Table of Contents
Commentarius in libros Sententiarum
Liber 1
Prologus
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctiones 14-16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctiones 24-25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 31
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctiones 34-35
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctiones 38-39
Distinctiones 40-41
Distinctio 42
Distinctiones 43-44
Distinctio 45
Distinctio 46
Distinctio 47
Distinctio 48
Liber 2
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Distinctiones 4-5
Distinctiones 6-7
Distinctiones 8
Distinctiones 9-11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctiones 31-33
Distinctio 34
Distinctiones 35-42
Liber 3
Distinctio 1
Distinctio 3
Distinctio 4
Distinctiones 5-12
Distinctiones 12-16
Distinctiones 17-22
Distinctiones 23-32
Distinctiones 33-36
Distinctiones 37-40
Liber 4
Distinctio 1
Distinctiones 2-3
Distinctiones 4-5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 31
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 35
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Distinctio 41
Distinctio 42
Distinctio 43
Distinctio 44
Distinctio 45
Distinctio 46
Distinctio 47
Distinctio 48
Distinctio 49
Distinctio 50
Quaestio 1
¶ Distinctio. xl. et. xli. Questio i. Predestinatorum nullus videtur posse damnari etc. Si autem querimus meritum obdurationis etc. distinctionem. 4ologiam et 4 3am Irc a Quero primo Utrum praedestinatio sit eterna. quod non. quia solus deus est eternus: sed praed estinatio non est deus quia predestinatio est contingens. deus autem necessarius. ergo etc.
¶ hic sunt duo inquirenda. Primum est. quid est predestinatio 2m si predestinatio est eterna. ad primum pono. 4or conclusiones. Prima est Quantum quod praedestiatio non dicit aliquid absolutum: sed respectiuum. Probatur. quia praedestinatio secundum quod huiusmodi est alicuius praedestinatio: sed omne tale est respectiuum. ergo etc.
¶ 2o. quia omnis productio videtur dicere respectum: sed praedestinatio nihil aliud esse videtur nisi productio praedestinati in esse volito. ergo etc.
¶ 2a conclusio est. quod praedestinatio non est respectus fundamentalis: sed formalis. Probatur. quia omnis respectus fundamentalis est necessario in deo: quia quod per se inest. necessario inest: sed primo destinatio in deo non est necessario: quia sicut deus contingenter praedestinat: ita in eo contingenter est. et quasi per accidens. Predestinatio ergo ipsa est respectus actualis. non fundamentalis.
¶ 3a conclusio quod est respectus rationis. non realis. Probatur. quia deus ad creaturam non refertur realiter. sed deus praedestinatione ad creaturam praedestinatam refertur. ergo etc.
¶ 2o. quia omne quod est in deo realiter est necesse esse: sed praedestinatio est contingens. ergo etc.
¶ 4a cicuso quod praedestinatio non pertinet ad intellectum in deo: sed ad voluntatem. Probatur. quia omnis priordinatio videtur ad voluntatem partinere: sed praedestinare nihil aliud est nisi ad vitam eternam aliquem priordinare. ergo etc.
¶ Sed contra hoc instatur 4r. Primo sic. Nam predestinatio nihil aliud est nisi preordinatio alicuius ad vitam eternam. Sed illud non videtur esse nisi velle diuinum: quo vult ali cui dare gloriam. Constat autem quod hoc est absolutum. ergo etc.
¶ 2o sic. quod formaliter est in deo. non est contingens: quia omne tale est imperfectum vt sic. sed predestinatio est formaliteri deo. ergo non est contingens: et sic erit necessaria sed omnis respectus dei ad creaturam necessario est fundamentalis. ergo etc.
¶ 3o sic. per illud praecise quod est ens rationis nin potest aliquid realiter denominari sed deus dicitur realiter praedestinare electos. Constat autem quod deus non dicitur praedestinare electos nisi ipsa praedestinatione. ergo etc.
¶ 4o sic. Omnis respectus rationis videtur esse in intellectui: immo videtur contradictio. quod sit respectus rationis et non in intellectui: sed praedestinatio: per te: est respectus rationis. ergo non est nisi in intellectui: et sic non partinet ad voluntatem.
¶ Ad primum dico. quod in destinatio potest accipi 2m. vel fundamentaliter: et sic non est nisi velle divinum. vel formaliter et vltimate: et sic dico quod dicit respectum: vt scilicet accipiatur pro priordinatione alicuius ad vitam eternara. Unde si velle divinum accipiatur simpliciter. sic est quid absolutum. et idem quod deus. Si autem accipiatur velle divinum non simpliciter vt velle est: sed vt velle huius. sic dicit respectum ad illud cus est Sic dico in proposito.
¶ Ad 2m dico. quod omne reale quod est in deo est necesse esse: sed tamen non omnis respectus rationis quae ponitur in eo formaliter potest dici necesse esse. huiusmodi est praedestinatio.
¶ Ad inm dico. quod quando dicitur quod deus realiter praedestinat: verum est: sed tunc aecipitur praedestiatio pro fundamento. et sic est realis: quia nihil aliud est nisi velle divinum. quod est reale. Sed si accipiatur pro eo quod formaliter dicit scilicet pro respectu. sic non est realis: sed tantum rationis Dicitur tamen quodammodo realis. vel quia non singitur a ratione: sed derelin quitur. Vel realis: quia denominatione extrinseca dicitur de re propter terminum realem: sicut actio dicitur de deo realiter tantum denominatione extrinseca.
¶ Ad 4m dico quod respectus rationis potest accipi 2m. Vel large vel stricte. Si stricte. sic est tantum in intellectu. et sic praedestiatio non est respectus rationis. Si large. sic dicitur de omni respectu qui non est in re ante operationem intellectus: et sic potest esse non solum in intellectui: sed etiam in voluntate et in omni potentia colatiua vel ordinatiua alicus ad aliud: sicut patet quod voluntas dat numismati quod sit numisma. et baliuo quod sit baliuus: nihil reale dando sibi. Sic ergo respectus talis a voluntate esse potest ad 2m praencipale videndum est. si praedestinaQuantum tio sit eterna. hec est veritas determinnata per eccleasiam et per sacram scripturam. Uenite benedicti patris mei percipite regnum. Predestinationem autem esse eternarapotest intelligi dupliciter. Uno modo quod ab eterno praedestinauerit et non modo. sed quod tantum nunc et semper maneat in proposito praedestinationis. Aliood quod ab eterno praedestinauerit et nunc praedestinat: et semper praedestiabit. ita quod semper sit vnicus actus praedestinationis. quae non transeat in praeteritum. Exemplum. de eternitate mundi: qui potest intelligi 2. Vel quia primo creauit et postea non: sed tantum conseruauit. Vel quod sicut ab eternocreauit. ita nunc creat: et semper creabit. Primo modo non potest intelligi quod praedestinatio sit eterna. Et probo 4r. Primo sic. quandocumque signum indiuisibile est in aliquo peryodo. oporet quod omnis duratio sequens sit finita ex parte ante: et per consequens non eterna. Si ergo esset aliquod instans in quo deus praedestinasset: tunc et post non. praedestinatio dei non esset eterna.
¶ 2a sic. omne continuum quod incipit ab aliquo termino non potest esse infinita: sed continuum successiuum est continuum. ergo si habet terminum non est infinitum: sed si tale instans ponatur in quo praedestinet et postea non: duratio actus praedestinandi haberet terminum: ergo non esset eterna.
¶ 3o sic. quando aliqua ita se habent quod vnum praecedit et aliud sequitur. si illud quod sequitur est ab eterno: aliud scilicet illud quod praecedit non est ab eterno: sed anteeternum. sed praedestinare et manem in eoo proposito sic se habent Manere enim in eodem proposito sequitur pradestinare: et illud est eternum et ab eterno. quia ab eterno mansit in proposito eodem. ergo ante eternum praedestinauit. Et si non. praedestinatio durationem habet finitam.
¶ 4o sic. quando aliqua sunt incompossibilia in ordine durationis. si vnum est eternum: aliud non. sed praedestinare et permanere in eodem proposito praedestinandi sunt incompossibila. ergo si praedestinare est eternum: permansio non est eterna. Ideo dico. quod primo modo non potest intelligi. sed oportet quod intelligatur secundo modo. ita quod vnicus actus praedestinationis sit ab eterno. quae ab eterno primo destinauit. prdestinat et praedestinabit.
¶ Sed contra instatur 4 Primo sic. pro illo signo pro quo deus praedestinauit electos: transiuit ab illa indeterminatione ad determinationem: vel ab illa indifferentia ad determinationem. Primo enim secundum prius dicta sunt oblata voluntati vt neutra: sed illa transitio non potest esse nunc: sed ab eterno. ergo modo non praedestiat.
¶ 2o sic. quia illud quod semel accipit esse: frustra amplius producitur. sed esse praedestinatum non est aliud nisi accipere esse volitum. ergo si ab eterno accipit: frustra nunc accipit.
¶ 3o sic. nam sequitur secundum praedicta quod sancum quando dabitur gloria. tunc praedestinantur: et tamen illud est impossibile: cum praedestinatio non fiat nisi profuturo.
¶ Ad primum concedo. quod idem transitus est nunc quifuit ab eterno. et quod non fuit ab eterno non est nunc. Non enim est imaginandum: nec nunc nec ab eterno esse transitum per modumfluxus et successionis: quia illa sunt omnia permanentia. vnde non est alius transitus nisi quod in praemo signo naturae nunc offert. et ab eterno offerebat intellectus voluntati. In secundo autem instanti naturae nunc determinat et ab eterno determinauit. ita quod semper est idem actus manens.
¶ Ad secundum semper est eadem praedestinatio permanens sic eadem numero: sicut creatio dicitur permanere eadem numero et non fluens. quae deus dicitur creare quamlibet creatu ram.
¶ Ad 3m dico. quod praedestinatio est pro futuro signe naturae vel durationis. Unde quando aliquis saluabitur. considerabi tur ibi signa naturae. nam ab eterno erat futurum. sed quando dabit non erit ibi futuritio: sed ordo naturae.
¶ Sed est hic difficultas licet si ex praedictis possit excludi sufficienter eternitas mum di. Dico quod necesse est vti distinctione priori. Primo autem modo interrogando scilicet quod primo creauit et postea conseruauit. sic dico quod eternitas mundi est impossibilis. Sed secundo modo ni videtur. quia non repugnat contingenti produciquia ab eterno predestinauit contingenter: et ita mo videtur quo ab eterno produxerit: quantumcumque contingenter produxerit.
On this page