Table of Contents
Commentarius in Libros Sententiarum
Liber 1
Prologus
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Pars 1
Pars 2
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 31
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Distinctio 41
Distinctio 42
Distinctio 43
Distinctio 44
Distinctio 45
Distinctio 46
Distinctio 47
Distinctio 48
Liber 2
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 35
Distinctio 35
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Distinctio 41
Distinctio 42
Distinctio 43
Distinctio 44
Liber 3
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 31
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 35
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Liber 4
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 31
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 35
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Distinctio 41
Distinctio 42
Distinctio 43
Distinctio 44
Distinctio 45
Distinctio 46
Distinctio 47
Distinctio 48
Distinctio 49
Distinctio 50
Articulus 1
Quaestio 1
Quaea ilie. PRimo ostendo: quod suit necessarium filium dei assumere naturam humanam: cum aliquibus defectibus: quia vt dicitur Luc. vlti¬ Oportebat pati christum: sed pati non potuisset: nisi humanam naturam cum aliquibus defectibus assumpsisset.
¶ Item quod filius dei disposuit se facturum: necessarium est fieri: quia dispositio sua mutari non potest: sed ab eterno disposuit assumere: ex tempore: naturam humanam cum aliquibus defectibus: ergo hoc necessarium fuit.
Contra. secundum Augu. 13 de tri. c. 10 Deus alio modo potuisset nos liberare. quam per suam mortem: si voluisset. ergo ad nostram liberationem non fuit necessarium: ipsum assumere naturam humanam cum aliquibus defectibus
Respondeo quod filium dei assumere humanam naturm cum aliquibus defectibus: non fuit necessarium: necessitate absoluta: nec secundum se: nec ad nostram liberationem: quia alio modo potuisset nos liberare quam per suam passionem: si voluisset vt concludit argumentum ad secundam partem. fuit tamen necessarium necessitate comditionata scilicet manente ordinatione: qua ordinauerat nos liberare per viam redemptionis: et per suam mortem: quia nec mori: nec pati potuisset: nisi naturam humanam cum aliquibus defectibus assumpsisset. Et sic patet solutio ad primum argumentum: ad partem primam Ad secundum cum dicitur: quod illud quod filius dei disposuit se facturum: necessarium est fieri etc. dico quod verum est de necessitate consequentie: seu conditionata: non tamen necessarium est de necessitate consequentis: seu absoluta: et quia de differentia istarum duarum necessitatum: satis dictum est li. i. ideo hic breuius pertransiui.
Quaestio 2
Quaestio SEcundo queritur: vtrum fuerit congruum filium dei assumere naturam humanam cum aliquibus defectibus: et videtur quod non. Non fuit congruum filium dei assumere aliquid: per quod despectui haberetur: sed per defectuum assumptionem habitus fuit despectui. Unde Isaia. 53. Uidimus eum: sequitur despectum: et nouissimum virorum: et parum post sequitur: Et quasi absconditus vultus eius et despectum: vnde nec reputauimus eum: ergo non fuit congruum: quod nature humane defectus assumpsit.
¶ Item contraria coriis curantur: sed silius dei naturam humanam assumpsit ad curandum eius defectus. ergo non debuit eam assumere cum defectibus suis.
¶ Item sicut summe iustitie repugnat effectus culpabilis: ita summe potentie repugnat defectus infirmitatis: et penalitatis: sed propter iustitiam summam: que in ipso est: non debuit assumere naturam humanam cum defectibus culpabilibus. ergo similiter propter potentiam summam: que in ipso est: non debuit assumere naturam humanam cum infirmitatibus: seu defectibus penalibus.
Contra mediator inter aliqua duo det cuicare cum vtroque: sed christus fuit mediator inter nos: et deum ergo cum communicauerit eum deo in iustitia: debuit concare nobis cum pena.
¶ Item Augu. 4 li de trinitate c. 3. Una mors nostri saluatoris: duabus mortibus nostris saluti: vel saluatio fuit: sed non potuisset mori: nisi naturam humanam cum aliquibus defectibus assumpsisset. Cum ergo congruum fuerit: vt naturam humanam assumeret: suunicntum quod expediebat nostre saluti: congruum fuit vt eam cum de fectibus suis assumeret.
Respondeo quod congruum fuit dei filium assimere naturam humanam: cum aliquibus defectibus vt veram naturam humanam se assumpesisse manifestaret: et vt per exemplum nos ad profunditatem humilitatis inuitaret: sicut enim dicit Augu. 4 de tri. c. 10. Sicut diabolus superbus hominem superbientem perduxit ad mortem: ita christus humilis: hominem obedientem reduxit ad vitam: et etiam vt nos per passionem de seruitute dic bolica liberaret: quia hic modus liberationi nostre conuenientiffimus fuit: secundum Augu. 13 de trini. c. 10. Pro nobis autem patinon potuisset: nisi naturam humanam assumpsisset cum aliquibus defectibus suio. 2 1
Ad primum in oppositum dicendum quod per assumptionem modorum defectuum: non fuit habitus despectui: nisi per malitiam despicientium. Cum tamen propter assumptionem illam magis debuisset ab eis hono rari: quia quanto magnus: magis se humiliat pro subditorum vtilitate: tanto perfectius debet a subditis honorari.
¶ Ad secundum dicendum quod non melius potest infirmitas curari: quam eius causam destruendo. Sed causa nostre infirmitatis: fuit superbia propter cuius destructionem humiliauit se filius dei: naturam humanam assumendo cum aliquibus defectibus suis: et sic ordinauit nostram infirmitatem curare per contrarium sue causae
¶ Ad 3m dicendum quod sicut in natura diuina: non potest esse cul pa: ita nec penalis defectus: quia penalis defectus naturam creata adeo non separat: sed magis vnit: inquantum est materia exercende virtutis. defectus autem culpabilis a deo separat: secundum illud Isaie. 59. Iniquitates videre diuiserunt inter vos: et er deum vestrum. ideo congruum suit vt filius dei naturam humanam cum defectibus penalibus assumeret et non culpabilibus.
Quaestio 3
Questio III TErtio queritur: vtrum congruum fuerit: filium dei cum humana natura assumere omnes ipsius nature defectus: et videtur quod sic. ad hebtr. 2o Debuit per omnia fribus similari vt misericors h steret.
¶ Item Damas. libro 3. c. 6. Quod inassumptum est: non culpabile est: sed filius dei humanam naturam assumpsit ad curandum omnes eius defectibus. ergo eam assumere debuit cum omnibus defectibus suis.
¶ Item per misericordiam assumpsit nostram humanam naturam. secundum illud Luc I per viscera misericordie dei nostri visitauit nos oriens exalto: sed maiorem affectum misericordie ostendisse in assumendo. Omnes defectus nostros quam aliquos assumendo et aliquos non: ergo videtur quod omnes assumere debuit.
Contra. Ansel. li. 2. Cur deus homo bene ante medium dicit de christo quod ignorantiam non potuit assumere sapienter: sed non fuit congruum: filium dei aliquem defectum assumere cum humana natura: qui sapienter assumi non potuit. ergo non fuit congruum quod assumeret defectum ignorantie.
¶ Item non fuit congruum: ipsum assumere naturam humanam non integram: sed quidam sunt defectus: qui repugnant integritati nature: vt cecitas et membrorum defectus: ergo non debuit assumere omnes defectus humane nature.
Respondeo defectuum humane nature: quidam sunt culpabiles quidam penales. Culpabiles autem assumere non potuit propter summam rectitu dinem que in eo est.
¶ Penalium autem quidam sunt ex peccato persone in qua sunt consequentes. quidam autem ad peccatum disponentes: et quidam perfectioni gratie repugnantes: et istos assumere non debuit: quia nec ipsum dicebat: nec ad opus redemptionis nostre expediebat. Unde non assumpsit difficultatem ad bonum: nec pronitatem ad malum: nec ignorantie vitium. Alii autem sunt defectus: pure penales et illorum quidam sunt personales: sicut sunt diuersa egritudinum genera: et sic de aliis: qui defectus aliquas personas specialiter respiciunt. et hos defectus filius dei: cum humananara non assumpsit. Alii sunt totam naturam humanam consequentes: et omnes istos filius dei cum natura humana assumpsit: quia vt defectus totius humane nature curaret: ipsam naturam humanam assumpsit.
Ad primum in oppositum dicendum quod illa auctoritas intelligenda est quantum ad omnia que consequuntur totam naturam humanam. nec ad peccatum in elinant: nec perfectioni gratiae repugnant.
¶ Ad secundum dicendum quod sicut in hoc quod assumpsit naturam humanam: in qua omnes conueniunt: curauit omnes homines quantum in se fuit: ita in hoc quod assumpsit defectus consequentes totam humanam naturam: et quibus quasi praiemordialibus causis oriuntur alii personales defectus omnes alios defectus curauit: quantum in se fuit.
Quaestio 4
Quaestio IIII. Uarto queritur: vtrum illos defectus: quos cum humana natura assumpsit contraxerit: et videtur quod sic. Illud contrahitur: quod cum alio trahitur sed defectus quos assumpsit cum humana narad se traxit.
¶ Item illud quod ex principiis nature causantur: cum nama contrahitur: sed isti defectus scilicet fames et sitis: et huiusmodi causantur ex naturalibus principiis corporis humani. Causantur enim per mutuam actionem: et passionem contrariorum. ergo istos defectus filius dei cum humana natura contraxit.
¶ Item defectus in quibus proles a suaorigine assimilatur patri vel matri contracti sunt sed in illis defectibus: quos filius dei cum humana natura assumpsit a sua origine assimilatus est matri. ergo illos defectum contraxit.
Contra. defectus voluntarie assumpti non sunt concti: sed secundum Damas. liro 3. c. 17. Filius dei cum humana natura famem et sitim voluntarie assumpsit. ergo illos cum natura humana non contraxit.
¶ Item defectus contracti nobis propter culpam originalem debentur. Unde secundum Augu. 13 de tri. c. 16. Omnia mala huius seculi dolores laboresque hominum veniunt de meritis originalis peccati: sed christus non habuit originalem peccatum. ergo fames et sitis et similia non fuerunt in ipso defectus contracti.
Respondeo quod filius dei defectus illos: quos cum humana natura assumpsit non contraxit. Illos enim defectus dicitur pure contrahere: quos a sua origine simul cum nam sua in se: vel in suis naturalibus causis accipit: et ipsam naturam prout in ipso est de necessitate consequuntur. Defectum autem nature humane: qui fuerunt in christo:equamuis in ipso fuerunt a sua origine: non tamen de necessitate consecuti sunt naturam humanam prout in ipso fuit: sed voluntarie et dispensatiue tales defectus in sua natura humana permisit et reliquit. Predicti enim de fectus non consequuntur naturam humanam de necessitate: nisi in quantum tracta est a primis parentibus: et proximis per originem vitiosam natura autem humana christi ex matre accepta est: non per vitiosam originem. Unde nec peccatum originale habuit. Predictos ergo defectus non contraxit: quia ipsos cum natura sua non de necessitate contraxit: sed voluntarie assumpsit. Ex dictis patet solutio ad primum in oppositum: quia quamuio praedictos defectus cum natura humana ad setraxit: voluntarie tamen hoc fecit.
¶ Ad secundum dicendum quod fames et sitis in homine: quamuis causentur ex principiis nature sibi relicte tamen filius dei assumere potuit naturam humanam cum perfectione primo sibi indita pro habente aliquam penalitatem oriri in homine: et ideo in hoc quod naturam humanam cum illa perfectione assumere voluit: praedictos defectus in assumpta naura voluntarie reliquit.