Quaestio 1

Et sicut praedictis auctoritatibus. HIc incipit dist. xva in qua quaeruntur quatuor. quaestiones

¶ Prima vtrum. satisfactio pro peccato mortali sit possibilis homin viatori.

¶ Et videtur quod non. quia Ansel. in libro cur deus homo. determinat quod purus viator hoc non potest.

¶ Contra quia christus fuit viator et satisfecit pro omnibus peccatis. est primo quid est satisfahic videndum ctio.

¶ Et diffinitur sic abAnsel. in supradicto libro. satisfactio est redditio ordinata equiualentis alis indebiti. hic ponuntur quatuo: conditiones.

¶ Prima est quod est redditio. quia qui dat non satisfacit.

¶ Secunda ordinata: quia si modo indebito esset potius actus offensionis quam placationis.

¶ 3a equalentis. quia si minus valeret non esset satisfactio. sed minus factio¬

¶ 4a. alites indebti: quia si alis esse debitum per hoc si satisfaceret exquo iam sibi debetur.

¶ contra hoc instatur 4r.

¶ primo quia quando aliquis offendit alium iniuria positiua: si reddatur sibi equalens dupli¬ eatur sibi malum: et cumulabitur offensa.

¶ 2o quando aliquis pe cat contra deum non videtur sibi posse equalens dare.

¶ Item offensaprincinpis maior est offensa inferioris.

¶ Item quia in exodo dicitur quod qui furatus fuerit vnam ouem reddat4s.

¶ Rondead primum equalens pr quod quantum abstulit tantum reddere diaitet. vnde si est immuria positiua. dicibet reddere sicut potest.

¶ Ad secundum. sicut deus de honorat in praeccatio: oportet quod honor sit tantus proportionaliter recompensatus.

¶ Ad 3m oportet quod ista redditio fiat secundum iustitiam distributiuam quae respicit equalitatem proportionis: et secundum dignitatem persone in quam peccauit mensure debitum.

¶ Ad 4m dico. quia vnum erat ibi pro satisfactione et aliud pro punitione. pro primo suffecisset dare equalens sed pro iniuria fiebat aliud. videndum est de praencipali quaesito. valet. si puraa Secundo creatura potest satiffacere.

¶ Et per patet quod de potentia ordinata nullus pure viator potest satisfacere. vnde Aug. dicem. conuenientius non potuit fieri redemptio nostra. Et leo papaet alii scint haec dicunt.

¶ Sed quid de potentia absoluta. dicitur communiter quod est impossibile ex dictis Ansel. vbi supra. Et hoc ipse ostendit 4r in illo libus primo sic. quanto maior est ille qui offenditur tanto maiorest offensa. sed dignitas divina excedit omnem aliam in infinitum gitur culpa talis est infinita si ex proportione dignitatis ad dignitatem sumatur proportio in culpa nulla creaur potest satisfacere: quia non potest habere bomoium infinitum.

¶ 2o sic. diecus est promptior. ad minserentium quam ad punientum. sed deus pro primo peccatio iuste damnauit totum genus humanum: sed numquam dat malum pene iuste: nisi secundum malum culpe: sed peciea fuit infinita. igitur et malum culpe fuit in finitum.

¶ 3o illud malum quod praepotenderat bonum totius vniuersi non est faciendum pro conseruatione totius vniuersi: sed tale est peccatum ergo maius malum peccatum quam bonum totius vniuersi.

¶ 4o sic. in diffinitione satisfactionis dictum est quod est redditio alius indebiti sed quicquid boni facit creatura non est nisi redditio dediti. et per consequens nulla satisfactio.

¶ Iste rationes possunt reduciid oppositum. primo sic. sicut actus mali sumunt gradum mnalitie ex obiectis. ita actus boni. quanto igitur melior est qui praecipit. tanto melius est sibi obedire. sed deus in infinitum ex cedit omnem creaturam igitur bonum infinitum est obedire deo. et per consequens sufficit contra illud malum.

¶ 2o sic. sicut malum culpe prim mi parentis ex contumacia fuit magnum in demerendo. ita obstectia fuisset magna in merendo. Et ideo eadem ratione sufficiens in redemptionem omnium: sicut peccatum fuit sufficiens in perditio nem. Tertia ratio reducitur in oppositum sic. Ita a bono non dabet quis desistere. puta a diligendo deum pro toto vniuerso: sei cut nec malum facere. igitur sicut ex hoc arguebatur malum infinitum: ita bonum infinitum.

¶ Quarto sic. verum est quod dieus potuisset nos obligare ad omnia bona que potuissemus facere: sed tamen ex sua benignitate aliqua dedit sub praecepto et aliqua non: sed dimisit voluntati nostre: et de illis potuisset fieri satisfactio.

¶ Dicit igitur scotus quod inste rationes non conuincunt.

¶ Et confirmatur per Aug. 3o de tria.e vbi dicit quod plures alii modi fuerunt possibiles redimendi. et loquiur de potentia absoluta. et hoc verum est.

¶ Sed occurrunt difficultas prima est. si aliquis potest satisfacere de peccatis suins in hac vita. et hec satisfactio attenditur quo ad penam non quo ad culpam: quia illa statim dimittitur.

¶ Respondeo hic est attendendum ad grauitatem culparum: quia tot possunt esse: et ita graues culpe quod non posset: et ita pauce quod posset.

¶ Se cunda difficultas si aliquis potest satisfacere de vno peccato et non alio.

¶ Dicitur quod sic perfecte de vno: et non de alio: quia penitentia distincta imposita est pro quolibet.

¶ Tertia ifficultas si pro peccatio alterius potest quis satisfacere.

¶ Respondeo duplex qut satisfactio vna personalis. alia realis. dico quod satisfactio ne reali potest quis satisfacere pro alio: vt si debeo. x. libras alicui. et tum pro me soluas: satiffactum est. sed pro personali non potest: vt si quis sit sententiatus ad mutilationem membri Alii us non satisfaceret pro eo: secundum iura. sic in foro pranine aliquis est penitentiatus ad ineiunandum et tamen alius non potest ie¬ iunare pro eo.

¶ Quarta si existens in preccatio mortali potest satiffacere.

¶ Dicunt aliqui quod non: quia non placent dieo opera eius.

¶ Sed scotus dicit oppositum. quia si pro. x peccatis sit penitentia imposita potest pro pena satisfacere et facere opera sa tisfactoria: quia opera satiffactionis ex sui natam non sunt grata sicut si aliquis sit condennatus a principe ad aliquid si soluat non oportet propter hoc quod sit in gratia sua. vnde alia pars est nimium dura. vide hic primo