Articulus 1

¶ Questio.

PRimo ostendo quod paruuli non recipiant effectum baptismi secundum philosophum. 2. de anima: Actus actiuorum sunt in patiente disposito: sed in peruulis nulla praecessit dispositio ad susceptionem effectus baptismi: ergo baptismus non potest causare suum effectum in peruulis.

¶ Item quicunque habet habitum fidei si assit vsus libero arbticulio faciliter exit in actum credendi: sed peruulus baptizatus veniens ad etatem adultam non faciliter exit in actum credendi: nisi primo fuerit in fide instructus: et ad credendum assuefactus: ergo habitum fidei qui includitur in baptismi effectum peruulus cum baptizatur non recipit.

Contra magister in littera huius di. cap. I dicit quod sacramentum et rem simul suscipiunt omnes paruuli qui in batismo ab originali mundantur peccato.

Respondeo quod puuli in baptismo recipiunt effectum baptismi: quia effectus baptismi sunt peccati purgatio: gratie collatio: pene remissio: characteris impressio et fomitis repressio: de quibus inferius dicetur: hec autem paruuli recipiunt in baptismo: quia anima nata est predictos effectus suscipere: et in paruulis nihil est quod eorum susceptionem possit impedire: et fides ecclsie non efficiendo aliquam qualitatem in paruulis: sed ex diuina ordinatione eos ad predictorum susceptionem disponit: et ille qui principaliter baptizat id est deus liberaliter influit.

Ad primum in oppositum dicendum: quod illa propositio debet intelligi de actiuo limita te virtutis: et de effectu completiuo: quia primam dispositionem nature rei superadditam potest agens facere limitate virtutis: deus autem a quo sunt principaliter effectus baptismi est agens illuminate virtutis: minor etiam argumenti vniuersaliter intellecta falsa est: quia fides ecclesie aliquo modo ad susceptionem effectuum baptismi disponit vt visum est. Ad asdicendum: quod ad faciliter exeundum in actum credendi non tantum requiritur habitus fidei: sed etiam articulorum cognitio: et etiam assuetactio de lege communi: quia actus credendi non tantum est actus fidei: sed etiam intel¬ lectus: qui ex assuefactione in actum: qui principaliter est per ge communi non fidem: facilius exit: tamen ceteris paribus baptizati venientes potest exire ad etatem adultam facilius exeunt in actum credendi quam si non fuissent baptizati.

¶ Questio. II.

SEcundo quaeritur vtrum ficti recipiant effectum baptismi: et videtur quod sic: illi recipiunt effectum baptismi qui veraciter ipsum recipiunt. Sed. 1. q. 1. sicut ficti: cuius modi sententia accipi potest ab Aug primo libro de baptismo contra de natistas non multum longe post medium dicitur: quod ficti vera citer non ficte recipiunt: ergo recipiunt baptismi effectum.

¶ Item qui non recipiut baptismi effectum sunt rebaptizandi: quod probo per simile: quia illi qui non recipiunt absolutionis effectum sunt iterum absoluedi: sed illi qui sicte recipiunt baptismum non sunt rebaptizandi: ergo recipiunt es fectum baptismi.

¶ Item si aliquid posset impedire effectum baptismi: hoc maxime esset peccatum: sed peccatu non impedit: immo per baptismum expellitur: ergo fictio non impedit effectum baptismi.

Contra. Sapienti primo. Spirituscilicet discipline effugiet fictum: sed effectus baptismi est donatiocilicilicet quia in baptismo datur eius domum: ergo ficti non recipiunt effectum baptismi.

¶ Item magister in littera huius di. ca. primo. Qui sine fide vel ficte accedunt sacramentum non rem suscipiunt: sed res baptismi est effectus bap. ergo ficti non recipiunt effectum baptismi. Respodeo quod fictus dicitur ille qui aliquid aliuod pretendit exterius quam habeat in cordem quod dupliciter potest intelligi scilicet aut respectu receptionis sacramenti. vt cum aliquis simulat se velle recipere ablutionem vt sacramentum: et tamen non intendit eam recipere nisi iocose: non inquantum sacramentum est. Aut respectu dispositionis ad receptionem sacramenti: vt cum aliquis vel verbo vel signo simulat se esse dispositum interius. ad sacramenti susceptionem: et tamen indispositus est: autem quia non credit: autem quia sacramentum contemnit: aut quia in proposito mortaliter peccandi: seu in peccato mortali remanendi persistit.

¶ Primo modo loquendo de fictis quamuis Aug. li. 7. contra donatistas prope finem non determinet vtrum essent tales baptizati: vel non: sed diuinum iudicium per alicuius reuelationis oraculum super hoc implorandum: quod etiam habetur de conse. di. 4. solet etiam: dicendum tamen videtur tales non reciperebaptismi sacramentum: in quo concluditur quod nullum effectu baptismi recipiunt: quod certum est secuet si ille qui baptizat non intendit illam ablutionem facere vt sacramentum: sed tantum causa ludi sicut dicit Glo. super allegatum decretum. Sed vt dice Glo ibidem: si baptizans intendit baptizare qualencuno intentionem baptizatus habeat: recipit sacramentum: quod noest verum: vt inferius ostendetur.

¶ Secundo modo loquendo de fictis dicendum: quod recipiunt baptismi sacramentum: vnde non sunt amplius baptimandi: recipiunt enim effancatum sacramenti indelebilem id est characterem: qui est sacramentum et res: sed effectum qui est res et non sacramentum id est gratiam remissionis peccatorum durante ficrione non recipiunt: recedente tamen fictione: quia character est immediata dispositio ad gratiam baptismalem: sicut organizatio cor peris ad anime susceptionem: recipiunt gratiam baptismalem: per quam remit. tuntur peccata: sicut videmus quod aer quamuis aliquando ad presentiam luminaris non illuminetur propter dispositionem alicuius obstaculi: tamen ipso remoto: quia rationem diaphaneitatis est receptiuus illuminationis statim illumi natur: remissionem tamen. pene debite peccati post receptionem sacramenti commissis non recipiunt ex vi sacramen ti. Sacramentum enim baptismi per se respicit culpam precedentem non sequentem. Unde peccata mortalia post receptionem sacramenti commissa in eis no delentur virtute sacramenti baptismi nisi per accidens: quia gratia baptismalis non potest stare cum aliquo mortali peccato: et ideo de leri non possunt mortalia ante susceptionem sacramenti eommissa: quinetiam delentur illa que susceptionem sacramenti sunt secuta. Sed quia venialia simul stare possunt cum gratia: ideo recedente fictione illa que secuta sunt sacramenti susceptionem non delentur ex vi sacramenti baptismi: quamuis deleripossint ex vi penitentie.

Ad primum in oppositum dicendum: quod intelligendum est de vera receptione sacramenti: quod patet: quia immediate subiungitur: sic neque eorum baptisma reprobatur: gratiam tamen remissionis peccatorum qui est effectus baptismi durante fictione non recipiunt.

¶ Ad 2m dicendum: quod maior est falsa si intelligatur de effectu qui est peccati remissio: nec valet probatio: quia absolutio aliquam indelebilem dispsitio nem ad gratiam non imprimit: sicut imprimit sacramentum bap.

¶ Ad 3m dicunt aliqui quod quamuis peccatum mortale repugnet gratiae suscepte: quia cum illa simul stare non potest: tamen gratiae suscipiende magis repugnat fictio quam peccatum: sicut opacitas superueniens aeri magis repugnat suscipiendo luminiquam tenebra: sed hec solutio non est conueniens: fictio enim peccatum est.

¶ Dicendum ergo sic ad argumentum quod peccatum mortale actuale impedit de lege communi effctum baptismi quo ad remissionem culpe: et infusione gratie si non assit vel precesserit aliqua displicentia peccati in speciali vel in generali. Peccatum autem mortale originale non ita repugnat infusioni gratie sicut actualis fictio nec sicut hitualis per actum proprie voluntatis causata.

¶ Argumenta ad partem aliam non procedunt de re que est res et sacramentum: sed de re que non est sacramentum cuiusmodi est gratia baptismalis.

Quaestio III.

TErtio queritur vtrum iam iustificati teneantur ad susceptionem baptismi: et vet quod non. Mat. 9. Non est opus valentibus medicus: sed male habentibus: ergo cum iam iustifieati sint valentes: et baptismus sit medicine: non tenentur ad susceptionem baptismi.

¶ Item non legimus in scriptuta quod beata virgo: apostoli et Io. baptista fuerit baptizati: et tamen probabile est quod si fuissent baptizati hoc in scriptura inueniretur.

¶ Item baptizati baptismo christi ante passionem non tenebantur circuncidi: quamuis adhuc circuncisio suam haberet efficaciam: et in iustificando et in obligando: ergo similiter iustificati per circuncisionem non fuerunt postea obligati ad suscipiendum baptismum christi: nec ante nec post passionem.

¶ Item nullus obligatur ad recipiendum baptismum in quo baptismus nullum potest habere effectum: sed tales sunt iam iustificati: secundum enim quod potest accipi ex sententia Gl. super illud ad Ro. x. 4 Signaculum circuncisionis. circuncisio iam iustisicato nullam gratiam conferebat: ergo videtur a simili quod nec baptismus: ergo videtur quod iustisicati non tenentur ad eius susceptionem

Contra. Io. 3. misi quis renatus fuerit ex aqua et scilicet non potest introire in regnum dei.

¶ Item Io. baptista quamuis in vtero matris iustificatus fuerit: tamen dixit christo. Ego a te debeo baptizari: vt habetur Mat. 3. Cornelium etiam iustificatum Petrus baptizauit vt habetur Act. x. Hec autem non fuissent nisi iustisficati tenerentur ad baptismi susceptionem.

Respondeo quod iustificati qui baptsitum non susceperunt tenentur ad susceptionem baptismi: cuius ratio est: quia quamuis aliqua res instituatur propter ea que accidunt: vt in pluribus: si tamen generaliter lata est: non tantum tenentur ad eius obseruationem habentes illud propter quod lata est: sed etiam non habentes: quamuis autem lex de suscipiendo baptisitum fuerit instituta propter habentes orgieniale peccatum: tamen generaliter lata est: et ideo ad eius obseruationem tenentur non tantum illi qui non sunt ab originali peccato purgandi: sed etiam illi qui vel per sanctificationem in vtero: vel per baptisiptum slamis sunt a peccato originali purgati et iustisicati.

¶ Preterea quamuis baptismus fuit principaliter institutus ad peccati originalis purgationem: ex conseqenti tamen fuit institutus ad fidelium ab infidelibus distinctionem que sit per susceptionem baptismi quantum ad iudicium ecclestie militantis: et propter characterem bapertismalem quantum ad iudicium ecclesie triumphantis: et ideo iam iu¬ stificati per vlam aliam tenentur ad susceptionem baptismi: vt per susceptionem exterioris sacramenti inter fideles esse iudicentur ab ecclesia militante: et per characterem baptismalem quem non recipiunt iustificati in vtero: vel per baptisipium flamis ab ecclesia triuphante. Unde Aug. libro 4. de baptismus contra donatistas non multum ante finem. Nemo debet in quolibet prouectu interioris hominis si forte ante baptisitum vsque ad specialem intellectum pio corde profecerit: contemnere sacramentum: quod ministrorum opere corporale adhibetur: et i. xpe finem loquens de conuersione cordis et baptsmo aque dicit quod cum ex voluntate alterum horum defuerit reatu hominem inuoluit.

Ad primum in oppositum dicendum: quod baptismus non tantum est medicina: sed et signum distinctiuum fidelium ab infidelibus.

¶ Preterea iam iustificati adhuc habent infirmitatem ratione sequele peccati: et fomitis quam infirmitatem minuit susceptio sacramenti.

¶ Ad 2m dicendum: quod sicut dicit Gl. super illud Io. 13 qui lotus est: his verbis intelligimus bapti3atos aptulos: et si non legamus vbi vel quando similiter potest dici de beata Uirgine: et de beatio Io. baptista.

¶ Ad 3m dicendum: quod maior est falsa nisi intelligatur de illis qui non erant de impptluloIsrael: quos non obligabat preceptum de susceptione circuncisionis nisi sorte christus illos qui suum baptisitum suscipiebant ab obligatione circuncisionis absolueret. Raitionabilius tamen credendum est quod cum nullus dispensauerit super hoc: cum ipsemet qui in nullo obligabatur: voluerit circuncidi.

¶ Ad 4m dicendum: quod minior est falsa: iam enim iustificati si postea baptizantur: quamuis non recipiant effcatum baptismi qui est peccati purgatio: tamen recipiunt alios baptismi effectus: qui sunt characteris impressio: fidelium ab infidelibus distinctio: gratie augmentatio: pene remissio: et fomitis maior repressio. Iam enim iustificati per sanctificationem in vtero: vel per contritionem antequam baptizarentur non habent characterem: et si secundum dei iudicium sint distincti ab infidelibus: non tamen secundum iudicium ecclie militantis. Iustificatio est per contritionem et si deleat culpam: non tamen semper neque vt in pluribus remittit totam penam actualibus peccatis debitam: nec valet probatio minoris: vt dicitur extra de baptismo et eius effectu. Maiores. §. caute: plus hodie baptismus confert christianis quam quondam iudeis circuncisio contulisset.