Table of Contents
Commentarius in Libros Sententiarum
Liber 1
Prologus
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Pars 1
Pars 2
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 31
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Distinctio 41
Distinctio 42
Distinctio 43
Distinctio 44
Distinctio 45
Distinctio 46
Distinctio 47
Distinctio 48
Liber 2
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 35
Distinctio 35
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Distinctio 41
Distinctio 42
Distinctio 43
Distinctio 44
Liber 3
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 31
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 35
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Liber 4
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 31
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 35
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Distinctio 41
Distinctio 42
Distinctio 43
Distinctio 44
Distinctio 45
Distinctio 46
Distinctio 47
Distinctio 48
Distinctio 49
Distinctio 50
Articulus 3
¶ Sexto vtrum si sacerdos sciret aquam fuisse positam in dolio vel barillo seu poto ex quo accipitur vinum consecrandum teneretur apponere aliam
Quaestio 1
¶ Item cum pane cum quo consecratur corpus christi non est miscenda alia materia: ergo a simili nec cum vino de quo consecratur sanguis.
¶ Item de conse. di. 2. c. 1. Et. 4. capitolis sequantibus. et. c. Cum omne. idem expresse habetur.
Respondeo quod sicut dicunt iura prallegata: aqua vino est apponenda propter imitationem facti christi: et obseruationem consuetudis et praecepti eccliastici: et significationem mysterii. Sicut enim dicit Dam. libro 4. c. 5. Christus calicem accipiens ex vino et aqua tradidit eis secet discipulis di. Bibite ex hoc omnes: hic est sanguis meus etc. dicit etiam magister in littera huius di. c. 6. Christus vinum aqua mixtum dedit discipulis: quod ex tribus probabiliter probatur. Unum est: quia hominibus temperatis in illa terra erat consuetudo apponere aquam in vino propter fortitudinem vini. Aliud quia de latere suo cum vero christi sanguis vera aqua emanauit. Aliud: quia Petrus christi vicarius: qui presens fuit: istum ritum scruauit: et ecclesie tradidit. Sancta etiam rationana ecclesia que voce¬ domin et saluatoris nostri Isoecu christi priuatum obtinuit: vt habetur decretorum di. 21. Quamuis: et que magistra est omnium ecclstiarum: vt habetur e. di. Denique: hanc consuetudinem obseruat: et obseruare praecipit: hoc etiam conuenit signationi mysterii. Et quia sic dicitur de conse. di. 2. Cum omne. Cum in calice vienio aqua miscetur: christo pptulus adunatur: et credentium plebs ei in quem credit copulatur et iungitur id est copulanda et iungenda signatur per fidem et dignam sacramenti susceptionem: quia secundum quod dicitur in eodem decreto ante verba allegata. Uidemus in aqua popstulum intelligi: in vino ostendit sanguinem christi. Idem recitat magister in littera huius di. c. penul.
Quaestio 2
Quaestio II. SEcundo queritur vtrum in confectione sanguinis minus debeat apponi de aqua quam de vino.
¶ Rspondeo quod sic: tantum enim debet apponi de aqua et vino quod aqua possit trahi ad naturam vini: pptulus enim trahendus est ad christum: et ideo multum sunt illi reprehensibiles qui: plus ponunt de aqua quam de vino: est enim perniciosus abusus: extra de celebratione missarum. Perniciosus. Alii etiam reprehenduntur quod panum lineum musto intinctum per totum annum seruant: et in tempore sacrificii aliquam partem eius lauant et sic offerunt: de consecra. di. 2. Cum omne.
Quaestio 3
¶ Respondeo quod illa aqua autem ante consecrationem sanguinis est conuersa in vinum: et sic dico quod totum conuertitur in sanguinem: aute adhuc non est in vium conuersa: et sic dico quod non conuertitur in sanguinem: non enim conuerti potest in sanguine nisi prius conuertatur in vinum: et ideo debet aqua apponi in tali proportione quod probabile sit ipsam esse conuersam in vinum antequam vinum consecretur.
Quaestio 4
QUarto queritur vtrum si vinum sine aqua consecraretur conuerteretur in sanguinem. Et videtu quod non de conse. di. 2. Sic in sanctificando: et magister in lra huius dist. c. 6. Calix domini non est aqua sola et vinum solum: nisi vtrumque misceatur: quomodo neque corpus domini potest esse farima sola nisi vtrumque adunatum fuerit: et copulatum: et panis vnius compage solidatum.
¶ Item christus autem aquam posuit aut non. si non: nec apponere debemus: si sic: ergo sine aqua non potest vinum conuerti in sanguinem: sicut nec alius panis a tritico in corpus: quia de tritico confecit.
Respondeo quod si sacerdos consecret vinum sine aqu vere conuertitur in sanguinem: naum in grecorum ecclsia dicitur aquam non appositionere sacramento vt dicit dominus Inno. de officio misse. parte. 3 c. 26. et tamen ecclesia ipsos non negat conficere sanguinem christi. Ille tamen vehementer est corripiendus et grauiter: qui sine aqua conficit propter rationes dictas in illa quodo ne. Utrum aqua apponenda sit vino. Nec est intelligendum vinum conuerti in sanguinem inquantum dicit quid confusum ex. 4 humoribus. Sed inquantum dicit humorem qui est vnus de. 4. Alii autem concomitantiam ibi sunt. Unde extra: de cele. mis. In quadam: dicitur quod go. euangelista expressit ex elatis aquam: et ex humoribus sanguinem: aqua ergo qui fluxit de latere christi fuit aqua simpliciter.
¶ Unum scilicet de. 4. eltis: et sanguis fuit vnus ex. 4. humoribus: ex quo arguimus non nisi humorem sanguineum in vinum conuerti: et non nisi aquam naturalem vino debere apponi. Si tamen alia apponerentur: quamuis grauiter peccaret apponens: non tamen propter hoc esset irritum sacramentum: cum sine cuiuscumque aque appositione vinum consecratum conuertatur in sanguinem: vt superius in eadem questione dictum est.
Quaestio 5
¶ Respondeo quod equalis commixtio ex aqua et vinodupliciter potest fieri: aut secundum mixtorum equalem quantitatem molis: aut secundum equalem proportionem virtutis. Primoods aquanon solueret speciem vini. Magis enim est vinum actiuum quam aqua nec generaretur natura tertia ex duobus: nec cito posset vinum aquanconuertere in suam naturam: quamuis satis cito alteraret se in ex cellentiis suarum qualitatum accidenalium: et sic dico quod per formam consecrationis vini: sola substantia vini transubstantiaretur in sanguinem.
¶ 2oo generaretur ex duobus natura 3m que non esset vinum nec aqua: sed non statim: operationes enim nature non sunt in instanti: quamuis earum teri in instanti sint: et ideo ita cito posset sacerdos conficere post talem vini et aque positionem quod illud quod fuit ibi vinum cum adhuc non esset tramsmutatum ad compositionem nature tertie conuerteretur in sanguinem. Si tamen anteque sacerdos proferret verba consecrationis esset ex illis duobus natura tertia constituta: ex illa non posset confici sanguis christi: quia species componentium: ex quibus per essentiam constituitur vnum in composito non remanet secundum suas essentias nisi forte valde diminute vel secundum quid: quod dico part opinionem illorum qui dicunt eas manere incompletas.