Articulus 2

Quaestio I. Rimo ostendo quod debuerunt institui sacramenta in statu inocentie. Augu. ii. super Genesem longe vltra medium dicit quod lignum vite erat sacramentum spiritualis alimenti sapientie: quod non videtur fuisse nisi ex diuina instituone.

¶ Item Augu. vii. de. ciui. capi. xxxii. Mysterium vite eterne ab exordio generis humani per quedam signa et sacramenta temporibus congrua quibus oportuit per angelos predicatum est. Sed exordium generis humani incepit a statu innocentie: ex tunc ergo fuerunt instituta sacramenta.

¶ Item non tantum necesse est hominibus medicina curatiua: sed etiam preseruatiua: ergo cum primi parentes potuerint peccare: quod patet. quia peccauerunt: statim eis debuerunr dari sacramenta tanquam medicina preseruatiua.

Contra hugo posmus libro de sacar: parte. q9. capi. 5. Sacrenadei medicine sunt spiritales que foris corporibus adhibentur per visibilem speciem: sed intus animas sanant per inuisibilem veritatem: sed in statu innocemtie non erat aliquis morbus: ergo tunc nullum debuit institui sacramentum.

¶ Item tunc non debuerunt institui sacramenta spiritualem curationem significantia: non causantia: quia illa sacramenta fuissent imperfecta: et ille status erat perfecttus: nec sacramenta spiritualem curationem significantia et causantia: quia nullus erat morbus in illo statu nec esse poterat.

Respondeo quod sicut pene onendunt atgumenta ad partem secundam non debuerunt institui sacramenta in statu inuocentie: quia fuerunt institu ta propter hominis eruditionem exercitationem et humiliationem: et propter sapientie medici manifestationem: et hominis curationem: propter eruditionem: quia sicut dicit Hugo primo libro de sacramenti. parte. 9. capi. 3. Homo qui visibilia nouerat: et inuisibilia non nouerat: diuinia agnoscere nullatenus posset nisi humanis excitatus. Popter exercita tionem: vt homo occupatus circa ea que sunt spiritualis ne cessitatis numquam vacaret eis que pertinent ad iniquitatem: nec semper his que pertinent ad corporalem vtilitatem: que ratio sumitur ex sententia Hugo. capi. predicto. Propter humiliationem. quia secundum Hugo. capi. predicto. sicut pernitiosa fuit elatio superiori nolle subiici: sic laudabilis et fructuosa est deuotio propter superiorem etiam inferioribus inclinari. Propter sapientie medici manifestationem: quia sicut dicit Hugo parte predicta capi. 4. Non ad hoc instituta sunt sacramenta vt ex eis esset quod in eis esset: sed vt peritiam suam medicus ostenderet in illo remedium preparauit: a quo languidus occasionem morbi accepit. Propter hominis etiam curationem: quia quamuis deus aliter hominem curare posset: tamen ordinauit ipsum sic curandum o pter tam predictas congruitates: homo autem in statu innocentie inuisibilia cognoscebat per diuinam illustrationem: et illo statu manente habere non poterat iniquam exercitationem: deum etiam non offenderat propter aliquam elationem: ex sensibilibus etiam nondum acceperat ruine occasionem: et cum morbum non haberet non indigebat curatione. vnde in illo statu non erant ea propter que instituta fuerunt sacramenta.

Ad primum in oppositum dicendum: quod illud lignum autem non erat signum illius rei sacre vt actus sacrantis: aut hoc non erat ex speciali dei institutione. sed ex similitudine: quam acceperat ex sua conditione. vnde ibi non accipitur proprie nomen sacramenti.

¶ Ad 2m dicendum quod ibi accipitur exordium generis humani pro exordio humane generationis quod non fuit vsque post lapsum quia primi parentes in statu innocentie non genuerunt: nec prodierunt inesse generationem: sed per plasmationem.

¶ Ad 3m dicendum: quod hominibus non dispositis ad aliquam infirmitatem non est danda medicina preseruatiua: sed ordinatum regimen precipiendum: primi autem parentes in statu innocentie non erant dispositi ad aliquam infirmitatem. et ideo eis non erat danda aliqua sacramentalis medicina: sed precipiendum erat eis recte viere: quod deus eis precepit.

Quaestio II. Secundo queritur vtrum debueritur sacramenta post lapsum in l. nature: et videtur quod non. Non minus est necessarium ad salutem dare precepta quam instituere sacramenta: sed secundum le.t nature deus nulla homini dedit precepta: ergo nec debuit instituere sacramenta

¶ Item nihil debuit esse in l. nature: quod non esset de dictamine cilce.t naturalis: sed sacramenta non sunt de dictamine l. naturalis: quia non fuerunt eadem omni tempore: ergo deus in il. nature nulla debuit instituere sacramenta.

¶ Item si sacramenta debuissent institui in l. nature tunc deus illa instituisset: quia sicut dicit Augu. 3. de libero arbitrii longe post principium. Quicquid tibi vera ratione melius occurrerit scientias fecisse deum: sed non legimus deum instituisse aliqua sacramenta in l. nature: ergo institui non debuerunt.

Contra. Augu. 1 libro contra Faustum longe ante medium. In nullum nomen religionis seu verum seu falsum coagulari homines possunt nisi aliquorum signaculorum velut sacramentorum visibilium consortio colligerentur: sed in l. nature multi erant adunati in religione cultus diuini: ergo aliqua sacramenta habuerunt.

¶ Item Hugo primo libro de sacra. parte. 9 capi. id. Sacramenta ab initio ad restitutionem et curationem hominis instituta sunt: alia sub naturali lege: alia sub lege scripta: alia sub gratia.

Respondeo quod in lie nature potest iapsum debuerunt aliqua institui sacramenta ex quo enim fuit morbus debuit institui signum quo manuduceretur infirmus ad cognitionem medicine: vt eam desideraret feruentius. Medicina autem contra morbum peccati res sacra est. Cum ergo sacramentum sit sacre rei signum: et post lapsum sub scilicet nature esset morbus peccati debuerunt aliqua sacramenta institui.

¶ Preterea: quia homines propter peccati corruptionem proni erant ad ido¬ tatriam: ideo post lapsum in le.t nature debuerunt institui aliquam sacramenta: vt per ea homines adunarentur ad cultum solius veridei: sicut bene dicit auctoritas Aug. aliltata ad hanc partem. Sed vtrum illa sacramenta essent eis necessaria ad salutem vel tantum congrua: de hoc queretur inferius. di. eadem.

Ad primum in oppositum dicendum: quod praecepta moralia sunt de dictamine. l. nature vt in 3 libro ostensum est: non sic autem sacramenta: et ideo non sic oportuit ea denuo precipere: sicut congruum fuit sacramenta instituere: dando enim lumen hominibus commune cuilibet indiuiduo nature humane precepit moralium preceptorum obseruationem

¶ Ad 2m dicendum quod in ilic. nature nihil debuit esse quod non esset de dic tamme ilicest nature vel sicut primum princpium .l. nature vel sicut conclusio sequens ex primo prinius l. nature: vel sicut determinatio alicuius precepti illius. l. Institutio autem sacramentorum fuit quedam determinatio precepti de deo colendo quod preceptum est de dictamine .l. nature.

¶ Ad 3m dicendum: quod et si non legamus deum expresse et aperie instituisse sacramenta in illo tempore: tamen eredendum est ipsum illa instituisse: scientis hominibus inspirando quod in talibus se exercerent: et ad hoc alios instruerent. Unde Hug. i. libro de sacra parte. xi. capi. 4. Coniicimus quod deus hominem a printia ad hoc exercenda consilio erudiuit.

Quaestio III.

TErtio queritur vtrum debuerit institui sacramenta in tempore sclic. scripte: videtur quod non. Non debuerunt institui que deo displicebant: sed Isa. I. dicit dominus: Holocausta arietum et adipem pinguiu et sanguinem vitulorum: et agnorum et hyrcorum nolui: cum ergo ista essent sacramenta ve sl. sacramenta veteris le. institui non debuerunt.

¶ Item Glo. super illud Gene. 14. Melchisedechrex salem proferens panem et vinum dici quod hec sacramenta nostrorum sacramentorum figuus fuerunt: cum ergo hoc sacramenta fuerit in iliest nature et propinquora sacramento altaris: quod est sacramentum no l. quam aliqua sacramenta li. scripte: videtur quod in siliest scripta aliqua no. sacramenta institui non debuerunt ad significandum eucharistie sacramentum.

Contra. Hug. primum libro de sacr. parte. 12 ca. 8. dicit quod pit ilis la sacramenta quae sub naturali ilicet praecesserunt quasi quaedam vm bra veritatis fuerunt: illa vero qui postea sub scripta .l. secuta sunt quasi quaedam imago vel sigustinsa veritatinfuerunt: ergo sub .li. cripta institu fuerunt sacramenta: quod deus non fecisset nisi conueniens fieri fuisset.

Respondeo quod debuerunt institui sacramenta in tempore liet scripte. Sacramenta enim sunt quedam protestatio seu sindi confirmatio facta: et ideo secundum diuersos status cognitionis sndidebuerut esse alia et alia sacramenta: ita quod in tempore in quo fuit sndi cognitio perfectior debuerunt esse sacramenta perfectius significantia. Et quia in tempore scilicet scripte magis accessit cognitio fidei ad perfectionem quam in tempore l. nature: ideo in tempore silice. scripte debuerunt institui sacramenta expraessiora in sigificando quam erant sacramenta ls nature. Unde Hu i. libro de sacr. parte. xi. c. 8. dic. Signo saluti per successionem tempororum alia posus alia mutari debuerunt: vt cum effectus gratiae diuine in salutem cresceret: quoque et ipsa signoficaus in ipsis signis visibilibus euidentius apporet.

Ad primum in oppositum dicendum: quod deus dic se illa noluisse vt delectaretur in eis sic aliqui existimabant vel quia iudei illa non bene offerebant: vel quia non acceptabant ea perise: sed propter rem quam significabant: et iste tres expositiones habente a glosibidem.

¶ Ad 2m dicendum quod quamuis oblatio melchisedech quantum ad materiam expressissime repraesentaret sacramentum altaris: tamen quantum ad modum sumedi: et quantum ad menoriam passionis christi: et quantum ad circumstantias alius perfectius rpraesentabat ipsum agnus pascatluis. 4. IIII. Uarto queritur vtrum debuerunt istitui sacramentua in tempere scilicet euangel. et videtur quod non. Si in l. no. nila fuissent instituta sacramenta fuisset libior: quia obligasset. ad pauceariora: sed secundum beatum Iacobum in eplula scilicet c id est Ipsta est lex perfecte libertatis: ergo in illa nulla debuerunt institui sacramenta

¶ Item gratia et virtutes sufficiunt ad curandum hominem sed secundum philosophum primo phy. non debet fieri per plura quod fieri potest per pauciora: ergo ad curationem homnis nulla debuerut institui sacramenta.

Contra. Dio. i. c. angelice hierar. Neque aliter possibiur et est nobis suplucere diuinum radium nisi varie tate sacrorum velamium anagogice circumuelatum: cum ergo in tempore l. euangelice maxime debuerit superlucem diuinus radius: et sacramenta sint quedam sacra velamina anagogica maxime debuerunt insti¬ r tui in tempore l. euangelice sacrament a.

Respondeo quod conueniens fuit in tempore euangelicel. sacramenta institui: vt enim ostensum esta li. iii eadem fuit fides iustorum qui fuerunt tempore scilicet scripte cum fod iustorum in tempore .l. euangelice: quamuis tunc de clicet communi non esset cognitio sndi ita explicita sic modo: cum ergo illi protestarentur seu confiterentur fidem suam per sacramenta eis a deo instituta conueniens fuit quod est in scilicet euangelica instituerentur sacramenta fidem protestantia: expressiora tamen quam prima: quia fides est magis explicita et vtiliora tanquam sanctitatem efficientia. Et quia l. noua est lex libertatis debuerunt esse faciliora et numero pauciora. Unde Aug. 19. li. contra faustum ante medium dicit: quod cum christus suo aduentu sacramenta ve sliet impleuisset: ablata sunt: et alia institu ta virtute maiora: vtilitate meliora: actu faciliora: numero pauciora tanquam iustitia fidei reuelata: et in libertatem vocatis filiis dei iugo seruitutis ablato: quod duro et carni dedito populo congruebat.

Ad primum in oppritum dienu: quod sacra no li non faciunt eam minus libera: sed liberiorem: quia non sunt lta: et sunt satis leuia: et gratiam conferunt: per quam homo liberi us et facilius legem obseruat.

¶ Ad 2m dicendum: quod gratia et virtutes sufficiunt ad curandum hominem formaliter: sicut sanitas corpus sanat. Unde sicut non sequitur: sanitas sanat: ergo non debuit institui medicinaconferens sanitatem: ita non sequatur: gratia sanat: ergo non debuerunt institui sacramenta gratiam conferentia: quia alio modo quam gratia sanant sacramenta: quia gratia formaliter: sacra aliquomon effectiue: non sicut efficiens principale sed instrumentale.