Articulus 4

Quaestio

PRimo ostendo quod non omnes morientur. dicitur in symbolo quod christus venturus est iudicare viuos et mortuos. ergo aliqui iudicabuntur qui nunquam morientur.

¶ Item Hier. ad marcellam dicit: et recitat magister huius distine. c. 5. Quosdam in fine seculi adueniente christo non esse morituros: sed viuos repertos in immortalitatem repente mutandos.

¶ Item Augu. 2 libro de baptismo paruulorum: non multum longe ante sinem: quibusdam in fine largietur vt mortem istam repentina commutatione non sentiant.

Contra ad hebr. 9. Statutum est hominibus semel mori: sed omnes obligantur ad statutum: qui non excipiuntur: cum ergo scriptura nullum excipiat ab illo statuto. ergo omnes morientur.

Ad istam questionem dixerunt quidam vt recitat. Genadius. 7. c. de ecclesiasticis dogmatibus: quod illi qui viui in aduentum domini inueniendi sunt sine morte media transferentur in immortalitatem: et hoc eis reputabitur pro resurrectione ex mortuis quod mortalitatem presentis vite immutatione deponent. Et hi dicunt non omnium resurrectionem futuram esse a morte proprie dicta. istis enim non videbatur aliqua ratio quod homines moriantur quasi statim resurrecturi.

¶ Sed hec opinio videtur esse contra sacram scripturam: quia vt habetur Gen. 3. Dicit dominus ad Adam puluis es et in pusuerem reuerteris. Cum enim in ipso esset tota humananatura sicut in stipite videtur ista sententia cecidisse super omnes qui secundum legem nature ab eo erant descensurisicut omnes in ipso sunt corrupti. Cui concordat aposto lus ad Ro. 5. Dicens: sicut per vnum hominem peccatum intrauit: et per peccatum mors: ita in omnes homines mors pertransiit in quo omnes peccauerunt.

¶ Preterea. Ro. 6 Stipendia peccati mors est: sed omnes descendentes ab Adam secundum legem propagationis naturalis peccatum originalem contrahunt. ergo omnes morientur.

¶ Preterea cum non sit resurrectio nisi a morte eo ipso quod dicimus omnes homines resurrecturos implicamus omnes mortuos vel morituros. vnde nulla penitus est questio qua queritur vtrum resurrectio omnium erit a morte.

¶ Dicendum ergo ad questionem quod omnes qui non sunt mortui morientur: et hoc concordat sacre scripture vt visum est nec est irrationabile vt moriantur aliqui quasi statim resurrecturi: sed rationabile vt soluant debitum originalis peccati.

¶ Ad primum in oppositum dicendum quod per viuos intelliguntur illi qui nondum mortui sunt: tamen postea morientur.

¶ Ad secundum dicendum quod pro tanto Hiero. dicit illos non morituro: quia raptim morientur: et quasi statim resurgent.

¶ Uel potest dici. Hiero. illius opinionis fuisse: nec tamen ipsum heresim incurrisse: quia vt dicitur. 7. c. de ecclesiasticis dos matibus: hoc credere non est hereticum: nisi ex contentione hereticum fiat.

¶ Ad tertium dicendum quod illud retractat. Augu. libro 2. retractat. c. 33

Quaestio II

SEcundo queritur vtrum omnia corpora mortuorum incinerabuntur. Et videtur quod non: quia illud in quod corpora resoluentur erit terminus a quo resurrectionis eorum: sed resurrectio omnium corporum non erit a cineribus: quia resurrectio christi que fuit exemplar nostre resurrectionis non fuit a cineribus. ergo non omnia corpora mortuorum incinerabuntur.

¶ Item corpora mortuorum non incinerabuntur subito: sed illi qui in aduentu christi inuenientur viui: quasi statim post suam mortem resurgent. ergo corpora illorum non incinerabuntur.

¶ Item resurrectionis terminus ad quem non erit idem in omnibus: quia sicut dicit apostolus I ad Corrin. 15 Omnes quidem resurgemus: sed non omnes immutabimur. ergo a simili terminus resurrectionis a quo non erit idem in omnibus: sed quorundam resurrectio erit a cineribus: et quorundam non erit.

Contra Danielis. 12. Multi de his qui dormiunt in puluere terre euigilabunt alii in vitam eternam et alii in opprobrium: sed per multos intelliguntur omnes secundumglo. interlinearem. ergo omnium corpora reducentur in puluerem.

¶ Item Iob. 13. Memoria vra comparabitur ciueri.

Respondeo quod omnia copora incinerabuntur excepto corpore christi et corpore matris sue que incinerata non fuerunt: quod de corpore christi certissimum est: et de corpore matris sue credere pium est: sicut enim culpa originalis in anima inducunt debitum separationis anime a suo corpore propter separationem sui a deo per culpam. ita vitium fomitis in carne inducit dabitum incinerationis eiusdem. vnde sicut omnes ex debito preter christum mortui sunt vel morientur: ita omnibus corporibus humanis praeter corpus christi et matris sue incineratio debetur: quauis enim beata virgo peccatum originale contraxerit. quapropter in ea fuit debitum moriendi. tamen fomes in ea nunquam actum habuit: et per secundam sanctificationem totaliter fuit sublatus ab ea. quod autem dictum est de incineratione corporum communi cursui nature concordat: qui est omnia generabilia et corruptibilia resoluere in illud de quo facta sunt. humana vero corpora de terra facta sunt vt probari potest per illud quod habetur Gen. 2. et 3. et per hoc quod dicitur. Iob 10. Memento queso quod sicut lutum feceris me. ea vero in que corpora resoluuntur humana: dicuntur cineres propter antiquam consuetudinem quando mortuorum corpora comburebantur.

Ad primum in oppositum dicendum quod resur rectio christi fuit exemplar resurrectionis nostre quantum ad eius essentiam non quantum ad eius omnia accidentia.

¶ Ad secundum dicendum quod corpora eorum qui in aduentu christi inuenientur viui incinerabuntur per ignem qui precedet faciemiudicis.

¶ Ad tertium dicendum quod non oportet quod omnia que conueniunt in termino a quo conueniant in termino ad quem. ab albedine enim potest esse vna mutatio in rubedinem: et alia in nigredinem.

Quaestio III.

TErtio queritur vtrum in pulueribus corporum mortuorum sit aliquis appetitus naturalis ad anime susceptionem. Et videtur quod sic secundum sententiam philosoph i. 2. phy. Materia appetit formam: sicut femina appetit masculum et turpe bonum: sed illi pulueres in quos humana corpora resoluuntur sunt materia animarum. ergo in eis est naturalis appetitus ad susceptionem earum.

¶ Item maiorem perfectionem recipit materia corporis humani per animam quam econuerso. ergo cum anima separata naturalem habeat inclinationem ad corpus: e multo fortius illi pulueres qui sunt materia corporum humanorum naturalem inclinationem habent ad animam.

¶ Item si in illis pulueribus esset naturalis inclinatio ad animam de terminatam et tunc ex illis pulueribus corpus reformatum ita esset factibile ab vna anima sicut ab alia: et tunc non esset ratio reddendi propria corpora animabus que ipsa prius animauerunt: quod falsum est.

Contra Auicen I. lir philosophi. c. 2. Excludit a materia respectu forme desiderium tam animale quam naturale. sed inclinatio naturalis est quoddam desiderium naturale. ergo in materia corporum humanorum non remanet ad animam aliqua inclinatio naturalis.

¶ Item cuilibet inclinationi naturali respondet aliquod agens naturale: quia natura non deficit in necessariis. vnde dicit philosophus. 2. celi et mun. Quod omnino extra rationem est vt natura posuerit stellas mobiles et non praeparauerit eis instrumentum motus: quia natura non posuit aliquid vanum et sine causa: sed per nullum agens naturale possunt pulueres corporum humanorum eidem anime interato coniungi. ergo in eis non est aliqua naturalis inclinatio ad ipsam animam.

Respondeo naturalis inclinatio materie ad formam non est nisi quedam naturalis aptitudo ad recipiendum formam: non enim potest ibi poni inclinatio naturalis qua cum hoc sit animalis: nec naturalis eo modo quo in lapide est ad descendedum deorsum: sicut expresse dicit Auic. in loco preallegato: quia in materia ex seipsa non est aliquod actiuum principium motus ad ipsam formam. vnde illud quod est transmutans materiam ad formam non pertinet ad eius naturam. predicta autem aptitudo materie ad formam aut est remota aut propinqua. Si remota. sic in pulueribus corporum humanorum et in materia cuiuslibet generabilis et corruptibilis est naturalis aptitudo ad susceptionem anime rationalis: quia materia ex sui natura est disponibilis per conueniens agens naturale ad rationalis anime susceptionem. Si propinqua: sic dico quod in pulueribus humanorum corporum non est aptitudo adrationa. lis anime susceptionem nec determinate: nec indeterminate quia pulueres illi non sunt dispositi illa dispositione qui requiritur in materiarationalis anime susceptionem: quia tam in materia naturali: aptitudo remota ad formam proprie non dicitur naturalis inclinatio ad illam: eo quod proprie loquendo nihil dicitur ad aliquid inclinarinaturaliter nisi habeat aliquam inchoationem ipsius seu naturalem dispositionem determinatam ad ipsum. Naturalis enim inclinatio vaga non est: cum natura operetur propter finem determinatum secundum doctrinam phlosophi. 2. phy. Et ideo proprie loquendo dici non debet quod in pulueribus corporum humanorum sit naturalis inclinatio ad susceptionem anime rationalis: nec determinate: nec indeterminate. illi tamen pulueres ordinati sunt ex diuina prouidentia ad hoc vt ex illis eadem corpora in numero reformentur animanda illis eisdem animabus in numero quibus prius animata fuerunt. Reformatis tamen illis corporibus erit in eis inclinatio ex sua natura ad anime proprie susceptionem.

Ad primum in oppositum dicentum quod ibi philosophus loquit de appetitu secundum quod accipitur pro naturaliaptitudine remota vel propinqua ad aliquam formam: sed remota non est inclinatio naturalis. In predictis autem pulueribus non est aptitudo propinqua ad rationalis anime susceptionem: sed remota.

¶ Ad secundum dicendum quod non est simile quia anima separata a corpore remanet in eadem natura quam habebat cum corpori esset coniuncta: corpus autem non sic.

¶ Ad tertium dicendum quod non valet duplici de causa tum quia illi pulueres ex diuina prouidentia ordinati sunt ad hoc vt ex eis eadem corpora in numero reformentur. tum quia anima naturalem in clinationem habet ad illos pulueres determinate: quamuis non econuerso.

¶ Argumenta ad partem secundam: quamuis gratia principalis conclusionis possint concedi tamen indigent solutione: cum enim dicitur in primo quod omnis naturalis inclinatio est desiderium nature dico quod non est verum secundum quod naturalis inclinatio accipitur pro naturali dispositione ad formam: sed verum est secundum quod accipitur pro actu qui est quedam tendentia ad aliquid: sicut est in lapide ad motum deorsum: quamuis violenter super trabenmquiescat.

¶ Ad secundum dicendum quod maior non est vera. quando inclinatio naturalis est ad aliquid quod non est infra facultatem nature: anima autem non est infra facultatem nature: quia sub deo est nature finis: et etiam quamuis in corporibus reforma tis erit ad animas proprias inclinatio naturalis: quamuis supernaturaliter restituta: non tamen per naturale agens illa corpora illis animabus ite rum vnientur: vt multi et probabiliter dicunt.