Articulus 1

Quaod I. Rimo ostendo quod non ponunt aliquam rem in deo: quia secundum Euclide. Equale est quod alteri comparatum nec excedit nec exceditur: ergo dicitur priuatiue: vel negatiue tantum.

¶ Item equalitas positiue dicta ponit commensurationem. Sed in diuinis non est commensuratio. quia ibi est immensitas: ergo ibi non est equalitas positiue dicta.

¶ Item magister in littera quibusdam videtur non indocte nomine equalitatis: vel similitudis non aliquid poni: sed remoueri vt ea ratione dicatur equalis filius patri: quia nec maior est eo: nec minor.

Contra philosophus. 5. Metaphy. dicit quod similia sunt quorum qualitas vna: ergo similitudo in diuinis ponit vnam equalitatem ergo a simili equalitas vnam quantitatem.

¶ Item Gregorius in prefatione. Et in maiestate adoretur equalitas: Sed quod nihil potesit adorari non debet: ergo equalitas ponit aliquid in deo.

¶ Item equalitas verius est in deo: quam in creatura. Sed verior est equalitas positiua quam negatiua: ergo in deo est equalitas positiua.

Respondeo quod equalitas in diuinis ponit aliquid in deo et secundum rem et secundum rationem. Equalitas enim in divinis est relatio fundata super vnitatem quantitatis virtualis. Qutitas autem virtualis est aliqua res in deo: non tamen a diuina essentia realiter differens: sed secundum rationem tantum. Unitas autem illius quantitatis vltra illam quantitatem non dicit nisi negationem diuisionis: vel diuisibilitatis illius quamtitatis in plures quantitates tales. ratione aut relationis funda te super illius quantitatis vnitatem etiam aliquid ponit in deovel secundum rem vel secundum rationem. Et dixi hoc sub disiunctione: quia vtrum illa relatio sit secundum rem vel secundum rationem in sequenti questione declarabitur.

Ad primum in oppositum cum dicitur. oua equale est quod alte ri comperatum nec excedit: nec exceditur etc. Dico quod quamuis describatur negatiue: significat tamen quod positiuum: sicut videmus quod punctus qui significat rem positiuam ab Eucly. describitur per negationem. Et hoc sic punctus est cuius pars non est.

¶ Ad 2m cum dicitur quod equalitas positiue dicta ponit commensurationem etc. dico quod verum est de equalitate fundata super quantitatem finitam: aliter non opetet

¶ Ad auctoritatem magistri dicendum quod forte illa fuit opinio sua: nec opetet quod in hoc teneatur: vel potest dici curialius: quia forte magister intendebat: quod ille respectus non ponit in deo aliquid secundum rem: sed tantum secundum rationem: quamuis ipsa equalitas in deo ponat veram rem que est virtualis quantitatis tanquam fundamentum illius respectus.

¶ Argumenta que sunt ad partem aliam non probant quod equalitas ratio ne illius respectus: vel ratione vnitatis illius quantitatis virtualis ponat aliquid in deo secundum rem: sed tantummodo ratione ipsius quantitatis virtualis: et sicut dictum est de equalitate per comperationem ad quantitatem virtualem. Ita intelligas de similitudine per comperationem ad ea que in deo dicuntur per modum qualitatis: cuiusmoni sunt bonitas et benignitas: et iustitia: que tamen realiter idem sunt cum divina essentia.

Questio secunda. Ecundo queritur vtrum similitudo: et equalitas significent in deo aliquam realem rationem: et videtur quod sic: quia omne quod significat essentiam potest predicari de essentia sed equale non potest predicari de essentia ergo non significat essentiam: sed quod non significat essentiam in divinis: significat rlauationem realem nisi sit ad creaturam. ergo videtur quod equalitas in diuinis significat relationem realem cum illa equalitas sit inter personas.

¶ Item equalitate realiter refertur per sona ad personam: ergo significat realem relationem.

¶ Item si in duobus hominibus posset esse eadem quantitas in numero in vno est realis relatio ad alium super illam quantitatem fundata: ergo similiter non obstante quod in diuinis personis est eadem numero virtualis quantitas nihilominus est inter ipsas personas realis relatio super ipsam quantitatem fundata. illa autem relatio equalitas est.

Contra equale dicit vnum in quantitate: sed vnum inquantitate in diuinis dicitur secundum substantiam: ergo equalitas in diuinis non significat ralationem nec secundum rem nec secundum rationem.

¶ Item nihil quod significat relationem realem est commune tribus personis: sed equalitas est communis tribus personis ergo non significat relationem realem.

Respondeo quod equalitas principaliter significat relationem: quia cum ipsa relatio profundamento habeat eandem magnitudinem: ideo ex conseqenti significat: vel dat intelligere magnitudinem in obliquo. Unde cum dicitur equalitas est plurium distinctorum eadem quantitas: sensus est quod equalitas est relatio plurium distincto rum in vna quantitate fundata: vel vnitate proportionis vt in creaturis: vel vnitate indiuisibilitatis: vt in creatore: tamen illa relatio est relatio secundum rationem: quia in essentia non potest esse aliqua relatio secundum rem: nec aliqua relatio realis potest esse communis tribus personis: vnde cum equalitas sit communis tribus personis non potest dicere in personis realem relationem. Restat ergo quod in diuinis non dicit nisi relationem secundum rationem.

Ad primum in oppositum cum dicitur quod illud quod non significat essentiam in diuinis: significat relationem realem: sed non sic ad creaturam etc. dico quod falsum est. Instantia enim est in equalitate.

¶ Ad 2m cum dicitur quod equalitate realiter refertur persona ad personam etc. dico quod si sic in telligatur quod persone realiter sint equales inter se sic verum est propter vnam magnitudinem realem: que in eis est. Sed si intelligas quod hoc sit propter aliquem respectum realem eis communem sic verum non est.

¶ Ad 3m cum dicitur quod si in duobus hominibus posset esse eadem quantitas in vno esset rea lis relatio ad alium super illam quantitatem fundata etc. dico quod secundum aliquos non est verum quia non esset in illa quantitate: vt in subiecto: cum ipsa quantitas illa rrelatione non denominaretur nec esset in illis duobus hominibus: vt in subiecto: quia non posset esse nisi vna numero propter vnitatem fundamenti: et ita videtur eis quod non posset esse nisi secundum rationem tantum. Alii autem concedunt quod esset relatio realis nec ex hoc sequitur quod equalitas in diuinis dicat realem respectum persone ad personam: quia diuina simplicitas non permitit relationes reales esse in personis nisi per originem.

Argumenta ad partem aliam gratia conclusionis possunt concedi: excepto primo quod videtur concludere quod equalitas in divinis non significat relationem nec secundum rem neque secundum rationem. hoc enim falsum est cum enim dicitur de illo argumento quod equale dicit vnum in quantitate etc. dico quod verum est si principalirer: et formaliter significat respectum in illa quantitate fundatum.