Articulus 2

Quaestio ie

PRimo ostenendo quod paruuli in materno vte ro possunt baptizari secundum apstolidum ad Ro. anto potentius est donum dei quam Ade delictum. Sed per delictum. Ade puer in vtero peccato inficitur: ergo multo fortius in vtero per donum dei quod datur in baptismo a peccato mundatur.

¶ Item quamdiupuer est in vtero est aliquid pertinens ad matrem: sicut fructus ad arborem: quamdiu est in arbore: ergo videtur quod cum baptizatur mater pregnans simul puer baptizatur.

¶ Item instituta de ingenuis: cum ancilla praegnans manumittitur: puer etiam cum matre manumittitur ergo a simili cum mulier praegnans per baptismum a seruitute peccati liberatur: fetus illius liberationis particeps efficitur.

Contra Apostolus I Cor. 15. Non prius quod spirituale est quam quod animale. Sed quousque puer nascatur de vtero non habet distincte esse suum animale: ergo nec ante potest per baptismum recipere esse spirituale.

¶ Item Isi. libr. primo de summo bono. c. 24. Pueri cum matre baptizarinon possunt: quia qui adhuc natus secundum. Adam non est. renasci secundum christum non potest.

Respondeo quod quamuis paruuli in materno vtero diuina virtute possint sanctificarisecundum quem modum suit sanctificata beata virgo Ieremias: et Ioan. baptista: possunt etiam baptizari baptismo sanguinis: cum pro fide interficiuntur in maternis vteris: etiam si non feratur intentio interficientis nisi ad interfectionem matris: tamen baptismo aque non possunt in maternis vteris baptizari: quia nondum noti sunt militanti ecclesie: cuius memnbra bona vel mala sacramentum administrant. nec possunt circa eos ministerium exercere. oportet enim quod caro illius qui baptibatur secundum totum vel partem immediate abluatur. Unde si puer totaliter inuolutus in vno corio in aqua immergeretur. secundum formam verborum debitam non propter hoc bapti3aretur. dicere autem quod ideo baptizari non possunt: quia adhuc non habent esse distinctum a causa sue infectionis: vt aliqui dicunt: superius reprobatum est. di. 4. in illa quaestione. vtrum baptismus sanguinis suppleat vicem baptismi aque inparuulis. in solutione argumenti primi. Et adhuc reprobari potest per duas alias rationes. Una est: quia ex illo dicto sequitur quod per nullam viam posset aliquis in vtero regenera¬ ri. Alia est: quia paruulus existens in vtero matris iam habet distinctum esse a matre secundum animam in qua est peccatum originale.

Ad primum in oppositum dicendum: quod potentius est donum christi quantum ad sufficientiam quam delictum Ade. non tamen quantum ad efficaciam non enim gratia transit in omnes sicut culpa: sed hoc est propter indispositionem suscipientium: paruuli autem in materuis vte ris vt iam ostensum est non sunt dispositi ad suscipiendum donum gratie per baptismi aque ministerium.

¶ Ad secundum dicendum quod quamuis puer secundum corpus existens in materno vtero sit matri coniunctus tamen omnino distinctus est ab ea secundum animam rationalem que subiectum est peccati et sanctificationis. et ideo mutationes facte circa matrem quantum ad corpus redundare possunt ad corpus pueri. vnde et sibi in materno vtero per nutritionem matris mistrantur necessaria corporali vite. Quia etiam manumissio respicit corpus: ideo manumittitur cum matre: quamuis si libera conceperit: et deinde ancilla facta pariat puer nascitur liber: quia non debet calamitas matris ei nocere: qui in vtero est. Sed quia sanctificatio respicit animam: ideo non opetet quod sanctificet cum matre.

¶ Et sic patet solutio ad tertium.

¶ Argumenta ad partem aliam non procedunt de spirituali: ate et regeneratione que sit duobus modis primis: Sed apostolus loquitur de spiritualitate que erit per gloriosam resurrectionem. Et Inesem de regeneratione per baptismum aque.

Quaestio II.

SEcundo queritur vtrum in adultis requiratur vsus rationis ad suscipiedum baptismum. Et videtur quod sic: quia matrimonium sit sine consensu qui esse no potest sine rationis vsu. Sed per susceptionem baptismi anima desponsatur deo: ergo ad hoc requiritur rationis vsus.

¶ Item magis potest tmpediri virtus baptismi ex parte suscipientis quam ministri: quia malitia ministri non impedit effectum baptismi vt ostensum est. Sed requiritur rationis vsus in baptizante: ergo multo fortius in suscipiente.

Contra extra de baptismo et eius effectu: maiores adulti dormientes: et amentes possunt baptizari.

Respondeo quod sicut ad susceptionem forme elementaris in materia non est necessariacooperatio ex parte materie: sed quantum est ex parteus sua sufficit quod non sit in ea. aliquid prohibens illius forme susceptionem: sicut ad suscipiendum sacramentum baptismi: et rem eius non est necessaria per se aliqua actio ex parte suscipientis: sed sufficit quod in eo non sit aliquid prohibens predictorum susceptionem: prohibens autem non est nisi peccatum mortale actuale: de quo homo non est contritus nec attritus: et ideo si aliqui adulti siant carentes vsus rationis antequam mortaliter peccauerint si baptizantur recipiunt sacramentum et remsacramenti. Si autem antequam fiant furiosi: vel obdormi ant mortaliter peccauerunt committendo vel omittendo: et non fuerunt de illo peccato nec contriti nec attriti si baptizantur non suscipiunt rem sacramenti: quamuis sacramentum susciperent si illo tempore quo furiam intrauerunt: vel obdormierunt: intentionem suscipiendi sacramentum actu vel habitu habebant. tamen quantumcunque constaret quod talem intentionem habuisset: non debet aliquis baptizare dormientem: vel furiosum habentem lucida interualla dum actu est in furia: sed expectandum est furiosi lucidum interuallum: et dormientis vigilia: et qui contrarium facit peccat: nisi secundum suum iudicium probabiliter immineat periculum: si tales differat baptizare. quantum autem ad furiosum non habentem lucida interualla nulla est dilatio facienda.

Ad primum dicendum: quod non est simille de matrimonio quod contrahitur inter animam et deum per susceptionem baptismi: et de matrimonio quod contrahitur inter virum et mulierem: quia in secundo necessarius est consensus per se: in primo autem non est nisi in adultis habentibus vsum rationis. in illis enim requiritur consensus actu vel habitu.

¶ Ad secundum dicendum quod maior est vera habendo aspectum ad peccatum baptizatis et suscipientis baptismum: sed habendo aspectum ad intentionem: non est verum: quia intentio baptizantis per se requiritur ad essentiam sacramenti eo modo quo superius ostensum est. non sic autem intentio suscipientis nisi in adultis habentibus vsum rationis. in illis enim requiritur actu vel habitu in speciali vel in generali. Ad argumentum ad partem aliam dicendum quod sicut ibidem dicitur. dormientes amentes si prius quam amentiam incurrerent aut dormirent in contradictione perstiterant: quia in eis intelligitur contradictionis propositum perdurare si fuerint sic immersi: characterem non suscipiunt sacramenti.

Quaestio III Tertio queritur vtrum in adultis habentibus vsum rationis quando baptizantur requiratur intentio ad hoc vt recipiant sacramentum baptismi. Et videtur quod non de consecr. di. 4. Solet etiam. in glo. dicitur. quod si baptizans intendit baptizare qualemcumque intentionem baptizatus habeat recipit sacramentum.

¶ Item ad suscipiendum sacramentum baptismi non requiritur in suscipiente aliqua dispositio positiua: sed sufficit quod non sit in eo dispositio repugnans susceptioni sacramenti: alias enim paruuli non reciperent baptismi sacramentum. Sed in adulto qui non intendit recipere baptismi sacramentum: nec tamen intendit non recipere: non est dispositio repugnans susceptioni sacramenti: ergo si talis abluatur ab intenden te conferre baptismi sacramentum recipit sacramentum.

Contra magis dependet baptismi sacramentum a suscipiente quam a ministrante: quia effectus baptismi impeditur propter malitiam suscipientis: et non propter malitiam ministrantis. vt declaratum est di. precedenti. in illa questione. vtrum baptismus possit tradi ab homine malo. Sed vt visum est in secunda questione precedentis articuli requiritur intentio in baptizante: ergo requiritur in suscipiente baptiimum.

Respondeo quod quamuis in aduitis hraebentibus vsum rationis: dum exterius abluuntur sub forma verborum debita ab intendente ministrare baptismi sacramentum: posset deus: cum sit omnipotens: imprimere characteren baptismalem ex speciali dispensatio ne: nulla existente in eis intentione neque actu neque habitum ad suscipiendum sacramentum: tamen de lege communi ad hoc vt characterem baptismalem recipiant: requiritur in eis intentio actu vel habitum ad suscipiendum sacramentum per susceptionem enim chara:cteris baptismalis intrat homoecclesiam militantem: seu ascribitur exercitui ecclesie militantis. ad hoc autem vt homo intrer ecclesiam militantem et a scribatur exercitui eius. requiritur eius consensus actu vel habitum si est in statu in quo consentire possit. probabile enim est quod ad hoc plus requiratur ab illo qui consentire potest quam ab illo qui consentire non potest: sicut videmus quod in cathecismo pro paruulo respondent patrini: et tamen sic dicit magister huius di. c. vltimo. si adultus est debet respondere pro seipso. et de conse. di. 4. Cum pro paruulis: et sumptum est ab Aug. 4. li. de baptismo contra donatistas versus finem. si pro eo qui respondere potest alius respondeat: non itidem valet. Ex. qua regula illud euangelii dictum est: quod omnes cum legitur naturaliter monet. etatem habet pro se loquatur. Et statim post. Nemo ex aqua et spiritu sancto renascitur nisi volens. quod non de paruulis: sed sciolis et adultis et sue voluntatis arbitris intelligendum est. Ad hoc autem non est necessaria semper determinata intentio in actu: quia quandoque sufficit intentio in habitu. Si enim aliquis verum cathecuminum non actu cogitantem de susceptione sacramenti baptismi: sed de re alia: nu¬ dum ablueret sub forma verborum debita intendens sic ministrare baptismi sacramentum. ille cathecuminus reciperet characterem baptismalem: quamuis enim intentio in habitu tantum non sufficiat ad causandum effectum: potest tamen esse sufficiens dispositio ad suscipiendum. maior enim actuali tas requiritur in agente quam in patiente: tum res agat per suam actualitatem: et patiatur per suam passibilitatem: quandoque tamen intentio. in actu determinate requiritur per accidens scilicet vel ad remouendum prohibens: vel quando non consentire in actu et non consentire in habitu sese communitantur. si enim in accedente ad baptismum est actu vel habitu intentio non recipiendi sacramentum baptismi: cuiusmodi intentio prohibet sacramenti susceptionem: necessarium est illam intentionem expelli per contrariam intentionem in actu ad hoc vt ille recipiat sacramentum baptismi. Si etiam accedenead baptismum admoneatur diligenter vt actu consentiat: requiritur quod consentiat in actu ad hoc vt tunc re cipiat vere sacramentum: quia si tunc non consentiret in actu: tunc etiam non consentiret in habitu. hic enim accipimus consentire in habitu in aliquam rem quando homo sic dispositus est: quod si actualiter et deliberate recogitat de illa re quod actu consentit in illam.

Ad primum in oppositum dicendum quod illa glo¬. teneri non debet

¶ Ad secundum dicendum quod maior falsa est de adultis habentibus vsum rationis dum baptizantur. sicut patet ex dictis in corpore questionis.