Quaestio 2

Questio. ii. Trum essentia et proprietas distinguantur secundum rationem formalem non fabricatam ab intellectu. quod non. quia omnis ratio est fabricata ab anima.

¶ Contra. quia relationis ratio est diffinitio que est extra animam: sed distinguuntur diffinitione. ergo etc. vnus modus dicendi tenens hic introduci partem affirmatiuam: sed tamen addit quod non est nisi vna formalitas vel ratio formalis: saluat tamen omnia que adducuntur contra alios per defectum alicuius modi identitatis.

¶ Confirma tur. quia nescierunt videre isti de isto modo tenendo quod sint ibi extrema distincta et distincte rationes formales et quiditatiue. quid omnia que adducuntur de simplicitate diuina concludant contra eos si ponerentur.

¶ Apparet autem mihi quod contra istum modum dicendi sint omnia inconuenientia que vitare intendisNam propter hoc ponitur ille modus vt vitetur illa ppinio qui est de distinctione rationis: quia secundum illam non possunt saluari contradictoria que dicuntur de istis scilicet de essentia et relatione. Tunc eodem modo arguitur contra istum modum: sicut contra illum alium de distinctione rationis fuit argutum: quod scilicet non possunt contra dictoria saluari. Ideo contra illum modum arguo primo accipiendo primum principium complexum. eidem secundum idem non conueniunt extrema contradictionis accipiendo idenisecundum idem omnibus modis: sed essentie et relationi secundum rationes suas quiditatiuas applicantur extrema contradictionis. ergo non habent eandem rationem formalem quiditatiuam. ma. patet. mi. probatur. quia in ratione quiditatiua essentie includiter esse ad se. in ratione diffinitiua relationis esse ad aliud. ergo distinguuntur secundum suas rationes diffinitiuas.

¶ Sed dicitur ad hoc quod licet de eo dem diffinitiue omnibus modis eodem non possint ex trema contradictionis verificari: tamen de eodem diffinitiue non omnibus modis eodem non est inconueniens ea verificari.

¶ Sed contra hoc arguo. 4r. primo sic. quandocumque applicantur extrema contradictionis ad rationes formales nudas ante omnem modum. oportet quod in rationibus sit distinctio vt praecedunt modum sed extrema contradictio nis applicantur quiditatiue rationi essentie et quiditatiue rationi relationis ante omnem modum. ergo in ipsis quiditatiuis rationibus est non identitas. minor patet. quia diffinitiua ratio essentie est ad se relationis autem ratio est ad aliud.

¶ 2o sic. quacumque distinguuntur formaliter distinguuntur a priori: sed relatio et essentia distinguunsformaliter. ergo distinguuntur a priori: sed distinctio per quemcumque modum est aposteriori. ergo distinctio per modum non saluat.

¶ 3o sic. quandocumque extrema contradictionis applicantur alicui pro aliquo signo. impossibile est quod saluetur illa contradictio pro aliquo posteriori vel per aliquid adueniens in signo posteriori. illa dituse est manifesta.

¶ Sed esse ad se et non esse ad se sunt ex trema talia contradictionis: quae applicantur rationibus formalibus essentie et relationis ante omnem modum qui sequitur rationes formales ergo per istas non potest saluari.

¶ 4o sic impossibile est quod primum fundamentum vtriusque extremi contradictionis sit idem pro illo signo pro quo applicantur sibi extrema: sed primum fundamenta istius contradictionis esse ad se et non esse ad se sunt rationes diffinitiue essentie et relationis. ergo pro illo signo pro quo applicantur extremanon sunt idem. ergo etc.

¶ 2o principaliter argentus sic. omnis distinctio formalis specificatur a suis principiis distinctiuis: sed illa dicitur distinctio formalis: ergo specificatur a principiis distinctis formalibus. et per consequens illa distinguunt. illa autem sunt rationes quiditatiue.

¶ 3o sic. impossibile est quod de aliquo subiecto aliquid negetur nisi sit in illo subiecto ratio formalis negandi: sed de essentia negatur esse ad aliud. ergo est ratio in ea istius negationis. illa autem non potest esse ratio formalis paternitatis. conclusio etc.

¶ 4o sic. Quando cumque sunt aliqua duo quae habent eandem rationem diffinitiuam. quicquid dicitur in quid de vno et de alio. ista statim patet: quia nihil dicitur in quid de aliquo nisi per rationem diffinitiuam. praedicata enim quiditatiua sunt praedicata diffinitiua: sed: per te: essentia et relatio habent eam dem diffinitionem. ergo quicquid dicitur in quid de vno: et de alio dicitur. illud autem est falsum: quia multa praedicata quiditatiua dicuntur quiditatiue de essentia quae non dicuntur de relatione: sicut dictum est.

¶ Co firmantur ista argumenta quadruplici via scilicet diffinitionis. diui sionis. oppositionis. et demonstrationis. Per viam diffinitionis patet. quia non eadem praedicamenta quiditatiua dicuntur de vtroque quidita tiue: sicut dictum est.

¶ 2o per viam diuisionis sic. quandocumque aliquod commune diuiditur per differentias quiditatiuas oppositas. quicquid cadit sub altera differentiarum habet aliam diffinitionem ab eo quod cadit subient opposita: sed ens diuiditur per absolutum et respectiuum. Constat autem quod essentia cadit sub absoluto. relatio autem sub respectiuo. ergo diffinitio relationis necessario est alia a diffinitione essentiemaior est manifesta: et per se nota: quia variata altera differentiarum quiditatiuarum variatur diffunitio.

¶ 3o per viam oppositionis: quia nulla diffinitio quiditatiua et formalis: et cum hoc irresolubilis potest rationes oppositas comprehendere: sed esse ad se et ad aliud sunt rationes opposite. ergo diffinitio essentie non potest eas comprehendere.

¶ 4o per viam demonstrationis. quandocumque aliqua sunt idemdiffinitione. quicquid est demonstrabile de vno propter quid: et de alio: sed demonstratur aliquid de diuina essentia quod non demonstratur de relatione. ergo non sunt indendiffinitiue. maior est manifesta: quia diffinitio est medium. vbi graeadem diffinitio ibi idem medium. et per consequens esedem conclusiones concluderentur. minor patet. quia infinitas comunicabilitas et multa talia possun demonstrari de essentia et non de relatione.

¶ Dico ergo motus ex istis tamquam ex illis que me conuincunt: et motus ex dictis docto. nostri quae vt mihi apparet: aliter non possunt saluari: quod necessario est ponendam distinctio inter rationes quiditatiuas essentie et relationis. illa autem distinctio dicitur quiditatiua: quia in¬ ter rationes quiditatiuas: sed specificatur et explicatur per hoc scilicet quod aliquid dicitur in primo modo dicendi per se de vno quod non dicitur de alio.

¶ Sed contra instatur 4r. Primo sic quicquid aliquibus conuenit ex rationibus formalibus. eorum simpliciter eis conuenit: sed distinctio conuenit eis ex eorum rationibus formalibus. ergo simpliciter erunt distincta. idem autem secundum quid.

¶ Secundo sic. quacumque conueniunt a priori. priencipalius conueniunt quam que a posteriori: sed distinctio eis conuenit a priori: quia per rationes diffinitiuas: identitas a posteriori: quia per realita tem vel infinitatem que sunt modi posteriores. ergo etc.

¶ Tertio sic. quecumque predicantur de seinuincem in ab stracto. illa eandem diffinitionem habent: sed ista est vera primo dicatio: paternitas est essentia. ergo diffinitio vnius est diffinitio alterius. et per consequens diffinitione non diginguuntur.

¶ Quarto sic. a quocumque simpliciter negatur diffinitio opposita et diffinitum simpliciter: sed a difficultas nitione paternitatis negatur diffinitio essentie. ergo ab essentia simpliciter negabitur paternitas. ergo essem tia non erit paternitas.

¶ Ad primum dico quod dupliciter potest aliquid competere alicui ex ratione sua formali. vel quia est de ratione eius diffinitiua. sicut animal est de ratione diffinitiua hominis. et sic verum est quod tale conuenit diffinito simpliciter. Alio modo quod sequaturationem formalem: et sic intelligendo non oportet: quia homin ex sua ratione formali conuenit non risibilitas in aliquo signo: non tamen dicitur non risibilis simpliciter. sic est de distinctione respectu relationis et essentie.

¶ Ad secundum concedo quod essentia et relatio a priori distinguum tur. et solum sunt idem a posteriori: vnde non habeo proinconuenienti quod aliqua que conueniunt a priori alicui non sunt tanta quanta sunt illa que conueniunt a posteriori. Unde licet eis distinctio conueniat a priori non tamen sequitur quod sit tanta quanta est identitas quae eis conuenit a posteriori: sicut non risibile prius conuenit homini quam risibile: et tamen magis simpliciter loquendo: homo est risibilis quam non risibilis: immo est risibilis simpliciter: sed tamen non risibilis cum modificatione. sic ista conueniunt simpliciter: sed tamen distinguuntur cum modificatione.

¶ Si dicas quod saltim principalius. Dico quod non sequitur: quia que a posteriori conueniunt sunt sepe princimpaliora.

¶ Ad tertium dico quod maior est abstractio quiditatis essentie et quiditatis et relationis quam sit esset tie et relationis. Unde licet propter maiorem abstractio nem quiditas essentie poterit negari a quiditate relationis: tamen essentia non negabitur a relatione.

¶ Ad quartum dico eodem modo quod diffinitio plus abstrahit in terdum quam diffinitum. et ratione huius: diffinitio negabitur a diffinitione: et tamen non diffinitum a diffinito. sic in proposito de essentia et relatione.

¶ Intelligendum est ergo ad euidentiam istorum: sicut dictum fuit hoc anno sepre: quod aliquando fit abstractio per non mina primarum intentionum. et isto modo nunquam fit tanta abstractio quod essentia negetur a relatione: immo semper essentia est relatio et econuerso. Similiter stando infrailla nomina. semper diffinitio dicitur de diffinito: sicut cum dico albedo est color. Aliquando autem fit abstractio per no mina secundarum intentionum: cuiusmodi sunt quiditas diffini et talia huiusmodi. et ista est maior quam prior abstractio. et ratio ne huius: quod prius non poterat negari nunc potest. vnde ista potest negari. diffinitio essentie est diffinitio relationis: et econuerso: et similiter de quiditate: sicut patet in exemplo de diffinitione et diffinito. nam licet albedo sit color: tamen diffinitio albedinis non est diffinitio coloris. nec quiditas albedinis est quid tas coloris. sic dico in proposito.

¶ Sed hic occurrunt difficultates. Prima quid est illa distinctio quam ponis inter essentiam et proprietatem. vtrum sit eis aliquid appositum.

¶ Dico quod est respectus fundamentalis non actualivnde distinctio illa non est eis aliquid appositum nisi talis habitudo.

¶ Secunda difficultas vtrum talis distinctio sit positiua Doctor noiter vdicitur vti ista negatiua: sunt non idem. ego concedodistinctionem non actualem sed fundamentalem. non suppositorum vel rerum: sed praecipue ipsarum quiditatum et diffinitionum.

¶ 3a difficulta est vtrum sit concedendum quod sit distinctio secundum quid vel simpliciter.

¶ Dinco quod dicendum est et concedendum quod sunt distincta secundum quid et non simpliciter.

¶ Ad cuius euidentiam est sciendum quod praedicatio de distinctione equipollet praedicationi de negatione identitatis. Regula autem est in logica quod ad verificationem vniversalis oportet quod omnes eius singulares sint vere. ad falsitatem autem sust cit falsificatio vnius particularis. Indefinita vero ex vno verificatur. per omnes autem falsificatur: ita quod opposito modo se habet ad niversalem. esentia autem et relatio in omnibus sunt idem: in vno autem tantum sunt non idem: et ideo dicendum est quod distinguuntur secundum quid.

¶ 4a difficultas est vtrum illa distinctio habeat extrema. Dico quod apparet mihi contradictio ponere distinctionem sine extremis: sed tamen illa distinctio non refertur ab extrema simplici ter sumpta. quia simpliciter hoc est hoc: sed ad modum extremorum scilicet formaliter tantum.

¶ Ad argumentum patet.