Articulus 1

Quaestio I. Rimo ostendo quod christus in triduo mortis sue fuit homo Mattih. xxii. Ego sum deus habraam. deus isaac: et deus iacob: non est deus mortuorum sed viuorum: ergo adhuc viuunt Habraam isaac: et iacob: sed hoc non esset verum nisi anima esset homo: quia planum est quod eorum corpora mortua sunt. Cum ergo filius dei in illo triduo remanserit vnitus anime sequitur quod illo triduo erat homo.

¶ Item secundum philosophum secundo prio rum in syllogismo ex oppositis semper conclusio est falsa: sed cum sic dicitur: christus est homo: christus non est homo: ergo christus non est christus: est syllogismus ex oppositis: semper: ergo fuit ista falsa: christus non est christus: ergo eius contradictoria: scilicet christus est christus semper fuit vera. Sed de quocumque iure predicatur inferius: de illo vere predicatur superius: ergo semper hec fuit vera: christus est homo.

¶ Item Auicen. primo sue metaphsice capitulo quinto dicit quod enunciantes re vera non sut nisi per illud quod habet esse in anima: et secundum accidens sunt per illud quod habet esse in exterioribus: ergo ad veritatem propositionis accidit quod res habeat esse extra animam: ergo non obstante quod in triduo christus non esset homo in esse reali extra animam: tamen nihilominus: hec propositio erat vera: christus est homo.

¶ Item termincommunis supponit omnem terminum singularem incuius significato includitur significatum illius: sed christus in triduo ita significabat vnum hominem singularem sicut ante mortem: quia re destructa: non propter hoc desinit terminus significare quod significabat: sicut nec circulus significare vinum quamuis sit ammotum de taberna: ergo in triduo iste terminus homo supponebat christum: sed terminus communis vere predicatur de omni suo supposito: ergo in illo triduo vera erat ista predicatio christus est homo.

¶ Item de quocumqu predicatur differentia et species: sed in illo triduo filius dei erat ratio. nalis: quia anima que rationalis est sibi semper remansit vnita: ergo et illo triduo in vere de ipso praedicabatur homo.

Contra secundum philosophum secundo perihermeni as. Falsum est hominem mortuum dicere hominem: sed in triduo mortis christus fuit homo mortuus: ergo non fuit homo.

¶ Item omnis homo est substantia animata sensibilis: sed christus in triduo non fuit substantia animata sensibilis: quia corpus non fuit animatum: anima non fuit animans: persona non fuit animata: ergo christus in triduo non fuit homo.

¶ Item quicumque est homo est: quia est superius est ad esse hominem: et de quocumque praedicatur inferius et superius: christus autem in illo triduo non erat: quia christus est nomen persone in duabus naturis: tunc autem in illa persona non erat natura humana: quia per mortem erat corrupta: ergo christus in illo triduo non erat homo.

Ad istam questionem dicunt quidam quod christus m triduo sut homo: quia ipsa anima dicit ipsam naturam humanam: vnde anima non verbo vnita: siue sit a corpore separata: siue non est persona hominis et homo. Aima autem verbo vnita: et si non sit persona nec possit dici homo: tamen est natura humana. Et hanc opinionem videtur Hugo sentire libro 2. de sacramentis parte I c. penul. Sed hec opinio non tenetur: et in parte reprobata est superius Di. 5. in illa quaestione: vtrum anima separata sit persona.

¶ Preterea illa opinio videtur esse contra symbolum in quo dicitur anima rationalis: et caro vnus est homo.

¶ Preterea illa opinio sufficienter reprobata est libro 2. inquantum ibi ostensum est: quod anima rationalis est forma hominis completiua: per quam reponitur in specie: quia cum forma non sit compositum: nec anima sit forma sui ipsius: ex hoc sequitur quod anima non sit homo.

¶ Alii dicunt ad quaestionem quod christus fuit homo in illo triduo non per vnionem anime cum corpore: sicut alii homines: sed per vnione vtriusque in vno supposito. Et huius opinionis fuit magister in littera secundum quod ibi patet. Sed etiam hec opinio non tenetur: et reprobari potest faciliter: quia nullus est homo in quo non sit natura humana: sed in illo triduo: non fuit natura humana in supposito quamuis in ipso remanserint eius partes scilicet corpus et anima: non enim constituunt naturam humanam: nisi sit animavnita corpori: sicut forma sue nature

¶ Preterea ponere christum fuisse hominem in illo triduo: eo modo quo magister dicit est ponere ipsum fuisse hominem equoce cum aliis hominibus quod falsum est.

¶ Uidetur. mihi ergo ad quaestionem dicendum quod secundum Damas. lib. 3. c. 3. Christus est nomen persone filii dei in duabus naturis: vnde in signato: christi includitur signatum hominis: quandoncumque ergo et quomocumque fuerit illud quod significare tur per nome christi: ipse tunc et illo modo fuit homo aliter non. In triduo autem mortis christi christus non fuit ratione totius sui significati in esse actuali et reali: quia quamuis in illo triduo remanserit persona filii dei in esse actuali et reali in diuina natura: non tamen in natura humana: quia ex anima et corpore non constituitur humana natura nisi sint vnita inter se: sicut materta et forma. In illo ergo triduo christus non fuit homo in esse actuali et reali: quia tamen in illo triduo christus et ratio ne suppositi: et totius sui significati fuit in esse intellectiuo: quia intelligebatur totu significatum per hoc nomen christus non oportet concedere quod christus in illo triduo suit homo in esse intellectiuo: et quia conuenientia rerum secundum suum esse intellectiuum: cui respondet realis conuenientia si res essent in esse reali et actuali est causa veritatis in affirmatiua enum ciatione: ideo in illo triduo hec enunciatio erat vera: christus est homo. Ex dictis pro magna parte patet solutioad argumenta vtriusque partis et ad multa alia quae feri possent.

Ad primum dicendum quod ibi accipiuntur habraam isaac et iacob pro animabus eorum que secundum rei veritatem viuunt: vnde ibi per totum pars intelligitur sicut alibi totum per partem.

¶ Ad tria sequentia dicendum quod non plus concludunt nisi quod in illo triduo verum fuit christum esse hominem veritate enunciationis: sed ex hoc non sequitur quod suit homo in esse actuali et reali: sed quod tunc fuerit homo in esse intellectiuo: quia veritas in enuciatione affirmatiua causatur ex conuenientia rerum inquantum intellecte sunt: siue in esse actuali et reali siue non: qua nec enunciari potest vna de alia nisi inquantum intellecte sunt.

¶ Ad quintum dicendum quod secundum quod rationale est differentia hominis alio modo non debet concedi christum in illo triduo fuisse rationalem quam ipsum fuisse hominem. Si autem accipiatur rationale secundum quod dicit aptitudinem ad intelligendum illo intelligendi modo qui conuenit anime a corpore separa te: sic christus in illo triduo potest dici fuisse rationalis ratione anime sibi vnite: quia ratione persone et diuine nature debet dici intellectualis: vel vt: melius dicam summus intellectus.

Ad primum alterius partis dicendum quod quamuis in illo triduo hec enunciatio esset vera christus est homo: quia in subiecto nihil includitur repugnans praedicato: tamen hec fuisse falsa christus mortuus est homo: quia esse hominem et esse mortuum: non tantum repugnant in esse reali et actuali: sed etiam in esse intellectiuo.

¶ Ad secundum dicendum quod christus in illo triduo erat in esse intellecti uo substantia alata sensibilis rationalis quamuis non in esse actuali: et reali.

¶ Ad tertium dicendum quod christus in illo triduo ratone totius sui significati suit in esse intellectiuo. Et hoc sufficiebat ad veritatem istius enunciationis christus est homo.

Questio II. SEcundo Queritur vtrum christus sit vbique bomo. Et videtur quod sic secundum Damas. li. 3. t. 3. e 4. Ea que dicuntur de deo: dicuntur de homine et contra per communicationem idiomatum sed fio dei est vbique: ergo homo est vbique: sed vbicumque est huma¬ na natura filio dei vnita ibi filius dei est homo: ergo christus vbique est homo.

¶ Item quaecumque inseparabiliter vnita sunt: vbi est vnum et aliud: sed filius dei et natura humana inseperabiliter vnita sunt t ergo cum vbi sit filius dei vbique est humana natura sibi vnita: ad quod sequitur quod christus vbique est homo.

¶ Item sequitur hoc est et non est homo: ergo hoc est non homo: ergo a siti sequitur quod si christus est: et non est vbique homo quod sit vbique non homo quod falsum est.

¶ Item vbicumque est christus ibi est homo: quia in signato christi includitur signatum hominis: sed christus est vbique: quia cum possit dici fuisse ante seculasecundum Damas. lib. 3. c. 4. pari ratione potest dici esse vbique: ergo christus est vbique homo.

Contra si christus est vbique homo: christus secundum quod homo est vbique: sed hoc est falsum: quia tuc humana natura christi esset vbique.

¶ Item christus est homo singularis: sed secundum philosophum I li.o poste. Singulare est homini et nunc: vniversale vbique et semper: ergo christus non est vbique homo.

Respondeo quod christus non est vbique homo quamuis christus homo sit vbique: quia ad veritatem propositionis sufficit quod perdicatum conueniat subiecto ratione suppositi: esse autem vbique vere conuenit supposito hominis christi: sed ad veritatem propositionis non sufficit quod praedicatum ratione suppositi conueniat subiecto: sed requiritur quod totum praedicatum conueniat ei: et ideo quamuis esse vbique personam filii dei vere conueniat christo: non tamen ex hoc sequitur quod esse vbique hominem vere conueniat christo: quia ipsum praedicatum non tantum nominatur suppositum sed suppositum et naturam humanam vnde cum dicitur quod christus vbique esse homo sensus est: quod christus est vbique suppositum nature humane quod falsum est cum natura humana christi non sit vbique.

Ad primum in oppositum dicendum quod quamuis ista concedatur homo est vbique: quia ille qui est homo est vbique: tamen ex hoc non sequitur quod humana natura christi sit vbique quia secundum Damas. li. iii. c. iiii. Idiomata non communi causatur in abstractione: sed in concrectionem scilicet ratione suppositi.

¶ Ad secundum dicendum quod maior non est vera. quando vnum vnitorum est illimitatum: et aliud limitatum: et quando vnum excedit aliuod non enim vbicumque est anima est manus. Filius autem dei excedit naturam humanam: et est illimitatus: natura autem humana limitata est.

¶ Ad tertium dicendum quod peccat in forma: non enm debet concludi: ergo est vbique non homo: sed quod est non vbique homo: et hoc est verum.

¶ Ad quartum cum dicitur quod vbicunque est christus ibi est homo etc. dico quod dupliciter potest intelligiaut ita quod homo sit praedicatum sub hoc sensu vbicumque est christus: ibi christus est homo: et sic falsum est: quia christus est hic: esse enim vere sibi conuenit ratione suppositi: et hoc sufficit ad propositionis veritatem: tamen non est hic homo propter rationem in corpore questionis dictam. Alio modo potest intelligi ita quod homo sit subiectum sub hoc de sensu vbicumque est christus homo ibi est: et sic est verum: quia est christus ille qui est homo est ibi: sed ex hoc non sequitur quod sit ibi homo.