Articulus 1

¶ Quaestio I. PRimo ostendo quod lucifer de fupermo ordine non fuerit. Dicit enim Damascen. lib. 3. cap. 4. Quod lucifer erat de illis angelis qui preerant terrestriordini. Ergo non erat de ordine superiori.

¶ Item Ee. 28 dicitur adduci ferrum sub persona principeris tyri: tu cherub extentus etc. Sed ordo cherubin non est superior ordo. ergo non fuit de ordine superiori.

¶ Item Augu. 3 super Gen. longe ante medium. Dicit quod princeps angelorum transgressorum: qui nunc est dyabolus fuit archangelus. Sed ordoarchangelorum non est superior.

Contra Iob. xl. Dicitur de lucisero quod ipse est principium viarum dei: quod non potest intelligi de prioritate durationis. ergo hoc est intelligendum de prioritate naturalis dignitatis.

¶ Icen don.

¶ Item non est probabile quod si aliquem super se angelum vidisset: quod vniuersale dominium super omnes alios appetiuisset. Cum ergo omnibus preesse appetiuerat: videtur quod omnibus nobilior in natura fuit.

Respondeo quod lucifer inter omnes angelos fuit creatus nobilior. Et si stetisset: et ad deum ex toto conatu se conuertisset: sicut fecerunt alii qui ste terunt: de supremo ordine fuisset: et in illo ordine superior fuisset. Hoc ideo dico: quia et si distinctio ordinum dispositiue et quasi initialiter: fuerit inter angelos ratione nature: ante conuersionem bonorum: et auersionem malorum. Non tamen fuit inter eos distinctio ordinum completiue. Sed inter bonos completa est per adeptionem glorie.

¶ Si tamen volumus loqui de distinctione ordinum secundum quod inter eos erat ratione nature. Concedendum est quod lucifer fuit supremus in supremo ordine. Huic parti videtur consentire Grego. 32 lib. Mor. Non multum ante finem. exponens illud verbum: ipse est principium viarum dei. dicens: quod deus illum reliquis angelis eminentiorem fecit. Et non multum postea exponens illud verbum Eech. 28 Omnis lapis pretiosus: operimentum tuum. Dicit de lucifero per comparationem ad alios angelos. quia eos quasi vestem ad ornamentum suum habuit: quorum dum claritatem transcenderet: ex eorum comparatione clarior fuit. Et non mulum postea dicit: quod quia per comparationem claritatis sue: obumbrasse ceterorum claritatem creditur ipse extentus protegens fuisse prohibetur.

Ad primum in oppositum dicendum quod luciser preerat ordini terrestri: non prelatione immediata: sed mediantibus aliis sibi subiectis

¶ Uel dicendum quod Damas. fuit huius opinionis: quod substantiarum intellectualium: quedam sunt a globo lunari supe rius: quarum quedam sunt assistentes: quedam corpora celestia admistrantes: et nulla istarum peccauit. Quedam sunt infra globum lunarem: et suprema istarum: et multe alie peccauerunt. Alie autem que steterunt: sunt ista inferiora admini strantes: et ideo lucifer dicitur fuisse prelatus terrestri ordinis: quia si stetisset omnibus substantiis intellectualibus ista inferiora administrantibus superior esset. et adhuc in naturalibus est dignior. Sed opinio Grego. tacta in corpore questionis: rationabilior est et communior. Et ideo magis in hoc est sibi acquiescendum quam damasceno.

¶ Ad secundum dicendum quod in Eechiele vocatur cherub: propter splendorem scientie: non quia esset de ordine qui cherubin dici tur.

¶ Ad tertium dicendum quod dicitur fuisse archangelus non quia esset de illo ordine archangelorum. Sed quia si stetisset principatum sub deo: super omnes alios habuisset. Dicitur enim archangelus ab archos: quod est princeps et angelus: quasi princeps angelorum.

¶ Quaestio II. SEcundo queritur vtrum de quolibet ordine aliqua multitudo ceciderit. Et vetur quod non. Apostolus ad Eph. vltmo dicit. quod non est nobis collutatio aduersus carnem et sanguinem: sed aduersus mundi principes et potestates: mundi: aduersus rectores tenebrarum harum contra spiritualia nequitie in celestibus. Cum ergo ibi non nominet: nisi principes et potestates. Uidetur quod non ceciderint aliqui nisi de ordine principatuum et pote statum.

¶ Item secunda Petri. 2o deus angelis peccantibus non pepercit: ergo videtur quod omnes qui ceciderunt fuerunt de ordine angelorum. Sed ordo angelorum est vnus de. ix. ordinibus inferior omnibus secundum Dyo. in lib. de angelica ierarchia. 9. c. Ergo omnes qui ceciderunt de vno ordine fuerunt.

¶ Item angeli vnius ordinis cum sint similiores in natura inter se quam cum aliis. Uidentur etiam similiores fuisse in affectione. Ergo videtur probabilius quod omnes qui ceciderunt de vno ordine fuerint: quam de quolibet ordine aliqui ceciderunt.

Contra Grego. in Hhomelis 3t 4 super euangelia. Et magister distin. 9. Dicunt quod ad omnes angelorum ordines aliqui homines assumuntur. Cum ergo per homines angelorum ruina reparetur: sicut videtur vellemagister supra distin id est Quamuis si angelus non peccasset nihilominus homo factus fuisset: sequitur quod de quolibet ordine aliqui ceciderint.

¶ Item sicut habitum est in questione precedenti: lucifer fuit de supremo ordine. Cum ergo tanta multitudo aliorum angelorum ceciderit: quod per yperbole a Damasceno lib. 2. cap. 4. dicatur infinita. Sinullus nisi de illo ordine cecidisset: probabile videtur quod totus ille ordo corruisset quod falsum est.

Respondeo quod de quolibet ordine aliqui ceciderunt: et ad quamlibet ordinem aliqui homines assumuntur: per quorum assumptionem ruina angelorum reparabitur. Non quia angeli qui ceciderunt reuocentur: sed quia sancti homines in ordinibus: de qui bus ceciderunt collocabuntur.

¶ Nec tamen est ista principalis causa: quare deus fecerit hominem: quia et si angelus non peccasset: tamen deus hominem fecisset. Unde Hugs. primo libro de sacra. par. 5 cap. 33. Non enim vt quidam putant conditio hominis: ita ad restaurationem angelorum preuisa est: quasi homo factus non fuisset: nisi angelus cecidisset: sed idcirco ad restaurandum et supplendum lapso: rum angelorum numerum homo factus dicitur: quia cum homo postmodum creatus illic. Unde illi ceciderunt ductus est illius societatis numerus: qui in cadentibus diminutus fuerat per hominem reperatur. Et parum post dicit. hoc autem traditio ex singulis ordinibus aliquos cecidisse.

Ad primum in oppositum dicendum quod Apostolus non nominat ibi omnes ordines de quibus angeli ceciderunt: eo quod quorundam ordinum nomina non consueuerant: nisi in bona significatione accipisicut seraphin qui dicuntur ab incendio charitatis et thro ni: qui dicuntur sedes dei. Sed ponit nomina que magis videntur exprimere: illud quod principaliter angeli mali appetiuerunt scilicet principatum et potestatem.

¶ Ad secundum dicendum quod quamuis minus. ix. ordinum sit angelorum ordo. Tamen secundum quod dicit beatus Dyo. in libro de angelica ierar chia. ca. 5. Omnes celestes essentie create: communiter angeli dicunt. Et sic loquebatur beatus Petrus de angelis in allegata auctoritate.

¶ Ad tertium dicendum quod electiovoluntatis non semper correspondet conformitati nature.

¶ Unde quandoque homines similiores in complexione diuersa eligunt. Et dissimiles in complutione quandoque eligunt similia.