Quaestio 3

Quaestio. iii ydee sint in rerum natura. quod non. Trum quia tunc essent separate.

¶ Contra. quia sunt quiditates rerum. ergo sunt in eis videndum est de illis hic primo qui ponunt vdeas praecit sas. Dicunt enim aliquin. quod vdee secundum intellectum sunt praecise. natura quiditas in particularibus semper est coniuncta conditionibus indiuidualibus. et vt sic non habet rationem vdee. intellectus autem atalibus conditionibus eam praescindit. Et hoc patet. quia abstrapetium non est mendacium. sic ergo per intellectum precisa quiditas habet rationem vdee secundum quod Plato et etiam Auicena loque. bantur de ydeis: secundum quod equinitas est tantum equinitas. non faciendo nunc mentionem de vdeis secundum intentionem sanctorum.

¶ Sed contra hoc arguo. 4r. Primo sic. quod conuenit alicui per accidens: non conuenit enim sub ratione formali vel vdeali et vt haec suppono ista sunt idem: sed esse cognitum conuenit quod ditati per accidens. ergo per illud non conuenit sibi esse vdeam vel rationem formalem

¶ 2o sic. quod conuenit per rationem vdealem quidita ti. conuenit sibi necessario: sed esse cognitu non conuenit necessario quidi tati: sed contingenter. ergo etc.

¶ 3o sic. intellectus qui intelligirem aliter quam sit. est falsus. si ergo est verus oportet quod ita sit in re: sicut cognoscit: sed intellectus intelligit quiditatem vel rationem formalem. vel rationem vdealem sequestratam et praecisam alb aliis. ergo ipsa est in re sic sequestrata. et per consequens praecisa. vel intellectus est falsus.

¶ 4o sic. sicut vnumquodque intelligitur. sic aptum natum est intelligi: et sicut aptum natum est intelligi siintelligitur: sed illa quiditas vel vdea intelligitur separata. sequestrata vel praecisa. ergo sic apta nata est intelligi.

¶ Confirmatur per primum principium complexum. idem secundum eandem rationem non potest esse cognitum et incognitum: sed intellectus terminatur ad illam rationem et non ad illa que per accidens insunt sibi. ergo oportet quod ipsa sit seque strata. hoc est distincta aliquo modo ab istis talibus conditionibus accidentalibus.

¶ Et ideo dicunt alii magis sequentes Auicenara. quod illa praecisio non solum est ex parte intellectus: sed etiam ex parte obiecti. hoc autem declaratur sic. quia que insunt in prim modo dicendi per se. prius insunt quam que insunt in 2o modo ex natura rei. 2o que insunt 2o modo. prius insunt quam que per accidens insunt. 3o que insunt per accidens sicut inferius accidit superiori: sicut homin accidit hoc homo. 4o que per accidens: sicut accidens acci dit subiecto. Et secundum hoc oportet dare 4or signa. Primum in quo illa de primo modo insunt. 2m in quo illa de 2o modo. 3m in quo illa que per accidens insunt sicut inferius superiori. 4m in quo per accidens sicut accidens accidit subiecto.

¶ In per ergo signo in quo quiditas praecedit alia signa: ipsa est praecisa ab aliis sicut intelligitur. Unde licet accidentalis abstractio sit per intellectum. abstrahibilitas tamen inest sibi ante omnem abstractionem intellectus et precisio quiditatiua. videndum est in ista quaestione. Utrum vdee Secundo sint ponende separate. Et quantum ad hoc praemittendum est. quod Arist. imponit Platoni separationem realem. et Arist. attribuit vdeis 4or conditiones. quas videt negasse Plato. Prima est singularitas: quoniam Plato posuisset vnum indiuiduum singulare esse commune pluribus. Secunda quod esset ens actu existens. Tertia quod esset separata localiter scilicet in aere. 4a quod mensuraretur tempore vel aliqua alia mensura. sicut existentia. Plato autem videtur illas conditiones omnes negasse ab eis. De prima apparet. quia ponit vdeam esse idem quod vniversale. quod est commune pluribus. Constat autem quod tale non est indiuinduum. De secunda etiam apparet. quia non ponit eam actu existentem: sed quod abstrahit ab actu et potentia. Tertiam etiam non ponit scilicet quod esset in loco: quia ponit vdeam et vniversale idem: se lice nusquam est: sed abstrahit ab omni loco. Qui autem grosisunt intellectus: difficulter intelligunt: et solum est. quia nesciunt abstrahen. Similiter de 4a apparet: quia ponit quod abstrahit ab omni duratione: et sic ab existentia. Et ideo quia rationes quas faci Aristoteles. solum arguunt supponendo aliquod istorum: ideo non concludunt contra Platonem.

¶ Sed quare Aristo. volunt sic faceme vna assignatur voluntas. quia habuit innuidiam contra eum. sicut apparet in aliis. Imponit enim sibi quod opinio Platonis fuiquod melius esset quod omnia essent communia: et arguit contra eundem de vxoribus. Et tamen certum est. quod licet Plato illam opinionem teneret: quantum tamen ad vxores non tenuit: sed solum de aliis

¶ Aliter dicitur quod Arist. fuit optimus physicus: sed pessimus metaphysicus: quia nesciuit abstrahere: et ideo pessimam metaphysicam fecit. Omisso ergo modo quem Arist. imponit Platoni: ad declarationem veritatis inducun4or conclusiones. Prima conclusio est quod necessarium est homin ponere vdeas. Et hec conclusio patet ex 4or que mouerunt ipsum pla tonem ad ponendum eam. Primum est propter praedicationem. Illa enim praedicatio vera est et essentialis: sortes est homo est et in illo praedicato. sor et plato nullam habent distinctionem: distinguuntur autem a seipsis. Et hec fuit necessaritas positionem naturam humanam praecisam a conditionibus materialibus.

¶ 2m fuit propositer diffinitionem: quia enim homo vniformiter diffinitur in potentia. et in actu: et per consequens diffinitiones sunt impermutabiles. hinc est quod decesse fuit ponere illa proprie distingui scilicet naturas specificas et impermutabiles et praecisas ab actu et potentia.

¶ 3m est propter demonstrationes que inuariabiles manent: impossibile autem est quod sint inuariabiles nisi et principia sint inuariabilia. principia autem per se nota et necessaria dependent a termis et per consequens termini sunt inuariabiles. et per consequens naturae specifice que sunt signata terminorum: oportet eas esse inuariabiles et praecisas et absolutas ab omnibus talibus variationibus consequentibus indiuindua. Quartum est propter diuisiones praedicatorum que sunt necessarie et incommutabiles. fit autem talis diuisio per quiditates et differentias quiditatiuas. Ad hec autem 4or aspicies Plato vdeas posuit cum conditionibus quas sibi attribuit: vt patebit inferius.

¶ Secunda conclusio est quod suppositis yvdeis necessare est positionem eas praecisas: sicut ponit Auic. quando dixit. quod equinitas est tantum equinitas. Et hoc probatur. quia omne prius prescindit a posteriori: sed ratio vdealis vel quiditatiua: quod pro eodem habeo: in vnoquoque est prioromnibus aliis sibi conuenientibus siue per se: siue per accidens. ergo etc. Minor patet. quia illa de primo modo omnia alia praece dunt.

¶ Praeterea. omne illud quod non est alicui intraneum: potest abillo praescindi: cum secundum se etiam sit praecisum inquantum extrinsecum: sed omnia que sunt in ratione formali et intrinseca et praecisa illa sunt intranea: omnia alia extrinseca. ergo etc.

¶ 3a conclusio est. quod vdee non sunt imponende Platoni: sicut eas impoteonit sibi Arist. quod scilicet essent quedam monstra in aere subsistentia singularia. quia plato eas ponit vniversalia et non singularia. Item ponit eas simpliciter separatas ab omni loco et tempore: et tamen Arist. ille ponit eas imponendo Platoni quasi in aere¬

¶ Confirmatur. quia non est verisimile quod tam preclarus philosophus quem Aug. et omnes sancti alii super omne commendant. hoc posuisset: quod omnino fuit absurdum.

¶ 4a conclusio est. quod necesse est ponere yvdeas separatas: non quiden localiter: sed formaliter: sicut Plato eas ponit secundum suum intellectum: quia vbicumque est abstractio: ibi est formalis distinctio et separatio. cum illud quod abstrahit ab aliquosit ab eo absolutum et seiunctum: sed ille rationes formales abstrahunt ab hic et nunc: quia per accidens eis conueniunt. et eodem modo conditiones omnes consequentes indiuinduum et existentiam. Similiter quia ille quiditates sunt vdee. non solum in actu: sed estia in potentia. hinc est quod ille quiditates sunt ab existentia separa te formaliter: licet non localiter.

¶ Contra istas conclusiones instatur 4r Primo. quia paucissimi ponunt vdeas: et tamen nullus negat rationes formales inter theologos: eo quod illa positio sit infamis.

¶ 2o. quia praecisio quam ponit Auic. non negatur in modo concipiendi: sed bene negatur in re. cum ibi talia sint impraecisa.

¶ 3o. quia credendum est in hoc Aristoteles. cum fuerit discipulus Platonis.

¶ 4o. quia sicut vdee abstrahunt a coniunctione consequente eas: eo quod sint quaedam respectus: ita et a separatione. Si enim ex sua ratione formali diffinitiua essent separata nunquam possent esse coniucta.

¶ Ad primum dico. quod ratio quarenon ponuntur communiter vdee. non est nisi propter infamiam vocabuli: quam sortitus est ex intellectu malo quem Aristo. imponit Platoni: sed dum modo res sit manifesta: de vocabulo non est curandum: sicut docet Aug. de quantitate anime.

¶ Ad 2m dico. quod circumscripto omni opere intellectus equinitas est tantum equinitas cum tamen existentia: et illa alia que conueniunt sibi per accidens non sunt quiditatiue aliquid eorum. et illa est precisio Auicem.

¶ Ad 3m quare Arist. iposuit Platoni falsum. De hoc potest dici sicut superius difictum est.

¶ Ad 4m dico. quod per illam separatione non in¬ telligimus respectum distantie aduenientem: sed solam pretisionem que est fundamentalis secundum quam abstrahit ab hic et nunc.

¶ Intelligendum tamen ad declarationem eorum que concedit plato de istis ydeis. quod ille a 4or abstrahunt: illo modo quo dictum est. Primo ab hecceitate que ponitur indiuidualis proprietas: quia omne inferius accidit superiori suo. Ratio autem formalis est communis ab indiuidua. quiditas autem communis ab eo quod sibi per accidens conuenit abstrahit. 2o abstrahit ab hoc et nunc. hoc est a loco et duratione. hec enim consequuntur indiuindua. 3o abstrahit ab omni existentia et actualitate. quia actus et potentia. existere et non existem. non diuersificant essentiam. et sic cum eadem quiditas possit esse in potentia et in actu abstrahit ab vtroque. 4o abstrahit a subsistentia et realitate: quia realitas et existentia cum actualitate ponuntur modi intrinseci. a quibus abstrahit quidi tas. Aristoteles autem imponit Platoni vdeas secundum quod non abstrahunt ab aliqua istarum: quia imponit sibi quod sint singula res. 2o quod sint localiter separate. 3o quod sint existentes et durantes. 4o quod res quedam. secundum autem platonem et veritatem. vdee et quiditates abstrahunt a quolibet illorum.

¶ Sed hic sunt difficul. Prima. que fuit necessitas ponendi illas.

¶ Dico quod sicut fuit dictum a principio positionis earum. quod propter quattuor ad que valent. Primo ad saluan dum entium participationem: quia omne ens per participatio nem oportet redire ad tale per essentiam. cum omne imperfectumoporteat reduci ad perfectum. et ideo cum quodlibet suppositum hominis sit homo participatione naturae specifice: et non primo. oportet deuenire ad illud quod seipsuo est humanitas primo. et illud est quiditas et vdea hominis. 2o ad saluandum entium generationem: licet Arist. dicat ad hoc eas nihil valere: tamen potest dici quod valeant isto modo: licet enim indiuiduum genere tur: tamen terminus formalis primus est ipsa natura et principium productiuum vtplurimum in omni generatione vniuoca: sed talis est ipsa quiditas specifica siue yvdea. Tertio ad saluan dum vniuersalium ordinem et coordinationem in generibus et speciebus. et omnes praesentorum coordinationes siunt secundum quidita tes praecisas. vt abstrahunt ab omnibus que insunt per accidens.

¶ 4o ad saluandum scientiarum inuariabilitatem: quia cum varie tates scibiles sint incommutabiles. oportet quod complexiones scitehabeant terminos qui non varientur. cum ex ipsis complexio nes dependeant: sed termini non sunt incommutabiles vt existunt. cum sic quotidine varientur: sed solum quiditates vt ab existentia praescindunt.

¶ Sed difficultas est vtrum ille quiditates sint in anima vel in rerum natura.

¶ Dico quod secundum se nec in anima nec in rerum natura: sed nusquam: eo quod abstrahunt ab omni vbi qualitercunque accepto. sunt tamen in anima obiectiue per accidens: quia accidit eis quod intelligantur. Sunt etiam in rerum natura per accidens: quia accidit eis quod actualiter existant. Et ideo secundum se dicuntur separari. per accidens autem sunt coniuncte.

¶ Sed quo possunt talia esse in pluribus. Dicitur quod eis accidit esse in pluribus: quia hoc eis conuenit per pro prietates indiuiduales. quibus per accidens coniugutur.

¶ Intelligendum tamen quod huiusmodi quiditates licet possint dici ydee. non tamen vocantur a theologis vdee: sed tantum illa que sunt in mente diuina.

¶ Ad argumentum patet.