Articulus 2

¶ Questio I. Rimo ostendo quod hec appropriatio sit inconueniens: quia nihil est in diuinis conuevenodd ritad onetne etroee s ouedoqo. priatio est huiusmodi quia hoc dat occasionem credendi appropriatum esse proprium: ergo nulla appropriatio nec hec nec alia conueniens est in diuinis.

¶ Item relatiua sunt simul natura et intellectu: sed pater et filius sunt eorrelatiua: ergo non magis debuit patri appropsari eternitas quam filio.

¶ Item species substantialis in diuinis nulli appropriatur. Species vero accidentalis ibi non est: ergo nullo modo species debuit appropriari imagini.

¶ Item munere hoc est spirituscon fruendum est non vtendu: ergo vsus non debuit appropsiari muneri. Pro contrario sufficit auctoritas Bea. hytarii superius adducta: quam adducit magister in presenti Distin.

Respondeo quod appropriatio ylarum conueniens est: non enim appropriatur patri eternitas: quia magis realiter ei conueniat quam filio: vel spiritui sancto. Sed quia primo occursu maiorem habet apparentiam conuenientie: vel assimilationis cum proprio patris: quam cum proprio filii et spiritus sancti. Eternitas enim dicit rem carentem principio. Proprium autem patris est non habere principium originale: quamuis enim filius: et spiritus sanctus non habeant initiale principium sicut nec pater: habent tamen principium originale: quia filius originatur a patre: spiritu ssanctus a patre et a filio: sic ergo primo occursu eternitas maiorem habet apparentiam assimilationis cum innascibilitate: que nulli persone conuenit nisi patri: quam cum proprietate filii: vel spiritus sancti. Species autem secundum quod accipitur pro speciositate conuenienter filio appropriatur inquantum est imago: non quia magis realiter conueniat ei: quam patri: vel spirituisancto. Sed ad significandum filium esse imaginem patris expressiuam. Pulchritudo enim imaginis inquantum imago est: attenditur in expressa repraesentatione rei. Ad cuius imita tionem producta est.

¶ Usus etiam siue accipiatur proprie: et in significatione actiua: siue accipiatur improprie scilicet pro frui conuenienter appropriatur muneri: hoc est spiritui sancto: non quia magis realiter sptui sancto conueniat quam patri et filio. Quelibet enim persona vtitur creatura et qualiter conuenit tribus. personis: tamen quia vti est diligere aliquid propter aliud: et spiritus sanctus est amor spiratus: ideo vti inquantum est actus amoris primo occursu maiorem habet apparentiam assimila tionis cum proprio spiritus sancti: quod est esse amorem spiratum quam cum proprio patris et filii. Uti autem passiuo modo dictum nullio diuine persone conuenit: quia eis non est vtendum: sed fruendum. Frui etiam aliquo est amare illud propter seipsum: et quamuis quelibet persona equaliter fruatur: et alia: et seipsa tamen fruitio ratione amoris primo occursu maiorem habet apparentiam appropriarionis cum proprio spiritus sancti: quod est esse amorem spiratum quam cum proprio patris et filii. Et hec que dicta sunt de ista appropriatione Hylarii concordant verbis Beati Augu. vi. de trini. c. x. vbi exponit Hylarii appropriationem. Uult enim ibi quod eternitas approprietur patriquia non habet patrem a quo sit extendens nomen patris ad quode cunque principium originale: vult etiam ibi quod species approprietur imagini propter pulchritudinem. Et etiam vult ibicomprexus patris et imaginis non est sine perfruitione siue charitatate: siue gaudio: et videtur velle quod ratione illius fruitionis vsus appropriatur spiritui scomo. vnde vsum videturibi velle accipere pro fruitione.

Ad primum in oppositum cum dicitur quod quele appropriato dat actionem credendi appropriatum esse proprium etc. Dico quod non dat actionem actiuam credendi appropriata esse propria sed magis intelligendi distincte propria. Ex hoc enim quod communia propter maiorem apparentiam assimilationis cum propriis appropriamus perso nis. Ex hoc clarius et distinctius et facilius intelligimus proprietatem in personis.

¶ Ad 2m cum dicitur quod pater et filius sunt correlatiua etc. dico quod verum est: et ex hoc sequitur quod eternitas non magis realiter conuenit patri quam filio. Sed ex hoc non sequi tur quin habeat maiorem apparentiam assimilationis cum innascibilitate: que non conuenit nisi soli patri quam cum proprietate ipsius filii.

¶ Ad 3m cum dicitur quod species substantialis in diuinis nulli appropriatur etc. dico quod quamuis species substantialis sub ratione qua substantia: vel essentia nulli approprietur: tamen sub ratione speciositatis: vel pulchritudi nis appropriatur filio inquantum est imago.

¶ Ad 4m cum dicitur quod munere: hoc est spiritu sancto non est vtendum etc. dico quod verum est: sed quum spiritus sanctus vtitur creatura et vsus in actiua signatione approprsiatur spiritui scuon non in passiua. Preterea Aug. videtur ibi accipere vsum non propositie: sed pro fruitione.

¶ Questio. II. Ecundo queritur vtrum appropriatio Aug. sit conueniens. Aug. en. primo libro ude dectrina christiana versus principium sic dicit in patre est vnitas: in filio equalitas: in spiritu sancto vnitatis equalitatisque concordia: et hanc appropriationem magister recitat in littera.

¶ Et demonstro quod hec appropriatio non sit conueniens: quia ens et vnum conuertuntur: sed ens nulli persone appropriatur: ergo patri non debuit appropriari vnitas.

¶ Item spiritus sanctus dicitur vnitas patris et filii secundum Aug. vi. de trinitate. c. v. et secundum magistrum Di. x. c. nunc vero: ergo magis debuit vnitas appropriari spiritui sancto: quam patri.

¶ Item equalitas in divinis fundatur supra quantitatem virtutis: sed quantitas virtutis debet appropriari patri: quia sibi appropriatur potentia ergo equalitas magis debuit appropriari patri: quam filio.

¶ Item dicitur ad Eph. ii. De domino Iesu Christo: ipse est pax vestra qui fecit vtrunque vnum: ergo cum concordia sit pax quedam: concordia magis debuit appropriari filio quam spirtui sancto. pro contrario sufficiat auctoritas Aug prieallegata et auctoritas magistri qui est eam appropriat in littera.

Respondeo quod appropriatio Aug. conueniens est. Unitas enim appropriatur patri: non quia magis realiter ei conueniat quam filio: vel spiritui sancto. Sed quia primo occursu maiorem apparentiam habet assimilationis cum eius proprio. Unitas enim sub ratione qua est conueritibilis cum eternitate: prima est secundum rationem intelligendi inter tres intentiones generales: quae sunt vnitas: veritas: bonitas: et persona patris: prima est secundum rationem intelligendi inter divinas personas. Unitas etiam sub ratione qua est principium numeri maiorem apparentiam habet assimilationis cum patre inquantum est principium non principiatum quam cum filio: vel spirituscom: et ideo quamuis veritas que est in deo nulli alii essentie conueniat: quamuis vnitas non sit in deo principum numeri: nisi loquendo de numero personarum: tamen appropriatur patri. Intelligatur tamen quod illa vnitas que appropriatur: est vnitas essentialis: quia vnitas que est principium numeri personarum appropriari non videtur: cum quelibet persona suam habeat vnitatem personalem.

¶ Equalitas etiam appropriatur filio non ratione magnitudinis quam dat intelligere: vel significat ex consequenti sed ratione respectus quem formaliter significat: non quia hic respectus magis conueniat filio quam alii diuine persone. Sed ad significandum filium esse expressam imaginem patris in summo: hoc enim esse non posset: nisi esset equalis patri. vnde equalitas videtur appropsiari filio sub ratione qua filius est patris imago. Potest etiam appropriari filio inquantum filius est in trinitate persona secunda secundum rationem intelligendi: eo quod equalitas ad minus requirit duo extrema: et ideo equalitas in dinis secundum rationem intelligendi non precedit filium et precedit spiritum sanctum secundum rationem intelligendi: et ista potuit esse vna ratio: quare filio appropriatur equalitas: quamuis communis sit tribus personis. Et etiam spiritui sancto conuenienter appropria tur concordia: non concordia que est in amore personali: quia illa est propria spiritus sancti: nec concordia que est in amore notionali si in communi spiratione: hoc est in spiratione actiua: que est communis patri et filio: quia illa concordia non conuenit spiritui sancto: sed concordia que est in amore essentiali: non quia magis conueniat spiritui sancto quam patri et filio: sed propter maiorem: apparentiam similitudinis cum eius proprio: hoc est cum amore spirato¬

Ad primum in oppositum cum dicitur quod ens et vnumconuertuntur etc. dico quod verum est realiter: tamen difserut ratione. Et ideo quamuis patri non debuerit appropriari entitas: tamen ibi debuit appropriari vnitas.

¶ Ad 2m cum dicitur quod spiritus sanctus dicitur vnitas patris et filii etc. dico quod vnitas accipitur ibi pro vnione duorum. Unio autem non est principium pluralitatis sicut vnitas: sed secundum rationem intelligendi presupponit eam.

¶ Bene autem concedo quod vnio appropriatur spui sancto.

¶ Ad 3m cum dicitur quod quamtitas virtutis debet appropriari patri: quia sibi appropria tur potentia: etc. Dico quod equalitas ratione respectus appropriatur filio: non ratione quantitatis virtualis que est funda mentum illius respectus.

¶ Ad 4m cum dicitur quod dominus Iesus Christus est pax nostra etc. Dico quod ibi loqutur apstulus de concordia hominis ad deum quam attribuit filio: quia per mortem suam reconciliauit hominem deo. Concordia aute essentia lis diuinarum personarum est illa que appropriatur spiritui sancto.