Articulus 3

Questio. PRimo ostendo quod christus illam partem inferni ad quam descendit corporaliter non illuminauit: nunquam fuerunt tenebre in celo: ergo a simili: nec lumen corporale in inferno.

¶ Item in inferno non erant nisi spiritus: sed spiritus corporali lumine non indigent: ergo superfluum fuisset illum locum: ad quem christus descedit corporaliter illuminari.

Contra Isaie. 9. Habitantibus in regione vmbre mortis lux orta est eis. Gloria in regione vmbre mortis sunt qui iam cum mortuis operibus ad inferna descenderunt: ergo existentibus in inferno lux orta fuit: sed non est probabile: quod ita fuerit eis orta: sicut quando ad infernum lux vera descendit: ergo videtur quod infernum corporaliter illuminauit.

Respondeo quod christus illa partem inferui ad quam descendit corporaliter illuminauit. Seusibilia enim signa sunt intelligibilium: vnde per sensibilia adiuuamur ad ascendendum ad aliquam intelligibilium cognitionem. Cum ergo in descensu christi ad limbum patrum ille anime que ibi erant fuerunt illuminate spiri tualiter conueniens fuit: vt est locus ille per christum illumina retur corporaliter in signum spiritualis illuminationis animarum.

Ad primum in oppositum dicendum quod non procedit perbonum simile: quia non contraxerunt in celo moram mentes obtenebrates spiritualiter: et ideo nec locus ille obtenebrari debuit corporaliter. In limbo autem patrum contraxerunt moram mente illuminate spiritualiter.

¶ Ad secundum dicendum quod locus ille non fuit corporaliter illuminatus: quia spiritus indigeat lumine corporali: sed propter rationem dictam in quaestione et propter christi et illarum animarum reuerentiam. Argumentum ad partem aliam gratia conclusionis potest concedi: quamuis non multum cogere videntur.

Quaestio II SEcundo queritur: vtrum christus aliquas animas de purgatorio liberauit: et viquod non: quia nullam animam liberauit de illis locis: ad que non descendit: sed non descendit ad locum purgatorii. ergo de illo loco nullam animam tunc eduxit: quando eduxit animas nihil habentes purgabile.

¶ Item non minorem virtutem habet modo passio christi quam tunc habuerit: sed anime recedentes a corporibus cum gratia dei penam purgato rii experiuntur: nisi in hac vita totam suam penitentiam expleuerint: ergo videtur quod similiter tunc animas: que adhuc totam suam poenitentiam non expleuerant et christus non eduxit de purgatorio quando animas que nihil habebant purgabile de limbo eduxit.

Contra non minorem efficaciam habuit tunc passio christi quam modo habeat sacramentum baptismatis: cum a christi passione suam habeat virtutem: sed per sacramentum baptismatis liberatur a culpa: et a tota pena pro culpa debita: ergo videtur quod per passionem christi illi qui erant in purgatorio statim fuerunt liberati totaliter a pena.

¶ Item salua iustitia in aduentum magni principis frequenter liberantur de pena: qui non erant rei mortis maxime si ex illa liberatione nullus leditur: et sint amici principis et curie. Sed illi qui erant in purgatorio non erant rei pene eterne mortis: nec eorum liberatio in alicuius erat praeiudicium: et erant amicichristi: et celestis curie. ergo videtur quod quando summus princeps ad infernum descendit: omnes qui erant in purgatorio liberauit a pena: et in die sue resurrectionis eos de illo loco eduxit.

Respondeo quod cum istius quaestionis non inueniatur aliqua pars affirmata a sanctis non mihi tutum videtur aliquam partem asserere. Qui tamen vult tenere partem quaestionis affirmatiuam: potest eam probabiliter munire per rationes: ad hoc factas: et etiam per auctoritates. Luc enim 16. Sinus habrahe: vbi Lazarus fuit receptus distinguitur contra infernum et tamen vt habemus actuum. 2. Christus descendit ad infernum. ergo non tantum descendit ad sinum habrahe: sed est ad alium in feriorem locum: non autem ad locum damnatorum siue propeccato actuali siue originali tantum. ergo descendit ad locum purgatorii: quod non fecisset: nisi omnes vel aliquos de illis: et cum illis: qui erant in sinum habrahe liberare noluisset.

¶ Preterea vt habetur actuum. 2. Descendit ad locum in quo erant dolores. dolor autem pena sensibilis est: que non erat in sinu habrahe: et tunc potest argui idem quod prius.

¶ Preterea Augu. in eplura ad Enodium inter principium et medium: quo modo intelligatur habraham: in cuius sinu perius pauper ille susceptus est in illis fuisse doloribus. ego quidem non video ergo alios liberauit de alio loco quam de sinu habrahe: et sic potest argui idem quod prius.

¶ Preterea Augu. parum post ipsos inferos non potui vspiam scripturarum in bono appellatos reperire: quod si nusquam in diuinis auctoritatibus legitur non vtique sinus ille habrahel id est secrete cuiusdam quietis habitatio: aliqua pars inferorum esse credenda est: et paucis interpositis subiungit: sed quia euidentius testimonia et in sernum commemorant et dolores: nulla casa occurrit: cur illo credatur venisse saluator: nisi vt ab eis doloribus saluos faceret. Sed vtrum omnes illo beneficio dignos indicauit: adhuc requiro: fuisse tamen eum inferos: et in eorum doloribus constitutis: hoc beneficium praestitisse non dubito. Hinec habes expresse quod sinus habrahe non est pars inferni: et quod christus ad aliquam partem inferni descendit de qua aliquos a doloribus liberauit: quod si de inferno damnatorum non potest intelligi: vt de loco purgatorii intelligatur: necesse est. Pro hac etiam opinione potest addi ad hec ratio talis: plus potuit passiochristi ad totaliter liberandum a pena illos: qui erant in purgatorio: quam modo possint suffragia: que siunt pro eis: qui purgantur: sed per suffragia possunt totaliter a pena liberari. ergo multo fortius: et illi fuerunt totaliter a pena liberati per passionem christi. Qui autem tenent partem quaestionis negatiuam: dicunt quod peccatum actuale et personale actualem et per sonalem penam de iustitia requirit. Unde per penam passionis christi non statim fuerunt liberati omnes iusti a pena: sed soli illi qui nulli pene erant obligati: nisi soli pene pro peccato primorum parentum debite que pena erat carentia visionis dei: et isti dicunt ad auctoritates Augu. pro alia opinione allegatas: quod ibi loquebatur Augu. non determinando: sed dubitando: quod confirmant per hoc quod Augu. in eplura ad Dardanum non multum longe post principium dicit. Si vtraque regio et dolentium et requiescentium id est vbi diues ille torque batur: et vbi pauper ille letabatur: in inferno esse credenda est. Quis audeat dicere dominum iesum christum ad penales inferni partes venisse tantummodo: nec fuisse apud eos: qui in habrahe sinum requiescunt.

¶ Dicunt etiam isti quod quando sinus habrahe distinguitur contra infernum restringitur nomen inferni ad loca damnatorum: et ad locum iustorum sensibilem penam habentium. Sed auctoritas quam isti adducunt pro se parum videtur facere pro eis. Tenendo primam opinionem dicendum ad primumn seo secundum illam opinionem descendit ad locum purgatorii quamuis non in penam.

¶ Ad secundum dicendum quod sicut baptisma non remittit penam actualibus peccatis debitam: que ipsum sequuntur: sed illis que baptismum precesse. runt: sic passio christi non remittit totam penam debitam actualibus peccatis que secuta sunt post ipsam passionem: sed per eam remissa suit: quantum ad efficienciam pene terminande pro peccatis actualibus debita que precesset rant ipsam passionem. Tenendo aliam opinionem potest dici ad primum argumentum contra eam quod quamuis passiochristi non sit minoris efficacie quam baptismus: sed maioris: quantum est ex parte sua: tamen per eam non remittitur: et nisi inquantum aliquis conformatur passioni: quod sit tripliciter secuet vel per sacramenti baptismatis susceptionem secundum illud apostolter ad Ro 6 Consepulti sumus cum illo per baptismum in mortem vel per meritum fidei passionis formate per charitatiuam dilectionem: vel per pene sustinentiam. Sed illi qui erant in purgatorio non erant in statu recipiendi sacramentum baptismi: nec in statu merendi: et ideo ad hoc vt liberarentur per christi passionem requirebatur quod confortarentur per pene sustinentiam eorum peccatis actualibus debitam: quamuis ex benignitate diuine miseicordie magna pars illius pene quantum ad intensionem: et extensionem piecredatur eis fuisse remissa.

¶ Ad secundum dicendum quod eorum liberatio: et eductio cum aliis fuisset in preiudicium iustitie secundum quod respicit exigentiam meritorum. Sed hoc parum cogeret alios: qui statim responderent quod suit consonum iustitie secundum quod accipitur pro condecentia diuine bonitatis secundum quam deus iuste parcit malis quando eis parcit: vt dicit Ansel. prosolo. c. 10.