Articulus 2

Quaeod 1. PRimo ostendo quod fuerunt creatiin gloria: quia Aug. primo super Gen. versus principium. Et videtur velle quod per caelum intelligenda est creatura spiritualis ab exordio quo facta est perfecta et beata semper.

¶ Item Aug. secundo lib. super Gen. ante medium. dicit quod angeli exquo creati sunt: ipsa verbi eternitate sancti et pia contemplatione perfruuntur. Sed in tali contemplatione et perfruitione est beatitudo. Ergo creati fuerunt beati.

¶ Item cognitio angeli non est per discursum: quia non sunt rationa les sicut nos: sed intellectuales. Ergo ab instanti sue creationis deum cognouerunt simplici intuitu: in tali cognitione est beatitudo.

¶ Item. 28 propositione de ecclesiasticis dogmatibus: angeli qui in illa qua creati sunt beatitudinem perseuerant: non natura possident: vt non mu¬ tentur: ecce implicat angelos fuisse creatos in btitudine

Contra si fuissent creati in beatitudine: omnes fuisset creati beati: quia non fuisset ratio: quare magis deus crasset quosdam in gloria quam alios. Sed non omnes fuerunt creati in gloria: quia tunc nullus cecidisset: quia secundum beatum Aug. 13. de trini. ca. 8. Uita beata nec deserit volentem nec nolentem.

¶ Item Boe. lib. 3. de consolis non multum post principium beatitudo est status omnium bonorum aggregatione perfectus. Ergo illi qui non steterunt non fuerut creati in gluria. ergo a simili nec alii.

Respondeo quod angeli non suerunt creati in gloria loquendo proprie de gloria: que consistit in clara et immediata dei visione: et perfecta eius fruitione: et tentionis eius securitate. Per habitum qui dicitur habitus glorie. A tali enim beatitudine nullus cadere potest Et de tali gloria vel beatitudine procedunt argumenta ad partem secundam.

¶ Si autem extendamus nullum beatitudinis vel glorie ad carentiam omnis mali: sic dicuntur aliquando in beatitudine vel gloria creati. Quia creati fuerunt absque omni miseria: et se et deum naturaliter cognoscentes et diligentes: et ita in magna consolatione creati fuerunt.

Ad primum in oppositum dicendum quod illa auctoritas intelligenda est de beatitudine secundo modo dicta.

¶ Ad secundum cum dicitur quod angeli ex quo creati sunt: ipsa verbi eternitate perfruuntur etc. Dico quod sic glosandum est: ex quo creati sunt id est cito postquam creati sunt.

¶ Ad tertium dicendum quod quamuis in instansti sue creationis deum non cognouerunt per discursum: tamen ex hoc non sequitur: quod in illo instanti deum per essentiam viderint: sed intelligebant ipsam in se ipsis: et ita cognitione que est in speculo: non tamen erat cognitio enigmatica nec discursiua: sicut est nostra. Sed in se ipsis sine discursu deum cognoscebant: quamtum naturaliter potest cognosci in effectu.

¶ Ad quartum dicendum. est sicut ad primum.

¶ Quaestio II. SEcundo quaeritur vtrum angeli fuerunt craeati in gratia. Et videtur quod sic. Aug. 12. de ci. c. 9. dicit de angelis. quod deus creauit eos cum amore casto quo illi adherent simul eis condens naturam et largiens gratiam.

¶ Item Damas. lib. secundo cap. 3. per verbum dei creati sunt omnes angeli: et a sancto spiritu per sanctificationem perfecti sunt secundum proportionem idest mensuram dignitatis et ordinis illuminatione: et gloria participantes.

¶ Item deus cum sit liberalissimus statim dat gratiamnsuam creature rationali vel intellectuali: cum disposita est. Sed innocentia maxima est dispositio. Ergo cum illam habuerint angeli ab instanti sue creationis: ab illo instanti dispositi fuerunt ad gratie susceptionem.

Contra Aug. super Gen. lib. 2. non multum ante medium libri dicit. quod lucis appellatione intima tur conditio intellectualis creature: que primo creata est in formis. Deinde formata est per sui conuersionem ad creatorem. Cum ergo illa formatio sit per gratiam: non fuit create in gratia: vt videtur ratio.

¶ Item sic se habet in angelis culpa ad damnationem: ita gratia ad gloriam. Sed mali statim cum peccauerunt fuerunt damnati: ergo boni in eodem instanti in quo habuerunt gratiam fuerunt glorificati. Sed non habuerunt gloriam in instanti sue creationis. vt in precedenti questione habitum est: ergo nec gratiam.

Respondeo quod gratia tripiter potest accipi. Uno modo largissime scilicet pro omni scilicet dono gratis dato. Et sic etiam naturalia gratuita dicuntur. Et sic loquitur Damas. lib. 2. cap. 3. cum dicitur. quod angelus est secundum gratiam non natura immortalitatem suscipiens.

¶ Secundo potest accipi minus large scilicet pro omni dono spirituali gratis dato naturalibus superaddito. Et sic loquitur de gratia Augu. in auctoritate primo allegata in hac questione.

¶ Tertiomodo potest accipi stricte et proprie scilicet pro gratia gratum faciente.

¶ Primo et secundo modo loquendo de gratia: angeli creati fuerunt in gratia. Sed tertio modo loquendo de gratia: non pure quod fuerunt creati in gratia. Non enim videtur probabile quod si in gratia gratum faciente creatifuissent: quod postea ab ea recessissent. nec videtur probabile quod gratia data fuisset: et gloria eorum dilata. Et pro hac opinione videtur esse quoddam verbum Augu. i. super Gene. inter principium et medium. vbi dicitur sic: principium creature intellectualis est illa sapientia quod principium manens in se in conmutabiliter. nullo modo cessabat occulta in spiratione vocationis loqui ei creature cui principium est vt conuerteretur ad id ex quo esset: quod aliter formata ac perfecta esse non posset Grego. est videtur hoc ipsum sentire 32 libro mora. non multum ante finem. exponens illud verbum. Eccls. 28 omnis lapis praeciosus operimentum tuum: dicit sic. huius lapidis in die conditionis sue foramina preparata sunt: quia capax caritatis conditus est: quasi repleri voluisset stantibus angelis tanquam positis in regis ornamento lapidibus inherere potuisset. Et paucis interpositis subiungit. habuit ergo lapis iste foramina: sed per superbie vitium charitatis auro non sunt repleta. Et sic patet quod lucifer ad quem loquebatur ezechiel in persona regis tyri: numquam habuit charitatem secundum opinionem Grego. Concedo ergo quod non fuerunt creati in gratia gratum faciente. Et quod deus in illa gratia eos creare potuisset si voluisset.

Ad primum in oppositum solutum est in corpoe questionis.

¶ Ad 2m dicendum quod per verbum dei creati sunt omnes angeli. et postea illi qui steterunt a spiritu sancto: per sanctificationem perfecti facti sunt. Et sic potest exponi auctoritas Dama.

¶ Ad. 3m cum dicitur quod innocentia est maxima dispositio ad gratiam etco. Dico quod verum est: si cum illa sit motus liberi arbitrii. qui motus non fuit in angelis in instanti creationis sue.