Table of Contents
Commentarius in Libros Sententiarum
Liber 1
Prologus
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Pars 1
Pars 2
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 31
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Distinctio 41
Distinctio 42
Distinctio 43
Distinctio 44
Distinctio 45
Distinctio 46
Distinctio 47
Distinctio 48
Liber 2
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 35
Distinctio 35
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Distinctio 41
Distinctio 42
Distinctio 43
Distinctio 44
Liber 3
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 31
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 35
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Liber 4
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 31
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 35
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Distinctio 41
Distinctio 42
Distinctio 43
Distinctio 44
Distinctio 45
Distinctio 46
Distinctio 47
Distinctio 48
Distinctio 49
Distinctio 50
Articulus 5
¶ Tertio vtrum homines fuerunt obligati ad susceptionem baptismi statim post christi resurrectionem.
¶ De ratione aute cessationis circuncisionis et aliorum sacramentorum legalium: et de tempore quo cessauerunt dictum est superius distin. It q. vltima.
Quaestio 1
PRimo ostendo quod christus non instituerit baptismum ante suam passionem: quia post resurrectionem dixit. Euntes docete omnes gentens baptizantes eos In nomine patris et fi. et i cilicet In quibus verbis videtur baptisium instituisse: ergo non instituit ipsum post suam resurrectionem.
¶ Item quamdiu durat lex vna non debet alia institui que sibi succedere debet: sed virtus sacramentorum lega lium durauit vsque ad christi passionem: vt superius habitum est di. 1. et dicit magister in littera: ergo ante christi passionem non debuit baptismus institui.
¶ Item extra de baptismus et eius effctum. Maiores. §. Caute tamemn. Per sacramentum bapemi christi sanguine rubricati culpa remittitur: ergo vim non hbunit vsque post christi passionem. Sed statim cum fuit institutus habuit vim suam: ergo non suir institutus vsque post christi passionem.
Contra plus est instituere rem facto quam verbo. Sed christus ante suam passionem baptizatus fuit a Io. vt habetur Mat. 3. ergo tunc fuit institutus baptismus.
¶ Item illo tempore fuit institutus baptismus quo christus ipsum sanctificauit. Sed christus quando fuit baptizatus sanctificauit baptisma secundum Dama. lib. 4. capi. I. Unde etiam dicit glo. super illud Luce. 3. Iesu baptizato. Quod baptizatur dominus non mundari indigens: sed tactu munde carnis aquas mundans vt vim hebeant abluendi: ergo ante passionem christus baptismum instituit.
Respondeo quod christus bapimi sacramentum primo instituendum insinuauit. 2o instituit 3o institutum obsetuari precepit.
¶ Primum fecit facto quando a Io. baptizatus fuit: et verbo: cum Io. 3. dixit Nicodemo. Nisi quis renatus fuerit ex aqua etc.
¶ Secundum fecit scto quando baptizauit per discipulos suos: qui de mandato eius baptizare ceperunt. Unde Io. 3. Uenit isphus et discipuli eius in iudeam terram: et illic demorabatur cum eis: et baptizabat. Et verbo quando misit discipulos suos binos et binos ad baptizandum et predicandum: de qua missione habetur. Luce. x.
¶ Tertium factum fuit signo scilicet cum de latere christi fluxit aqua: de quo habetur Io. 19. Et verbo quando post resurrectionem dixit discipulis suis. Ite docete omnes gentes batizantes eos. In nomine patris et fi. et .i cilicet Mat. vlt. Ante autem christi passionem baptismum fuisse institutum dice Hu 2. libro de sacr. parte 6 capi. 4.
¶ Ad 2m dicendum: quod maior falsa est: si cut enim dicit Hum in preallegato. c. oportuit vt et illa que sienda erant nequaquam subito vel precipitanter: sed paulatim et qua si cum quaedam reuerentia dimitterentur: vt ostenderentur bomona fuisse in tempore suo: et similiter quae incipienda erant non subito in auctoritatem assumerentur: sed cum mora et grauitate inchoarentur: ne velut aliena: et praeter rem alude inductam subito purarentur: ideo durante adhuc virtute circuncisionis conueniens fuit baptisipium in stitui: non tamen ipsum precipi obseruari ad necessitatem salutis.
¶ Ad 2m dicendum: quod quamuis maiorem vim hunit baptismus post christi passionem quam ante: tamen ante passionem habebat efficaciam: ex vitamen passionis credite implicite vel explicite: et quasi iam inchoate propter eius propinquitatem et passuri praesentialitatem: et assumpotesta penalitate.
¶ Ad argumentum ad partem aliam dicendum: quod quando christus baptizatus fuit a Io. non instituit baptisitum: sed instituendum insimulauit in aqua: inquantum in aqua baptizatus fuit: et in nomine trinitatis inquantum in suo baptismus apperuit persona patris in voce et persona filii in carne: et persona scilicet sancti in columbe specie: nec tunc aliam virtutem regenerandi contulit aquis: nisi quod extunc ordinata fuit aqua ad hoc vt in ea institueretur regenerationis sacramentum: si tamen haberetur illa aqua que corpus christi tetigit deberet seruari in maxima reuerentia vt reliquiesanctissime propter mundissimam et sanctissimam carnenquam tetigit.
Quaestio 2
SEcundo quaeritur vtrum homines fuerint obligati ad susceptionem baptismi ante christi passionem. Et videtur quod sic: quia ante suam pessionem dixit illud verbum scriptum Io. 3. Nisi quis renatus fuerit ex aqua et i scilicet non potest introire regnum dei.
¶ Item Hu 2. de sacra. parte 6 ca. 4. dicit quod ante passionem ipsa circuncisio in statu suo ad remedium suscipiebatur: et tamen etiam tunc baptismus sine periculo salutis non contenebatur ab his quibus predicabatur.
Contra. Dama. libro 4. capi. I dicit: quod christus irrigauit nos ex facta et imqunata eius costa fontem remissionis: aquam quidem in regenerationem et ablutionem peccati et corruptionis: ergo non habuit efficaciam baptismus quousque fluxit illa aqua de latere christi. Sed antequam haberet efficaciam non fuerunt homines obligati ad baptismi susceptionem: ergo non fuerunt homines obligati ante christi passionem.
Respondeo quod ante christi passionem non erant homines obligati de necessitate salu¬ tis ad baptismi susceptionem: lex enim non obligat quousque Limita promulgata sit: lex autem de suscipiendo baptismo christi pro¬ hanc reguprie loquendo promulgata non fuit ante christi passionem: lam cum sco. quia et si discipuli christi ante passionem de eius mandato bapti¬ e 3auerunt: tamen ad hoc non publicabant illud vt necessarium ad salutem: nec enim congruum fuisset vt si respectu eiusdem morbi homines de necessitate ad salutem essent obligati ad susceptionem duorum remediorum: quorum quodlibet per se sufficiebat ad curationem morbi: vsque autem ad passionem tenebantur iudei de necessitate salutis ad circum cisionem: quia vsque tunc circuncisio in suo statu fuit: et vimpurgandi habuit.
Ad primum in oppositum dicendum: quod per illud verbum christus non imposuit necessitatem suscipiendi baptismum: sed imponendam predixit: non enim dixit qui non est regeneratus ex aqua etc.
¶ Ad 2m dicendum: quod aliud est baptismum contennere: aliud non suscipere: sine enim periculo salutis non contemnebatur: quia iam habebat virtutem iustificandi: tamen sine periculo virtutis salutis poterat non suscipi ab illis etiam quibus predibatur propter rationem dictam in corpore questionis.
¶ Ad argumentum ad partem aliam dicendum: quod realis fluxus illius aque de latere christi non fuit causa virtutis baptismi: sed signum quod virtutem habebat a fide passionis illius de cuius latere fluebat: maiorem tamen efficaciam habuit baptismus postquam passio illa fuit realiter exhibita quam ante.
Quaestio 3
Tertio queritur vtrum homines fuerit obligati ad susceptionem baptismi statim post christi resurrectionem: et videtur quod sic: quia promulgata lege obligantur homines ad eius obseruationem: sed christus cito post suam resurrectionem baptismum suscipiendum precepit: cum dixit. Ite docete omnes gentes etc. Mat. vltimo: quod fuit eius susceptionem promulgare: ergo extunc fuerunt homines obligati ad baptismi susceptionem.
¶ Item circuncisio non habuit efficaciam nisi vsque ad passionem secundum hu 2 libro de sacra. parte 6 capi. 4 sed semper fuit necessarium ad salutem aliquod remedium contra originale peccatum: ergo statim post passionem christi fuerunt omnes saltem iudei obligati ad suscipiendum baptismum christi: cum extunc aliud remedium efficax contra originale peccatum non haberent.
Contra. Ioan. 15 dicit christus: si non venissem: et lotus eis non fuissem: peccatum non haberent: sed non statim post christi resurrectionem fuit omnibus annunciatum preceptum de suscipiendo baptismum: ergo non omnes fuerunt obligati statim post christi resurrectionem ad suscipiendum baptismum.
Respondeo quod non omnes homines fuerunt obligati ad susceptionem bastismi statim post resurrectionem: nullus enim tenetur de necessitate obseruare legem antequam promulgata sit: nec etiam post promulgationem quousque sibi innotescit: nisi defectus eius sit in causa quare non statim innotuit sibi promulga tio legis: lex autem de necessitate suscipiendi baptismum non statim fuit promulgata post christi resurrectionem: quia non statim dixit illud verbum. Matth. vltimo. Ite doce te omnes gentes baptizantes eos etc. Illa etiam promul gatio non statim omnibus fuit nota. Et tamen fuerunt multi quorum defectus non fuit in causa tardationis illius notitie: sed postquam eius promulgatio per vniuersum orbem fuit diffusa secundum illud palsmus. In omnem terram exiuit sonus eorum: et in fines orbis terre verba eorum: omnes fuerunt obligati ad baptismi susceptionem.
¶ Ad 2m de n quod post christi passionem ante notitiam promulgationis de obseruatione batismi erat remedium contra originale peccatum fides pa¬ rentum quantum ad paruulos: vel fides propria quantum ad adultos. Unde quamuis secundum Hus. eodem capi. tunc circuncisio sine periculo salutis non contenneretur ab his quibus finis ei us nondum manifestabatur: tamen per eius susceptionem non iustificabantur: sed per fidem.