¶ Item vt superius habitum est sacramenta noue legis conferunt gratiam: sed per gratiam remittitur macula peccati: ergo sacerdotes per potestatem clauium remittere possunt peccati maculam.

Contra de pe. di. prima. Si cui. 5. Alii et contra circa medium et recitat magister in littera huius di. c. 4. Sacerdos officium suum exhibet et nullius potestatis iura exercet: ergo in eo nulla est potestas remittendi peccati maculam.

¶ Item de consecra. di. 4. et recitat magister in littera huius dist. c. 4. Nemo tollit peccata nisi solus christus qui est agnus tollens peccata mundi: ergo sacerdos non habet potestatem dimittendi maculam peccati.

Respondeo quod quamuis sacerdos ab soluendo re mittere non possit pecati maenlam effectiue secundum quod dicit magister in littera: quia sic solus deus peccatum dimittit: tamen ministerialiter et instrumen taliter illi qui per attritionem remouit obstaculum gratie spiritus sancti: dispositiue remittit maculam peccati: inquantum suo ministerio assistit virtus diuina: quibe peccatum remittit: et quia peccati macula est dispositio qua potest anima pati ab igne infernali: que quidem non est tantum similitudo temporalium ad que anima peccandoi conuertitur: sed etiam principalius est prinatio similitudinis deim a quo auertitur. Ideo sacerdos virtute clauium ad eterne pene remissionem disponit: quam virtus diuina principaliter et effectiue remittit sicut maculam peccati.

Ad primum et secundum dicendum: quod procedunt de remissione peccati ministeria liter et dispositiue: vt enim superius dictum est: sacramenta noue legis non conferunt gratiam effectiue sed instrumentaliter et dispositiue.

¶ Argumenta ad partem secundam procedunt de remissione macule peccati effecctiue.

Quaestio 2

Questio II

SEcundo quaeritur vtrum sacerdos per potestatem clauium possit remittere peccatum quantum ad penam. Et videtur quod non: post absolutionem adhuc remanet pentens obligatus alicui pene: aliter vt videtur non esset sibi penitentia iniungenda: ergo per virtutem absolutionis pena debita non remittitur.

¶ Item cum non sit minus dispositus ad recipiendum effectum clauium ille qui commisit paruum peccatum quam ille qui maius commisit: tantum remitterei de pena peccato debita minori: quantum de pena debita maiori: sed posset ex vna parte peccatum esse ita paruum: et exalia ita magnum: quod tota pena debita minori peccato non esset maior quam illa pars que remittitur de pena debita maiori peccato: ergo illud minus peccatum remaneret impunitum: quod est inconueniens.

Contra de pe. distin. 5. Si cui. §. Alui econtra circa medium: dominus par ius soluendi esse voluit et ligandi per vtrunque pari conditione permisit: sed sacerdos per potestatem clauium potest ligare penitentem aliqua pena: ergo per eandem potestatem potest ipsum absol uere ab obligatione alicuius partis pene.

¶ Item magister huius di. c. 7. dicit quod sacerdotes soluunt cum de pena satisfactoria aliquid dimittunt.

Respondeo quod sacerdos potestate clauium potest penitenti remittere aliquam partem pene temporalis peccato debite: non tantum illius quam sibi iniunxit: sed etiam illius que in purgatorio est explenda: et plus vel minus potest de ista pena remittere: secundum quod plus vel minus penitens est bene dispositus.

Ad primum in oppositum dicendum: quod et si potest absolutionem remaneat penitens obligatus alicui pene: tamen non remanet obligatus tante sicut ante absolutionem: et praeterea si reuelatum esset sacerdo ti quod tota pena peccato debita esset penitenti remissa: adhuc deberet sacerdos penitenti iniungere aliquam penitentiam pro cautela contra futura: quia vt dictum est supra dist. 15. c. 5. Satisfactio poenitentie non tantum est peccatorum causas excidere: sed etiam earum suggestionibus aditum non indulgere.

¶ Ad secundum dicendum secundum aliquos quod remissio pene debite maiori et minori peccato est secundum proportionem: ita quod si remittitur decima pars pene debite maiori: remittitur decima pene debite minori. Sed hoc non videtur satisfacere argumento: quia prima decima maior simpliciter est quam secunda. Et ideo videtur dicendum quod nunquam pars pene quae remittitur virtute clauium vna vice est tanta sicut tota pena cuicumque mortali peccato debita. Si autem dicis quod vna absolutione possit remitti tota pena debita vni peccato veniali: non habeo hoc pro inconuenienti: christus enim ita plene satisfecit pro peccatis nostris: quod si humilianti se sub sacramento: quod operatur in virtute meriti christi remittitur aliquando tota pena: non propter hoc dici potest peccatum sine pena dimitti.

Quaestio 3

Quaestio III.

Tertio queritur vtrum sacerdos parrochia lis teneatur audire confessiones parrochianorum suorum quotienscumque voluerint in eodem anno confiteri. Et videtur quod sic: quotiens cunque vult peccator a peccato recedere deus paratus est eum ad misericordiam recipere: ergo a simili quotienscunque vult confiteri: sacerdos cum sit loco dei ipsum audire tenetur: et sibi sacramentum penitentie administure.

¶ Item sacerdos tenetur salutem anime subditi sui cuiliet bono temporali praeponere: sed si ipsum nollet audire quotienscumque vellet eonfiteri non praeponeret salutem anime eius omni bono temporali: quia saluti anime subditi preponeret quietem corporis proprii: ergo sacerdos tenetur suos parrochianos audire quotienscunque voluerint confiteri.

Contra. sacerdos non tenetur pluris audire confesionem parrochianorum suorum quam obligetur per statutum ecclesie: sed per statutum ecclesie non obligatur nisi ad audiendum eos semel in anno: extra de pe. et re. Omnis vtriusque sexus: ergo videtur quod non tenetur eos audire nisi semel in anno.

Respondeo quod questio potest intelligiaut de tentione necessitatis: aut de tentione congruitatis: si primo modo: non credo quod ordinarie sacerdos teneatur audire confessiones parrochianorum suorum: nisi cum illi tenentur de necessitate confiteri: quod est saltem semel in anno: et quando sunt in infirmitate graui constituti: vel iminet eis aliquo modo periculum mortis: si tamen pluries voluerint confiteri et sacerdos curatus eos audire noluerit: tunc libere possunt subditi alium sacerdotem adire et ei confiteri: et ille potest eos absoluere: nisi proprius sacerdos eorum qui eos audire noluit ad aliquem determinatum sacerdotem eos miserit: quia si audire non vult eos: nec ad aliquem sacerdotem determinatum mittere: eos implicite licentiat: vt illa vice confitentur cuicunque sacerdoti voluerint. Loquendo autem de tentione congruitatis: dico quod sacerdos tenetur eos audire quotienscumque voluerint confiteri: quia talitentione tenetur laborare pro profectu animarum parrochianorum suorum quantuncunque et quomodocunque potuerit.

Ad primum dicendum: quod argumentum bene picedit si quotienscunque parrochia ni vellent confiteri: et confessio esset eis necessaria ad remissionem mortalis peccati: sed hoc non est verum. Ad remissionem enim mortalis culpe sufficit contritio cum proposito confitendi illo tempore quo homo confiteri tenetur.

¶ Ad secundum dicendum: quod minor est falsa: quia per contritio¬ nem vt iam dictum est cum proposito confitendi tempore debito remittitur culpa: et propterea vult frequenter homoconfiteri qui pro illo tempore non indiget ad sui iustificationem susceptione sacramenti penitentie.

¶ Ad argumenta ad partem aliam dicendum: quod si praesbyter parrochialis ad audiedum confessiones parrochianorum suorum non obligetur explicite per statutum ecclesie nisi semel in anno: tamen per illud statutum obligatur implicite et etiam iure nature et diuino ad audiendum eos quotienscunque tenentur de necessita te confiteri: etiam si multotiens occurrant in eodem anno casus in quibus confiteri de necessitate tenentur.

Quaestio 4

Quaestio IIII.

QUarto queritur vtrum claues respectu eiusdem peccati in numero habeant efficaciam plusquam semel. Et videtur quod sic: de pe. dist id est mensuram. §. non sunt: quanto pluribus confitebitur quis in spe venie turpitudinem criminis: tanto facilius consequetur gratiam remissionis: ipsi enim sacerdotes plus iam possunt proficere: plus confitentibus parce re: quibus enim remittunt remittit deus: quod intelligi non videtur nisi de remissione que sit virtute clauium.

¶ Item secundum consuetudinem ecclesie qui pluries de eisdem peccatis in numero confitentur: pluries de illis absoluuntur: quod non fieret si absolutio secundo recepta nullam efficaciam haberet respectu eiusdi m peccati in numero: quia tunc fieret iniuris sacramento.

¶ Item certum est quod confessio iterata de eisdem peccatis in numero prodest non tantum ratione humiliationis et verecundie: quia tunc tantum valeret interata laico coram quo magis erubesceret quantum iterata sacerdoti: quod falsum est: ergo prodest per aliquam efficaciam clauium.

¶ Item quamuis sacramenta veteris legis haberent efficaciam ex vi meriti: quia tamen non habebant ex vi sa cramenti vocantur ab apitulo ad Gal. 4. infirma et egena elementa: ergo si claues respectu eiusdem peccati in numero non haberent efficaciam nisi semel sacramentum penitentie secundo receptum respectu eiusdem peccati in numero esset infirmum et egenum elementum quod non videtur dicendum.

¶ Item efficacia non tantum est respectu remissionis culpe et pene: sed etiam respectu dispositionis ad gratiam: sed quamdiu sumus in via: gratia in nobis potest augeri: ergo respectu eiusdem peccati in numero claues possunt habere efficaciam plusquam semel: immo quotienscunque homo sacramentum poenitentie dispositus receperit.

Contra si aliquis esset qui numquam peccasset et absoluere tur: nullam reciperet efficaciam virtute clauium: sed culpa totaliter remissa et quantum ad maculam et quantum ad totam penam non plus grauat hominem quam si numquam fuisset facta: ergo respectu talis culpe claues nullam penitus habent efficaciam: sed contingere potest quod propter magnam dispositionem penitentis remittitur culpa quantum ad maculam et totam penam per susceptionem sacramenti penitentie semel: ergo saltem non semper habent claues efficaciam respectu eiusdem peccati in numero plus quam semel.

¶ Item illud quod habet efficaciam respectu duorum: ita quod respectu vnius alio mediante non potest habere efficaciam suam respectu secundi si non habet respectu primi. Sed claues efficaciam habent respectu remissionis culpe et pene et collationis gratie ita quod principalius respectu remissionis culpe et pene: et secundario respectu collationis gratie: ergo respectu peccati remissi quantum ad maculam et totam penam absolutio secundo accepta nullam habet ex vi clauium efficaciam.

¶ Item cum per absolutionem ex vi clauium remittatur pene pars peccato debite: totiens posset homo confiteri eadem die et absolui quod eodem die remitteretur sibi tota pena omnibus peccatis suis debita: nulla enim ratio est quare magis valeret absolutio secundo interata expectando nouum deuotionis motum quam interata manente prioris deuotionis motu: si est ita fortis sicut esset motus sequens: et ita sequeretur quod grauissimum peccatum cum modica pena posset dimitti.

Ad istam questionem dicunt aliquid quod claes respectu eiusdem peccati in numero non habent efficaciam plusquam semel: baptismus enim qui est medicina cum ratiua directe originalis peccati sicut sacramentum penitentie actualis peccati non reiteratur: quia peccatum originale reiterari non potest: si enim posset iterari: iteraretur et baptismus: et secundo susceptus efficaciam heberet: sed idem peccatum actuale in numero reiterari non potest. Unde videtur quod respectu eiusdem in numero sacramentum penitentie ex vi sacramenti non habet efficaciam nisi semel.

¶ Preterea cum quatuor sint sacramenta interabilia scilicet eucharistia: poenitentia: extrema vnctio: et matrimonium: videmus quod in sacramento eucharistie verba. hoc est enim corpus meum: respectu eiusdem hostie: non habet efficaciam plus quam semel: verba etiam que sunt forma in sacramento extreme vnctionis respectu eiusdem infirmi ea dem infirmitate: et eodem statu infirmitatis manente interioris et exterioris non habent efficaciam ex vi sacramenti nisi sec mel: verba etiam que sunt forma in sacramento matrimonii in eodem viro respectu eiusdem mulieris: et in eadem muliere respectu eiusdem viri non habent efficaciam ex vi sacramenti nisi semel: nisi contingeret quod vnus moueretur et postea resuscitaretur: quia per mortem vinculum matrimoniale soluitur: ergo a simili sacramentum penitentie ex vi clauium non habet efficaciam respectu eiusdem peccati in numero nisi semel.

¶ Preterea extra de sen. excom. De cetero. De absoluto in casu necessitatis cui sub iuramento iniungitur vt oportunitate habita summum pontificem statim adeat mandatum eius suscepturus dicit gl. non dicit absoluendus: quia iam absolutus est: quia obligatio semel extincta iterum non reuiuiscit. de conse. di. 4. queris: et de pe. di. 4. versus finem: ergo videtur quod si aliquis vere est absolutus de aliquo peccato: quod absolutio rispectu eiusdem peccati secundo suscepta ex vi clauium nullam efficaciam habet: alias videretur quod summus pontifex illumite rum absolueret ab illo peccato: a quo fuit absolutus in casu necessitatis ab illo qui illum alias absoluere non potuisset. Ad hoc etiam valent rationes ad secundam partem inducte

¶ Alii dicunt de quaestione contrarium innitentes rationibus factis ad primam partem.

¶ Preterea: sicut sacramentum penitentie est medicina contra peccatum actuale: ita baptismus contra peccatum originale: sed in illo in quo est remissum originale per baptismum flaminis efficaciam habet baptismus fluminis ex vi sacramenti: ergo. similiter videtur quod in illo in quo est remissum peccatum actuale per penitentie sacramentum possint claues habere efficaciamrespectu peccati eiusdem in numero per sacramentum penitentie secundo receptum.

¶ Preterea: quando confertur alicui sacramentum: quanescitur vtrum illi alias fuerit collatum vel non: conferiub conditione: dicendo: si tu non es baptizatus: ergo etc. Si ergo non esset secundo conferenda homini absolutio de eodem peccato in numero: nisi quia incertum est vtrum quando primo recepit absolutionem esset in tali statu quod claues in eo efficaciam habuerint: tunc sacerdos absoluendo secundo deberet apponere conditionem: dicendo: si prima absolutio non habuit efficaciam in te ex vi clauium: ego absoluo te etc. cum ergo consuetudo ecclesie non sit talis: videtur quod si prima absolutio suum habuit effectum: secunda tamen respectu eiusdem peccati in numero efficaciam habet ex vi clauium vel remittendo plus de pena quam erat remissum: vel ad augmentum gratie disponendo. Qui vult tenere primam opinionem potest dicere ad primum: quod illud decretum in quo dicitur quod sacerdotes plus possunt proficere plus confitentibus parcere: intelligendum est de beneficio orationis: quia vt dicit glo. tanto plures obligat ad orandum pro se quanto pluribus confitetur.

¶ Preterea: quanto plus laborat homo: et magis pro suis peccatis erubescit et fortius penitet: tanto confessor secundum rectum iudicium rationis minorem poenitentiam inlungere debet: proponere autem pluribus de eodem peccato confiteri: argumentum est magnitudinis poenitentie: vel potest. expo¬ ni illud decretum de illo qui quando primo confessus est non fuit vere penitens qui pluribus sacerdotibus confitendo de congruo se disponit vt deus inclinet cor eius ad veram poenitentiam: vt sic gratiam obtineat remissionis: et huic consonat quod dicitur in decreto: tanto facilius consequitur gratiam remissionis.

¶ Ad secundum dicendum quod de eodem peccato in numero pluries absoluitur homo: quia incertum est vtrum prima absolutio in eo habuit effectum: nec propter hoc debet in secunda absolutione conditionem ponere explicitam vel actum explicite intellectam: quia in his que ita frequenter sunt in vsu: non opetet conditionem explicare: nec de ea actualiter cogitare: sed sufficit illam habitualiter tenere: sicut cum homoadorat altissimum altaris sacramentum non tenetur actualiter cogitare de ista conditione si sacerdos fecit: vel dixit quod facere vel dicere debuit: sed sufficit conditionem habitualiter in mente tenere.

¶ Ad tertium dicendum quod oratio sacerdotis ceteris paribus efficacior est ad impetrandum gratiam confitenti propter dignitatem sacerdotii: et quia potest orare vt persona communis quam oratio non sacerdotis.

¶ Ad quartum dicendum quod non valet: quia sacramenta veteris legis non habebant efficaciam ex vi sacramenti: nec bis nec semel: et ideo dicta sunt infirma vel egena elementa.

¶ Ad quantum dicendum quod quamuis in nobis semper possit augeri gratia dum sumus in via: non tamen ex hoc sequitur quod quotienscunque homo absolui tur de eodem peccato in numero: in eo gratia ex vi clauium augeatur: quamuis iam iustificato per contritionem gratiam conferat prima vice: sicut quamuis baptismus aque iustificato per baptismum flaminis gratiam conferat vna vice: secundo tamen receptus gratiam non confert: absolutio tamen ex vi clauium confert gratiam penitenti non tantum semel: quia sacramentum penitentie est iterabile quotienscumque homo peccat: ita quod iteratio peccati videtur esse ratio interandi penitentie sacramentum.

¶ Ad primam rationem positam in corpore quaestionis pro secunda opinione dicendum quod non plus concludit nisi quod iam iustificato per contritionem conferri potest gratia ex vi clauium: et hoc est verum: nec est simile de iam iustificato per contritionem que non recipit penitentie sacramentum: et de illo qui recipit. Ad aliam rationem solutum est ex dictis. Qui vult tenere secundam opinionem potest dicere ad primum contra eam quod maior est dubia et non probatur.

¶ Uel potest dici quod non est simile de illo qui nunquam peccasset et de illo qui peccat: quamuis peccatum eius totaliter remissum sit quantum ad maculam et penam: quia deus efficaciam concessit clauibus non pro illis qui mundi viuerent pergratiam priuilegiatam: sicut pro aliis: non posset autem homoviuere quin peccaret venialiter sine speciali priuilegio gratie.

¶ Ad secundum dicendum quod sacramentum penitentie ex viclauium efficaciam quantum ad collationem gratie haberet in illo cui remissum esset peccatum quantum ad maculam et totam penaum si postea de illo confiteretur et absolutionem reciperet. Unde si detur quod principalius respiciat remissionem culpe et pene quam collationem gratie: ex hoc tamen non sequitur quod non possit habere effectum collationis gratie vbi non potest habere effectum remissionis culpe et pene propter remissionem iam factam: sed bene sequitur quod nunquam confert gratiam qun retineat culpam vel aliquam penam si non est ante tota facta remissio.

¶ Ad tertium dicendum quod sacramentum pent tentie respectu eiusdem peccati in numero pluries receptum non habet efficaciam ex vi clauium nisi obseruata reuerentia debita sacramento ad quod requiritur quod respectu eiusdem peccati non interetur nisi adueniente nouo motu deuotionis vel noua erubescentia in penitente: et per hunc modum concedo quod totiens posset recipi: quod per talem receptionem remitteretur tota pena peccato debita: nec propter hoc posset dici peccatum remitti sine pena: quia christus abundanter sustinuit penam pro peccatis nostris: et preterea erubescentia et labor et sollicitudo hominis in penitendo et confitendo est magna pena. Ad primam rationem adductum pro prima opinione in soluendo dicendum quod tota ratio quare baptismus non interatur: non est: quia originale non iteratur: sed etiam: quia imprimit effectum indelebilem scilicet characterem mediante quo susceptio exterioris sacramenti disponit animam ad susceptionem remissionis peccati.

¶ Ad secundam rationem dicendum quod non est simile de poenitentia et aliis tribus: quia verba que sunt forma in sacramento eucharistie: vna vice explent respectu eiusdem hostie totam efficaciam suam que est conuersio substantiae panis in corpus christi. Uerba etiam que sunt forma in sacramento matrimonii respectu earundem personrum in numero explent totam efficaciam suam: si enim secundo reiterarent eadem verba non pelus essent coniuges quam ante: non sic autem est de sacramento poenitentie: quamuis enim prima absolutio in homine bene disposito habeat totam efficaciam suam quantum ad effectus essentiales qui sunt culpe remissio: pene eterne in temporalem commutatio: anime ad deum reconciliatio: non tamen ita est quantum ad effectus secundarios: quia pe ipsum sacramentum receptum semel non tantum remittitur de pena: nec tantum dat deus de gratia sicut per ipsum pluries receptum:

¶ Ad tertium dicendum quod illa auctoritas intelligenda est de absolutione ab excommunicatione que non est per vim clauium nisi extendendo nomen clauis ad clauem iurisdictionis: quam potest habere etiam non sacerdos. Unde talis absolutioproprie loquendo non est sacramentum nec pars sacramentia.

Quaestio 5

Quaestio V

QUinto queritur vtrum sacerdos absoluens aliquem de facto ab illis peccatis a quibus non potest eum absoluere de iure peccet mortaliter.

Respondeo quod sic absoluens autem hoc facit ex ignorantia iuris: aut sciens ius quo hoc facere non sibi licet: si secundo modo et hoc facit ex deliberatione mortaliter peccat: scienter enim et ex deliberatione concessa sibi potestate abuti in preiudicium anime alterius est mortaliter peccare. Sed sic absoluens potestate sibi concessa abutitur in praeiudicium anime illius quem sic absoluit: et dat illi intelligere quod absolutus est: cum tamen non sit: quantum in se est ipsum ponit in errore. Unde super sic absoluentem cadit illa maledictio scripta Dentero. 27. Maledictus qui errare facit in itinere cecum: si autem hoc facit ex ignorantia iuris: et est illa ignorantia affectata: adhuc mortaliter peccat: quamuis non ita grauiter sicut ille qui hoc facit scienter: si autem est ignorantia crassa: adhuc credo quod mortaliter peccat: quamuis non ita grauiter: sicut hoc faciens ex ignorantia affectata: sacerdotibus enim officium suum ignorare non licet: ad ipsos enim pertinet subditos suos in lege instruere: iux ta illud Aggei. 2. Interroga sacerdotes legem. Unde sic absoluentes exponunt se simili maledictioni illi que venit super filios Heli. de quibus dicitur. 1. Re. 2. quod erant filii Belial nescientes dominum: neque officium sacerdotum ad populum. De sic etiam absoluente: et absoluto tali absolutioni innitenti nisi per ignorantiam inuincibilem seu probabilem excusentur: dici potest illud euangelii Matth. 15. Si cecus cecoducatum praebeat ambo in foueam cadunt: nec ille per ignorantiam excusatur: qui magis sollicitus est querere consilium pro emptione vnius equi vel vnius bone robe quam pro antme sue salute. 3

PrevBack to TopNext

On this page