. quia impossibile est esse transitum de contradictorio in contradictorium sine mutatione facta in altero extremorum: sed hic est talis transitus. ergo etc. Probatio minoris: aliquis qui nondum est: praedestinat est. Si ergo debeat non praedestinari: oportet esse transitum et mutationem: non in re praedestinata. quia nondum est. ergo oportet quod in diuina voluntate.
¶ 4o. quia communiter dicitur quod deus ab eterno voluit pro tali instanti aliquid fieri: nec indiget noua volunta te: sed sufficit antiqua ad hoc quod illud exeat in esse. Si ergo volun tas antiqua est posita tunc in esse: cum adueniente instanti determinato: necessario posintiatur res in esse: et sic isto solo. quoci que alio circumscripto: Petrus habebit beatitudinem.
¶ Ad primum dico. quod quando voluntas diuina se ab eterno determinnauit. non fuit completa productio nisi quantum ad esse volitum. et non quantum ad esse reale scilicet quod illud sit volitum sic pro tali tempore vel instanti.
¶ Dico ergo quod diuinum cognoscere est solum conditionaliter. supposito quod scilicet voluntas maneat in illa determinatione: maneat tamen in ea contingenter. Et ideo potest desinem. Potest ergo accidere quod deus velit hunc saluare pronunc: et tamen poterit non velle: nec ex habet sequitur mutatio in deo: sed in esse volito.
¶ Ad 2m dico. quod stante voluntate in illa determinatione: intellectus diuinus certitudinaliter cognoscit illud sed non stante non cognoscit: nec tamen sequitur quod decipiatur. quia cognitio illa non est nisi conditionalis.
¶ Ad 3m dico: quod tota mutatio est ex parte obiecti positi de nouo in esse volito in quo prius non erat. Ex quo enim contingenter pro alio et pro alio signo deus potest velle quae non voluint. per hoc: quia nulla resest producta: oportet esse mutationem in obiecto in esse volito: et illa est mutatio obiectiua. Unde sicut deus non creauit ab eterno et modo creat parte. et hoc totum saluatur per productionem creature in esse reali. Sic dico de esse volito. Unde si non esset aliud nisi istud: satis necessitaretur ad ponendum productionem rei in esse volito propter transitum contradictorium. qui non potest aliter saluari.
¶ Ad aliud dico. quod non oportet ad saluandum commune dictum et verum. dicere aliud nisi hoc quod postquam determinatio facta est: eadem voluntate stante antiqua eueniet res sed si mutetur propositum. tunc non eadem: sed alia. ad 2m priencipale scilicet vtrum praedestinatus Quantum possit dannari: ponuntur dueconclusiones consimiles prioribus. Prima est. quod in sensu compositionis non potest pdestinatus damnari. quia oppositum includit in sua ratione formali: sicut album in sensu compositionis non potest esse nigrum. quia in tali sensu includit albedinem in prio mo.
¶ 2a conclusio quod in sensu diisionis potest. quia contingenter praedestinat: ergo potest in oppostum. Istud autem declaratur per signa illa enumerata et declarata in primo articulo istius quaestionis.
¶ Sed est nevera contradictio in istis de futuro: Dico quod sic. quia ibi est vera affirmatio et negatio de eodem. ad 3m principale videndum est. vtrum Quantum praescitus possit saluari. hi cor conclusiones consimiles introducere. Prima est. quod non in sensu compositionis. 2a quod sic in sensu diuisionis. probatur vt. supra.
¶ Dico ergo. quod instans praedestinationis vel praescientie semper manet et non transit in praeteritum. quia etiam contingenter prescit vel priordinat ad penara: et per consequens praescit contingenter in 4signo. quia solum conditionaliter. hinc est quod deus sicut ab eterno predestinauit contingenter: sic quod potuit non primodestinare. et similiter presciuit vel reprobauit contingenter. sic quod potuit non reprobare. Sic dico. quod et nunc: et in quocumque signo totius temporis: eo quod semper manet ordo in gnorum enumeratorum superius.
On this page