Articulus 1

¶ Questio prima. PRimo ergo quero vtrum hec sit vera: deus genuit deum. Et videtur quod non: quia generans distinguitur a genito. Sed deus non distinguitur a deo cum non sint plures dii: ergo deus non genuit deum.

¶ Item quamuis filius non genuerit patrem: tamen hec non est concedenda: deus non genuit deum: ergo similiter quamuis pater genuerit filium: hec non est concedenda: deus genuit deum.

¶ Item deus non genuit deum quod est pater: quia pater est ingenitus: nec genuit deum qui non est pater: quia hoc implicat quod deus non est pater quod falsum est: ergo deus non genuit deum.

¶ Item quando predicatum dicitur de subiecto signante aliqua duo equiuoce: quamuis pro altero significatorum habeat propositio veritatem: non propter hoc debet iudicari oratio vera: sed distinguenda. Sed hoc nomen deus non videtur dici vniuoce de persona et de diuina natura: quia non dicitur secundum eandem rationem de vtraque: quia si queratur quare pater est deus: dicetur quia est suppositum deitatis. hec autem non est ratio quare deus dicitur de deitate: ergo quamuis hoc posset verificari ratione suppositi: non propter hoc debet concedi propositio simpliciter vera: sed distinguenda.

Contra In symbolo confitemur deum de deo lumen de lumine: hic est filium de patre.

¶ Item Magister huius di. c. primo dicit quod deus deum genuit.

Respondeo quod hec est vera deus genuit deum: et hoc patet sic. cum enim terminus significat aliquam essentiam modo concreto: Dico quod potest stare in oratione vel pro natura in concretione ad suppositum vel pro supposito illius nature: et pro quocumque istorum verificetur propositio debet iudicari simpliciter vera. Unde vno homine currente hec est vera simpliciter: homo currit ratione suppositi: et hec simpliciter est vera: homo est species ratione nature in concretione ad suppositum: cum ergo hoc nomen deus significet diuinam essentiam per modum concreti: et vera sit hec propositio: deus genuit deum ratione suppositi: quia pater qui est suppositum diuine essentie genuit filium qui est suppositum di¬ uine essentie simpliter vera debet iudicari.

Ad primum in oppositum cum dicitur quod deus non distinguitur a deo etc. Dico quod vnum suppositum diuine essentie distinguitur ab alio supposito diuine essentie: et hoc sufficit: quia ista deus genuit deum: vera iudicatur ratione suppositi: quia tamen in verbo generandi in diuinis notatur cum distinctione genitoris et geniti essentie vnitas in vtroque: per verbum autem distinguendi importatur distinctiotantum: ideo quamuis hec sit vera simpliciter: deus genuit deum: illa tamen non debet recipi simpliciter: deus distinguitur a deo nisi cum determinatione: dicendo: deus generans distinguitur a deo genito.

¶ Ad 2m cum dicitur: quod hec non est concedenda deus non genuit deum etc. Dico quod verum est: quia hoc nomen deus inquantum signat naturam non plurificabilem: nec secundum rem nec secundum apprehensionem: Si tamen vere apprehendatur: habet naturam termini singularis cum praeponem vel postponere negationem non differt. et ideo dicendo deus non genuit deum: negatur generare non tantummodo de filio: sed de quolibet supposito diuine essentie

¶ Ad 3m cum dicitur quod deus non genuit deum qui non est pater etc. Dico quod relatiuum refert antes sub eodem modo supponendi sub quo antecedens precessit ipsum relatiuum nisi faciat simplicem relationem. Sed cum dicitur deus genuit deum hoc quod deum starpro supposito et ita pro deo genito. Et ideo hoc relatiuum qui refert deum genitum cum dicitur deus genuit deum qui non est pater. vnde sensus est quod deus genuit deum genitum qui deus genuit non est pater. et hoc est verum: necapter hoc licet inferre: ergo deus non est pater.

¶ Ad 4m co quod terminus signitans naturam modo concreto: non dicitur equoce de natura in concretione ad supposita: et de supposito nature. Unde iste terminus homo non predicatur equiuoce de homine et de sorte: immo secundum rationem communem: homoenim est homo: quia animal rationale mortale et sortes similiter vnde si deus haberet diffinitionem eadem diffinitio esset ratio quare deus diceretur de deo: et quare deus diceretur de patre. Unde sicut dicimus quod deus est deus inquantum fouens omnia et contemplans omnia: ita dicimus quod pater est deus quia fouens omnia et contemplans omnia.

¶ Questio. II. Secundo queritur vtrum hec sit concedenda deus genuit alium deum. Et videtur quod sic: quia genuit alium non alium non deum: quia filius est deus: ergo alium deum.

¶ Item generatio importat distinctionem: distinctio alieta tem: ergo sicut dicitur quod deus generat deum: ita potest dici quod generat alium deum.

¶ Item alius videtur importare alietatem secundum exigentiam termini cui adiungitur. Sed cum dicitur deus genuit alium deum iungitur termino stanti. pro supposito: ergo dicit alietatem suppositi: ergo cum filius qui est suppositum genitum sit alius a generante: videtur posse concedi quod deus alium deum genuit: cum solum videatur notari alietas suppositi.

Contra alius importat alietatem in generali: et cum alius sit adiectiuum: determinatur hec alietas per signatum nominis substantiui cui adiungitur: deus autem est nomen substantiuum significans deitatem: ergo cum sibi adiungitur hoc adiectiuum alius notat alietatem in deitate: ergo cum dicitur deus genuit alium deum sensus est quod genuit suppositum habens aliam deitatem quam sit deitas generantis: quod falsum est. ergo ista non est concedenda deus genuit alium deum: quod concedimus propter rationem nunc dictam.

Ad primu in oppositum dico quod deus non genuit alium deum: nec genuit alium non deum: sed dico quod genuit alium in persona: qui est idem deus cum generante. Hee autem due genuit alium deum: genuit alium non deum: non contradicunt: arguendo autem procedebas: ac si ille due contradictorie opponerentur

¶ Ad 2m cum dico quod generatio in diuinis importat distinctionem inisupposito: et vnitatem in natura. alius autem vt dictum est: cum adiun¬ gitur huic termino: deus importat distinctionem in natura. et ideo quia in diuinis est distinctio in personis: et vnitas in substantia: ideo proprie dicitur quod deus genuit deum: nec tamen concedi de bet: quod deus genuit alium deum: immo est propositio falsa.

¶ Ad 3m cum dicitur quod alius videtur importare alietatem secundum exigentiam termini cui adiungitur etc. Dico quod verum est: sed non secundum exigentiam suppositionis termini cui adiungitur. Sed secundum exigentiam signationis eius. Deus autem quamuis supponat per sonam: quia potest supponere personam vel essentiam: et pro quo cumque illorum habeat propositio veritatem vera est: tamen significat subiectum: et ideo cum diitur deus genuit alium deum: notatur alietas inter generantem et genitum: non tantummodo in supposito: sed etiam in sub stantia.

¶ Questio. III. Tertio queritur vtrum hoc nomen deus congrue habeat pluralem numerum. Et videtur quod sic. quia hebrei congrue dicunt heloym quod Ilest plurale. hoc quod dico hel quod idem est latine quod de ergo similiter congrue possumus dicem plures dii.

¶ Item in psalamus scribitur. Ego dixi dii estis.

¶ Ite pr pervermenias diquod ista Cathonis est: neque vera neque falsa est: cuius ratio videtur esse quia verum et falsum presupponunt congruitatem inoratione. Sed vere dicitur quod non sunt plures dii:ergo congrue dicitur.

¶ Item quamuis non possit esse nisi vnum primum principium tamen congrue habet pluralem numerum: ergo similiter quamuis non sit nisi vnus deus nec possit esse: tamen congrue poterit hebere numerum pluralem.

¶ Item congrue dicitur tres persone diuine ergo non repugnat sibi numerus pluralis ratione essentie: nec ratione suppositi: constat quia plura sunt: ergo nullo modo repugnat sibi habere pluralem numerum.

Contra Ita proprium est deo nomen dei sicut. Richardo nomen Richardi: sed Richardus quia nomen proprium est non habet pluralem numerum congrue: ergo nee hoc nomen deus.

¶ Item Anselis prosoluis 2. cap. deus est quo nihil maius cogitari potest: sed si diuinasubstantia esset multiplicabilis in nostra cognitione deus non esset quo maius cogitari non posset: quia maius est co¬ gitare duos deos quam vnum: ergo diuina substantia non est multiplicabilis in apprehensione: sed terminus significans remnon multiplicabilem in apprehensione non potest congruepluralem numerum habere: ergo hoc nomen deus non potest congrue habere pluralem numerum.

Respondeo quod hoc nomen deus si intelligatur illud quod significat plene et sicut est no potest habere pluralem numerum nisi incongrue loquendo de incongruitate que consistit in repugnantia consignificati ad intellectum: et hoc declaratur sic: ille terminus qui significat remaliquam de cuius pleno conceptu non est ratio singularitatis sue: congrue potest habere pluralem numerum siue res significata per terminum sit multiplicabilis naturaliter siue non: vnde quia de pleno conceptu nature humane que est res multiplicabilis per indiuidua: non est ratio singularitatis sue. ideo iste terminus homo habet pluralem numerum. Similiter quia de pleno conceptu nature solis non est ratio singularitatis sue. ideo iste terminus sol congrue habet pluralem numerum: quamuis res quam signat non sit multiplicabilis per naturam. Si autem aliquis terminus signat rem aliquam de cuius pleno conceptu est ratio singularitatis sue: ille terminus non potest congrue hebere pluralem numerum maxime per comparationem ad intellectum plene concipientem rem illam sicut est: nisi per quandam similitudi nem: vnde quia hoc nomen achilles imponitur ad significandum rem sub tali modo quod de pleno conceptu illius rei quam signt est ratio singularitatis sue: ideo hoc nomen achilles non potest congrue hebere pluralem numerum proprie: sed solum secundum similitudinem inquantum multi possunt participare proprietates similes proprietatibus achillis secundum quod dicimus de fortihomine: iste est achilles. hoc autem nomen deus imponitur ad signinncandum rem talem que non est mltiplicabilis realiter: et de cuius pleno conceptum est ratio singularitatis sue. Unde intellectus cum facit alium conceptum de diuina essentia: alium conceptum de sua singularitate: neutro istorum conce ptuum per se concipit ipsum sicut est: quia non tantummodo eadem res est diuina essentia et sua singularitas: sed etiam in ratione diuine essentie comprehenditur ratio singularitatis sue: et ideo per comparitonem ad intellectum intelligentem diuinam essentiam sicut est iste terminus deus non potest congrue hebere pluralem numerum: quamuis possit secundum quandam similitudinem: quia proprie loquendo nomen est incommunicabile. Unde sapiens Sap. 14 loquens de nomine dei: et reprehendens illos qui vdolum adorabant pro deo. Dicit incommunicabile nomen lignis et lapidibus imposuerunt: quia tamen in cognitionem rei quam signt hoc nomen deus ascendimus de lege communi per cognitionem creaturarum que sunt multiplicabiles in suppositem: et ita non facimus conceptum de ea secundum modum existendi quem hebet. ideo per comparationem ad modum nostrum apprehendi possumus eam significare aliquo nomine in plurali numero congrue: quia tamen vtimur hoc nomine deus ad significandum diuinam essentiam sicut est: et hoc per illud nomen intendimus: ideo hoc nomen deus congrue pluralem numerum non habet proprie.

Ad praemum Mores c. a. hoc nomen helorm equo Merantu: qu. potrsenet vtiorm equo cum deo est et angelis et iudicibus habentibus ducatum in villis et sic potest dici quod in secunda signatione et tertia congrue dicitur pluraliter non in prima nisi forte apud hebreos cum aliquo articilo vel ex vsu significet diuina supposita.

¶ Ad 2m dicendum quod illud verbum pramum accipitur per quandam similitudinem secundum quamviri supra communem legem virtuosi vocantur dii vel diuini.

¶ Ad 3m cum dicitur quod verum et falsum praesupponunt congruum in oratione: dico quod verum est loquendo de congruitate opposita in congruitati causate ex repugnantia accidentium sicut est in ista catonis est: non est autem verum de congruitate opposita in congruitati consistenti in repugnantia signati ad intellectum.

¶ Ad 4um dicitur quod quamuis non sit nec esse possit nisi vnum primum principium: tamen congrue dicitur plura prima principia etc. Dico quod perprimum principium sigamus deum inquatum est producens vel inquantum produxit creaturas: et ita deum sigamus sub tali comparatione de cuius pleno conceptu non est ratio singularitatis sue: de pleno enim conceptu principiationis creaturarum non est ratio singularitatis: alii tamen dicunt quod talia nomina principium creator causa prima signant ipsas actiones per modum concretionis ad ipsum a quo sunt: hoc est ad deum: et ideo sigunnt ipsas actiones: et dant intelligere ipsum deum sicut iste terminus agens primo signt ipsam actionem: et secundario ipsum a quo est actio. Per hoc autem nomen deus intendimus signare directe ipsam diuinam essentiam sicut est.

¶ Ad 5m cum dicitur quod congruedicitur tres persone diuine etc. Dico quod verum est: sed non sequitur quod si denominatiuum congrue habeat pluralem numerum quod ita sit de nomine principali: quia ab vno possunt plura denominari vt ab isrul omnes israelite. Et hoc de ista quaestione sine praeiudicio dicta sint.