Table of Contents
Commentarius in Libros Sententiarum
Liber 1
Prologus
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Pars 1
Pars 2
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 31
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Distinctio 41
Distinctio 42
Distinctio 43
Distinctio 44
Distinctio 45
Distinctio 46
Distinctio 47
Distinctio 48
Liber 2
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 35
Distinctio 35
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Distinctio 41
Distinctio 42
Distinctio 43
Distinctio 44
Liber 3
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 31
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 35
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Liber 4
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 31
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 35
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Distinctio 41
Distinctio 42
Distinctio 43
Distinctio 44
Distinctio 45
Distinctio 46
Distinctio 47
Distinctio 48
Distinctio 49
Distinctio 50
Articulus 1
¶ Primo vtrum missio secundum quod conuenit diuine persone sit persone emanantis per aliquod donum sibi appropriatum manifestatio.
Quaestio 1
Utrum missio non sit persona emanantis per aliquod donum sibi appropriatum manfestatio¶ Questio prima. PRimo igitur ostendo quod missio non sit persone emanantis per aliquod donum sibi appropriatum manifestatio: quia manifestatio persone emanantis per aliquod donum sibi appropriatum quid creatum est: Sed missiosignificat quid increatum: quia aliter de persona eterna dici non posset. ergo missio non est per aliquod donum appropriatum persone emananti eiusdem persone manifestatio.
¶ Item persona diuina mitti dicitur vere et proprie: sed manifestari personam per aliquod donum sibi appropriatum non est ipsam mitti nisi metaphorice. ergo missio non est persone emanantis per aliquod donum sibi appropriatum manifestatio.
¶ Item spiritus sanctus alicui mittitur quandocunque donum charitatis sibi infunditur: sed frequenter infunditur homini donum charitatis. et illa infusio homini non manifestatur. ergo aliquando est spiritus sancti mistio: cum tamen ipse spiritus sanctus non manifestetur.
¶ Item acquisitio doctrine non est missiosed acquisitio doctrine est persone emanantis manifestatio. ergo missio non est persone emanantis per aliquod donum sibi appropriatum manifestatio.
Contra Aug. 4o de trinitate capitulo penultimo. Sicut natum esse est filio a patre esse: ita mitti est cognosci quod ab alio sit. Missio ergo persone est sue emanationis cognitio: sed cognitio est per manifestationem. ergo missio est persone emanantis manifestatio ad cognoscendum persone emanationem.
¶ Item Aug. 2. de trinitate. capi. 5. loquens de columba et de linguis que apparuerunt in similitudinem ignis in die penthecostes. dicit sic. hec operatio visibiliter expressa: et oculis mortalibus oblatamissio spiritus sancti dicta est: sed illa operatio fuit manifestatio spiritus sancti per aliqua spiritui sancto appropria ta. ergo missio est persone emanantis per aliquid sibi appropriatum manifestatio.
¶ Item aut missio significat persone emanationem: et connotat eius manifestationem: aut econuerso. Si primo modo: tunc persona non mitte retur a seipsa: quia non emanat a seipsa: et tamen persona mittit seipsam vt infra videbitur. Restat ergo quod missio significat perione emanantis manifestationem et connotat eius emanationem.
Respondeo quod missio persone diuine est persone emanantis: vel emanationis persone per aliquod donum sibi appropriatum actu vel habitu manifestatio: per quod ipsa persona secundum quid: vel simpliciter habetur: vel magis habetur: vel haberi actu vel habitu ostenditur. Et hec missionis descriptio omni missioni conuenit siue visibili siue inuisibili: siue missioni simpliciter: siue missioni secundum quid. hec autem manifestatio habet rationem missionis propter hoc: quia sicut in creaturis aliquando missum accipit essentiam a mittente: vt radius a sole: aliquando virtutem vt iaculum a proiectore. aliquando auctoritatem vt nuncius a preceptore: sic perso¬ na emanans ab alio accipit esse virtutem et auctoritatem.
¶ Item loco separationis missi a mittente est ipsius persone emanatio loco subiectionis missi ad mittentem est in persona missa passiua principiatio. loco operis missi in loco ad quem mittitur: est noui effectus productio.
¶ Item sicut missum per suam missionem manifestatur: vt patet: cum per suam missionem sit presens. Et etiam quandoque habetur: vt patet in missione doni: ita persona emanans per effectum sibi appropriatum actu vel habitum manifestatur: et habetur simpliciter: si est gratia gratum faciens: vel secundum quid si est gratia gratis data: vel haberi ostenditur: vt patet in missione visibili.
Ad primum cum dicitur quod manifestatio persone emanantis per aliquod donum sibi appropriatum quid creatum est etc. Dico quod in manifestatione persone emanantis quinque intelligo: effectum creatum per quem persona manifestatur et relationem effectus ad illam personam: et personam per quam manifestatur: et emanationem eiusdem: et in ipsa quendam respectum secundum dici ad effectum per quem manifestatur. Et quia e ffectus et eius relatio ad personam manifestatam quid creatum dicunt: ideo dico quod manifestatio persone emanantis passiua significat quid creatum. et cum dicis in minori quod missio significat quid increatum. dici potest de missione passiua secundum quod dictum est de manifestatione passiua. Nec est inconueniens per istum modum increatum denominari a creato. Uere enim dicitur quod deus diligitur a creatura amore creato. hoc enim non est ponere aliquid creatum in deo.
¶ Ad 2m cum dicitur quod persona diuina mitti dicitur vere et proprie etc. Dico quod verum est loquendo de missione que conuenire potest rei increate: quia missioproprie dicta conueniens creature: et missio proprie dicta inquantum est conueniens diuine persone non sunt eiusdem rationis vniuoce. Et cum dicis in minori quod personam diuinam manifestari per effectum sibi appropriatum non est mitti proprie. Dico quod hoc verum est loquendo de missione propria que conuenit creature. sed aliqualem similitudinem inter illas missiones ostendi in corpore que stionis.
¶ Ad 3m dico quod quandocumque donum charitatis homini infunditur persona spiritus sancti actu vel habitumanifestatur.
¶ Ad 4m cum dicitur quod acquisitio doctrine non est missio etc. Dico quod verum est maxime cum est per viam communem: sed ex hoc non sequitur quod missionon sit persone emanantis manifestatio appositis illis conditionibus que facte sunt in corpore questionis: quia illa manifestatio est per aliquem effectum persone emanantiappropriatum: et habitum per specialem et supernaturalem inspirationem.
Quaestio 2
Utrum aliqua persona missa fuerit ab eterno¶ Questio. II. SEcundo queritur. Utrum aliqua persona missa fuerit ab eterno. Et videtur quod sic. quia secundum quod dicit Beda. et recitat Magister distinctio. 14. missio est ipsa processio. ergo cum diuine persone conueniat procedere ab eterno: sibi conuenit mitti ab eterno.
¶ Item sicut missio dicit respectum ad creaturam ita donum. Sed quamuis spiritus sanctus non sit datus nisi ex temporetamen esse donum sibi conuenit ab eterno.
¶ Item amans dicitur amorem suum mittere in amatum: sed spiritus sanctus procedit a patre vt amor respectu filii: et a filio respectu patris: et hoc ab eterno. ergo videtur quod pater ab eter no misit spiritum sanctum ad filium. et econuerso.
Contra missio autem significat nouum effectum: aut nouum modum existendi in alio: sed neutrum istorum est ab eterno. ergo nec missio.
¶ Item Augustinus quarto libro de trinitate capitulo penultimo. Non eo ipso quod de patre natus est missus dicitur filius: sed vel eo quod apparuit huic mundo verbum caro factum. Unde dicit a patre exii et veni in mundum: veleo quod tempore cuiusquam mente percipitur: non mittitur ergo filius nisi ex tempore. ergo a simili nec spiritus sanctus.
Respondeo quod sicut visum est ex questione precedenti. missio est persone emanantis per aliquem effectum sibi appropriatum actu vel habitu manifestatio cum aliis conditionibus appositis in questione precedenti. Sed talis manifestatio non potest esse nisi ex tempore. ergo nulli persone mitti conuenit ab eterno.
Ad primum in oppositum cum dicitur quod processio est missio etc. Dico quod verum est de processione que est ex tempore tantum. et tamen est aliqua differentia inter illam et missionem: vt supra visum est dist. precedenti. vltima questione articuli primi.
¶ Ad 2m cum dicitur quod spiritui sancto conuenit esse donum ab eterno etc. dico quod verum est secundum quod donum dicitur ab aptitudine donandi. Unde non connotat respectum in creatura nisi in aptitudine. Missio autem includit effectum appropriatum persone que mittitur et actualem respectum illius effectus ad ipsam personam.
¶ Ad 3m cum dicitur quod amans dicitur amorem suum mittere in amatum etc. Dico quod hoc non habet veritatem proprie loquendo nisi forte quantum ad conatum secundum quem modum loquendi dicit Ber. de precepto et dispensatione versusi finem libro quod spiritus noster non est presentior vbi animat quam vbi amat. Amor ergo amantis quamuis in amatum tendat sicut in obiectum: non tamen amatum respicit tanquam subiectum.