Quaestio 13

QUeritur vtrum trasubstantiatiatio qua substanti panis conuertitur in corpus christi sit mutatio. Et videtur quod sic per Greg quia mutari est ex alio ad aliud inre: sed sic non i est hic. ergo etc.

¶ Contra ibidem dicitur vnaqueque res quasi tot passibus. etc. sed in proposito nullum est subiacens. quatuor conclusiones negatiue hic inducuntu

¶ Quarum prima est. quoad ista transmutatio non est motus nec mutatio. primum patet: quia fit in instanti verborum. sed quod non sit mutatio. probotr quia hic non est innuenire subiectum commune quod se habeat ali nunc quam prius. oportet enim preuenire quod subiectum sit idem numero sub vtroque extremorum. quod non est hic.

¶ 2am conclusio. quod non est actio vel passio: quod non primum: quia nihil subiicitur hic in quod agens agere dicatur.

¶ Et de passione per idem. Et confirmatur. quia passio recipit terminum agentis: sed hic non est quod in se recipiat terminum transubstantiationis: quia substantia panis definit esse tota hic.

¶ Tertia conclusio quod non est generatio nec corruptio: non primum. quia hic nihil capit esse per naturam: nec corruptio: quia nulla formacorruptibilis introducitur in substantia panis.

¶ Quar tan concus quod nec creatio: nec adnihilatio non primum: quia praehabet esse. non 2m. quia in aliud conuertitur.

¶ Sed contra primam conclusiones: quia imposibile est deuenire ab vno contradictorio in aliud nisi facta mutatione in altero extremorum. Sed hic est transitus de contradictorio in oppositum quia prius est substantia non transbata: seu panis. et modo non est.

¶ Contra secundam. quia transubstantia re videtur requirere aliquam actionem: quia virtute diuina aliquid transubstantiatur modo quod non prius.

¶ Contra tertiam. quia est productio alicuius de aliquo. sed generatio est productonsiue transmutatio est generatio.

¶ Contra quartam quia vbicumque est productio que habet totalem entitatem alicuius et termino est vera creatio. sed hic mteam et forma coporis christi est terminus totalis. ergo etc.

¶ Ad primum. dico quod verum est quod substantia corporis christi modo est hic et prius non fuit sed hoc non fit per transubstantiationem. sed per aliam mutationem vt dictum est prius: sed ex parte panis non est transitus ta lis. vt substantia panis habeat aliquid prius et modo aliud: quia hoc non est dare: cum desinat esse per accidens paturais.

¶ Et si dicas quod non est transitus a substantia panis ad corpus christi.

¶ Dico quod hic non est dare commune subiectum. quod requritur ad mutationem.

¶ Ad secundum. dico quod si actio sumatur large pro eut cunque productione. tunc est hic: sed non est hic patiens ideo nec actio proprie dicta. sed bene est hic in fieri aliquid virtute diuina.

¶ Ad tertium. dico quod dato quod deus producat de aliquo. tamen quia per modum voluntatis. non est generatio: sed creatio vel tale aliud: ideo fieri de aliquo non dicit necessario generationem: nisi fiat modo naturali.

¶ Ad 4m. dico quod verum esset in totam entitatem non praexistentem. vnde in veteri testo fuisset creatio. tunc facta transubstam tiatio: quia fuisset facta in non preexistens particula est. Quid est transubstanSecunda tiatio.

¶ Dicit Scotus quod est totalis euersio panis in corpus christi substantialiter secundum totum quod conuenit toti primo.

¶ Ista descriptio declaratur sic.

¶ Prima pars est. est euersio. ad differentiam motus localis vbi non est euersio.

¶ Sdca est. substantie in substantiam. ad differentiam conuersionis accidentium vbi magis dicitur transaccidentatio.

¶ 3o dicitur toti in totum. quia bene ignis conuertitur in aquam: sed non totaliter sed partialiter. quia mateam manet eadem: sed hic transiit totaliter. quia hic totum transunt mateam et forma.

¶ Dicitur etiam quarto. quod conuenit toti primo. vnde sciendum quod aliquando alia actio prius terminatur ad partes: et ex consequenti ad totum. sicut in vnione nature humane ad verbum fuit prius terminata ad partes quam ad totum. vnde in triduo remansit vnio ad animan et corpus: sed non ad humanitatem. hic autem non primo in partes fit connuersio. sed in totam humanitatem christi.

¶ Sed oc. difficu. in quo genere est ista transubstantiatio. non actionis nec passionis. hoc patet ex dictis: nec substantie nes qualitatis.

¶ Dico quod est in genere relationis. quia per transubstantia tionem nihil aliud intelligo nisi ordinem substantie panis ad corpus christi.

¶ Secunda difficultas. quia videtur esse respectus extrinscus. quia manent extrema non stante isto respectu.

¶ Dico quod aliquin sunt respectus intrinsecus aduenientes quia insurgunt in fieri tantum inter extrema. sicut est generare et generari vt fuit dictum in primo. et sic est de isto. quia in talifieri positis extremis ponitur talis respectus.

¶ 3 difficultas in quo fundamento ponitur inste respectus. non in corpore transubstantiato. quia in instanti transubstantiationis corpus transubstantiatum non est. in eodem enim est transubstentiatio et transubsteantiatum sicut in aliis instantaneis et in eodem est corpus christi in altari. et per consequens in eodem instanti non est ibi substantia panis. ergo oportet quod ponatur in corpore christi.

¶ Sed quomodo corpus christi est transubstantiatum:

¶ Dico quod est de nominatione extrinseca qua substantia panis denominatur ab illo qui est in christo sicut deus dicitur creator denominatione ex trinseca creationis que est in creatura formaliter: ita panis dicitur transubstantiari isto respectu. qui est fundamentaliter et subiectiue in corpore christi et non in pane: quia impossibile est quod sit in eo quod non est. hic autem substantia panis non est: quia desinit esse totaliter.

¶ Quarta difficultas quia melius videtur dici quod corpus christi transubstantiaretur quam aliquid in ipsum.

¶ Item erit relatio sine termino.

¶ hic dico. quod substantiare et transubstantiari non sunt duo respectus: sed vnus diuersis nominibus nominatus. sicut creatio actiua et passiua: nec est inconueniens quod relatio sit sine termino in actu. sicut in motu sensibili posterioritas in motu non est quando est prius: vnde sufficit terminus fundamentalis.

¶ Sed queritur quid dicit proprie ista transubstantiatio.

¶ Dico quod ordinem ipsius panis in habitudine ad corpus christi: vel dicit habitudinem istam quam corpus christi habet vt substantia panis transubstantiaretur in ipsum. nihil enim aliud videtur dicere huius transubstantiatio.